در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟

بازار خرسی (bear market) در اصطلاح بازاری است که برای مدتی طولانی کاهش قیمت‌ها را تجربه می‌کند. در این بازار عموما قیمت‌ها حداقل شاهد ۲۰ درصد افت بوده‌اند، سنتیمنت کلی منفی است و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده آن بدبین هستند. بازارهای خرسی اغلب به کل بازار یا شاخص‌هایی نظیر SP500 اشاره دارند، اما در مورد سهام یا کالاهای خاص هم اگر در دوره زمانی مشخص (معمولا ۲ ماه یا بیشتر) افتی بیش از ۲۰ درصد صورت گیرد نیز چنین موضوعی صادق است. بازارهای خرسی ممکن است با کاهش رشد اقتصادی یا رکود هم‌زمان شوند. چنین بازاری در سمت مقابل بازار صعودی و گاوی قرار دارد.

بازار خرسی (Bear Market) چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم؟

بازار خرسی (bear market) در اصطلاح بازاری است که برای مدتی طولانی کاهش قیمت‌ها را تجربه می‌کند. در این بازار عموما قیمت‌ها حداقل شاهد ۲۰ درصد افت بوده‌اند، سنتیمنت کلی منفی است و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده آن بدبین هستند. بازارهای خرسی اغلب به کل بازار یا شاخص‌هایی نظیر SP500 اشاره دارند، اما در مورد سهام یا کالاهای خاص هم اگر در دوره زمانی مشخص (معمولا ۲ ماه یا بیشتر) افتی بیش از ۲۰ درصد صورت گیرد نیز چنین موضوعی صادق است. بازارهای خرسی ممکن است با کاهش رشد اقتصادی یا رکود هم‌زمان شوند. چنین بازاری در سمت مقابل بازار صعودی و گاوی قرار دارد.

• بازار خرسی بازاری است که عموما قیمت‌ها حداقل ۲۰ درصد افت داشته‌اند، سنتیمنت کلی منفی است و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بدبین هستند.
• بازار خرسی می‌تواند دوره‌ای (چند هفته یا ماه) یا بلندمدت (چندین سال یا حتی دهه) باشد.
• فروش سهام، آپشن و صندوق‌های معکوس در چنین بازاری برای سرمایه‌گذاران سود به همراه دارد.

درک بازار خرسی

قیمت سهام عموما منعکس‌کننده انتظارات آتی جریان‌های نقدی و سود شرکت است. با کاهش چشم‌انداز رشد و از بین رفتن انتظارات صعودی، قیمت افت می‌کند. ترس، رفتار گله‌ای و عجله برای ضرر کمتر منجر به دوره‌های طولانی‌ کاهش قیمت می‌شود.

در تعریف بازار خرسی به کاهشی حداقل ۲۰ درصدی اشاره‌ شده است. اما این عدد معیاری قطعی نیست و می‌توان گفت افت ۱۰ درصدی هم نشانگر روندی نزولی است. تعریف دیگری برای بازار خرسی وجود دارد که در آن سرمایه‌گذاران بیش از آنکه ریسک‌پذیر باشند، ریسک گریزند. چنین بازاری می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد چرا که سرمایه‌گذاران تنها به دلیل حدس و گمان خود، در خلاف جهت چنین بازاری اقدام نمی‌کنند.

بازار خرسی می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد اما عمده‌ترین دلایل عبارت‌اند از: تضعیف یا کند شدن رشد اقتصاد، ترکیدن حباب‌ها، بیماری‌های همه‌گیر، جنگ، بحران‌های ژئوپلیتیک و تغییرات پارادایم اقتصادی (مانند گذار به اقتصاد آنلاین). نشانه‌های اقتصادی که ضعیف شده یا رشدش کم شده عبارت از کاهش اشتغال، کاهش درآمد، بهره‌وری کم و کاهش سود شرکت‌ها است. علاوه بر این مسائل، دخالت دولت در اقتصاد نیز می‌تواند باعث ایجاد بازار خرسی شود.

تغییر نرخ مالیات یا نرخ بهره هم می‌تواند منجر به بازاری خرسی شود. همچنین کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران یکی از نشانه‌های اولیه بازار خرسی است. اگر سرمایه‌گذار حس کند چیزی در شرف وقوع است سعی می‌کند معطل نماند؛ در اینجا اقدام به فروش سهام می‌کند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

بازارهای خرسی می‌توانند از چند هفته تا چند سال به طول بیانجامد. یک بازار خرسی سکولار (بازار سکولار بازاری است که محرک بنیادی‌اش برای مدت‌زمانی طولانی تغییر نمی‌کند) بین ۱۰ تا ۲۰ سال می‌تواند ادامه‌دار باشد و نشانه‌اش بازدهی کمتر از متوسط برای مدتی در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ طولانی است. در چنین بازاری ممکن است صعودهای قیمتی خوبی هم در سهام یا شاخص‌ها رخ دهد اما چنین حرکاتی پایدار نیست و قیمت به سطوح قبل خودش بازمی‌گردد. از سوی دیگر یک بازار خرسی دوره‌ای چند هفته تا چند ماه بیشتر ادامه نخواهد داشت.

در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ اکثر شاخص‌های اصلی بازار سهام ایالات‌متحده با کاهشی تقریبا ۲۰ درصدی، در شرف ورود به محدوده بازار خرسی بودند. همچنین شاخص‌های اصلی مانند SP500 و شاخص متوسط صنعتی داوجونز (DJIA) بین ۱۱ و ۱۲ مارس ۲۰۲۰ وارد محدوده بازار خرسی شدند. قبل از این، آخرین بازار خرسی بلندمدت بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ در دوره بحران مالی رخ داد که تقریبا ۱۷ ماه به طول انجامید. SP500 در آن زمان ۵۰ درصد از ارزش خود را از دست داد.

