تهدید‌های رمز‌ارز‌ها برای ایران

سرهنگ داود معظمی گودرزی، رییس پلیس فتای تهران بزرگ

ارزهای دیجیتال؛ بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای آن در افغانستان (۲)

جهان در مقابل ظهور و محبوبیت روزافزون این ارزها نمی‌توانند بی‌تفاوت باشند و هر کدام در تلاش هستند تا در بهره‌‌برداری از این ارزها از دیگران عقب نمانند ولی از طرفی به دلیل خطرات احتمالی با احتیاط عمل می‌کنند. در این راستا هر کشوری متناسب با شرایط خود سیاست‌ها و قوانینی را اعمال کردند که به بعضی از مهمترین‌های آن‌ها اشاره شده است.

سیاست‌های امریکا

به‌‌دلیل اهمیت ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، کنگره و سنای امریکا در جلسات استماع در جریان چیستی بیت‌کوین قرار گرفتند. در این جلسات، بیت‌کوین به‌مثابه انترنت مورد توجه قرار گرفت، همان‌طور که انترنت فرصت‌ها و تهدیداتی داشت که بعدا مشخص شد فرصت‌های آن بر تهدیداتش برتری دارد، فرصت‌های ارزهای دیجیتال برای ایالات متحده امریکا از تهدیداتش بیشتر است. در مجموع همه مراجع دولتی امریکا در این جلسات نگرانی خود را از استفاده‌های غیرقانونی از ارزهای دیجیتالی اعلام کردند، اما همچنین بر این نکته تأکید کردند که ارزهای دیجیتالی استفاده‌های مشروعی دارد که باید با مقررات‌گذاری مناسب آن‌ها را تقویت کرد؛ چرا که در ایالات ‌متحده امریکا باتوجه به قوانین موجود نیاز به تصویب قانون جدید نیست، اما مقررات‌گذاری حوزه ضروری است.

در این راستا شبکه جرایم مالی وزارت خزانه‌داری ایالات ‌متحده امریکا و وزارت دادگستری این کشور، بیانیه‌هایی رسمی در ارتباط با مقررات‌گذاری ارزهای مجازی همچون بیت‌کوین منتشر کردند. شبکه جرایم مالی امریکا به‌عنوان اولین اولویت، ابتدا در سال ۲۰۱۱ به مقررات‌گذاری کار مبادله بیت‌کوین اقدام کرد.

طبق فیصله‌ای که انجام گرفت ارز دیجیتال همه مشخصات ارز واقعی را ندارد و در هیچ حکمی در جایگاه پول قانونی قرار نخواهد گرفت. بنابراین با اشاره به این تعریف مشخص می‌شود که در سیاست‌گذاری ایالات متحده امریکا بیت‌کوین و ابزارهای مالی مشابه به‌مثابه ارز واقعی تعریف نمی‌شوند، بلکه عنوان جدید ارز مجازی برای اطلاق به آن در نظر گرفته شده است. البته نوعی از ارز مجازی که این مرکز به مقررات‌گذاری آن پرداخت، ارزهایی هستند که قابل معاوضه با ارزهای واقعی باشند یا به‌عنوان جایگزین این ارزها عمل می‌کنند. در سلسله مقررات‌گذاری‌های بعدی، شبکه جرایم مالی و دیگر نهادها مانند دفتر پاسخ‌گویی دولت امریکا جوانب مختلف بیت‌کوین از نظر مالیات بر درآمد، قوانین ناظر بر تولیدکنندگان و مبادله‌کنندگان بیت‌کوین با دیگر ارزها به‌طور کامل روشن شدند. مرکز درآمدهای داخلی ایالات متحده امریکا بیت‌کوین را یک مایملک و دارایی و قوانین و مقررات مربوط به دارایی را در مورد آن جاری می‌داند. در نتیجه در ایالات متحده امریکا استفاده از بیت‌کوین برای مقاصد قانونی مانند خرید و فروش و مبادله آن با دالر امریکا برای کاربران آزاد است، اما بر تولیدکنندگان، مبادله‌کنندگان و کسب‌وکارهای مرتبط با بیت‌کوین قوانین بسیار دقیقی اعمال می‌شود.

