EPSnews
اخبار/ گزارش و تحلیل بازار سهام (بورس) درسود نیوز/ قیمت برداشت ذهنی معامله گران از ارزش یک سهم است
شاخص سهام ۱۰۱۲ واحد تعدیل شد / منفی متفاوت بورس تهران
شاخص کل بورس تهران در جریان معاملات دیروز هم نتوانست روند باثباتی را در مقیاس روزانه تجربه کند. نماگر اصلی سهام در این روز نوسان قابل توجه ۲ هزار واحدی را از بازه مثبت تا منفی طی کرد و در نهایت ۴/ ۰ درصد (معادل ۱۰۱۲ واحد) عقب نشست. صعود ناکام و برگشت شاخص از سقف روزانه در شرایطی صورت گرفت که تالار شیشه‌ای چه در مقیاس کلان و چه از منظر خرد تحت فشار عامل بیرونی قرار نداشت.
به گزارش دنیای اقتصاد، این در حالی بود که افت‌های جدی یک فصل اخیر غالبا متاثر از عامل بنیادی نظیر کاهش شدید قیمت‌های جهانی یا بروز ریسک‌های سیاسی در منطقه صورت گرفت. اما روز گذشته مسیر صعودی شاخص در شرایطی که بازار در آرامش خبری قرار داشت، منفی شد و بسیاری از سهم‌ها نیز در پایان معاملات با صف‌های فروش نسبتا پرحجم به کار خود پایان دادند. انگیزه قوی اهالی سهام برای شناسایی سود کسب شده طی این دوره نسبتا کوتاه را می‌توان مهمترین عامل فشار بر قیمت‌ها عنوان کرد که در کمبود تقاضای موثر به یگانه نیروی تعیین‌کننده در معاملات دیروز تبدیل شد. در این میان، به نظر می‌رسد وقایعی خاص نظیر اجرای مرحله سوم دستورالعمل مدیریت ریسک کارگزاران، پیوستن نماد تازه‌وارد به تابلوی صنعت پتروشیمی و همچنین انتشار اخباری از حوزه سیاسی در جلب توجه شمار زیادی از اهالی سهام موثر بوده و جو عمومی بازار را تحت‌الشعاع خود قرار داده است.
صعود ناتمام در نیمه نخست
بازار سهام معاملات دیروز را در محیطی نسبتا آرام با صعود نماگر‌های اصلی آغاز کرد. در این روز، برتری تقاضا در عموم سهم‌ها طی نیمه نخست معاملات شاخص کل را با رشد ۹۶۲ واحد همراه و زمینه را برای ورود مقطعی این نماگر به کانال ۲۳۹ هزار واحد فراهم کرد. با وجود این، آغاز مثبت بورس تهران سرانجام معکوسی داشت و تقاضایی که در ساعت اولیه معاملات موجب ارتقای هر دو نماگر اصلی بازار (شاخص کل و هم‌وزن) شده بود، در ادامه تحلیل رفت و توامان با فشار عرضه شاخص در مسیر نزولی قرار گرفت و در پایان کار حدود ۱۰۱۲ واحد (۵/ ۰ درصد) کاهش یافت. شروع نسبتا قوی از جانب تقاضا و سپس برخورد با عرضه‌های نیرومندتر و در نهایت، عقب‌نشینی قیمت‌ها وجه غالب معاملات این هفته بود که در دادوستدهای روز گذشته نیز نمود پیدا کرد. البته شدت افت شاخص کل طی روز گذشته با عقب‌نشینی تقاضا در گروه پتروپالایشی شدت بیشتری پیدا کرد.
در این میان، سهام پالایشی در روند دسته‌جمعی برخلاف روزهای یکشنبه و دوشنبه تحت فشار عرضه افت متوسط بیش از ۲ درصدی را تجربه کردند. ضمن اینکه اقبال قابل توجه به سهام گروه پتروشیمی نیز طی روز گذشته تکرار نشد. سایر گروه‌های بزرگ نیز روند نسبتا مشابهی را تجربه کردند. هر چند پایداری تقاضا در برخی از نمادهای بزرگ منجر به ادامه صعود قیمت‌ها شد، اما وسعت محدود آن حاکی از فقدان انگیزه قوی برای معامله در قیمت‌های بالاتر بود.
موعد برداشت سود
اغلب تحلیلگران بر این امر اتفاق نظر دارند که رشد سریع قیمت‌ها در بازه زمانی کوتاه لزوما به استراحت نیاز دارد. به نظر می‌رسد کسب بازدهی‌های ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی در عموم سهم‌ها در بازه‌ای تقریبا یک‌ماهه توانسته انگیزه فروشندگان بالقوه را برای خروج از جریان معاملات و شناسایی سود کسب شده تقویت کند. این را می‌شود در اصلاح جدی‌تر سهامی که طی این مدت بازدهی‌های به مراتب بیشتری از متوسط داشته‌اند، دید. برای مثال می‌توان به وسعت و عمق عرضه‌ها در گروه‌هایی نظیر قطعه‌سازان خودرویی و شرکتهای دارویی اشاره کرد که معاملات روز گذشته را عموما با صف فروش به پایان رساندند. این دو گروه نیز مانند سایر صنایع کوچک و متوسط از ابتدای سال جاری رشد‌های فراتر از میانگین را تجربه کرده بودند.
در این میان، غول‌های خودروساز با وجود زیان‌های سهمگین روی موج تعدیل و اصلاح سریالی در بورس تعدیل و اصلاح سریالی در بورس جدید تقاضا بازدهی‌های ۲۰ تا ۲۵ درصدی را طی کمتر از یک ماه اخیر تجربه کرده بودند. بنابراین، طبیعی بود که سهامداران به خصوص در این گروه‌ها به خیل فروشندگان بپیوندند و قیمت‌ها را به سطوح پایین‌تری تنزل دهند. از طرف دیگر، چنان که می‌دانیم ثبت این میزان بازدهی نتیجه انتظارات معامله‌گران از تحولاتی بود که در جهش نرخ‌های فروش شرکتهای متعلق به صنایع مصرفی نظیر غذا، دارو، قطعه سازی، لاستیک و سایر گروه‌های کوچکتر بازار روی داد. حال پیشخور شدن این تحولات و انتظار برای نحوه تاثیر واقعی آن در میزان سودآوری شرکتها به‌عنوان مهمترین ملاک تصمیم‌گیری موضوعی است که اکنون توجه طیف زیادی از اهالی سهام را به خود معطوف کرده و طبیعتا تقاضا را به عقب رانده است.