در فوریه ۲۰۲۰ با همه‌گیری کرونا، سهام جهانی ناگهان وارد بازاری خرسی شدند به طوری که شاخص DJIA از سقف قیمتی‌اش (۲۹,۵۶۸.۷۷) در ۱۲ فوریه با ۳۸ درصد افت در ۲۳ مارس به (۱۸,۲۱۳.۶۵) رسید. هرچند که در ادامه SP500 و Nazdaq100 در آگوست ۲۰۲۰ سقف‌های جدید ثبت کردند.

مراحل بازار خرسی

بازارهای خرسی معمولا ۴ مرحله دارند:

1. نشانه مرحله نخست قیمت‌های بالا و سنتیمنت مثبت سرمایه‌گذاران است. در پایان این مرحله سرمایه‌گذاران شروع به خروج از بازار و کسب سود می‌کنند.
2. در این مرحله قیمت سهام شدیدا کاهش می‌یابند، فعالیت‌های تجاری و سود شرکت‌ها کم شده و شاخص‌های اقتصادی که زمانی مثبت بودند از متوسط خود کمتر می‌شوند. با منفی شدن سنتیمنت، برخی از سرمایه‌گذاران وحشت‌زده می‌شوند. این مرحله به‌عنوان مرحله تسلیم (capitulation) نیز شناخته می‌شود.
3. در مرحله سوم با ورود سفته‌بازان قیمت و حجم معاملات افزایش می‌یابد.
4. در مرحله آخر کاهش قیمت سهام ادامه‌ دارد اما سرعت آن کم می‌شود. قیمت‌های مناسب و اخبار خوب منجر به جذب سرمایه‌گذاران شده و بازار خرسی به بازاری گاوی تبدیل می‌شود.

خرس و گاو: پدیده بازار خرسی نام خود را از نحوه حمله خرس به طعمه‌ گرفته است، حرکت پنجه‌ها به سمت پایین. به همین دلیل بازارهایی که نزولی هستند را به این نام می‌خوانند. دقیقا مانند بازار صعودی که به دلیل نحوه شاخ زدن گاو به بازارهای گاوی معروف است.

تفاوت اصلاح با بازار خرسی

بازارهای خرسی را نباید با اصلاح اشتباه گرفت، اصلاح روندی کوتاه‌مدت با دوره کمتر از ۲ ماه است. اصلاح فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران ارزشی است تا وارد سهم شوند، اما فرصت مناسب ورود در بازار خرسی به‌ندرت پیدا می‌شود. این امر به علت غیرممکن بودن تشخیص انتهای بازار خرسی است. جبران ضرر در چنین بازاری بسیار دشوار است، مگر اینکه فروشنده باشید یا از سایر روش‌های موجود در بازاری نزولی سود کسب کنید.

بین سال‌های ۱۹۰۰ تا ۲۰۱۸ شاخص DJIA تقریبا ۳۳ بار بازار خرسی را تجربه کرد که می‌توان گفت به‌صورت میانگین هر ۳ سال یک‌بار شاهد یک بازار خرسی هستیم. یکی از شاخص‌ترین بازارهای خرسی مصادف با بحران مالی جهانی در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ بود. در این مدت شاخص DJIA به میزان ۵۴ درصد کاهش یافت. آخرین بازار خرسی شاخص‌های SP500 و DJIA به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ رخ داد. شاخص ترکیبی Nazdaq هم اخیرا در ماه مارس به دلیل ترس از جنگ در اوکراین، تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و تورم بالا وارد بازار خرسی شده است.

فروش استقراضی در بازارهای خرسی

سرمایه‌گذاران در بازار خرسی می‌توانند با فروش سود کسب کنند. در این روش سهام قرضی به فروش رفته و در قیمت‌های پایین‌تر بازخرید می‌شوند. این روش ریسک بالایی داشته و در صورت عدم موفقیت می‌تواند ضررهای سنگینی در پی داشته باشد. فروشنده سهام قبل از ثبت سفارش، سهام موردنظر را باید از کارگزار قرض بگیرد. مبلغ سود و زیان از تفاوت قیمتی که سهم در آن فروخته‌شده و قیمتی که بازخرید در آن صورت می‌گیرد، محاسبه می‌شود. قیمت بازخرید به قیمت پوشش نیز معروف است.

برای مثال فردی ۱۰۰ سهم شرکتی را به قیمت ۹۴ دلار می‌فروشد. قیمت افت کرده و معامله در ۸۴ دلار پوشش داده می‌شود. در این معامله سرمایه‌گذار ۱۰۰۰=۱۰*۱۰۰ دلار سود کسب می‌کند. اگر پس از معامله قیمت سهم بالا رود فرد به هنگام پوشش باید زیان شناسایی کند.

کارکرد صندوق‌های معکوس و آپشن در بازارهای خرسی

در معامله اختیار فروش می‌توان تا تاریخی مشخص یا قبل از آن سهام شرکتی را فروخت، با این تفاوت که فرد مسئولیتی بر عهده نگرفته و آزادی بیشتری دارد. اگر نسبت به سقوط بازار مطمئن نیستید می‌توانید از اختیار فروش استفاده کنید و پرتفوی خود در برابر ریزش قیمت‌ها ایمن کنید. سرمایه‌گذاران در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ برای استفاده از این مزیت باید امکان معامله در بازار آپشن را در حساب خود داشته باشند. جدا از بازار خرسی، خرید اختیار فروش معمولا مطمئن‌تر از فروش آن است.

صندوق‌های معکوس مخصوص بازارهای نزولی طراحی شده‌اند. برای مثال صندوق معکوس شاخص SP500 در صورت افت این شاخص به میزان ۱ درصد، ۱ درصد رشد خواهد کرد. در صندوق‌های اهرمی این بازدهی چند برابر است. همانند بازار آپشن صندوق‌های معکوس نیز هنگام عدم اطمینان از رشد یا برای حفاظت از پرتفوی استفاده می‌شوند.