سیاست‌های چین

مطالعه سیاست‌گذاری چین در مورد پدیده ارزهای دیجیتال نشان می‌دهد این کشور از سال ۲۰۰۷ با انتشار هشدار پیرامون استفاده غیرقانونی از ارزهای مجازی و از سال ۲۰۰۹ با مقررات‌گذاری و محدودسازی استفاده از ارزهای مجازی در فضاهای مجازی پیش از دیگر کشورهای جهان به مقررات‌گذاری ارزهای مجازی اقدام کرده بود. البته این پیشتازی چینی‌ها به قیمت ناپختگی مقررات این کشور در مواجهه با ظهور ابزارهای مالی جدید که بیت‌کوین هم یکی از آن‌ها است، تمام شد.

به‌طور کلی یک شایعه اشتباه رایج بین مردم وجود دارد که بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال کاملا در چین ممنوع و غیرقانونی است؛ اما چین بزرگ‌ترین مرکز تجارت بیت‌کوین است. ممنوعیت بیت‌کوین فقط در بانک‌ها و موسسات دولتی چین اعمال شده است. ۷۰ درصد از سهام بانک مرکزی چین متعلق به دولت است. موسسه‌های مالی و کارمندان دولتی از استفاده بیت‌کوین منع شده‌اند. تجارت یا استخراج بیت‌کوین برای شهروندان عادی هیچ مشکلی ندارد.

آمارها نشان می‌دهد چین یکی از پیشروترین کشورهای دنیا در زمینه استفاده گسترده از ارز دیجیتالی است. در حال حاضربا هدف مشارکت بیشتر در تنظیم چارچوب اقتصاد جهانی، کار استفاده آزمایشی از ارز دیجیتال چین در مناطق مختلف آغاز شده است.

چین در سال جاری میلادی، ارز دیجیتال خود را به نام «رن مین بی» معرفی کرد و موجب غافلگیری جهان شد. گفتنی است چین می‌کوشد این ارز را با عنوان یوان دیجیتال در چهار شهر و در محل بازی‌های المپیک زمستانی ۲۰۲۲ مورد استفاده قرار دهد. آمارها نشان می‌دهد چین در حال حاضر جهان را در معاملات دیجیتال رهبری می‌کند و ۴۴ درصد از کل ارزش معاملات پرداخت‌های دیجیتال دنیا را به خود اختصاص داده است. این اولین ارز دیجیتال مستقل در جهان است و بنابراین چین کنترل کاملی بر گردش ارز خواهد داشت.

چنانچه چین بتواند ارز دیجیتال خود را به صورت کامل اجرایی کند، اقتصاد این کشور که دومین اقتصاد بزرگ جهان به شمار می‌آید به سوی یک جامعه بدون پول نقد پیش خواهد رفت طوری که مصرف‌کنندگان و کسب و کارها می‌توانند پرداخت‌های خود را با کیف پول‌های الکترونیکی به جای پول سنتی انجام دهند.

استرالیا

آمارها نشان می‌دهد میزان استفاده از ارزهای دیجیتال در استرالیا روزبه‌روز در حال افزایش است به نحوی که بانک مرکزی این کشور تصمیم گرفته است دالر دیجیتال عرضه کند. به عبارت دیگر، این دالر دیجیتال همان پول رسمی کشور استرالیا خواهد بود که فقط به صورت دیجیتالی عرضه خواهد شد. گفتنی است همچنین می‌توان از این دالر دیجیتال که روی پلتفرم اتریوم عمل خواهد کرد، در سرمایه‌گذاری،‌ تسویه و پرداخت اقساط استفاده کرد. همچنین نتایج نظرسنجی‌های صورت گرفته در استرالیا نشان می‌دهد، ارزهای دیجیتال از محبوبیت فراوانی میان مردم این کشور برخوردار است.