مغناطیس منفی سامانه پایش ریسک
افزون بر عوامل فوق به نظر می‌رسد اجرای مرحله سوم دستورالعمل سامانه مدیریت ریسک کارگزاران بورس تهران نیز در معاملات دیروز، دست‌کم از لحاظ روانی، بی‌تاثیر نبوده است. راه‌اندازی این سامانه از دهم بهمن سال گذشته به‌صورت مرحله‌ای آغاز شد. مدت زمان اجرای رسمی این سامانه در مرحله نخست، ۱۵ دقیقه و از ساعت آغاز پیش‌گشایش معاملات در ساعت۸:۳۰ صبح و تا ۸:۴۵دقیقه در هر روز معاملاتی بود. پس از دریافت مجوز بازخورد اجرای مرحله نخست، مدت زمان اجرای آن به‌صورت پلکانی افزایش یافت و زمان آن طی روز گذشته در سومین مرحله از اجرا به سه ساعت (یعنی از آغاز سفارش‌گذاری در ساعت ۸:۳۰ دقیقه تا ساعت ۱۱:۳۰ دقیقه) افزایش یافت. به گفته مسوولان هدف از اجرای این سامانه پایش ریسک اعتباردهی بانک‌ها به کارگزاری‌ها و متعاقبا کارگزاری‌ها به مشتریان خود بوده است. از این منظر، اجرای دستورالعمل فوق را می‌توان تلاش برای مدیریت مشکلاتی دانست که در دو سطح، یعنی رابطه سازمان بورس با کارگزاری‌ها و رابطه کارگزاری‌ها با مشتریان ایجاد می‌شد. ضریب اهرمی دریافت اعتبار می‌تواند ریسک‌هایی، چون ریسک افزایش زیان، ریسک نیاز به نقدینگی و همچنین ریسک عدم پوشش هزینه را به دنبال داشته باشد. در چنین وضعیتی نهاد ناظر تصمیم گرفت تا ریسک کارگزاری‌هایی را که بیش از حد قانونی، اقدام به اعتباردهی می‌کردند یا این مبالغ را به برخی مشتریان خود تخصیص تعدیل و اصلاح سریالی در بورس می‌دادند، با اجرای مرحله‌ای سامانه پایش ریسک کاهش دهد. هر چند راه‌اندازی این سامانه در جهت منتظم کردن نحوه اعتباردهی کارگزاران ارزیابی می‌شود، اما اجرای سومین مرحله آن در روز گذشته موجی از نگرانی را میان فعالان بازار در پی داشت؛ به‌طوری‌که بسیاری از اهالی بورسی چرخش قیمت‌ها و فشار عرضه در نیمه دوم معاملات را نتیجه راه‌اندازی چنین سامانه‌ای و در نهایت کاهش اعتبارات عنوان کردند. اطلاعات بیشتر در این خصوص را می‌توانید در گزارش صفحه ۱۰ مطالعه کنید.
اصلاح قیمت در سکوت تحلیلگران
معاملات روزهای اخیر در شرایطی دنبال شد که قیمت‌ها به ویژه در صنایع کوچک در مسیر اصلاحی قرار داشت. با وجود این، برخی از تحلیلگران عموما انگشت تاکید را روی ظرفیت‌های سهام گذاشتند و در سکوتی تحلیلی از صعود دسته‌جمعی اخیر استقبال کردند. اما واقعیت این است که روندهای دسته‌جمعی به‌طور ضمنی نشان‌دهنده انحراف بازار از ارزش ذاتی سهم‌ها و یکسان‌گرفتن زمینه‌های بنیادی آنهاست. هر چند نمی‌توان تاثیر گسترده متغیرهای کلانی، چون تورم را بر ارزش اسمی بازار سهام انکار کرد، اما این را نباید در توجیه روند یکدست قیمت‌ها عنوان کرد و مانند برخی از تحلیلگران ذی‌نفع در برابر موج‌های دسته‌جمعی و غیرتحلیلی سکوت کرد.
دو وجه ناهمگون گزارش‌های «کدالی»
سامانه «کدال» در روزهای اخیر میزبان اطلاعات مالی مهمی برای فعالان بورس تهران بوده است. این جریان اطلاعاتی بیش از سایر گروه‌ها برای سهامداران گروه بانکی اهمیت دارد که مدت‌ها چشم به راه گزارش شناسایی سود از محل تسعیر دارایی‌های ارزی با نرخ‌های نیمایی دلار بودند. علاوه بر تحولات ساختار عملیاتی بانک‌ها طی این مدت سود به دست آمده از تراز مثبت ارز یکی از محرک‌هایی بود که طی این مدت قیمت سهام وابسته را ارتقا بخشید و همچنان نیز عامل تعیین‌کننده در معادلات حاکم بر این صنعت بورسی به شمار می‌رود. از روز دوشنبه در ادامه سریال انتشار گزارش‌های «تسعیری» این گروه، بانک ملت و بانک پاسارگارد اطلاعات مهمی را منتشر کردند. در همین راستا، نماد بانک ملت به دلیل شفاف‌سازی درخصوص نحوه تسعیر دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی متوقف شد و اعلام کرد که مبنای تسعیر اقلام بدهی و دارایی در صورت‌های مالی سال گذشته با توجه به میانگین نرخ ارز در سامانه نیما عدد ۷۵۰۰ تومان برای هر دلار تعیین شده است. «وبملت» همچنین در ادامه گزارش‌های «تسعیری» خود از شناسایی سود ۲۴۷ تومانی به ازای هر سهم خبر داد.
از طرف دیگر، در همین گروه بانک پاسارگاد صورت‌های مالی خود را با تحقق ۵۴ تومان به ازای هر سهم منتشر کرد. انتشار این اطلاعات راه نمادهای بانکی را طی روز گذشته از هم جدا کرد. در واقع در شرایطی که نماد بانک ملت متوقف باقی ماند، صف طویل خرید سهام بانک پاسارگاد نشان داد که تحقق سود ۵۴ تومانی این بانک برای سال گذشته فراتر از انتظار سهامداران بوده است که در بازاری با ضعف عمومی تقاضا توانسته از رشد حداکثری قیمت برخوردار شود. این در حالی بود که انتشار صورت‌های مالی غول فولادساز بازار در جو کاهشی روز گذشته چندان از سوی سهامداران مورد توجه قرار نگرفت. به نظر می‌رسد اهالی بازار پس از رشد‌های اخیر بیشتر منتظر انتشار گزارش عملکرد شرکتها در ماهانه و فصلی هستند که از هفته آینده در بازار اوج می‌گیرد و می‌تواند در جهت‌دهی به قیمت نقش بسیار موثری ایفا کند.