آشنایی با چند نمونه واقعی

بحران حباب وام‌های مسکن که موجب ریزش سهام در اکتبر ۲۰۰۷ شد. در آن زمان شاخص SP500 در ۹ اکتبر ۲۰۰۷ به سقف ۱,۵۶۵.۱۵ رسیده بود، اما پس از سقوط بازار و مشخص شدن مقدار نکول وام مسکن در کل اقتصاد، در ۵ مارس ۲۰۰۹ به ۶۸۲.۵۵ رسید. شاخص‌های اصلی بازار سهام ایالات‌متحده در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ با ریزشی ۲۰ درصدی باز هم به بازار خرسی بسیار نزدیک بودند.

تازه‌ترین نمونه هم شاخص DJIA است که در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ وارد بازاری خرسی شد، شاخص SP500 هم یک روز بعد همین راه را ادامه داد. با شروع همه‌گیری کووید و قرنطینه‌ها، نگرانی از کاهش تقاضا و مصرف افزایش یافت و موجب سقوط بازار سهام شد. در این دوره داوجونز از سقف ۳۰,۰۰۰ به ۱۹,۰۰۰ رسید. در این دوره شاخص SP500 نیز ۳۴ درصد سقوط کرد.

نمونه دیگر، ترکیدن حباب دات کام در سال ۲۰۰۰ است که تا اکتبر ۲۰۰۲ ادامه داشت و شاخص SP500 در آن زمان تقریبا ۴۹ درصد سقوط داشت. معروف‌ترین نمونه هم رکود بزرگ است که در ۲۸ و ۲۹ اکتبر ۱۹۲۹ موجب سقوط سنگین بازار سهام شد.

معامله سهام و سرمایه گذاری در بازار خرس

روند خرس مورد استفاده در بازار بورس، به ویژه هنگام سرمایه گذاری و معامله سهام، در واقع برای بیان روند قیمت ها که در ابزارهای سرمایه گذاری رخ می دهد، استفاده می شود. شما باید از این عبارت که نشان دهنده جهت فعلی بازار و روند قیمت است آگاه باشید.

وقتی قیمت ها بدبینانه باشند، از اصطلاح بازار خرس استفاده می شود. در حالیکه در حالت عکس، گفته می شود که این روند در بازار، گاو نر است. اما مسلماً فقط دانستن این موارد کافی نخواهد بود.

در مورد سامانه تحلیل بازار بیشتر بدانید.

مفهوم روند خرس، اغلب در همه بازارهای مالی مشاهده می شود. اما در بازارهای سهام و کالاها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد و برای نشان دادن جهت حرکت نزولی قیمت در آینده استفاده می شود. با توجه به این توضیح، چطور می توان از بازار خرس سود کسب کرد؟

چگونه می توان در بازار خرس سرمایه گذاری کرد؟

سرمایه گذاران معمولاً هنگامی که قیمت ها در بازار سقوط می کنند و انتظارات در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ در جهت منفی حرکت می کنند، از معامله خودداری می کنند. اما می توانید از این حرکات بازار خرس نیز بهره مند شوید. البته، برای این، لازم است بدانید که تحرکات فعلی در واقع به معنای فرصت های سرمایه گذاری ارزان نیست.

متداولترین اشتباه در روند نزولی، سرمایه گذاری بی پروا در هر چیزی ارزان در طولانی مدت است. زیرا وقتی نوبت به این روند می رسد، در معامله، سهام مستقیماً ارزان نمی شوند. فقط حرکات نزولی قیمت، یعنی سقوط، به ترتیب دیده می شوند.

جالب اینجاست که برای بسیاری از شرکت ها بهترین فرصت سرمایه گذاری زمانی ایجاد می شود که دید منفی به بازار داشته باشند. البته انجام این کار در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ برای یک سرمایه گذار آسان نخواهد بود.

هر کاهش قیمت نباید بیانگر دستیابی به روند نزولی باشد. به عبارت دیگر، تصور اینکه دلایل زیادی برای افت در بازار وجود داشته باشد، اشتباه است و این مورد مستقیماً در روند نزولی قرار دارد.

بنابراین، ابتدا باید تحرکات قیمت را به درستی تحلیل کنید. باید روشن باشد که هرچه قیمت هر سهم ارزان تر باشد، می تواند پایین بیاید. باید این را در ذهن داشته باشید و با هر حرکت رو به پایین به عنوان یک روند نزولی رفتار نکنید.

در روند خرس، شما ممکن است با فرصت های سرمایه گذاری زیادی روبرو شوید. با عملکرد دقیق تر از زمان عادی، می توانید ابزارهایی را انتخاب کنید که واقعاً برای شما مفید باشند.

در معامله سهام؛

باید بخش هایی را که به شما نزدیکتر هستند بررسی کنید. نه مناطقی که از آنها هیچ شناختی ندارید. می توانید یک ابزار سرمایه گذاری را که از حرکت قیمت گذشته آنرا می شناسید، ابتدا تفسیر کنید. سپس این مورد فرصتی را به شما می دهد تا معامه سهام آگاهانه تری انجام دهید.

اصطلاح بازار خرسی به چه معناست؟

چرا در سهام و بازارهای مالی از اصطلاح بازار خرسی استفاده می‌­شود؟ با این­که هیچ تاریخ دقیق و صد در صدی برای ورود این اصطلاح به بازارهای مالی و سهام وجود ندارد اما می­‌توان 2 دلیل را برای این­‌کار نام برد.

دلیل اول نحوه حمله خرس در طبیعت است، خرس همیشه برای حمله پنجه‌­هایش را روی زمین می‌­گذارد و به سمت پایین حرکت می­‌کند؛ دلیل دوم مربوط می‌­شود به زمانی دور که دلالان، پوست خرس را با پیش بینی پایین رفتن قیمت در آینده به قیمت روز پیش فروش می­‌کردند و در زمان موعود با پرداخت مبلغ کمتر به شکارچی‌­ها از این اختلاف قیمت سود می­‌کردند.