نیوزیلند

استفاده از ارزهای دیجیتال در نیوزیلند نیز طرفداران خاص خود را دارد، به نحوی که دولتمردان این کشور را بر آن داشته است تا یک شرکت خدمات مالی راه‌اندازی کنند که سرویس پرداخت آن ارز دیجیتال باشد. ارز دیجیتال در نیوزیلند، «پاور دالر» نامگذاری شده است که بر پایه «تِتِر» فعالیت می‌کند که یک ارز دیجیتال پایدار (استیبل کوئن) به شمار می‌آید. گفتنی است یکی از مهمترین ویژگی این نوع ارزها این است که از نوسانات بازار ارزهای دیجیتال محفوظ می‌باشد و در اصل به عنوان ابزاری برای کنترل عدم پایداری قیمت در معاملات ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد. میزان محبوبیت ارز دیجیتال در نیوزیلند به حدی است که مقامات این کشور سال گذشته به شرکت‌ها اجازه دادند تا دستمزد کارمندان را به صورت ارز دیجیتالی بپردازند. این فرمان که توسط اداره امور مالیاتی نیوزیلند به امضا رسیده است، این امکان را فراهم می‌آورد که در صورت تمایل کارمندان به دریافت حقوق به صورت ارز دیجیتال، کارفرمایان باید آن‌ را رعایت کنند.

سیاست‌های جرمنی

جرمنی از جمله کشورهایی است که موضع‌گیری و سیاست‌گذاری‌هایش درمورد بیت‌کوین تأثیر جدی بر سیاست‌های اتحادیه اروپا و دیگر کشورهای اروپایی گذاشته است. در دسمبر ۲۰۱۱ مرجع مقررات‌گذاری جرمنی (بافین) در گزارشی به اعلام موضع در مورد بیت‌کوین پرداخت. در این اعلام موضع با استناد به قانون نظارت بر خدمات پرداخت جرمنی بیت‌کوین با استناد به ویژگی‌هایش به ‌مثابه پول الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفت. از این نظر بافین به همین نتیجه‌ای رسید که بانک مرکزی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۲ به آن رسیده بود: بیت‌کوین یک پول الکترونیکی نیست. سپس بافین بیت‌کوین‌ها را واحد ارزش تعریف کرد. عبارت واحد محاسبه یک عبارت فنی است که در قوانین مالی دارای جایگاه است، اما واحد ارزش هیچ‌گونه معنای حقوقی ندارد.

گرچه تعریف اولیه بیت‌کوین از سوی بافین، جرمنی را جزو اولین کشورهایی قرار می‌داد که به مقررات‌گذاری بیت‌کوین پرداخته بود، اما یکی از نمایندگان قوه مقننه جرمنی، مقررات‌گذاری اولیه را کافی ندانست و با استفاده از قوه مجریه این کشور خواستار تعیین تکلیف بیت‌کوین از سوی وزارت دارایی جرمنی شد. نماینده پارلمان جرمنی در این مورد برای وزارت دارایی دو سوال مطرح کرد؛ سوال اول در مورد مالیات‌پذیری و چگونگی محاسبه میزان مالیاتی که بر بیت‌کوین تعلق می‌گیرد و سوال دوم در مورد تعریف بیت‌کوین و مالیات‌پذیری مبادلات آن بود. معاونت پارلمانی وزارت دارایی جرمنی در پاسخ به سوال اول، معاملات بیت‌کوین را مالیات‌پذیر دانست و نحوه محاسبه مالیات بیت‌کوین‌ها را سالیانه اعلام کرد، اما تصمیم‌گیری در مورد برخی جزئیات را به اجلاس آینده رؤسای ادارای دارایی ایالات فدرال جرمنی موکول کرد. معاونت پارلمانی وزارت دارایی جرمنی، در پاسخ به سوال دوم اعلام کرد: «بیت‌کوین‌ها نه پول الکترونیکی هستند و نه واحد پرداخت قانونی و در نتیجه به‌عنوان ارز یا انواع ارز رده‌بندی نمی‌شوند. بیت‌کوین‌ها براساس پاراگراف یکم بند ۱۱ شماره هفت قانون اعتبار صرفا تحت مفهوم واحد پرداخت و واحد ارزش قلمداد می‌شوند و به این عنوان با ارز قابل مقایسه‌اند، اما غیر ارز هستند؛ زیرا از لحاظ قانونی وسیله پرداخت محسوب نمی‌شوند؛ مثل سایر پول‌های خصوصی یا مکمل ارزها که به علت خصوصی بودن توافق‌های پرداخت می‌توانند در حلقه‌های معاملاتی چندجانبه مورد استفاده قرار بگیرند، پدیده‌هایی مثل بیت‌کوین پدیده‌هایی با نقش و کارکرد وسیله پرداخت در معاملات چرخه‌ای هستند.