بازدید کنندگان و علاقمندان وبلاگ سود نیوز epsnews.blogfa.com از این پس می توانند در زمان های عدم سرویس از طریق بلاگفا از وبلاگ دوم این گروه epsnews.blogsky.comدر این مجموعه بازدید کنند. وبلاگ سوم این گروه نیز epsnews.mihanblog.com می باشد. مطالب قابل ارائه وبلاگ عبارت است از: 1- آموزش کاربردی و اثربخش سرمایه گذاری در بازار سهام 2- ارائه اخبار مهم روزانه بازار سهام 3- ارائه اخبار مرتبط با اقتصاد جهانی و اقتصاد داخلی مرتبط با بازار سهام 4- بررسی وضعیت شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرا بورس 5- ارائه اخبار مربوط به سود اعلامی شرکتها و تحلیل آنها 6 -مروری بر شایعات و تیپ شناسی آنها 7- سایر موارد بورسی اطلاعیه رفع مسولیت : این وبلاگ فقط جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد و به هیچ عنوان بر اساس مطالب وبلاگ، بخش نظرات و ایمیلهای ارسالی خرید و فروش نفرمایید. در ضمن بخش نظرات ممکن است حاوی مطالب مختلف از افراد با نیات گوناگون باشد، لطفا مراقب معاملات خود در بازار باشید. نخست دانش و دوم تجربه خود را در بازاربالا ببرید و نهایتا در صورت آمادگی کامل با حداقل سرمایه در این بازار مشغول شوید. بدون آموزش و بررسی توسط خودتان وارد هیچ بازاری نشوید. مسولیت سرمایه گذاری با خودتان است، پس خوب بررسی کنید. جمله مهم برای فعالیت در بازار: هـر حـقـیـقــتی در بازار از سـه مـرحـلـه می گـذرد: ابـتـدا، بـه مـسـخره گـرفـتـه مـی شود بـعـد بـه شـدت بـا آن مـخالـفـت مـی شـود و در آخـر، بـه عـنـوان امـری بـدیهـی پـذیـرفـتـه می شـود. محل تشکیل کلاس های آموزشی بورس مدیر وبلاگ: .
تغییر مهم برای بورس از فردا
سرانجام و پس از گذر از روزهای پر فراز و نشیب، از فردا ( ۲۹ فروردین) دامنه نوسان با افزایشی یک درصدی، مثبت و منفی ۶ خواهد شد.
به گزارش ایسنا، دامنه مجاز نوسان قیمت یکی از مهمترین قوانینی است که در بازارهای مالی به عنوان عامل کنترلی در برابر نوسان‌های قیمت سهام و به منظور کاهش نوسان بازار در اثر تصمیمات هیجانی استفاده می‌شود. دامنه مجاز نوسان، حدود قیمتی سقف و کفی است که هر سهم در هر روز کاری می‌تواند داشته باشد و قیمت تنها می‌تواند در این محدوده حرکت کند. در واقع این دامنه محدوده مجاز برای نوسان قیمت سهم است.
البته طیف طرفداران و منتقدان دامنه نوسان بسیار گسترده است، زیرا اینکه میزان دامنه نوسان چقدر باشد و اینکه اصلا باید در بازار سرمایه دامنه نوسان وجود داشته باشد یا خیر همواره محل بحث کارشناسان بوده است و بسیاری از صاحب نظران بازار سرمایه نیز بر این باورند که برای بهبود روند معاملات بورس باید به سمت افزایش دامنه نوسان و در نهایت حذف کامل آن حرکت کرد، زیرا روندهای هیجانی مثبت و منفی با وجود دامنه نوسان، باعث انحراف بیشتر معاملات بورس می‌شود.
روزهای پر فراز و نشیب دامنه نوسان
دامنه نوسان در بازار سرمایه ایران طی دو سال گذشته و همراه با روزهای پرصعود و پرنزول بازار، روزهای پرنوسانی را از سر گذارنده است. به طوری که از ۲۵ بهمن سال ۱۳۹۹ از مثبت و منفی پنج به مثبت شش و منفی دو تغییر کرد؛ تصمیمی که توسط شورای عالی بورس و با هدف تعادل‌بخشی به این بازار گرفته شد. البته عمر این تصمیم حدود سه ماه بود و دامنه نوسان از ابتدای اردیبهشت سال ۱۴۰۰ به مثبت شش و منفی سه افزایش یافت و در نهایت از ۲۵ اردیبهشت همان سال، دوباره دامنه نوسان قیمت همه شرکت های حاضر در بورس و فرابورس، متقارن و در محدوده مثبت و منفی پنج درصدی داد و ستد شد.
تحقق وعده افزایش دامنه نوسان
با روی کار امدن دولت جدید و پس از آنکه مجید عشقی عنوان دار ریاست سازمان بورس شد، اعلام کرد باز کردن دامنه نوسان در دستور کار این سازمان قرار دارد. وی همچنین در اخرین نشست خبری خود در سال گذشته نیز دوباره از اصلاح تدریجی دامنه نوسان از اوایل سال ۱۴۰۱ خبر داد و گفت: تغییر دامنه نوسان در برنامه سازمان بورس است، اما این موضوع نیازمند روشن شدن برخی ابهامات از تعدیل و اصلاح سریالی در بورس جمله بودجه و ریسک‌های سیاسی است. پیش از این اعلام کرده بودم که اصلاح دامنه ابتدا از شرکتهای بزرگ آغاز می‌شود و اکنون برنامه این است که از یک تاریخی به بعد اصلاح به صورت تدریجی و با یک درصد آغاز خواهد شد. این روند در مقاطع سه ماهه و با توجه به بازخورد بازار بازبینی خواهد شد.
در نهایت وعده عشقی به تحقق پیوسته و دامنه نوسان روزانه قیمت در بازار اول (تابلو اصلی و فرعی) بورس تهران از روز دوشنبه، ۲۹ فروردین ماه، مثبت و منفی ۶ می شود.
تاثیر افزایش دامنه نوسان بر رونق بیشتر بورس
در این راستا، حسین کاظم زاده - کارشناس بازار سرمایه - در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت دامنه نوسان در سال‌های قبل، اظهار کرد: سال ۱۳۸۷ معاملات بسیار کم رونق، دامنه نوسان دو درصدی و رکود دوره دولت نهم باعث شده بود بسیاری از نمادها روزهای متمادی بدون معامله باشند. در همان سال دامنه نوسان به سه درصد افزایش پیدا کرد. به مرور در سال های بعد ابتدا به چهار درصد، در سال ۱۳۹۴ به پنج درصد رسید و از آن زمان دامنه نوسان به غیر از چند مقطع کوتاه در دو سال گذشته، ثابت بوده است.
وی با تاکید بر اینکه اولین و مهمترین تاثیر افزایش دامنه نوسان در معاملات، افزایش حجم و ارزش معاملات است، گفت: زمانی که دامنه نوسان دو درصد بود، بسیاری از نمادها با اینکه باز بودند بعضا ۵۰ روز معامله نمی شدند. زمانی که دامنه نوسان از دو به پنج درصد رسید بورس ایران توانست به بازاری جذاب تبدیل شود.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: باید توجه کرد که قیمت سهم بنا به متغیرهای کلان و خرد اقتصادی و عرضه و تقاضای سهم دچار تغییر می شود. هر چقدر این تغییرات طبیعی و سریعتر خود را در قیمت نشان دهد هم رونق بیشتر و هم احتمال تشکیل حباب کمتر می شود. امیدوارم افزایش دامنه نوسان که از فردا، مثبت و منفی ۶ درصد خواهد بود و به مرور به ۱۰ درصد خواهد رسید، بتوند باعث رونق بیشتر بازار سهام شود.
