پول فیات در مقابل پول کالایی

در اهمیت شکل مناسب پول

از دیرباز انسان‌ها برای مبادلات خود به دنبال راهی بود که بتواند در فضای امن و با ثبات، معاملات خود را انجام بدهند و کسب‌وکار خود را پیش ببرند. با گسترده شدن دامنه تولید کالاها و تنوع تبادلات انسان‌ها با یکدیگر، امکان مبادلـه پایاپـای کالاهـا محدودتر شد و انسان‌ها نیاز پیدا کردند که از کالای واسطه‌ای جهت تسریع در مبادلات استفاده کنند و چنین شد که وجود “پول” برای جوامع، ضرورت پیدا کرد.

در طول تاریخ، هر قوم و قبیله‌ای کالای خاصی را به عنوان پول برمی‌گزید که این انتخاب به عوامل متعددی همچون فرهنگ، آداب و سـنن، آب و هـوا، شـرایط اقلیمـی و شرایط خاص آن زیست‌بوم بستگی داشت؛ بـرای نمونه سـاکنان نـواحی سردسـیر (آلاسـکا) از پوسـت حیوانـات، جوامـع ساحل‌نشین از صدف و قلاب وساکنان سرزمین‌های گرمسیر و آفریقایی از عاج فیل بـه عنـوان پول استفاده می‌کردند. به تدریج انسان‌ها فهمیدند پول رایج خوب باید چند ویژگی را دارا باشد. از جمله آن که بایستی با واحدهای استاندارد پولی قابل بیان باشد تا همگی آن را به عنوان یک واحـد پولی بپذیرند و قابل تقسیم به واحدهای کوچک پولی باشد تا بتوان چیزهای کوچـک را نیز با آن مبادله کنند. از سوی دیگر بایستی در فضای آن زیست‌بوم به آسانی قابل حمل و نقل و مبادله باشد. همچنین باید دارای اعتبار زمانی باشد و ماندگاری لازم جهت استفاده در معاملات آینده را داشته باشـد و در طول زمان از ارزش آن کاسته نشود.

با توجه به ویژگی‌های فوق و سیر تحولات اجتماعی و تاثیرات انقلاب‌های صنعتی در زندگی انسان‌ها، سبب شد نگاه انسان‌ها به پول در طول زمان تغییر یابد و از پول کالایی به پول کاغذی و بعد به پول الکترونیک تغییر کند و در هر برهه زمانی سعی کنند با حفظ همان ویژگی‌های ذکر شده، به تناسب فضا و شرایط شکل‌گیری معاملات، از شکل مناسب پول استفاده کنند و بتوانند شرایط تسریع و سهولت برای انجام معاملات فراهم کنند. این سیر تا به امروز شتابان ادامه داشت و حالا در زیست بوم دیجیتال، انسان‌ها با دو ویژگی جذاب دیگر برای پول آشنا شدند و به پول رمزنگاری شده به عنوان شکل مناسب پول در زیست‌بوم دیجیتال تمایل نشان دادند.

در گزارش ارزهای دیجیتال که در سال 2015 توسط کمیته پرداخت‌ها و زیرساخت‌های بازار ((CPMI بانک تسویه‌های بین‌المللی (BIS) منتشر شد، سه ویژگی کلیدی برای ارزهای دیجیتال اعلام کرد: الکترونیکی بودن ارزها، گمنامی و عدم تمرکز یا فقدان واسطه برای تبادل یا همان قابلیت تبادل همتا به همتا.

ارزهای دیجیتال از این سه ویژگی، دو ویژگی آخر نقش کلیدی و محوری دارند که جذابیت بسیاری برای ارزهای دیجیتال نسبت به سایر اشکال پول، ایجاد کرده است و تبدیل به ارکان اساسی این ارزها شده است؛ نخست ناشناس ماندن یا گمنامی، سبب ایجاد قابلیت تعویض برای پول می‌شود و واحدهای مختلف پول، به آسانی به صورت متقابل قابل تعویض می‌شوند. فقدان گمنامی باعث از بین رفتن قابلیت تعویض می‌شود و آن هم به این دلیل است که امکان ردیابی منشأ وجوه به وجود می‌آید.

ویژگی دوم، یا همان عدم تمرکز سبب اقبال بسیاری به این دسته از ارزها شده است. پول‌های متداول و منتشر شده از سوی بانک‌های مرکزی یا همان ارزهای فیات ، توسط یک سیستم متمرکز مدیریت می‌شوند و دولت‌ها از طریق بانک‌های مرکزی، کنترل مستقیم بر روی آنها دارند و در برخی اوقات کنترل‌های دستوری و خارج از قواعد علم اقتصاد سبب اتخاذ تصمیم‌گیری‌های سیاسی و شتابزده می‌شود و آثار زیان‌بار آنها بر روی ارزش ارزهای فیات سبب زیان بسیار صاحبان سرمایه‌ای می‌شود که سرمایه خود را به واحد آن ارز فیات نگهداری می‌کنند. از سوی دیگر، پول فیات در مقابل پول کالایی ساختار مرکزی حاکم به واسطه همین سیستم متمرکز می‌تواند بدون اخذ رضایت صاحب پول و با استناد به قوانین و تبصره‌های بی‌شمار خود، تصمیم‌های زیان‌بار برای صاحبان سرمایه بگیرد و حتی دسترسی آنها را به حساب‌هایشان مسدود کنند؛ این نقطه، دقیقاً همان دغدغه‌ای بود که سبب پدید آمدن ارزهای دیجیتال گشت و مبدعان پول فیات در مقابل پول کالایی این دسته از ارزها، سعی کردند با بهره‌گیری از تکنولوژی بلاکچین، ویژگی عدم تمرکز را برای ارز دیجیتال خلق کنند و آنها را از سایر ارزهای فیات متمایز ‌سازند. مبادلات ارزهای دیجیتال و یا حتی پس‌انداز آن کاملاً مستقل از هر گونه نهاد مالی واسطه و به صورت همتا به همتا شکل می‌گیرد. شبکه ارزهای دیجیتال رمز نگاری شده غیرمتمرکز بوده و تمام کاربران در سراسر دنیا می‌توانند به شبکه متصل شوند و مبادلات خود را انجام بدهند. توانایی کنترل و نظارت بر تبادلات شبکه به صورت اشتراکی و جمعی بنیان گذاشته شده است و دیگر نظر یک نهاد یا ساختار حاکم، نمی‌تواند مالیکت و ارزش یک سرمایه را تعیین کند.