روسیه

حتا با وجود پیروزی قانون Ural در روسیه مبنی بر لغو ممنوعیت وب‌سایت‌های مرتبط به بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، بیت‌کوین عملا ممنوع است، حتا اگر به طور قانونی ممنوع نباشد. با وجود بهبود شرایط روبل روسیه، همچنان ارزش آن بیش از ۳۰٪ نسبت به ژانویه ۲۰۱۴ کاهش پیدا کرده است؛ به همین دلیل بانک‌ها و دولت به کسانی که ارزهایی غیر از پول روسی، چه دیجیتال و چه غیر دیجیتال، مبادله می‌کنند، نگاه مثبتی ندارند.

الویر نبولینا رییس بانک مرکزی روسیه گفته است که ارزهای دیجیتالی باید به‌عنوان دارایی‌های دیجیتالی تنظیم شوند. او می‌گوید: «ما تصور نمی‌کنیم بیت‌کوین را بتوان به‌عنوان یک پول مجازی در نظر گرفت».

اما اخیرا معاون وزیر دارایی این کشور الکسای مویسیف، اظهار داشت مقامات امیدوارند در سال جدید بیت‌کوین و دیگر اوراق قرضه به‌عنوان ابزارهای مالی قانونی در تلاش برای مقابله با پول‌شویی به رسمیت شناخته شوند. وزیر اقتصاد روسیه تأکید دارد که ایجاد بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال باید در مسیر قانونی هدایت شود چرا که کشف و ایجاد این نوع ارزها مانند شبکه‌های هرمی عمل می‌کنند که فعالیت‌های این شبکه‌های هرمی به هر روی در روسیه ممنوع هستند. بنابراین وزیر اقتصاد تأکید دارد که خرید ارزهای مجازی توسط قانون ممنوع نمی‌شود.

دنمارک

کشور دنمارک از نظر استانداردهای زندگی و استفاده از تکنولوژی روز، جزو پیشرفته‌ترین کشورها است. دنمارک علاوه بر این از پیشتازان طرح حذف پول نقد و استفاده از ارز دیجیتال است، اما این که بیت‌کوین به عنوان جایگزینی برای حذف پول نقد خواهد بود یا نه، سوالی است که هنوز پاسخ مشخصی به آن داده نشده است. با این حال بانک مرکزی دنمارک، بیت‌کوین را به عنوان ارز قانونی در این کشور اعلام کرده است. آمارها در این کشور حاکی از این است که معاملات بیت‌کوین پس از اعلام طرح حذف پول نقد رشد تدریجی و قابل ملاحظه‌ای داشته است. استارتاپ‌هایی نظیر CCEDK، که از نوآوری‌های قدرتمند در زمینه‌ی ارزهای دیجیتال و به خصوص بیت‌کوین است، در کشور دنمارک قرار دارد. مدیرعامل این شرکت در سخنانی اظهار داشت: اساسی‌ترین بخش آموزش در مدارس ما به این مسأله اختصاص دارد که آزادی، مسئولیت در پی دارد. اکنون با این دسترسی آسان به ارزهای دیجیتال، این مسئولیت بر دوش ما است تا این ارز مورد پذیرش باشد. دنمارک به عنوان شادترین کشور جهان شناخته می‌شود و پذیرش ارز دیجیتال با ذهنی باز، تنها یکی از دلایل شاد زیستن در این کشور است.

افغانستان

دولت افغانستان تا کنون در مورد ارزهای دیجیتال اعلام نظری نکرده است. دو نهاد اصلی در کشور که می‌تواند روی این موضوع نظر داشته باشند وزارت مخابرات و بانک مرکزی است.