تعدیل بازار سرمایه با افزایش دامنه نوسان
همچنین محمدرضا پورابراهیمی - رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس - با بیان اینکه تغییرات دامنه مجاز نوسان دارای نقاط مثبت و منفی است و باید هر دو بخش مد نظر قرار گیرد به ایسنا گفت: افزایش دامنه نوسان به مدیریت ایجاد شرایط تعادلی کمک می‌کند، یعنی دوره زمانی رسیدن به نرخ تعادلی را بیشتر کرده و به جای اینکه تعدیل در یک بازه زمانی کوتاه و یک روزه رخ دهد در فاصله چند روزه اعمال می شود.
وی با اشاره به نبود برخی از محدودیت‌ها از جمله دامنه مجاز نوسان و حجم مبنا در بعضی از کشورها اظهار کرد: بازار سرمایه ایران کارایی بازارهای جهانی را ندارد و برای جلوگیری از ایجاد ضرر و زیان سهامداران خرد و پرهیز از رفتارهای گروهی و هیجانی، تصمیم گیران حجم مبنا و دامنه نوسان را لحاظ می‌کنند. گر چه در این سال‌ها شاهد اقدامات خوبی برای حرفه‌ای شدن سهامداران خرد بودیم ولی همچنان نیازمند اعمال مولفه هایی چون دامنه مجاز نوسان و حجم مبنا هستیم.
پور ابراهیمی تصمیم اخیر هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار برای افزایش دامنه نوسان را به منظور تعدیل سریعتر قیمت‌ها دانست و تاکید کرد: هر چه بازار سرمایه به سمت کاهش محدودیت‌ها پیش برود؛ بازار روانتر، نقدشونده‌تر، شفاف‌تر و عملیاتی‌تر خواهد بود.
اصلاح بازار یا اجبار تحمیلی؟! / تشدید بی‌اعتمادی سهامداران در سایه سردرگمی سازمان بورس
سازمان بورس با اتخاذ تصمیم‌های غلط و خلق الساعه و نداشتن برنامه مشخص به ترس سهامداران تازه وارد در بازار سرمایه دامن می‌زند.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- سینا احدیان ؛ از اواسط مرداد بازار بورس ایران بعد از رسیدن به حوالی قله‌ی ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد کم کم وارد روند نزولی شد. شروع شتابان شاخص کل بورس را می‌توان در یک اقدام غلط تحت اختلاف یا ناهماهنگی درون دولتی بین وزارت اقتصاد و وزارت نفت که موجب انتشار خبر عدم عرضه دارادوم شد مشاهده کرد. بعد از این اتفاق بسیاری از تازه واردان تصور کردند که ضمن اختلاف در بخش‌های مختلف اقتصادی، دولت قصد دارد از بازار سرمایه خارج شود چرا که بخشی از هدف خود برای تامین کسری بودجه رسیده و یا در نظر دارد با انتشار اوراق سلف نفتی یا همان طرح گشایش اقتصادی به عرضه سهام شرکت‌هایی که از ۵ ماه پیش وعده داده بود دست بردارد. همین امر موجب شد تا بسیاری از سهامداران خرد و حتی بزرگ در صف‌های فروش قرار بگیرند و روند قرمز شدن نماد بسیاری از شرکتها بویژه شرکتهای پالایشی، فولادی و خودرویی که در صندوق‌های واسطه گری مالی دولت قرار بود عرضه شوند را کلید بزنند.
افت شاخص بورس با اینکه کوتاه مدت تلقی می‌شد، اما رفته رفته ادامه یافت و به روندی فرسایشی مبدل گردید. اینکه چرا اصلاح شاخص با نزول بیش از ۳۰ درصدی ادامه دار شد و بسیاری از مردم بویژه تازه واردان را تا همین امروز بین ۳۰ تا ۶۰ درصد متضرر کرد عاملی جز بی اعتمادی سهامداران حقیقی به دولت و بازار ندارد چرا که طی ۱۵ روز گذشته در بخش واقعی اقتصاد از جمله نرخ ارز و تورم اتفاق خاصی رخ نداده است بلکه شاهد رشد چند درصدی قیمت در این بازارها نیز بوده ایم.
اما به غیر از اشتباه بزرگ دولتمردان در انتشار خبر عدم عرضه دارادوم و ترساندن مردم، تصمیمات غلط و غیر اصولی و کارشناسی نشده، نداشتن برنامه بلندمدت و مدون سازمان بورس و وزارت اقتصاد و تغییرات سیاستی سریالی، ضعف نظارت در سایه بی توجهی به قواعد و قوانین و همچنین نداشتن یک سخنگوی مشخص برای شفاف سازی تصمیمات و یکپارچگی اطلاعات و آگاه‌بخشی جامعه و ایجاد آرامش در اوج رفتارهای هیجانی و ترس سهامداران تازه‌وارد عللی است که نشان می‌دهد افت شاخص متوالی و فرسایشی بورس در هفته‌های اخیر را نمی‌توان تنها یک اصلاح معمولی دانست بلکه به نوعی یک اصلاح اجباری ناشی از سوءمدیریت و ناتوانی مدیران سازمان بورس است.
سازمان بورس و معضل نداشتن سخنگو
یکی از دلایل اصلی دفاع از عملکرد بازار سرمایه، ایجاد شفافیت در فعالیت‌های اقتصادی است که به دلیل انتشار صورت‌های مالی و اعلام عملکرد و برنامه‌های شرکتها محقق می‌شود بنابراین شفافیت در مدیریت و برنامه ریزی و چرایی تصمیم گیری‌ها و عملکرد‌ها از سوی سیستم مدیریتی بازار بورس و پاسخگو بودن مدیران بورسی به سهامداران و فعالان بازار می‌تواند کمترین انتظار ممکن باشد. اینکه سازمان بورس اوراق بهادار فاقد یک سخنگوی مشخص و فعال است که باید در چنین شرایطی مستقیما با مردم و سهامداران صحبت کند و از هیجان تازه واردان غیرحرفه‌ای که متاثر از سیگنال‌های تلگرامی و اخبار درست و غلط نهاد‌ها و مسئولان دولتی دچار ترس و هیجان کاذب می‌شوند و تعادل و ثبات بازار را برهم می‌زنند می‌تواند یکی از عوامل اصلی وضعیت کنونی بورس باشد که بسیاری از بازیگران بازار را سردرگم و نگران کرده و اعتماد عمومی به دست آمده را که با سختی و هزینه‌های بسیار به بورس و با هدف کاهش سفته بازی در بازارهای موازی و کنترل نقدینگی و تورم و شاید هدایت نقدینگی به بنگاه‌های تولیدی بدست آمده بود اکنون با انفعال و سوءمدیریت و بی توجهی مدیران سازمان بورس و وزارت اقتصاد در حال ازبین رفتن است.