تعریف بازار خرسی

بازار خرسی بازاری نزولی است و ارزش سهام­‌ها رو به کاهش می‌­رود؛ ­زمانی ما با بازار خرسی رو به رو هستیم که قیمت‌­ها بعد از ثابت بودن 2 ماه، 20 درصد یا بیشتر کاهش پیدا می­‌کنند و روند بازار نزولی می‌­شود.

دلایل اصلی به وجود آمدن بازار خرسی را می‌­توان اقتصاد ضعیف با رشد کم، درآمد در اختیار کم، بهره وری پایین، کاهش سود تجارت، دخالت دولت، عدم اطمینان سهام داران و فروش سهام برای جلوگیری از ضرر بیشتر دانست.

بازار دوره­ای

بازار خرسی به صورت دوره‌­ای به وجود می‌­آید و این دوره ممکن است از چند هفته تا چندسال(10، 20 سال) ادامه داشته باشد، در مدت زمان این دوره سودها کمتر از متوسط هستند، تجمعاتی از سهام و شاخص را خواهیم داشت و شاهد بازگشت قیمت‌­ها به سطح پایین تر و ثابت نبودن سودها هستیم.

بازار خرسی دارای 4 مرحله است که در ادامه به آن­ها می­پردازیم.

4 مرحله در بازار خرسی

• مرحله اول: به دلیل بالا بودن قیمت­‌ها سرمایه گذار نیز اطمینان بالایی نسبت به بازار دارد و در این مرحله سرمایه گذاران برای کسب سود از بازار خارج می‌­شوند.
• مرحله دوم: در این مرحله به دلیل این­که قیمت‌­ها به طور ناگهانی کاهش پیدا می­‌کنند، فعالیت شرکت‌­ها و سوددهی آن­ها دچار افت می­‌شود و نشانگرها به زیر حد متوسط می‌­رسند، احساس مثبت هم نسبت به بازار کاهش پیدا می‌­کند و ترس و اضطراب به وجود می‌­آید.
• مرحله سوم: در مرحله سوم ما شاهد ورود بورس بازان و بالا رفتن حجم معاملات و قیمت‌­ها هستیم.
• مرحله چهارم: همچنان با ریزش قیمت­‌ها اما با سرعت کمتر رو به رو هستیم، قیمت­‌های پایین در این مرحله و پخش اخبار خوب و مثبت باعث جذب سرمایه گذار می­‌شود.

تفاوت بازار خرسی و روند اصلاح

در بازار اصلاح روند بازار بعد از مدت کوتاهی(یک تا دو ماه) دوباره صعودی می­‌شود به همین دلیل موقعیت خوبی برای جذب سرمایه گذاران است اما بازار خرسی این­‌طور نیست چون در بازار خرسی خیلی سخت می­‌شود کمترین میزان بازار را مشخص کرد تا ضررها را جبران کرد، مگر این­که سرمایه گذار از روش فروش استقراضی یا دیگر استراتژی‌­ها استفاده کند.

فروش استقراضی در بازارهای خرسی

این روش یکی از راه­‌های کسب سود در بازار خرسی و پرریسک است، در این روش سرمایه گذار باید قبل از فروش، سهام را از کارگزار قرض کند؛ در این روش در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ میزان سود به اختلاف قیمت خرید و فروش سهام مربوط است که اصطلاحا به آن covered گفته می­‌شود، ولی ممکن است در مدت فروش سهام و قرض گرفتن از کارگزار قیمت سهام ناگهان افزایش یابد و سرمایه گذار متحمل ضرر زیادی شود،

بازار خرسی و ارزهای دیجیتال

در ارزهای دیجیتال هم ما شاهد پایین آمدن قیمت تا 20 درصد از بالاترین سطح خودش هستیم و این کاهش قیمت باید در ارزهای اصلی مثل بیت کوین اتفاق بیوفتد.

شباهت ارز و سهام در بازار خرسی

ما در ارزهای دیجیتال و سهام موارد یکسانی را شاهد هستیم که باعث به وجود آمدن بازار خرسی می‌­شوند که در این بخش به بررسی آن­ها می­‌پردازیم.

در طول زمان ارزش هر دو بازار درحال نوسان است و ارزهای دیجیتال به دلیل محدودیت نقدینگی در بازار و بازار مشتقات به شدت در حال چرخش­اند.

در هردو بازار احساسات سرمایه گذاران و معامله گران باعث ایجاد روند نزولی و ریزش قیمت‌­ها می‌­شود.

انعکاس قدرت اقتصادی دولت­‌ها و نرخ سود و بهره را می­‌توان در نزولی یا صعودی شدن بازار سهام و ارزها دید.

مشکلی که در ارزهای دیجیتال وجود دارد پیش بینی بازار خرسی است اما با علائم هشدار دهنده مانند: حجم معاملات کمتر به دلیل عدم اعتماد مردم به بازار و نگه داری کوین‌­های خود، عقب افتادگی قیمت، زمانی که قیمت در بازار آتی نسبت به بازار کمتر باشد و عبور میانگین در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ متحرک 50 روزه از 20 روزه می‌­توان متوجه وجود بازار خرسی شد. عوامل دیگری نیز می‌­توانند در این مورد نقش داشته و باعث صعودی یا نزولی شدن بازار شوند؛ این موارد ممکن است از دست رفتن ارزش سهام و شرکت‌­ها یا همانند سال 2017 راه اندازی معاملات آتی بیت کوین در بورس شیکاگو باشد.

بازار خرسی و مزایای آن

آیا امکان دارد که بازار خرسی به عنوان یک بازار نزولی مزایایی هم داشته باشد؟

می­‌شود گفت بله، این بازار هم دارای مزایایی است که برای آینده سرمایه گذاری افراد بسیار مفید است. شما در بازار خرسی می‌­توانید سرمایه گذاری‌­های نامناسب خودتان را مشخص کنید و بفهمید که کدام سهام یا شرکت ارزشی واقعی دارد و کدام شرکت‌­ها فقط با استفاده از تبلیغات و کاغذ بازی­‌ها ارزش پیدا کرده‌­اند و در بازار خرسی نابود یا ورشکست شده­‌اند؛ در بازار خرسی به دلیل باقی ماندن پروژه‌­ها و شرکت‌­های مفید، شرکت­‌ها و سازما‌ن‌­های بهتر و با ارزش تری ایجاد می‌­شوند و این مورد به تنهایی می‌­تواند به اقتصاد دولت‌­ها کمک کند، در بازار خرسی دیگر شما صرفا تحت تاثیر تبلیغات و صحبت­‌های اطرافیانتان سرمایه گذاری نمی‌­کنید بلکه دست به بررسی دقیق تر و تحلیل های حرفه‌­‌ای‌ تری می­‌زنید.