اگرچه از حجم معاملات بیت‌کوین توسط افغان‌ها هنوز هیچ اطلاع دقیقی در دست نیست، اما مواجهه دولت افغانستان نیز روشن نیست و با توجه به اینكه این برای این ارزها قانونی در نظر گرفته نشده است و نه آن را به رسمیت شناخته‌ایم، بنابراین انتظار نداریم كه اثرى بر اقتصاد افغانستان داشته باشد. در كشورهاى جهان هم همین طور است. در برخى از كشورها بیت‌كوین توسعه پیدا كرده و به تدریج اثر خود را می گذارد، ولى عمومیت ندارد. اكثریت كشورهاى جهان بیت كوین را به رسمیت نمى شناسند یا سكوت كرده اند، بنابراین خیلى كار دارد كه بیت‌كوین و سایر ارزهاى دیجیتال بتوانند روى اقتصاد واقعى اثر گذار باشند.»

مهم‌ترین مسأله‌ای که در حال حاضر وجود دارد آن است که بانک مرکزی باید مانند سایر کشورها در این زمینه موضع روشنی را به‌عنوان قانونگذار داشته باشد چرا که سوءاستفاده برخی از افراد از ناآگاهی افراد جامعه سکوت ابتدایی قانون‌گذاران و نهادهای ذی‌ربط خواهد بود و از طرفی تعداد زیادی از این طریق از مزایای این بازار محروم خواهند شد.

بیت‌کوین با سرعت بسیار زیادی در حال رشد و گسترش بوده و کشورهای مختلف سعی در استفاده و جایگزین سازی آن در جهت منافع کشور خود و افزایش توان باورسازی جنبه‌های پنهان اقتصاد هستند، بنابراین کشور ما نیز باید به بررسی این ارزها بپردازد و موضع خود را روشن کند تا از دیگر کشورها عقب نماند.

فرصت‌ها و تهدیدهای ارزهای دیجیتال برای کشور افغانستان

فرصت ها:

– داشتن حس امنیت و توانایی خارج شدن از مؤسسات مالی ملی برای مالکان ارزهای دیجیتال،

– استفاده از ارزهای دیجیتال در مبادلات کشور با سایر کشورها و افزایش رشد اقتصادی کشور،

– کاهش حق‌الزحمه ترنسفرهای مالی در مبادلات بین‌المللی در مقابل استفاده از شبکه سوئیفت،

– استفاده از ارزهای دیجیتال برای رشد صنعت گردشگری کشور،

– سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال برای بازگشت سرمایه،

– سهولت در معاملات در شرایط بحرانی مانند دوران کرونا.

تهدیدها:

– فراهم‌شدن بستر سرمایه‌‌گذاری‌های احتکاری،

– ظهور شرکت‌های هرمی در استفاده از ارزهای دیجیتال در کشور،

– احتمال بلوکه‌شدن دارایی‌های دیجیتالی،

– استقبال‌نکردن سرمایه‌گذاران کوچک به دلیل عدم اعتماد به ارزش ارزهای دیجیتال،

و استفاده از ارزهای دیجیتال برای مقاصد کلاهبرداری، پول‌شویی، مبادلات قاچاق و مواد مخدر و در کل بازارهای غیر ‌قانونی.

پیشنهادها

• هر چه سریع‌تر کمیته ویژه‌ای برای بررسی پالیسی‌ها و قوانین در مورد پول‌های دیجیتال در کشور تشکیل شود.

• با توجه به حساس‌بودن و محافظه‌‌کاربودن بانک مرکزی که از خصوصیات آن است پیشنهاد می‌شود اجازه ورود بانک‌های دیگر را به بازار ارزهای دیجیتال داده شود.

• از افراد نوآور و به‌روز که دارای منطق جدید هستند برای تحلیل وضعیت بازار ارزهای دیجیتال در داخل کشور استفاده شود.

• ورود به بازار ارزهای دیجیتال حداقل به صورت آزمایشی تا بتوانیم مزایا و معایب آن را درک کنیم.