یکی از نمونه‌های بارز تشدید ترس تازه واردان در بازار تعدیل و اصلاح سریالی در بورس سرمایه را بعد از اثر منفی خبر عرضه و عدم عرضه‌ای تی اف‌ها بر شاخص بورس را می‌توان در صحبت‌های دو شب پیش رئیس دفتر رئیس جمهور مشاهده کرد.
دو شب پیش در برنامه گفتگوی ویژه خبری محمود واعظی در بخشی از صحبت‌های خود که قصد داشت تازه‌کاران بورس و در کل بازار سرمایه را آرام کند در اظهار نظری عجیب اعلام کرد که شاخص در کانال بین ۱ میلیون تعدیل و اصلاح سریالی در بورس ۶۰۰ هزار تا ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد از اصلاح خارج و به روند صعودی برمیگردد. این درحالی است که شنبه هفته جاری و پیش از صحبت‌های واعظی بسیاری از صف‌های فروش با کاهش چشمگیر روبرو شده بود و بازار در حال برگشتن و سبز شدن بود، اما این اظهار نظر غیراصولی وی صبح روز بعد صف‌های سنگین فروش را رقم زد و شاخص امروز به ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد رسید!
تصمیمات هفتگی و آزمون و خطا‌های مکرر
۱. تغییر ساعت معاملات
بازار بورس ایران پس از آنکه با اقبال عمومی همراه شد به دلیل ضعیف بودن زیرساخت و توان کم هسته‌ی معاملات با فشار افزایش حجم خرید و فروش و تعداد فعالان بازار با مشکل مواجه شده و در برخی ساعات روز دچار اختلال می‌شود. سازمان بورس برای اینکه از بار فشار بر هسته تعدیل و اصلاح سریالی در بورس تعدیل و اصلاح سریالی در بورس معاملات بکاهد در اقدامی بی سابقه و با چندین مرحله تغییر زمان معاملات را به سه و بعد دو قسمت تقسیم بندی کرد. این اقدام علاوه بر اینکه بسیاری از سهامداران تازه وارد را دچار سردرگمی کرد باعث شد تا فعالان حرفه‌ای بازار نیز با مشکل جدی مواجه شوند چرا که برای فروش یک سهم و خرید سهم دیگر گاهی مجبور بودند با فاصله یک روزه این کار را انجام دهند و همین امر موجب دلسردی و بهم ریختن استراتژی معاملاتی آنها و در نتیجه تاثر منفی بر روند بازار می‌شد به همین دلیل سازمان بورس از این تصمیم غلط عقب نشینی کرد و ساعات معاملات را به روال عادی بازگرداند.
از طرفی متاسفانه چندین ماه از وعده‌های مسئولان سازمان بورس برای حل مشکل زیرساخت و هسته‌ی معاملات همیشه خسته چه با کمک شرکتهای دانش‌بنیان داخلی و چه از طریق خرید از کشور‌های دوست و همسایه می‌گذرد، اما همچنان خبری از رفع این معضل اساسی نیست و این در حالی است که سازمان بورس و بویژه وزارت اقتصاد باید پیش از این و دست کم در سال گذشته به فکر تقویت زیرساخت‌های فنی بازار سرمایه می‌بودند.
۲. کاهش سهم صندوق‌های با درآمد ثابت در سهام
سازمان بورس در اواسط مرداد ماه سقف سهم صندوق‌های درآمد ثابت را از ۱۵ درصد به ۵ درصد کاهش داد، اما در اواخر همین ماه و با گذشت تنها چند روز با استدلال تقویت طرف تقاضا و با توجه به اثر منفی فروش سهام از سوی این صندوق‌ها ابلاغیه خود را پس گرفت و مجددا سقف خرید این صندوق‌ها را به ۱۵ درصد بازگرداند.
۳. کاهش سقف اعتبار کارگزاری‌ها و اجبار به تسویه
برخی کارگزاری‌ها به منظور جذب سرمایه گذاران و با توجه به حجم سرمایه گذاری مجاز به اعتباردهی به سهامداران برای خرید اعتباری سهام هستند. سازمان بورس در روزهای گذشته سقف اعتبار کارگزاری‌ها را از ۲۰ درصد به ۱۰ درصد کاهش داد، اما چند روز بعد مجددا این اعتبار یا همان ضریب تعدیل سهام در حساب تضمین مشتریان اعتباری را از ۱۰ درصد به ۲۰ درصد افزایش داد که از ابتدای این هفته لازم الاجرا شد. جالب‌تر اینکه سقف اعتبار کارگزاری‌ها روز گذشته در جلسه شورای عالی بورس و آن هم با این استدلال که برای تقویت طرف تقاضا و حمایت از بازار نیاز است به ۵۰ درصد افزایش یافت!
۴. عرضه سهام عدالت در بورس و افزایش فشار تقاضا
سهام عدالت با تعداد بالای سهامدران و ارزش چند صد هزار میلیاردی سهم‌های زیرمجموعه آن به بازیگر اصلی بازار سرمایه در سال جاری تبدیل شد. بعد از عید قربان تعدیل و اصلاح سریالی در بورس و با اعلام آزادسازی ۶۰ درصد سهام عدالت برای بخشی از سهامداران در هفته‌های اخیر بیش از ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از سهام عدالت در بورس به فروش رفت که خود عامل اصلی ایجاد صف‌های فروش بود. حسن قالیباف اصل؛ رئیس سازمان بورس در اظهاراتی بعد از جلسه شورای عالی بورس گفت: یکی از دلایل افت بازار عرضه سهام عدالت بود که از این پس در بازار عرضه نمی‌شود و نهاد‌های مالی این سهم را خریداری می‌کنند. در واقع سازمان بورس در این بخش نیز بعد از اثرات منفی شدید عرضه سهام عدالت تازه متوجه شد که چه اثراتی بر بازار دارد و مشخص است که پیش از این توان پیش بینی چنین اثری را نداشته است!
۵. بی توجهی ناظران بورس به قوانین
طبق قانون چنانچه قیمت سهام یک شرکت در ۵ روز کاری بیش از ۲۰ درصد چه در جهت منفی و چه مثبت نوسان داشته باشد، نماد مذکور متوقف و ناشر باید اطلاعیه شفاف‌سازی منتشر کند. بعد از آن نماد متوقف شده در روز معاملاتی با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می‌شود. از سوی دیگر چنانچه قیمت سهام شرکت در ۱۵ روز کاری بیش از ۵۰ درصد نوسان چه مثبت و چه منفی داشته باشد، نماد متوقف و ناشر باید کنفرانس اطلاع‌رسانی برگزار کند، آنگاه نماد معاملاتی حداکثر ۲ روز کاری بعد با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می‌شود. این‌ها در حالی است که در سایه بی توجهی ناظران بورس به قوانین طی ۲ هفته گذشته بسیاری از سهم‌ها در بازار بورس و فرابورس با نوسان منفی بیش از ۵۰ درصدی در ۱۵ و یا منفی ۲۰ درصدی در ۵ روز مواجه شدند.