کلام آخر

بازار سهام و ارزهای دیجیتال ممکن است در طول زمان تحت تاثیر احساسات سرمایه گذاران قرار بگیرد و با احساسات مثبت آن­ها روند بازار صعودی و با احساسات منفی آن­ها روند بازار نزولی شود پس سعی کنید علاوه بر در نظر گرفتن تمام جوانب و شرایط نسبت به احساسات خودتان نیز کنترل داشته باشید تا گرفتار ضررهای سنگین نشوید.

اصولی که باید قبل از سرمایه گذاری در رمزارزها در بازار خرسی بررسی کنید!

سرمایه گذاری در رمزارزها در بازار خرسی اصلاً کار آسانی نیست. در حالی که قیمت‌ها دائماً سقوط می‌کنند، خرید یک ارز دیجیتال ریسک زیادی به همراه خواهد داشت. با این حال راهکار و نکاتی وجود دارد که توجه به آنها می‌تواند بسیار کارگشا باشد. در این مقاله ابتدا ویژگی‌های بازار خرسی و گاوی را به طور مختصر معرفی می‌کنیم و سپس بهترین نکات برای سرمایه گذاری رمزارزی در بازار خرسی را بررسی خواهیم کرد.

دریافت ۳۰,۰۰۰ شیبا رایگان

بازار خرسی و گاوی چیست؟

بازار ارزهای دیجیتال پر از نوسان است. شاید چند هفته قیمت‌ها روندی نزولی داشته باشد و سپس رشد نمودار‌ها آغاز شود و چند روز یا حتی چند ماه ادامه یابد. بازارهای نزولی را خرسی و بازارهای صعودی را گاوی می‌گویند. خرس‌ها نماد ترس و عقب‌نشینی هستند و گاو‌ها نماد خوش‌بینی و تلاش برای افزایش قیمت. همیشه خرس‌ها و گاو‌های بازار ارزهای دیجیتال با هم در حال تقابل هستند تا نمودار قیمت را به سمت دلخواه خود ببرند. ممکن است در طول روز چند بار توازن قدرت تغییر کند. با این حال در تایم فریم‌های روزانه، هفتگی و ماهانه به راحتی می‌توان تشخیص داد کدام دسته از سرمایه‌گذاران نسبت به رقیب خود برتری داشته‌اند.

اصول سرمایه گذاری در رمزارزها در بازار خرسی

زمانی که بازار گاوی است، قریب به اتفاق معامله‌گران سود می‌کنند اما سرمایه گذاری در رمزارزها در بازار خرسی آسان نیست. با این حال برخی نکات مهم وجود دارد که با رعایت آنها می‌توان به کسب درآمد از جریان‌های نزولی امیدوار بود.

سقوط قیمت ارزهای دیجیتال باعث افت ارزش سبد دارایی‌های معامله‌گران می‌شود. از طرفی همیشه این امکان وجود دارد که روند نزولی بیش از حد انتظار افزایش پیدا کند. یکی از ویژگی‌های اصلی عقب‌نشینی بازار، ارائه فرصت برای تمرکز مجدد و برنامه‌ریزی‌های جدید است. در چنین مواقعی تریدرهای حرفه‌ای برنامه‌های جدیدی برای کسب سود طرح‌ریزی می‌کنند و به دنبال پروژه‌های جدیدی می‌روند.

پنح اصل مهم وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توان به سرمایه گذاری رمزارزی در بازار خرسی امیدوار شد. این اصول یا راهکارها یک نسخه قطعی نیستند اما قطعاً می‌توانند کمک شایانی به کسب در‌آمد یا جلوگیری از خسارت کنند.

اصل اول: کاربردی بودن، شرط لازم برای پیشرفت

بازار ارزهای دیجیتال پر از پروژه‌هایی است که حواشی و سروصدای زیادی دارند. تبلیغات برخی از پروژه‌ها بیش از حد اغراق‌آمیز است. واقعیت این است که تنها چند پروژه کاربردی در کریپتوکارنسی وجود دارد که درخواست‌های زیادی برای خرید توکن بومی آنها ارائه می‌شود. شاید یکی از مهم‌ترین سؤالات برای پیش‌بینی مسیر نمودار قیمت رمزارز، تحقیق در مورد چرایی به وجود آمدن و ادامه یافتن پروژه باشد. اگر پاسخ روشنی برای این سؤال وجود ندارد یا پروژه نیاز مشخصی را رفع نمی‌کند، احتمالاً در آینده‌ای نه چندان دور شاهد افت ارزش رمزارز خواهیم بود. بنابراین در همان ابتدا باید بدانیم ارز دیجیتال مورد نظر کاربردی و مفید است یا صرفاً یک تله تبلیغاتی است.

اصل دوم: به دنبال یک مزیت رقابتی باشید

اگر ارز دیجیتال کاربرد خاصی دارد، باید کارایی پروژه با سایر رمزارزهای مشابه مقایسه شود. امروزه برای هر نیاز یا معضلی چندین پروژه و ارز دیجیتال مختلف توسعه داده شده است. حال سؤال اینجا است: رمزارز مورد نظر ما چه مزیت رقابتی نسبت به سایر ارزهای دیجیتال مشابه دارد؟

برای مثال در سال‌های گذشته پروژه‌های بسیار زیادی برای ارائه سرویس اوراکل (Oracle) توسعه داده شده است. با این حال ارز دیجیتال چین لینک (LINK) همچنان بهترین و پراستفاده‌ترین شبکه برای دریافت اوراکل محسوب می‌شود. پروژه‌هایی که بعد از چین لینک توسعه داده شدند، نتوانستند مزیت رقابتی خاصی ایجاد کنند و عملکرد چین لینک از همه آنها بهتر بود.