• تلاش در جهت شناخت پدیده ارزهای دیجیتال و داشتن الگویی بلندمدت برای کنترل و نظارت این پدیده.

• ایجاد حاشیه امنیت برای علاقه‌مندان و استفاده‌کنندگان ارزهای دیجیتال از جمله بیت‌کوین در کشور از طریق اطلاع‌رسانی به‌روز، دقیق و واقعی به ویژه با استفاده رسانه ملی تا در برابر خطای انسانی، بدشانسی، یا نوسانات شدید در دنیایی که به شدت پیچیده، غیرقابل پیش‌بینی و به سرعت در حال تغییر است، محافظت شوند.

• شناسایی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات و کارگزاران رسمی ارزهای دیجیتال در داخل کشور و معرفی آن‌ها به مردم از سوی بانک مرکزی تا از این طریق از فعالیت شرکت‌ها یا وب‌سایت‌های غیر رسمی خرید و فروش این ارزها نیز جلوگیری شود.

• از آن‌جایی که افغانستان دارای برق کافی و ارزان برای استخراج این ارزها نمی‌باشد باید نظارت کامل داشته باشد تا تعدادی افراد سودجو به صورت غیر قانونی به این کار اقدام نکنند.

فعالیت در بازار رمز ارزها سالیانه حدود یک میلیارد دلار درآمد ارزی برای ایران در پی دارد

بر اساس برخی گزارشات و اعلام ناظران جهانی فعالیت در بازار رمز ارزها سالیانه حدود یک میلیارد دلار درآمد ارزی برای ایران در پی دارد.

بر اساس برخی گزارشات و اعلام ناظران جهانی فعالیت در بازار رمز ارزها سالیانه حدود یک میلیارد دلار درآمد ارزی برای ایران در پی دارد.

على پاک باخته گان زنجانى رئیس کمیسیون رمزارز و بلاکچین نظام صنفى رایانه اى استان البرز اظهار کرد: تهدیدها و فرصت‌ها موجب شکل‌گیری همکاری‌های مشترک می‌شوند. اکنون دولت و نظام کشور عزیزمان با تهدیدهای جدی در عرصه جهانی روبرو است. با توسعه سیستم‌های امنیتی شرکت‌هایی مانند بایننس، کاربران ایرانی نیز با خطر حذف از اقتصاد غیرمتمرکزها روبرو هستند.

وی با بیان اینکه بنا بر اعلام ناظران جهانی فعالیت در بازار رمز ارزها سالیانه حدود یک میلیارد دلار درآمد ارزی برای ایران در پی دارد گفت: این درآمد با فعالیت‌های دولت‌های جهانی و بی‌توجهی دولت و فعالان ایرانی درخطر قرار گرفته است. طرح مواردی مانند استفاده بیش از اندازه برق یا خروج ارز و. بدون بررسی‌های کارشناسی می‌تواند، منجر به فاجعه اقتصادی شود. فناوری بلاک چین همان‌گونه که بارها گفته شده می‌تواند نابودگر و نجات‌ بخش باشد. بخش خصوصی ایران با فعالیت‌های شبانه‌روزی خود توانسته تاکنون خود را در لبه فناوری جهانی نگه دارد ولی از این بعد اگر یاری دولت نباشد امکان ادامه مسیر را نخواهد داشت و چه‌ بسا مانند برخی گروه‌های فناورانه دیگر ناچار به حرکت به سمت نقطه‌ای امن شود.

پاک باخته گان زنجانی در عین حال تاکید کرد: تشکیل کارگروه‌های مشترک پژوهشی، عملیاتی مشترک مابین بخش‌های اقتصادی دولت، بخش خصوصی سنتی و بخش خصوصی فناوری‌ های نوین نه تنها ضروری بلکه از اوجب واجبات است.