در چند سال اخیر، بانک‌های مرکزی وارد زیست‌بوم دیجیتال شده‌اند و چندین بانک مرکزی اعلام کرده‌اند که در حال بررسی و طراحی ارزدیجیتال خود هستند اما یک سوال بسیار مهم اذهان را مشغول کرده است و آن این است که ارزهای رمزنگاری شده بانک مرکزی (CBCC) چیست و چگونه می‌خواهد با تفکر تمرکزگرا بانک‌های مرکزی، سه ویژگی جذاب مذکور را در خود حفظ کند.

برای بررسی این ایده و هر طرحی برای خلق یک ارز یا پول جدید، باید چهار ویژگی کلیدی برای آن بررسی نمود:

• نهاد یا ساختار صادرکننده پول (بانک مرکزی یا سایرین)
• فرم پول (الکترونیکی یا فیزیکی)
• محدوده هدف پول (جهانی یا محدود)
• فرایندهای نگهداری و انتقال پول (متمرکز یا غیر متمرکز).

چهار ویژگی کلیدی مذکور برای ارزهای رمزنگاری شده بانک مرکزی یا همان CBCC بدین صورت تعریف می‌شود که این ارز دیجیتال به عنوان شکل الکترونیکی پول توسط بانک‌های مرکزی صادر می‌شود و می‌تواند به صورت غیرمتمرکز یا همان همتا به همتا مبادله شود؛ این نکته به این معنی است که معاملات به صورت مستقیم بین پرداخت‌کننده و دریافت‌کننده وجه، بدون نیاز به واسطه مرکزی صورت خواهد پذیرفت و آنچه CBCCها را از سایر اشکال موجود پول الکترونیکی متمایز می‌کند، این است که به صورت متمرکز بین حساب‌های بانک مرکزی مبادله می‌شوند.

دو شکل ممکن برای CBCC قابل تعریف است: در نوع نخست، CBCC به عنوان ابزار پرداخت به‌طور گسترده در دسترس مصرف‌کننده با هدف انجام معاملات خرده‌فروشی قرار می‌گیرد.

در نوع دوم به صورت یک توکن با قابلیت تسویه حساب دیجیتال با دسترسی محدود برای برنامه‌های پرداخت عمده فروشی تعریف می‌گردد.

اما هر دو نوع CBCC چه چیزی ممکن است ارائه دهند که اشکال مختلف پول بانک مرکزی نمی‌توانند ارائه دهند؟

از زاویه دید مصرف‌کننده، دو ویژگی ذکر شده برای ارزهای دیجیتال، گمنامی و عدم تمرکز بسیار اهمیت دارد و در نوع نخست، با پیاده‌سازی ویژگی انتقال همتا به همتا می‌توان ادعا کرد که شبیه به پول نقد اما با شکل دیجیتال درآمده است.

در نوع دوم، موضوع از زاویه دید بانک‌های مرکزی تفاوت جدی پیدا می‌کند. بانک‌های مرکزی علاقه‌ای به قراردادن ابزار پرداخت متوسط و کلان با شرط گمنامی و ناشناس بودن طرفین انتقال پول ندارند و قطعا بدون شرط گمنامی عرضه خواهد شد و تنها ویژگی که این دسته از CBCC برای مخاطبان دارد، بهبود کارایی و کاهش هزینه‌های تسویه است و دو ویژگی مهم ارزهای دیجیتال را ندارند.

ارزهای رمزنگاری شده با استفاده از DLT در غیاب اعتماد فی‌مابین طرفین، امکان انتقال ارزش الکترونیکی از راه دور را همتا به همتا فراهم می‌کنند. معمولاً نمایش‌های الکترونیکی پول، مانند سپرده‌های بانکی، از طریق زیرساخت‌های متمرکز مبادله می‌شوند، جایی که یک واسطه مورد اعتماد تراکنش‌ها را تسویه و تسویه می‌کند. پیش از این، مبادله همتا به همتا محدود به اشکال فیزیکی پول بود.