تشدید بی‌اعتمادی تنها دلیل تشکیل صف‌های فروش
به نظر می‌رسد سلیقه‌ای عمل کردن ناظر در بازار، تصمیمات خلق الساعه و بدون برنامه و فاقد تحقیقات پژوهشی و تجربی و از طریق آزمون و خطا آن هم در شرایطی که بازار وضعیت مناسبی ندارد تنها به ترس، نگرانی، دلسردی، کاهش اعتماد و تشدید بی ثباتی بازار و فرار سرمایه‌ها منجر می‌شود همانگونه که در هفته‌های اخیر و در مسیر کاهشی شاخص بیشترین سهم صف‌های سنگین فروش به سهامداران حقیقی تعلق داشت که نشان می‌دهد بخش زیادی از هزاران میلیارد سرمایه وارد شده جدید به بازار با ترسی مفط در وضعیت فروش و خروج سرمایه خود از بازار هستند. به طور مثال در روز جاری بیش از ۸۰ درصد صف فروش بارقم ۷۲۲۹ میلیارد تومان به حقیقی‌ها اختصاص یافت که موید این ادعا است. ترس و فرار سهامداران حقیقی در حالی است که اتفاق خاصی در فضای اقتصادی یا سیاسی جامعه غیر از اظهار نظرات غلط یا رفتارهای عجیب نهاد‌ها مثل قائله‌ی بین وزارت نفت و وزارت اقتصاد و عدم عرضه دارادوم و یا کاهش نرخ ارز و تورم نیفتاده است و تنها علت ایجاد صف‌های چند ده و چند صد میلیونی فروش را می‌توان ناشی از ترس و بی اعتمادی مردم به دولت و بازار سرمایه دانست.
بازار کی به روند مثبت برمی گردد؟
بدون شک نوسان منفی نیز همانند نوسان مثبت جزو لاینفک بازار سرمایه است و هر چند وقت یکبار اصلاح قیمت‌ها در سهام شرکتها رقم می‌خورد، اما عموما این اصلاح به بیش از ۱۰ روز و یا بیش از ۲۰ درصد هم نمی‌رسد درحالی که در اصلاح کنونی شاخص کل بازده ۳۰ درصد منفی و دو هفته را هم رد کرد و دلایل آن در بالا توضیح داده شد.
روز گذشته شورای عالی بورس برای جلوگیری از ادامه ریزش‌ها و حمایت از بازار تصمیماتی اتخاذ کرد که به مهمترین آن در این گزارش اشاره شد. اما همانطور که اشاره شد ریزش‌های کنونی به دلیل کاهش اعتماد و ترس سهامداران از دولت و بازار است که با حمایت دولت و عزم حقوقی‌ها برای جمع کردن صف‌های فروش که امروز شاهد حمایت بیش از ۸ هزار میلیارد تومانی آنها از ۲۵ سهم شاخص ساز در صف‌های خرید بودیم روند نزولی شاخص ظرف روزهای آتی و در همین هفته تمام خواهد شد. آنچه که مسلم است و با بررسی و محاسبه قابل ملاحظه است اینکه بسیاری از سهم‌های ارزنده شرکتها اکنون در قیمت پایینی معامله می‌شوند و اگر سهامداران خرد آنها را از دست بدهند بعدا مجبور خواهند بود در قیمت‌های بسیار بالاتر همان سهام را خریداری کنند. بازار سرمایه یک بازار بلندمدت است و تنها افراد حرفه‌ای در کوتاه مدت می‌توانند از آن عایدی کسب کنند بنابراین اگر سهامداران صبر داشته باشند و به دید بلند مدت به سرمایه گذاری در بورس نگاه کرده و بجای سهام بازی سهام داری کنند می‌توانند از این بازار سود مناسبی کسب کنند.
در هرحال شورای عالی بورس مجددا ضریب اعتباری کارگزاری‌ها را افزایش داد، اتفاقی که گرچه می‌تواند در کوتاه مدت به قدرت خرید سهامداران و طرف تقاضای بازار کمک کند، اما تنها می‌تواند یک راه حل کوتاه مدت یا یک مُسکن برای کم کردن درد بی ثباتی بازار باشد. به عبارتی تصمیم گیران نظام بازار سرمایه هیچ برنامه بلند مدت و چشم انداز روشنی برای آینده این بازار ندارند و با گرفتن چنین تصمیماتی به سهامداران بخصوص کسانی که به تازگی علاقه‌مند به سرمایه گذاری در بازار سرمایه شده اند غیر مستقیم نشان می‌دهند که این بازار آینده مبهمی خواهد داشت و ما نمی‌دانیم برای سامان دادن به آن چه راهبردی را پیش بگیریم! بنابراین همین گرای نامعلوم بودن آینده بازار خود باعث ترس بیشتر سهامداران و خروج بیشتر سرمایه از بازار می‌شود.
سازمان بورس و در راس آن وزارت اقتصاد باید پاسخگوی این تصمیمات غلط و بی برنامگی آن هم در حالی که خودشان و حتی رئیس جمهور مردم را تشویق به سرمایه گذاری در بورس می‌کنند تعدیل و اصلاح سریالی در بورس باشند و برنامه‌ای جامع و بلندمدت برای مدیریت بازار سرمایه ارائه دهند.
شاخص سهام به کف رسید؟
سومین گزارش مورد اجماع پیشبینی سود شرکتهای بورسی منتشر شد. ریزش قیمت‌های جهانی، اصلاح نرخ دلار و چشم‌انداز تحریم‌ها منجر به تعدیل انتظارات از متغیرهای کلان موثر بر سودآوری شرکتها شده است.
سومین گزارش مورد اجماع پیشبینی سود شرکتهای بورسی منتشر شد. ریزش قیمت‌های جهانی، اصلاح نرخ دلار و چشم‌انداز تحریم‌ها منجر به تعدیل انتظارات از متغیرهای کلان موثر بر سودآوری شرکتها شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص کل سهام به کف بنیادی نزدیک شده است. رسیدن نماگر کل بازار به سطوح محافظه‌کارانه می‌تواند نویدبخش پایان فشارهای فروش هیجانی بورس تهران باشد. نسبت قیمت به درآمدهای فعلی، نشان می‌دهد بازار سهام می‌تواند سود معقولی را در بازه میان‌مدت عاید سرمایه‌گذاران کند.