رئیس کمیسیون رمزارز و بلاکچین نظام صنفى رایانه اى استان البرز گفت: فعالیت در زمینه رمزارزها بنا به اذعان ناظرین بازار موجب شده ایران علی‌رغم همه فشارهای اقتصادی و عدم دسترسی به بازار جهانی بیشترین رشد در تعداد و سرمایه میلیون دلاری‌ ها را در جهان به خود اختصاص دهد. بی‌شک این موضوع از چشمان کشورهای متخاصم دور نمانده است. تحلیل‌های آنان نشان می‌دهد بشدت نگران دسترسی ایران به بازارهای مالی جهانی از طریق رمزارزها هستند. با این استدلال که اگر اشخاص می‌توانند در ایران به این سرعت از نظر مالی رشد کنند. چرا دولت ایران نتواند نیازهایش را تأمین کند؟

وی ادامه داد: فعالیت‌های بایننس در زمینه صدور مجوز دسترسی سیستم‌های امنیتی به زنجیره بلاکچین و ارائه امکانات به آن‌ها برای توسعه این نوع سیستم‌ها با روح بلاک چین تناقض ریشه‌ای دارد. بلاک چین با هدف توسعه عدالت در سطح جهان بدون توجه به محل و زمان به وجود آمده است. چگونه است که عدالت مجدداً باید در اختیار تعدادی خاص قرار بگیرد. تشکیل یک اجماع جهانی از فعالان بازار رمزارزها و فناوری بلاکچین و اعتراض به نوع فعالیت صرافی‌های مانند بایننس، ایجاد چالش عدم مشروعیت در بین کاربران لاکچین برای تیم‌هایی که با سیستم‌های کنترلی غیر موجه، امنیتی دولتی و خلاف عدالت همکاری می‌کنند. تشکیل گروه‌های پژوهشی داخلی برای بررسی امکان صرافی‌های جایگزین، روش‌های جایگزین و اقدامات مؤثر دیگر می‌تواند مفید به فایده باشد. ولی آنچه مؤثرتر و ماندگارتر می‌نماید، تولید برنامه‌های مشابه و توسعه آن‌ ها در داخل است، این کار میسر نخواهد بود، مگر با اتحاد مؤثر، هدف‌دار و پایدار فعالین داخلی و خارجی.

صرافی بایننس یکی از واحدهایی است که ایرانیان از خدمات آن استفاده می‌کنند. فعالیت در زمینه رمزارزها بنا به اذعان ناظرین بازار موجب گردیده ایران علی‌رغم همه فشارهای اقتصادی و عدم دسترسی به بازار جهانی بیشترین رشد در تعداد و سرمایه میلیون دلاری‌ها را در جهان به خود اختصاص دهد. از طرفی زنجیره هوشمند بایننس به شدت از طرف دولت‌های غربی و نظام سرمایه‌داری با عنوان فعالیت بدون مجوز و دلایل دیگر تحت فشار قرار گرفته است. مواجهه با تهدیدات یا فرصت‌های مشترک موجب شکل‌گیری همکاری‌های مشترک می‌شود. چیزی که بقای بایننس را تهدید می‌کند، برای سایفر تریس یک فرصت ایده آل است. این شرکت امنیتی توانسته ابزارهای اطلاعاتی تشخیصی خود را برای شناسائی فعالیت‌های زنجیره‌های هوشمند مبتنی بر بلاک چین توسعه دهد. بایننس با استفاده از این توانمندی سایفر تریس در پی شناسائی فعالیت‌های مشکوک در طول زنجیره خود است. این همکاری می‌تواند فعالیت کاربران ایرانی را با مشکلات جدی مواجه کند.

مدیرعامل سایفر تریس در اطلاعیه‌ای که به اشتراک گذاشت توضیح داد: یکی از مزایای سیستم اسناد داده ما این است که هنگامی که ابزار تحلیلی به بلاک چین اضافه می‌کنیم، پشتیبانی از همه برنامه‌های ساخته شده در آن شبکه را نیز اضافه می‌کنیم. این قابلیت جدید به ارائه‌دهندگان خدمات کریپتویی مانند صرافی‌ها، بانک ها، میزهای معاملاتی OTC، کیف پول‌ها و سایر مؤسسات مالی اجازه می‌دهد تا معاملات مشکوک را در شبکه اسمارت چین بایننس شناسایی کنند و به جلوگیری از فعالیت‌های غیرقانونی مانند کلاه‌برداری کمک کنند. مسلم است که توسعه این سیستم‌ها می‌تواند فعالیت کاربران ایرانی را بسیار مشکل و یا حتی متوقف کند.