مفهوم CBCC خرده فروشی به طور گسترده توسط وبلاگ نویسان، بانکداران مرکزی و دانشگاهیان مورد بحث قرار گرفته است. ایده این است که فدرال رزرو آمریکا ارز دیجیتالی مشابه بیت کوین تحت عنوان فدکوین ایجاد کند. با این حال، بر خلاف بیت کوین، فقط فدرال رزرو می‌تواند فدکوین ایجاد کند و قابلیت تبدیل یک به یک با پول نقد و ذخایر وجود خواهد داشت. فدکوین‌ها تنها در صورتی ایجاد می‌شوند (یا از بین می‌روند) که مقدار معادل پول پول فیات در مقابل پول کالایی نقد یا ذخایر در همان زمان ایجاد شوند (یا از بین بروند) مانند پول نقد، فدکوین در معاملات غیرمتمرکز و در عرضه و انتشار متمرکز خواهد بود.

یک CBCC خرده‌فروشی مانند ساختار طرح شده درباره فدکوین، نوسانات بالای قیمت را که در بازار ارزهای دیجیتال رایج است، را از بین می‌برد؛ همچنین فدکوین این پتانسیل را دارد که محدودیت کران پایین صفر در سیاست پولی را کاهش دهد. مانند سایر اشکال الکترونیکی پول بانک مرکزی، از نظر فنی امکان پرداخت سود در CBCC مبتنی بر DLT وجود دارد و اگر یک CBCC خرده فروشی به طور کامل جایگزین پول نقد شود، دیگر برای سپرده گذاران امکان پذیر نخواهد بود که از نرخ های سود منفی اجتناب کنند و همچنان بتوانند فدکوین را نگه دارند.

هر تصمیمی برای اجرای یک CBCC خرده فروشی باید به دقت از سوی بانک‌های مرکزی بررسی شود و منافع و پتانسیل‌های بالقوه را در برابر ریسک‌های موجود متعادل کند. اگر مردم بتوانند به راحتی پول بانک‌های تجاری به ارزهای فیات را به بدهی‌های کم ریسک بانک مرکزی تبدیل کنند، و از قابلیت تسریع عملیات بانکی در بستر حساب‌های بانک‌های مرکزی بهره بگیرند دیگر شاید اقبالی به معامله با ارز فیات و نگهداری سرمایه‌های خود در بانک‌های تجاری نخواهند داشت و ممکن است CBCC به ریسکی بزرگ برای مدل کسب‌وکار بانک‌های تجاری بدل شود. اگر صاحبان حساب‌های بانکی تصمیم بگیرند که از منافع سپرده های بانک‌های تجاری به نفع CBCC های خرده فروشی صرف نظر کنند، بانک ها دچار ناتوانی در جذب منابع خواهند شد، و بنابراین کمتر قادر به انجام وظایف اساسی اقتصادی و کسب‌وکاری، مانند اعطای وام و تسهیلات خواهند شد و در عمل به عنوان یک بنگاه افتصادی زیان‌ده به سوی برشکستگی کامل گام برخواهند برداشت.

در ایران، بانک مرکزی اعلام کرده است که طرح ارز دیجیتال خود یا همان ریال دیجیتال را اماده اجرا کرده است اما به طور مدون و رسمی، مدل و شیوه اجرای آن اعلام نشده است. از میان مصاحبه‌ها و اظهارنظر مدیران شرکت پیمانکار بانک مرکزی، کدهایی می‌توان یافت که درکنار هم می‌توان مدل مد نظر مدیران بانک مرکزی را پیش‌بینی کرد.

به مانند فدکوین، برای بررسی ایده ریال دیجیتال، همان چهار ویژگی کلیدی باید بررسی شود. نخست نهاد یا ساختار صادرکننده پول، بر طبق ماده 14 قانون پولی و بانکی کشور در انحصار بانک مرکزی خواهد بود. فراتر از استناد قانونی، یکی از دغدغه‌های بانک‌های مرکزی، مدیریت یکپارچه صدور پول و پیشگیری از بروز شوک‌های تورمی ناشی از افزایش انتشار بی ضابطه پول بوده است؛ از سوی دیگر، همان‌طور که عنوان شد، انتشار پول بانک مرکزی، سبب ریسک‌ بزرگی برای ساختار و مدل کسب‌‌وکاری بانک‌های تجاری خواهد شد، لذا به احتمال زیاد، عرضه ریال دیجیتال به عهده بانک‌های تجاری گذاشته خواهد شد تا هم سبب کاهش چالش‌های توزیع و عرضه عمومی برای بانک مرکزی شود و هم سبب کاهش ریسک ناپایداری مالی بانک‌های تجاری شود. لذا به احتمال زیاد بانک مرکزی زیرساختار و فرایندی برای بانک‌ها ایجاد خواهد کرد که به میزان مشخص و بر اساس معیارهای تشخیصی بانک مرکزی، در ازای تحویل اسکناس و مسکوک و یا بدهکار نمودن حساب تسویه خود نزد بانک مرکزی نسبت به دریافت ریال دیجیتال اقدام نمایند.