اصل سوم: پروژه باید درآمدزا باشد

یک جمله معروف و کلیشه‌ای در دنیای فناوری وجود دارد: «اگر شما بسازید، مشتری پیدا خواهد شد». این جمله به افرادی اشاره دارد که همیشه به دنبال پروژه‌هایی جدید و کشف فرصت‌ها هستند اما تحقیق یا بررسی دقیقی انجام نمی‌دهند. پس در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ در هر پروژه جدیدی نباید سرمایه‌گذاری کرد.

اجرای یک پروژه یا شبکه بلاکچین به زمان و هزینه قابل‌توجهی نیاز دارد. پس فقط پروتکل‌ها یا پروژه‌هایی که درآمدزا هستند یا بودجه کافی به توسعه اختصاص داده باشند گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری در رمزارزها در بازار خرسی محسوب می‌شوند.

شناسایی روش‌های سودآوری پروژه و راهکارهای کسب درآمد می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا بهترین رمزارزها را برای خرید انتخاب کنند. پروژه‌ای که بودجه محدودی دارد یا در کسب درآمد موفقیت چندانی به دست نیاورده است، نباید برای سرمایه گذاری رمزارزی در بازار خرسی مورد توجه قرار بگیرد.

اصل چهارم: اهمیت بالای ذخایر نقدی و پشتوانه‌ها

هر استارت‌آپی باید دارای ذخایر نقدی و غیرنقدی مختلف باشد. این ذخایر در زمان کاهش ارزش رمزارز یا شروع روندهای نزولی بازار می‌تواند پروژه را از مرگ حتمی نجات دهد. اگر پروژه‌ای بر مبنای ارائه بازدهی بر اساس دارایی‌های بلوکه‌شده توسعه یافته است، برخورداری از منابع و ذخایر پایدار یکی از مهم‌ترین عوامل برای ارزیابی محسوب می‌شود. ارز دیجیتالی که پشتوانه‌های کافی نداشته باشد، در زمان سقوط قیمت‌ها دچار نوسان‌های شدید و حتی ورشکستی خواهد شد.

در حالت ایدئال یک پروژه دیفای (DeFi) باید دارای خزانه بزرگی از رمزارزهای مشهور مثل بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) و همچنین استیبل کوین‌های معتبر مثل تتر (USDT) و یو‌اس‌دی کوین (USDC) باشد.

پروژه‌های معتبر می‌دانند چه زمانی سود دریافت کنند و در چه مواقعی ارزش ذخایر و پشتوانه‌های خود را افزایش دهند. خرید ارز دیجیتالی که برنامه مشخصی برای پشتوانه‌سازی نداشته باشد، یک اشتباه در زمان سرمایه گذاری رمزارزی در بازار خرسی است.

اصل پنجم: توجه به تعهد به نقشه راه و برنامه‌های توسعه

عملکرد گذشته نمی‌تواند معیاری دقیق برای پیش‌بینی قیمت باشد اما پارامتر خوبی برای تخمین آینده است. سابقه پروژه در پیروی از نقشه راه (Road map) و رعایت ضرب‌الأجل‌ها (Deadline) می‌تواند به ما درک کاملی از تعهد و پتانسیل‌های بالقوه ارز دیجیتال بدهد.

سایت‌هایی مانند CryptoMiso و GitHub به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا پشت پرده و مسیر طی‌شده هر پروژه را به خوبی بررسی کنند. ارزهای دیجیتالی که در روزهای سخت عملکرد قابل قبولی داشتند و توسعه‌دهندگان آنها نقشه راه را به طور منظم طی کرده‌اند، پروژه‌هایی مناسب برای سرمایه گذاری در رمزارزها در بازار خرسی محسوب می‌شوند. در طرف مقابل، اگر خبری از تحقق وعده‌ها و پیشرفت پروژه نیست، احتمال بروز یک کلاهبرداری راگ پول (Rug pull) وجود دارد. در این حالت بهتر است هر چه زودتر سرمایه خود را از پروژه خارج کنید.

خلاصه مطلب

سرمایه گذاری در رمزارزها در بازار خرسی کار آسانی نیست اما غیرممکن هم نخواهد بود. با بررسی کاربرد پروژه، مقایسه ارز دیجیتال با نمونه‌های مشابه، توجه به ذخایر نقدی و غیرنقدی، مطالعه روش‌های درآمدزایی و ارزیابی میزان تعهد و مسئولیت‌پذیری تیم توسعه، می‌توان گزینه‌های مناسبی برای سرمایه گذاری رمزارزی در بازار خرسی پیدا کرد. باید دقت داشت که در چنین شرایطی قیمت‌ها دائماً نزولی است و هدف اول باید جلوگیری از خسارت‌های بیشتر و سپس آماده شدن برای کسب سود در آینده باشد. بنابراین در روزهای بد بازار نیز می‌توان سرمایه‌گذاری‌های خوبی انجام داد اما باید درک درستی نسبت به شرایط و پروژه‌ها داشت.

بازار خرسی (Bear Market) چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم؟

بازار خرسی (bear market) در اصطلاح بازاری است که برای مدتی طولانی کاهش قیمت‌ها را تجربه می‌کند. در این بازار عموما قیمت‌ها حداقل شاهد ۲۰ درصد افت بوده‌اند، سنتیمنت کلی منفی است و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده آن بدبین هستند. بازارهای خرسی اغلب به کل بازار یا شاخص‌هایی نظیر SP500 اشاره دارند، اما در مورد سهام یا کالاهای خاص هم اگر در دوره زمانی مشخص (معمولا ۲ ماه یا بیشتر) افتی بیش از ۲۰ درصد صورت گیرد نیز چنین موضوعی صادق است. بازارهای خرسی ممکن است با کاهش رشد اقتصادی یا رکود هم‌زمان شوند. چنین بازاری در سمت مقابل بازار صعودی و گاوی قرار دارد.