برای سومین بار در سال جاری، ۴۳ گروه تحلیلی به برآورد سوددهی ۵۹ شرکت بورسی پرداخته‌اند. نگاهی به وضعیت عمومی بازار سهام و آخرین پیش‌بینی‌های ارائه‌شده نشان می‌دهد شاخص کل به کف‌های بنیادی خود نزدیک شده است. اگر چه برآورد تحلیلگران از متغیرهای کلان نسبت به موعد قبلی ارائه پیشبینی مورد اجماع کاهش یافته، برآورد از سودآوری شرکتها همچنان پشتوانه بنیادی قیمت سهام است. آخرین برآوردهای مورد اجماع که تفاوت‌های قابل‌ملاحظه‌ای را نسبت به تخمین‌های پیشین آشکار می‌کند، در عین حال از سطوح جذاب قیمتی برخی از نمادهای بورسی حکایت دارد. مجموعه پیش‌بینی‌های سود مورد اجماع به همت «مدیریت سرمایه کیان» و با همکاری ۴۳ گروه تحلیلی که عمدتا شامل شرکتهای سرمایه‌گذاری و کارگزاری‌های بزرگ بازار سهام می‌شود گرد آمده است و آخرین انتظارات از سودآوری شرکتها را در سه بازه پاییز و سال مالی جاری و همین‌طور سال مالی ۹۸ مورد بررسی قرار می‌دهد. مشارکت ۴۳ گروه متمایز مدیریت دارایی فعال در بازار سرمایه در این دوره، بیشترین تعداد مشارکت‌کننده در این برنامه از زمان شروع بوده است.
ارزش‌گذاری متناسب با عوامل بنیادی
افت نزدیک به ۲۰ درصدی بازار نسبت به آخرین دوره این گزارش در میانه مهرماه، اهمیت و حساسیت اطلاعات به‌دست آمده از گزارش فعلی را دوچندان می‌کند. آیا انتظارات بازار نسبت به سودآوری شرکتها از مقطع مهرماه تاکنون، تغییر کرده است؟
۱- تحلیلگران سود سال ۱۳۹۸ را در آذر ماه، نسبت به مهرماه، با ۲۳ درصد کاهش پیشبینی کرده‌اند. با بررسی اطلاعات مختلف در این گزارش عوامل اصلی افت ۲۳ درصدی سود پیشبینی شده سال ۱۳۹۸ نسبت به آخرین پیشبینی در مهرماه در سه عامل خلاصه می‌شود: یک: انتظار بازار از قیمت دلار از سطوح نزدیک به ۱۱ هزار تومان در مهرماه، به ۹۴۰۰ تومان در پیشبینی آذر ماه رسیده است (۱۳ درصد افت). دو: انتظار بازار از قیمت‌های جهانی، شامل فولاد، محصولات پتروشیمی و نفت، به‌طور میانگین ۱۵ درصد کاهش یافته است. سه: با اثرگذاری تحریم‌ها بر تولیدکنندگان بزرگ محصولاتی نظیر مس و LPG، آثار تحریم‌ها به‌صورت واضح‌تری لحاظ شده است. (به‌عنوان مثال، پیشبینی افت ۲۰ درصدی سود ملی مس نسبت به مهرماه امسال، بیش از هر چیز به دلیل مشکلات ناشی از تحریم‌ها ارزیابی می‌شود.)
در نتیجه سه عامل فوق، پیشبینی سودآوری صنایع در آذر ماه سال ۹۸ نسبت به آخرین پیشبینی در مهرماه تغییر کرده است. به نظر می‌رسد افت نزدیک به ۲۰ درصدی شاخص اصلی بازار در دو ماه گذشته، متناسب با عوامل بنیادی تغییریافته طی این مدت است. افت قیمت‌های جهانی، افت قیمت ارز در بازار آزاد و مشاهده آثار تحریم‌ها در فروش شرکتها، پیشبینی سودآوری شرکتها را با ۱۹ درصد کاهش نسبت به گذشته همراه ساخته و همین موضوع، افت نزدیک به ۲۰ درصدی ارزش بازار سرمایه در این مدت را توضیح می‌دهد.از این منظر بازار سرمایه ایران، برخلاف آنچه مشهور است، روندی معقول و متناسب با بنیادهای سودآوری شرکتها را دنبال می‌کند و بر اساس جریان ورود و خروج پول یا دستکاری صاحبان منابع بزرگ ارزش‌گذاری نشده است. این به معنی سطح مناسبی از کارآیی در محیط بازار سرمایه ایران و نشان دهنده انعکاس نسبتا درست وضعیت شرکتها در قیمت آنهاست.
۲- بر اساس این گزارش، نسبت قیمت به درآمد شرکتهای بزرگ بازار بر اساس سودهای پیشبینی شده برای سال ۹۸، به ۱/ ۴ و بر اساس سودهای پیشبینی شده برای سال ۹۷، به ۸/ ۴ رسیده است. با توجه به داده‌های تاریخی و با توجه به شرایط سیاسی فعلی، P/ E بازار در محدوده عدد ۴، در طول دوره‌های اخیر نسبتی مورد پذیرش بوده و در صورتی‌که شاهد افت سودآوری نباشیم، این ارزش‌گذاری رشد معقول بازار در میان‌مدت را حمایت می‌کند.۳- در صورتی‌که تبیین ما از علل افت بازار در دو ماه گذشته صحیح باشد، تغییر روند بازار، همزمان با تغییر روند سودآوری شرکتها صورت می‌پذیرد و در شکل ساده خود، متکی به عواملی چون: تغییر روند قیمت ارز یا ثبات آن در محدوده کنونی، تغییر روند قیمت‌های جهانی یا ثبات در محدوده کنونی و حل مشکلات پیش آمده از تحریم‌ها برای شرکتهای بزرگ است.
در حالی‌که انتظار می‌رود موارد اول و دوم حرکتی به سود بازار در میان‌مدت انجام دهند و روند نزولی شکل‌گرفته در دو ماه گذشته دست‌کم متوقف شود، قضاوت در مورد سوم نامطمئن‌تر به نظر می‌رسد. تاثیر قوی‌تر تحریم‌ها بر شرکتهای بزرگ بازار نسبت به آنچه تاکنون شاهد بودیم، می‌تواند در میان‌مدت روند سودآوری شرکتها را با دشواری مواجه سازد؛ ولی تداوم شرایط کنونی یا بهبود نسبی آن محیط را برای رشد سودآوری از نقطه کنونی و در نتیجه رشد بازار فراهم خواهد ساخت.
غافلگیری تحلیلگران از ریزش‌های جهانی
انتشار سود مورد اجماع تحلیلگران در دور پیشین، طی مهر ماه، در شرایطی صورت پذیرفت که هر بشکه نفت برنت در سطوح نزدیک به ۸۰ دلار قرار داشت و دلار در معاملات غیر رسمی در حدود ۱۴ هزار تومان معامله می‌شد؛ نتایج جنگ تعرفه‌ای میان آمریکا و چین تا این حد عیان نشده و بازارهای جهانی را تا این حد تحت تاثیر قرار نداده بود. ریزش قیمت نفت به سطوح نزدیک به ۶۰ دلار به ازای هر بشکه، سقوط قیمت متانول از ارقام بالاتر از ۴۲۰ دلار به ازای هر تن تا سطوح پایین‌تر از ۳۰۰ دلار، ریزش شدید قیمت محصولات فولادی و پتروشیمی عمدتا طی ۴۵ روز گذشته شدت گرفت. امری که بازنگری در تحلیل‌ها از سودآوری شرکتها و صنایع را مستلزم بازنگری کرد. همانگونه که پیش‌تر اشاره شد ثبات قیمت‌های جهانی در محدوده‌های فعلی نیز حمایت‌کننده سطوح قیمتی سهام مربوطه خواهد بود. با این حال نوسان شدید در این بازارها می‌تواند از جمله محرک‌های اصلی حرکت سهام در جهتی همراستا باشد و بازنگری دیگری را در سودآوری شرکتها ضروری سازد.