از سوی دیگر، با توجه به دغدغه بانک مرکزی برای رفع مشکل پرداخت خرد کشور و کاهش فشار ناشی از حجم بالای تراکنش‌های خرد و هزینه‌های بالای تسویه وجوه بر شبکه بانکی کشور، مدل ریال دیجیتال مشابه CBCC خرده فروشی خواهد بود لذا فرم پول به صورت الکترونیکی با عرضه عمومی و با هدف پوشش پرداخت‌های خرد و با محدوده هدف، داخل مرزهای کشور خواهد بود. با این تفاسیر، مزیت ریال دیجیتال برای کاربران و مصرف‌کنندگان نهایی چیست. نخست آن که با توجه به تاخیرها و محدودیت‌های انتقال وجوه، فرایند انتقال آنی وجوه بدون نیاز به عملیات تسویه برای عموم دارندگان کیف پول الکترونیکی و کسب‌وکارهای خرد و متوسط (SME) جذاب خواهد بود. همچنین با توجه به رویکردهای پیشین بانک مرکزی برای توسعه بانکداری الکترونیک، به احتمال زیاد کارمزدی برای این تراکنش‌ها تعریف نخواهد شد و این عدم شمول کارمزد در نقل و انتقال‌های وجوه برای کاربران جذاب خواهد بود.

یکی دیگر از جذابیت‌های ریال دیجیتال، امکان تعریف قراردادهای هوشمند بر این بستر و امکان توسعه مدل‌های نوین کسب‌و کار برای شرکت‌های استارتاپی و فینتکی خواهد بود.

با این ویژگی‌ها، آیا ریال دیجیتال مورد استقبال کاربران ایرانی قرار خواهد گرفت؟ چند نکته وجود دارد که تردیدهای جدی درباره ریال دیجیتال ایجاد کرده است.

ارزهای دیجیتال به گونه ای طراحی شده‌اند که «نسخه همتا به همتای پول نقد الکترونیکی» باشند و این بستر را ایجاد می‌کنند تا تراکنش‌ها در گمنامی و ناشناسی صورت پذیرد. همه تراکنش‌های ارزهای دیجیتال به صورت عمومی با استفاده از آدرس‌های عمومی پرداخت کننده و دریافت‌کننده ثبت می‌شوند اما مانند آدرس‌های ایمیل، آدرس‌های عمومی ارزهای دیجیتال، بیانگر و افشا کننده هویت واقعی کاربران نیست و این به این معنا است که شخصی که ارزدیجیتال را به آدرس عمومی دریافت‌کننده ارسال می‌کند، نیازی به افشای هویت واقعی خود برای دریافت‌کننده وجوه ندارد و ناشناس بودن طرفین در معاملات لحاظ می‌شود.

از سوی دیگر، ناشناس بودن طرفین معاملات برای بانک‌های مرکزی پذیرفتنی نیست و از نظر بانک‌های مرکزی بستری برای فعالیت‌های مجرمانه مانند فرار مالیاتی، تأمین مالی تروریسم یا پولشویی خواهد شد لذا برای کاهش ریسک مذکور، در صورت توسعه بستر مذکور و استقبال کاربران محدودیت‌هایی مانند سقف نگهداری و انتقال اعمال خواهد شد. این رویکرد بانک مرکزی هم مسبوق به سابقه است و در خصوص تراکنش‌های USSD همین استراتژی اتخاذ شد و با گسترش ریسک‌های این کانال، محدودیت‌ها به سمتی پیش رفت که تمایل بانکم مرکزی به عدم استفاده کاربران از این بستر به وضوح مشخص گردید. از سوی دیگر، ماده 14 ضوابط فعالیت مؤسسات اعتباری و راهبران کیف الکترونیک پول در نظام پرداخت کشور به صراحت بر مسئولیت مؤسسه اعتباری عامل یا همان بانک‌های تجاری بر احراز هویت کامل دارندگان و پذیرندگان کیف پول الکترونیکی تأکید کرده است. لذا علاوه بر آنکه ریال دیجیتال واجد ویژگی گمنامی در معاملات نخواهد بود، در آتیه مشمول محدودیت‌های کسب‌وکاری خواهد گردید.

توسعه و اقبال کاربران به سمت ریال دیجیتال، سبب انتقال تراکنش‌های پرداخت خرد به سمت بستر ریال دیجیتال خواهد شد و این سبب افت شدید درآمد ناشی از کارمزدهای شبکه‌های شتاب و شاپرک خواهد شد و شرکت‌های تابعه پول فیات در مقابل پول کالایی بانک مرکزی را دچار بحران خواهد نمود، لذا بدیهی است که پس از گسترش کاربردپذیری ریال دیجیتال، کارمزدهای لازم از سوی بانک مرکزی برای آن وضع خواهد شد.

و ریسک آخر که بسیار مهم است، پشتوانه ریال دیجیتال است. در شرایط تورمی و کاهش ارزش پول ملی، نیاز عموم مردم، حفظ ارزش دارایی‌ها و سرمایه‌هایشان است و سعی دارند با هر ترتیبی از خرید ملک و کالاهای بهادار تا خرید ارزهای خارجی و ارزهای رمزنگاری شده جهانی، به این هدف نائل شوند. برای همین تمایل کمی به حفظ دارایی‌ها به ریال دیجیتال خواهد شد و شاید سرعت تسویه و انتقال ریال دیجیتال، سبب بهره‌گیری از این بستر برای انتقال وجوه گردد اما قطعا سرعت خروج و تبدیل ریال دیجیتال به ارز فیات بالا خواهد بود و این نقطه‌ای است که بانک مرکزی برای کنترل این خروج به وضع کارمزد خواهد پرداخت و پروژه ریال دیجیتال، تنها محبوبیت خود که همان سرعت بالای انتقال وجوه است، از دست خواهد داد.