• بازار خرسی بازاری است که عموما قیمت‌ها حداقل ۲۰ درصد افت داشته‌اند، سنتیمنت کلی منفی است و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بدبین هستند.
• بازار خرسی می‌تواند دوره‌ای (چند هفته یا ماه) یا بلندمدت (چندین سال یا حتی دهه) باشد.
• فروش سهام، آپشن و صندوق‌های معکوس در چنین بازاری برای در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ سرمایه‌گذاران سود به همراه دارد.

درک بازار خرسی

قیمت سهام عموما منعکس‌کننده انتظارات آتی جریان‌های نقدی و سود شرکت است. با کاهش چشم‌انداز رشد و از بین رفتن انتظارات صعودی، قیمت افت می‌کند. ترس، رفتار گله‌ای و عجله برای ضرر کمتر منجر به دوره‌های طولانی‌ کاهش قیمت می‌شود.

در تعریف بازار خرسی به کاهشی حداقل ۲۰ درصدی اشاره‌ شده است. اما این عدد معیاری قطعی نیست و می‌توان گفت افت ۱۰ درصدی هم نشانگر روندی نزولی است. تعریف دیگری برای بازار خرسی وجود دارد که در آن سرمایه‌گذاران بیش از آنکه ریسک‌پذیر باشند، ریسک گریزند. چنین بازاری می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد چرا که سرمایه‌گذاران تنها به دلیل حدس و گمان خود، در خلاف جهت چنین بازاری اقدام نمی‌کنند.

بازار خرسی می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد اما عمده‌ترین دلایل عبارت‌اند از: تضعیف یا کند شدن رشد اقتصاد، ترکیدن حباب‌ها، بیماری‌های همه‌گیر، جنگ، بحران‌های ژئوپلیتیک و تغییرات پارادایم اقتصادی (مانند گذار به اقتصاد آنلاین). نشانه‌های اقتصادی که ضعیف شده یا رشدش کم شده عبارت از کاهش اشتغال، کاهش درآمد، بهره‌وری کم و کاهش سود شرکت‌ها است. علاوه بر این مسائل، دخالت دولت در اقتصاد نیز می‌تواند باعث ایجاد بازار خرسی شود.

تغییر نرخ مالیات یا نرخ بهره هم می‌تواند منجر به بازاری خرسی شود. همچنین کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران یکی از نشانه‌های اولیه بازار خرسی است. اگر سرمایه‌گذار حس کند چیزی در شرف وقوع است سعی می‌کند معطل نماند؛ در اینجا اقدام به فروش سهام می‌کند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

بازارهای خرسی می‌توانند از چند هفته تا چند سال به طول بیانجامد. یک بازار خرسی سکولار (بازار سکولار بازاری است که محرک بنیادی‌اش برای مدت‌زمانی طولانی تغییر نمی‌کند) بین ۱۰ تا ۲۰ سال می‌تواند ادامه‌دار باشد و نشانه‌اش بازدهی کمتر از متوسط برای مدتی طولانی است. در چنین بازاری ممکن است صعودهای قیمتی خوبی هم در سهام یا شاخص‌ها رخ دهد اما چنین حرکاتی پایدار نیست و قیمت به سطوح قبل خودش بازمی‌گردد. از سوی دیگر یک بازار خرسی دوره‌ای چند هفته تا چند ماه بیشتر ادامه نخواهد داشت.

در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ اکثر شاخص‌های اصلی بازار سهام ایالات‌متحده با کاهشی تقریبا ۲۰ درصدی، در شرف ورود به محدوده بازار خرسی بودند. همچنین شاخص‌های اصلی مانند SP500 و شاخص متوسط صنعتی داوجونز (DJIA) بین ۱۱ و ۱۲ مارس ۲۰۲۰ وارد محدوده بازار خرسی شدند. قبل از این، آخرین بازار خرسی بلندمدت بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ در دوره بحران مالی در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ رخ داد که تقریبا ۱۷ ماه به طول انجامید. SP500 در آن زمان ۵۰ درصد از ارزش خود را از دست داد.

در فوریه ۲۰۲۰ با همه‌گیری کرونا، سهام جهانی ناگهان وارد بازاری خرسی شدند به طوری که شاخص DJIA از سقف قیمتی‌اش (۲۹,۵۶۸.۷۷) در ۱۲ فوریه با ۳۸ درصد افت در ۲۳ مارس به (۱۸,۲۱۳.۶۵) رسید. هرچند که در ادامه SP500 و Nazdaq100 در آگوست ۲۰۲۰ سقف‌های جدید ثبت کردند.

مراحل بازار خرسی

بازارهای خرسی معمولا ۴ مرحله دارند:

1. نشانه مرحله نخست قیمت‌های بالا و سنتیمنت مثبت سرمایه‌گذاران است. در پایان این مرحله سرمایه‌گذاران شروع به خروج از بازار و کسب سود می‌کنند.
2. در این مرحله قیمت سهام شدیدا کاهش می‌یابند، فعالیت‌های تجاری و سود شرکت‌ها کم شده و شاخص‌های اقتصادی که زمانی مثبت بودند از متوسط خود کمتر می‌شوند. با منفی شدن سنتیمنت، برخی از سرمایه‌گذاران وحشت‌زده می‌شوند. این مرحله به‌عنوان مرحله تسلیم (capitulation) نیز شناخته می‌شود.
3. در مرحله سوم با ورود سفته‌بازان قیمت و حجم معاملات افزایش می‌یابد.
4. در مرحله آخر کاهش قیمت سهام ادامه‌ دارد اما سرعت آن کم می‌شود. قیمت‌های مناسب و اخبار خوب منجر به جذب سرمایه‌گذاران شده و بازار خرسی به بازاری گاوی تبدیل می‌شود.