آیا انتظارات بنیادی ناجی سهام می‌شود؟
در آخرین برآورد، ۲۲ آذر ماه، تحلیلگران در بدبینانه‌ترین سطوح بازدهی ۶۰ درصدی را برای بازار سهام طی سال ۹۷ پیشبینی کرده‌اند. بر این اساس سطح ۱۵۴ هزار واحدی برای شاخص کل را می‌توان کمینه انتظارات موجود عنوان کرد. نماگر کل بازار در پی افت نزدیک به ۲ هزار واحدی امروز، مجددا تا کانال ۱۵۹ هزار واحدی عقب‌نشینی کرد. بر این اساس به‌نظر می‌رسد این شاخص، به کف‌های بنیادی خود نزدیک می‌شود.
فارغ از دید عمومی به سمت و سوی بازار سهام، نگاهی به جزئیات برآورد سود شرکتها گویای آن است که برخی از شرکتها در سطوحی کاملا پایین‌تر از نسبت عمومی قیمت به درآمد سهام در حال معامله‌اند و در مقیاس کوچکتر می‌توان حرکت این گروه از نمادها را در مسیر صعودی انتظار داشت.
چالش P/ E چهار مرتبه‌ای
در دوران اوج تلاطم اقتصادی، با توجه به فضای پررونق معاملاتی سایر بازارهای رقیب، از نرخ سود سپرده‌های بانکی گرفته تا دادوستدهای مسکن و خودرو و همچنین چشم‌انداز رکودی داخل و فضای تحریمی محاط بر کشور، نسبت P/ E چهار مرتبه‌ای به‌عنوان مرجع پرتکراری در تعیین قیمت سهام مورد استفاده قرار گرفت. با این حال شرایط فعلی گویای آن است که تاکید بر این نسبت در شرایط فعلی چندان محلی از اعراب ندارد. محدودیت قطعی بانک‌ها در کسب سپرده با نرخ‌های بالاتر از ۲۰ درصد، فروکش التهابات ارزی و ورود معاملات مسکن به فاز رکود از جمله عواملی است که سنجش جذابیت بازار سهام را در قیاس با سایر بازارها وارد مرحله جدیدی کرده است. عدم انتظار برای کسب بازدهی‌های چشمگیر از سایر بازارها می‌تواند از فشار بازدهی مورد انتظار از سهام نیز بکاهد. در این شرایط باید انتظار بازنگری در این نسبت قیمت‌گذاری را داشت.
ترین‌های پیشبینی آذر ماه
قیاس دو پیشبینی اخیر اجماع در رابطه با سودآوری شرکتها داده‌های جالب‌توجهی را به‌دست می‌دهد. از میان ۴۸ شرکتی که در هر دو مرتبه به برآورد سودآوری آنها برای سال ۹۷ پرداخته شده است، پیشبینی سود ۲۷ نماد نسبت به مهر ماه کاهش یافته است؛ ۲۰ نماد در پیشبینی آذر ماه با رشد سود انتظاری همراه شده‌اند و سود «غبشهر» بدون تغییر نسبت به پیشبینی مهرماه آورده شده است. بیشترین افت پیشبینی سود در رابطه با نماد «فارس» صورت پذیرفته که البته تعداد معدود مشارکت‌کنندگان نسبت به پیشبینی مهر ماه می‌تواند از علل حاشیه‌ای آن باشد. در آخرین پیشبینی سود «فارس»، ۲۹ درصد کمتر از سود برآورد شده در مهر ماه گزارش شده است. بعد از «فارس»، برآوردها از سودآوری «پرداخت» و «کاوه» با افت ۱۹ درصدی شاهد بیشترین میزان عقب‌نشینی بوده است. در سوی مقابل برآورد سودآوری «شیراز»، «شسپا» و «هرمز» بیشترین افزایش را نسبت به پیشبینی قبلی تجربه می‌کند. عواملی همچون سود ناشی از تسعیر ارز، رونمایی از عملکردهای ماهانه و نحوه اثرگذاری هزینه‌های مالی از جمله عوامل رشد برآورد سود این مجموعه بوده است. میانگین انتظاری تحلیلگران از سطوح نهایی شاخص کل در سال ۹۷، در حالی به ۱۷۸ هزار واحد تقلیل یافته که این عدد در پیشبینی مهر ماه در نزدیک ۲۱۰ هزار واحد قرار داشته است. این عدد با سطح شاخص در پایان معاملات روز گذشته فاصله‌ای ۵/ ۱۱ درصدی را نشان می‌دهد.
رییس کل بانک مرکزی: برای تعدیل نرخ دلار برنامه داریم
رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر تقویت ارزش پول ملی در یادداشتی نوشت: نرخ فعلی دلار به هیچ‌وجه قیمت ذاتی آن نیست و برای تعدیل آن برنامه داریم.
رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر تقویت ارزش پول ملی در یادداشتی نوشت: نرخ فعلی دلار به هیچ‌وجه قیمت ذاتی آن نیست و برای تعدیل آن برنامه داریم. عبدالناصر همتی عصر دیروز در یادداشتی که در صفحه شخص خود در اینستاگرام منتشر کرد، درباره حاشیه‌های حضور خود در راهپیمایی 22 بهمن نوشت: امروز توفیق حضور درمیان خیل عظیم مردم عزیز را پیدا کردم که به خاطر چهلمین سالگرد انقلاب به صحنه آمده بودند. ده‌ها نفر از راهپیمایان، با دیدن حقیر، ابراز لطف کرده و موجبات توضیحات زیر را فراهم ساختند:
1- عموماً نسبت به حقیر و عملکرد بانک مرکزی در این دوره سخت، ابراز محبت کرده و قدردان بودند. انصافا قوت قلبی بود جهت ادامه راه.
2- سوالی در ذهن برخی بود که درسته بانک مرکزی نمی‌خواهد قیمت دلار پایین بیاید؟ گفتم نعوذباله! مگر ممکنه؟ برای بانک مرکزی درکنار تقویت ارزش پول ملی، ثبات در بازار و ممانعت از نوسان نیز مهم است، ولی این بدان مفهوم نیست که از کاهش نرخ ممانعت کرده یا در پی افزایش آن باشیم.
3- تاکید داشتند که تلاش بیشتری برای کاهش نرخ دلار بشود. گفتم من هم معتقدم نرخ فعلی به هیچ‌وجه قیمت ذاتی دلار نیست و برای تعدیل آن برنامه داریم و مطمئن باشید تمام تلاش خود را مصروف تقویت ارزش پول ملی خواهیم کرد.
دیدگاه شما