همان‌طور که در ابتدای مقاله بیان شد, هر قوم و قبیله‌ای به تناسب شرایط زیست‌بوم خود، شکل مناسب پول خود را پیدا می‌کردند و آن را به صورت وسیع در کسب‌وکار خود، استفاده می‌کردند؛ آینده نشان خواهد داد که از نظر کاربران ایرانی، آیا ریال دیجیتال، شکل مناسب پول برای زیست‌بوم کسب‌وکاری ایران خواهد بود و یا همچون برخی طرح‌های بانک مرکزی به فراموشی سپرده خواهد شد.

ارز فیات (fiat currency) چیست؟ مشخصه ها و قابلیت های این ارز

وقتی یک بسته چیپس از سوپر مارکت می‌خرید، ممکن است به صورت نقدی، با کارت اعتباری خود یا حتی با اسکن یک کد روی تلفن خود، پرداخت کنید. همه این تراکنش‌ها، حتی آن‌هایی که کاملاً دیجیتالی هستند – هیچ اسکناس یا سکه‌ای تغییر نمی‌کند – بر اساس ارز فیات است.

فقط چیزی را بخرید که حتی اگر بازار برای ۱۰ سال تعطیل شد کاملا از داشتن آن خوشحال باشید.

وارن بافت | Warren Buffett

ارز فیات چیست؟

ارز فیات مانند ریال، دلار، یورو، پوند یا ین، یک وسیله مبادله قابل اعتماد یا ارز قانونی است. این ارز توسط بانک های مرکزی یک دولت یا مقام رسمی صادر می شود. به عنوان مثال، دلارهای ایالات متحده توسط ایمان و اعتبار کامل دولت ایالات متحده پشتیبانی می شود.

نحوه ی واریز ارز فیات

ارز فیات از طریق سیستمی از واسطه ها، معمولاً بانک ها، کار می کند. وقتی چک می نویسید یا از کارت بانکی خود استفاده می کنید، مبلغی که مجاز کرده اید از حساب بانکی شما برداشت می شود. همین مبلغ به حساب شخص دریافت کننده چک یا فروشنده ای که از او خرید کرده اید، واریز می شود. این تراکنش توسط بانک‌ها پردازش و تطبیق می‌شود که سابقه معامله را به خریدار و فروشنده ارائه می‌دهند.

محدودیت عرضه فیات

هیچ عرضه محدودی برای ارز فیات وجود ندارد. یک دولت می تواند به سادگی با انتشار واحدهای بیشتری از آن ارز، مقدار ارز در گردش را افزایش دهد. بر خلاف عقیده عمومی، مدتهاست که بانک های مرکزی بر اساس پشتوانه طلا ارز فیات منتشر نمی کنند و چاپ پول تنها بر اساس سیاستهای پولی انجام می شود. اگر اوضاع خراب شود، ارز اساساً بی‌ارزش می‌شود. همانطور که در زیمبابوه در سال 2015 رخ داد. زمانی که یک اسکناس صد تریلیون دلاری حدود 40 سنت آمریکا ارزش داشت. اما این وضعیت به ندرت اتفاق می‌افتد، و اکثر دولت‌ها رویه‌ها و سیاست‌هایی را برای محافظت در برابر تورم سرسام‌آور در نظر گرفته‌اند.

آیا ارز فیات پشتوانه قوی است؟

ارز فیات تقریباً پشتوانه هر تراکنش مالی است که از اواسط قرن بیستم انجام شده است. فیات به عنوان وسیله مبادله برای مشارکت در اقتصادها در هر مقیاسی، واحد اساسی بازارهای مالی مدرن است. در حالی که ارزش و مبادله مفاهیم اصلی در تمدن بشری هستند، ارز فیات فاقد ارزش ذاتی است. ارز فیات در عوض ارزش خود را به عنوان ارز قانونی صادر شده توسط دولت به دست می آورد. در حقیقت می توانیم بگوییم ارزش واقعی ارز فیات به نوعی قراردادی و نه حقیقی است. در حالی که مفهوم پول به قرن یازدهم چین برمی گردد، تنها در قرن بیستم بود که ارز فیات از منابع ارزش ملموس مانند طلا جدا شد.

در حالی که ممکن است دولت ها کنترل سیاست پولی را در دست داشته باشند، ارزش عملی ارز فیات نیز کاملاً به نحوه درک دارندگان ارزش و سودمندی آن بستگی دارد. برای اینکه فیات به عنوان پول عمل کند، مردم باید به اعتبار، ارزش و ارزش آینده آن ایمان داشته باشند. به عنوان مثال، یک مصرف کننده باید مطمئن باشد که می تواند از فیات برای خرید مواد غذایی، یک ماشین یا حتی یک خانه استفاده کند. اگر بخواهد روزی دوباره آن را معامله کند، همچنان ارزش خواهد داشت. این سیستم فقط تا جایی کار می کند که جمعی از افرادی که از آن استفاده می کنند آن ارزش را درک کرده و به آن اعتماد کنند.

استاندارد طلا

ایالات متحده به طور رسمی استاندارد طلا را در سال 1879 پذیرفت و دلار خود را به قیمت طلا متصل کرد. این سیستم تا سال 1971 به طور کامل خاتمه یافت. در این مدت، عرضه پولی ایالات متحده به ذخایر طلا متکی بود و از چاپ بی رویه پول و نوسانات ارزش آن جلوگیری می کرد. با این حال، استاندارد طلا متحمل تعدادی شوک قیمتی پول فیات در مقابل پول کالایی کوتاه مدت شد و عدم همکاری جهانی باعث شکست این سیستم شد.