خرس و گاو: پدیده بازار خرسی نام خود را از نحوه حمله خرس به طعمه‌ گرفته است، حرکت پنجه‌ها به سمت پایین. به همین دلیل در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ بازارهایی که نزولی هستند را به این نام می‌خوانند. دقیقا مانند بازار صعودی که به دلیل نحوه شاخ زدن گاو به بازارهای گاوی معروف است.

تفاوت اصلاح با بازار خرسی

بازارهای خرسی را نباید با اصلاح اشتباه گرفت، اصلاح روندی کوتاه‌مدت با دوره کمتر از ۲ ماه است. اصلاح فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران ارزشی است تا وارد سهم شوند، اما فرصت مناسب ورود در بازار خرسی به‌ندرت پیدا می‌شود. این امر به علت غیرممکن بودن تشخیص انتهای بازار خرسی است. جبران ضرر در چنین بازاری بسیار دشوار است، مگر اینکه فروشنده باشید یا از سایر روش‌های موجود در بازاری نزولی سود کسب کنید.

بین سال‌های ۱۹۰۰ تا ۲۰۱۸ شاخص DJIA تقریبا ۳۳ بار بازار خرسی را تجربه کرد که می‌توان گفت به‌صورت میانگین هر ۳ سال یک‌بار شاهد یک بازار خرسی هستیم. یکی از شاخص‌ترین بازارهای خرسی مصادف با بحران مالی جهانی در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ بود. در این مدت شاخص DJIA به میزان ۵۴ درصد کاهش یافت. آخرین بازار خرسی شاخص‌های SP500 و DJIA به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ رخ داد. شاخص ترکیبی Nazdaq هم اخیرا در ماه مارس به دلیل ترس از جنگ در اوکراین، تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و تورم بالا وارد بازار خرسی شده است.

فروش استقراضی در بازارهای خرسی

سرمایه‌گذاران در بازار خرسی می‌توانند با فروش سود کسب کنند. در این روش سهام قرضی به فروش رفته و در قیمت‌های پایین‌تر بازخرید می‌شوند. این روش ریسک بالایی داشته و در صورت عدم موفقیت می‌تواند ضررهای سنگینی در پی داشته باشد. فروشنده سهام قبل از ثبت سفارش، سهام موردنظر را باید از کارگزار قرض بگیرد. مبلغ سود و زیان از تفاوت قیمتی که سهم در آن فروخته‌شده و قیمتی که بازخرید در آن صورت می‌گیرد، محاسبه می‌شود. قیمت بازخرید به قیمت پوشش نیز معروف است.

برای مثال فردی ۱۰۰ سهم شرکتی را به قیمت ۹۴ دلار می‌فروشد. قیمت افت کرده و معامله در ۸۴ دلار پوشش داده می‌شود. در این معامله سرمایه‌گذار ۱۰۰۰=۱۰*۱۰۰ دلار سود کسب می‌کند. اگر پس از معامله قیمت سهم بالا رود فرد به هنگام پوشش باید زیان شناسایی کند.

کارکرد صندوق‌های معکوس و آپشن در بازارهای خرسی

در معامله اختیار فروش می‌توان تا تاریخی مشخص یا قبل از آن سهام شرکتی را فروخت، با این تفاوت که فرد مسئولیتی بر عهده نگرفته و آزادی بیشتری دارد. اگر نسبت به سقوط بازار مطمئن نیستید می‌توانید از اختیار فروش استفاده کنید و پرتفوی خود در برابر ریزش قیمت‌ها ایمن کنید. سرمایه‌گذاران برای استفاده از این مزیت باید امکان معامله در بازار آپشن را در حساب خود داشته باشند. جدا از بازار خرسی، خرید اختیار فروش معمولا مطمئن‌تر از فروش آن است.

صندوق‌های معکوس مخصوص بازارهای نزولی طراحی شده‌اند. برای مثال صندوق معکوس شاخص SP500 در صورت افت این شاخص به میزان ۱ درصد، ۱ درصد رشد خواهد کرد. در صندوق‌های اهرمی این بازدهی چند برابر است. همانند بازار آپشن صندوق‌های معکوس نیز هنگام عدم اطمینان از رشد یا برای حفاظت از پرتفوی استفاده می‌شوند.

آشنایی با چند نمونه واقعی

بحران حباب وام‌های مسکن که موجب ریزش سهام در اکتبر ۲۰۰۷ شد. در آن زمان شاخص SP500 در در بازار اصطلاحا خرسی چه باید کرد؟ ۹ اکتبر ۲۰۰۷ به سقف ۱,۵۶۵.۱۵ رسیده بود، اما پس از سقوط بازار و مشخص شدن مقدار نکول وام مسکن در کل اقتصاد، در ۵ مارس ۲۰۰۹ به ۶۸۲.۵۵ رسید. شاخص‌های اصلی بازار سهام ایالات‌متحده در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ با ریزشی ۲۰ درصدی باز هم به بازار خرسی بسیار نزدیک بودند.

تازه‌ترین نمونه هم شاخص DJIA است که در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ وارد بازاری خرسی شد، شاخص SP500 هم یک روز بعد همین راه را ادامه داد. با شروع همه‌گیری کووید و قرنطینه‌ها، نگرانی از کاهش تقاضا و مصرف افزایش یافت و موجب سقوط بازار سهام شد. در این دوره داوجونز از سقف ۳۰,۰۰۰ به ۱۹,۰۰۰ رسید. در این دوره شاخص SP500 نیز ۳۴ درصد سقوط کرد.

نمونه دیگر، ترکیدن حباب دات کام در سال ۲۰۰۰ است که تا اکتبر ۲۰۰۲ ادامه داشت و شاخص SP500 در آن زمان تقریبا ۴۹ درصد سقوط داشت. معروف‌ترین نمونه هم رکود بزرگ است که در ۲۸ و ۲۹ اکتبر ۱۹۲۹ موجب سقوط سنگین بازار سهام شد.