در سال 1971، ریچارد نیکسون، رئیس جمهور ایالات متحده، قانونی را معرفی کرد که تبدیل مستقیم دلار آمریکا به طلا را متوقف می کرد و عملاً به اتکا به استاندارد طلا در سراسر جهان پایان داد و دلار را به عنوان ارز ذخیره جهانی تعیین کرد. این تصمیم مهم یک کاتالیزور برای اقتصادهای جهانی و رشد مالی شدید. اما ناعادلانه بود که اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم را تعریف کرد.

با ظهور ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز که اولین جایگزین قانونی را برای ارزهای فیات ارائه می‌کنند، زمان خوبی است که اصول اولیه را بررسی کنید.

فیات یکی از انواع پول است

تا زمانی که پول به عنوان یک وسیله مبادله، ذخیره ارزش و واحد حساب به طور موثر عمل کند، می تواند عنوان پول را حفظ کند. دام هایی مانند گاو، بز، گوسفند و شتر از قدیمی ترین شکل های پول هستند. قبل از سکه های فلزی، پوسته های کاوری از اقیانوس آرام و اقیانوس هند پرمصرف ترین شکل پول در آن مناطق بود. قبل از سکه های فلزی، پوسته های کاوری از اقیانوس آرام و اقیانوس هند پرمصرف ترین شکل پول در آن مناطق بود.

ویژگی های ارز فیات

ارز فیات دارای ویژگی هایی است. از جمله این ویژگی ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

وسیله مبادله

پول یک وسیله مبادله موثر است. مصرف کنندگان باید بدانند که می توانند به راحتی کالاها و خدمات مورد نیاز خود را خریداری کنند. به عنوان مثال، در مورد اینکه آیا یک کارمند فروشگاه مواد غذایی پول را به عنوان پرداخت برای مواد غذایی می پذیرد یا اینکه آیا بانک پول را به عنوان پرداخت رهن می پذیرد، نباید تردیدی وجود داشته باشد.

ذخیره ارزش

پول به عنوان ذخیره ارزش عمل می کند. برای اینکه پول کار کند، مصرف کنندگان باید بدانند که ارزش آن در یک دوره زمانی نسبتا طولانی حفظ می شود. به عنوان مثال، اگر شخصی در طول دو هفته 500 دلار درآمد کسب کند، باید بداند که ارزش آن تا روز پرداخت حفظ خواهد شد. تضمین ارزش پایدار برای ایجاد حس امنیت بسیار مهم است.

واحد حساب

پول یک واحد حساب است، به این معنی که روشی برای اندازه گیری ارزش هر معامله اقتصادی ارائه می دهد. مثلا، پول هزینه یک ماشین 50000 دلاری را در رابطه با یک تی شرت 20 دلاری بیان می کند. بدون واحد حساب، هیچ راهی برای تعیین ارزش ذاتی کالاها و خدمات وجود ندارد.

سخن پایانی

ارز فیات مانند ریال، دلار، یورو، پوند یا ین، یک وسیله مبادله قابل اعتماد یا ارز قانونی است. این ارز توسط بانک های مرکزی یک دولت یا مقام رسمی صادر می شود. در این مقاله سعی کردیم تمام نکات مربوط به این ارز را بگوییم. حتماً نظرات و سؤالات خود را در کامنت ها برای ما بنویسید. همچنین در دوره آموزش رایگان ارز دیجیتال، آموزش‌های اولیه این بازار را آموزش داده‌ایم. اگر نیاز به مشاوره ی مالی یا اطلاعات بیشتر در خصوص بازارهای مالی یا سوالی در مورد دوره های حامی آکادمی دارید، با تیم ما در ارتباط باشید.

ارز دیجیتال فیات چیست؟

در این مطلب به بررسی یکی دیگر از مهمترین ارزهای دیجیتال جهان یعنی فیات خواهیم پرداخت. با ما همره باشید تا از این ارز دیجیتال و ویژگی ها و معایب و مزایای آن بیشتر بدانید.

ارز دیجیتال فیات چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

فیات ارز بین المللی است که به قیمت کالاها و مال هایی مانند طلا و نقره وابسته نمی باشد. ارزش پول این ارز دیجیتال به صورت گسترده به اعتماد عمومی به صادرکنندگان ارز دیجیتال بستگی دارد، که به طور طبیعی بانک مرکزی دولت یک کشور می باشد.

پول فیات و پول کالا

ارز fiat، که به عنوان پول فیات نیز مشهور می باشد، دقیقا در مقابل پول کالا یا فرآورده های اصلی می باشد. تفاوت بین این دو پول به ارزش اصلی آنها باز می گردد. به لحاظ تاریخی، پول فرآورده پول فیات در مقابل پول کالایی های اصلی یا کالا ارزش ذاتی دارد که از کالاهایی که از آن ساخته شده است نشات می گیرد. کالاهایی مانند کوین های طلا و یا نقره. در مقابل پول fiat ، ارزش ذاتی نداشته و وعده ای از سوی دولتمردان یا بانک مرکزی بوده که این ارز می تواند به دلیل ارزشی که در کالاها دارد مبادله شود.

نمونه هایی از ارز دیجیتال فیات ( fiat)

معروف ترین و مشهور ترین نمونه هایی که می توان از این ارز دیجیتال نام برد شامل پوند استرلینگ، یورو و دلار امریکا می باشد. در واقع، ارزهای جهانی بسیار کمی ارزهای کالا بوده و بیشتر آنها به یک روش یا به گونه ی دیگری، فرم و شکلی از پول fiat می باشند.

مزایا و معایب ارز دیجیتال فیات (fiat)

در این بخش به بررسی مزایا و معایب این ارز دیجیتال خواهیم پرداخت:

مزیت های ارز دیجیتال فیات (fiat) چه می باشد؟

از آنجا که پول fiat کم یا منبع ثابتی نیست- مانند طلا- بانک پول فیات در مقابل پول کالایی مرکزی دولت ها کنترل بیشتری بر خرید و فروش و ارزش آن دارد. این بدان معنا است که دولت ها می توانند عرضه ی اعتبار، نقدینگی، ارزش های سهام و سود را بیشتر مدیریت کنند.

برخلاف ارزهای فرآورده های اصلی، که می تواند بر اساس ارزش طلا قیمت آنها بالا و یا پایین برود، عرضه ی این ارز دیجیتال مرتب و توسط ارز اهدایی دولت ها کنترل می شود. همچنین ریسک کمتری در کاهش قیمت ایجاد شده توسط عرضه ی ارزهای fiat وجود دارد، چراکه هرگونه افزایش عرضه تصمیم از پیش اتخاذه شده توسط دولت می باشد.

معایب ارز fiat چه می باشد؟

از آنجا که این ارز دیجیتال به سرمایه ی واقعی وابستگی ندارد، ارزش پول فیات به سیاست های مالی و قوانین دولت کاملا بستگی دارد. سیاست مالی نامعتبر می تواند منجر به تورم شود و حتی تورم شدید و بالای ارز فیات را به همراه داشته باشد.

علاوه بر این، فرصت های بیشتری برای حباب های این ارز وجود دارد- یک گردش و دایره ی اقتصادی که قیمت به سرعت در آن افزایش پیدا کرده پیش از آنکه اصلا ارزش آن پول بالا برود.

افزایش حباب های این ارز دیجیتال به این دلیل است که ارزها و پول های فیات تقریبا به صورت گسترده و غیر محدودی عرضه می شود.

به گفته مایک مک گلون ، استراتژیست کالای بلومبرگ ، سرمایه گذاران طلا در حال حرکت به بیت کوین و اتریوم هستند.

به گفته مایک مک گلون ، استراتژیست کالای بلومبرگ ، سرمایه گذاران طلا در حال حرکت به بیت کوین و اتریوم هستند.

به گفته مایک مک گلون ، استراتژیست کالای بلومبرگ ، طلا با خروج سرمایه گذاران از ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) روبرو می شود.مک گلون در مصاحبه جدید استنبری ریسرچ می گوید که سرمایه گذاران "طلا را رها می کنند" و در عوض موقعیت خود را در دو بزرگترین ارز رمزنگاری شده بر اساس ارزش بازار حفظ می کنند. "چیزی که امسال من آن را دست کم گرفته ام این است که چقدر بی اعتنایی و خروج از طلا وجود دارد و مردم از طلا دست کشیده و به بیت کوین و اتریوم می روند. بنابراین همانطور که ما صحبت می کنیم ، طلا حدود 7 درصد در سال کاهش یافته و پول فیات در مقابل پول کالایی بیت کوین تقریبا 70 درصد افزایش یافته است. اتریوم تقریبا 400 درصد افزایش یافته است. " مک گلون می گوید محبوبیت روزافزون بیت کوین به دلیل ویژگی های تورمی آن در زمانی است که ترس از کاهش ارزش پول به دلیل افزایش عرضه پول رایج است.

"ما می توانیم به طور کامل انتظار بدهی به تولید ناخالص داخلی ، سطوح QE [کاهش کمی] ، محرک های مالی/پولی را برای ادامه عرضه نامحدود ارزهای فیات داشته باشیم.

به این معنی که مبنای نحوه قیمت گذاری بیت کوین باید دارای منبع نامحدود ارزهای فیات در مقابل عرضه محدود بیت کوین باشد. این بدان معناست که قیمت باید بر اساس پول فیات در مقابل پول کالایی قوانین اقتصادی افزایش یابد. " استراتژیست کالا می گوید که صندوق مبادله با بیت کوین مبتنی بر آتی (ETF) ، یک محصول مالی که از طریق مشتقات در معرض رمزارزهای اصلی قرار می گیرد ، می تواند تا پایان ماه آینده راه اندازی شود.در ایالات متحده رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار گری گنسلر حتی به Etf آینده اشاره کرد. این یک گام کوچک خوب برای SEC خواهد بود. بنابراین منطقی است.

صرافی ارز دیجیتال و کیف پول ایران ترید از سال 1395 فعالیت خود را در زمینه تحلیل و آموزش ارز دیجیتال و از سال 1398 فعالیت خود را در زمینه مبادله ارز های دیجیتال با هدف فراهم کردن بستری امن و سریع برای خرید و فروش و نگهداری ارز های دیجیتال شروع به کار کرده است

ارز فیات چیست؟

به زبان ساده ، ارز فیات پول قانونی است که ارزش آن را بیشتر، از کالای فیزیکی یا دولت صادر کننده آن می گیرد. بیشتر کشورهای جهان از سیستم ارزی فیات برای خرید کالا و خدمات ، سرمایه گذاری و پس انداز استفاده می کنند.

ظهور ارز فیات

ارز فیات قرن ها پیش در چین نشات گرفته است. استان چکوان در طی قرن یازدهم اقدام به صدور پول کاغذی کرد. در ابتدا می شد آن را با ابریشم ، طلا یا نقره عوض کرد. اما سرانجام ، کوبلای خان به قدرت رسید و در طول قرن سیزدهم یک سیستم ارزی فیات ایجاد کرد. مورخان ادعا می کنند که این پول در سقوط امپراتوری مغول بسیار موثر بوده است . پول فیات نیز در اروپا در قرن هفدهم مورد استفاده قرار گرفت که توسط اسپانیا ، سوئد و هلند تصویب پول فیات در مقابل پول کالایی شد. در سال ۱۹۷۲ ، تحت ریاست جمهوری نیکسون ، ایالات متحده استاندارد طلا را به طور کامل کنار گذاشت و به سیستم ارزی فیات روی آورد. این امر منجر به استفاده از ارز فیات در سراسر جهان شد.

ارز فیات vs طلا

سیستم استاندارد طلا اجازه تبدیل اسکناس های کاغذی به طلا را می داد. در واقع ، تمام پول کاغذی توسط مقدار محدودی طلا که در اختیار دولت بود ، پشتیبانی می شد. بر اساس یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا ، دولت ها و بانک ها تنها در صورت داشتن ارزش مساوی از فروشگاه های طلا می توانند ارز جدید را به اقتصاد وارد کنند.

طرفداران استاندارد طلا معتقدند که یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا از ثبات بیشتری برخوردار است زیرا توسط چیزی فیزیکی و ارزشمند پشتیبانی می شود. طرفداران ارز فیات مخالف این هستند.

نکات مثبت و منفی استفاده از ارز فیات

اقتصاددانان و سایر کارشناسان مالی در حمایت از ارز فیات اتفاق نظر ندارند.

کمبود: پول فیات به دلیل کمبود کالای فیزیکی مانند طلا تحت تأثیر قرار نمی گیرد و محدود نمی شود.

هزینه: تولید پول فیات مقرون به صرفه تر از پول مبتنی بر کالا است.

پاسخگویی: ارز فیات به دولت ها و بانک های مرکزی آنها انعطاف پذیری در رسیدگی به بحران های اقتصادی را می دهد.

تجارت بین الملل: ارز فیات در کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرد و آن را به یک نوع ارز قابل قبول برای تجارت بین الملل تبدیل می کند.

راحتی: بر خلاف طلا ، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیاز به ذخیره سازی ، محافظت ، نظارت و سایر خواسته های پر هزینه پول فیات در مقابل پول کالایی دارد ، متکی نیست.

بدون ارزش ذاتی: ارز فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد. این اجازه می دهد تا دولت ها از هیچ چیز پول خلق کنند ، که می تواند منجر به تورم بیش از حد شود و سیستم اقتصادی آنها را فروپاشاند.

از نظر تاریخی دارای ریسک: از نظر تاریخی ، اجرای سیستم های ارزی فیات به طور معمول منجر به سقوط مالی می شود ، که نشان می دهد این سیستم ها برخی از خطرات را به همراه دارند.

ارز فیات vs رمزارزها

پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود ، رمزارزها اساساً غیرمتمرکز هستند.

تفاوت قابل توجه دیگر بین این دو سیستم ارزی نحوه تولید هر یک از این اشکال پول است. بیت کوین مانند اکثر رمزارزها ، یک منبع کنترل شده و محدود دارد. در مقابل ، بانکها با توجه به قضاوت خود درباره نیازهای اقتصادی یک کشور ، می توانند از هیچ چیز پول ایجاد کنند.

رمزارزها به عنوان یک شکل دیجیتالی از پول ، هیچ همتای فیزیکی ندارند و بدون حاشیه هستند، معاملات برگشت پذیر نیستند و ماهیت رمزارزها در مقایسه با سیستم فیات ردیابی را بسیار دشوارتر می کند.

قابل ذکر است ، بازار رمزارزها بسیار کوچکتر و در نتیجه بی ثبات تر از بازارهای سنتی است. این احتمالاً یکی از دلایلی پول فیات در مقابل پول کالایی است که رمزارزها هنوز به طور جهانی پذیرفته نشده اند ، اما با رشد و بلوغ اقتصاد ، نوسانات احتمالاً کاهش می یابد.

آینده هر دو نوع ارز به هیچ وجه قطعی نیست. در حالی که رمزارزها هنوز راهی طولانی در پیش دارند و مطمئناً با چالش های بیشتری روبرو خواهند شد ، تاریخچه ارز فیات آسیب پذیری این شکل از پول را نشان می دهد. این دلیل بزرگی است که بسیاری از مردم در حال بررسی امکان حرکت به سمت سیستم رمز ارز برای معاملات مالی خود هستند، حداقل در برخی از موارد.

یکی از ایده های اصلی ایجاد بیت‌کوین و رمزارزها ، کشف شکل جدیدی از پول است که در شبکه توزیع شده نظیر به نظیر ساخته می شود. احتمالاً بیت کوین برای جایگزینی کل سیستم ارزی فیات ایجاد نشده است بلکه برای ارائه یک شبکه اقتصادی جایگزین ایجاد شده است. هنوز هم مطمئناً این پتانسیل را دارد که بتواند یک سیستم مالی بهتر برای جامعه بهتر ایجاد کند.