تأثیر برخوردها بر بازار ارزهای دیجیتال نه تنها از جنبه اقتصادی آن‌ها را به چالش خواهد کشید، بلکه از دیدگاه حقوقی نیز قابل‌تأمل و تهدید‌های رمز‌ارز‌ها برای ایران در آینده آن‌ها بسیار تأثیرگذار است. دولت‌ها مثل همیشه از تنها ابزار مؤثر خود بر علیه هر آنچه که تهدیدشان کند، استفاده می‌کنند. ابزار قانون وسیله‌ای برای اعمال زور موجه بر علیه هر نوع کنشی است که آن‌ها را به چالش بکشد. رمزارزها در حالی اقتصاد سنتی را به چالش کشیدند که پس از بحران شدید سال ۲۰۰۸ این اقتصاد درحال بازسازی خود بود. نمی‌توانست به مسائل حاشیه‌ای توجه داشته باشد. حالا که اقتصاد سنتی تا حدودی خود را بازیافته است، به چالش رمزارزها پاسخ می‌دهد. سنگرهای فتح شده توسط آن‌ها را زیر آتش می‌گیرد و کنش و واکنش بین این دو بازار آغاز جهانی جدید و تولد بازارهای نوینی را نوید می‌دهد. آینده بازار رمزارزها فقط و فقط وابسته به روش ادغامن آن‌ها با اقتصاد جهانی و توانائی حل مشکلات اقتصادی کلان دارد.

فریز شدن و مسدود شدن ارز تتر و راهکارهای جاگیزین استفاده از تتر

امروزه رمزارزها برخلاف گذشته توجه سازمان های بزرگ و دولت ها را به خود جلب کرده اند. با ورود دولت ها به این حوزه، قوانین جدیدی نیز که در گذشته بر این بازار حاکم نبوده اند پای خود را به این حوزه نیز باز خواهند کرد.

در راستای همین مورد اخیرا وزارت خزانه‌داری ایالات متحده بیانیه‌ای منتشر کرده است. در این بیانیه به صنعت رمزارزها و صرافی ها در مورد مسئولیت آن ها در حفظ سرمایه مردم از باج گیری ها و کلاهبرداری ها هشدار داد. همچنین در این بیانیه عنوان شده است که صرافی ها و فعالان این حوزه باید اطمینان حاصل کنند که تمای فعالیت های صورت گرفته در این حوزه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحریم های وضع شده از طرف این کشور را نقض نکنند. در همین جهت بنیاد تتر که استیبل کوین تتر USDT را عرضه می کند، اخیرا اعلام کرده است که به قوانین تحریمی آمریکا پایبند خواهد بود، از طرفی چون اسم ایران در بین کشورهای مورد تحریم آمریکا به چشم می خورد، نگرانی هایی در بین کاربران ایرانی فعال در حوزه رمز ارزها ایجاد شده است، برای مثال علت فریز شدن تتر در صرافی ها یا کیف پول های مختلف همین است.

تتر یا USDT را بهتر بشناسیم

تتر یک استیبل کوین پرطرفدار است. استیبل کوین های در واقع پلی میان ارزهای فیات و ارزهای رمزنگاری شده هستند. اکثر معامله گران برای انتقال و خرید و فروش از این استیبل کوین که ارزشی ثابت معادل یک دلار آمریکا را دارد استفاده می کنند. بنیاد تتر که عرضه کننده این توکن است اعلام کرده است که به ازای هر توکن تتری که عرضه می کند یک دلار آمریکا به عنوان پشتوانه توکن خود در خزانه اش ذخیره می کند. در زمان نگاشت این مقاله رمزارز تتر رتبه چهارم را در بین ارزهای دیجیتال از نظر حجم بازار را در اختیار دارد، و تقریبا حجم در چرخش 76 میلیارد دلاری را دارد .

امروزه رمزارزها برخلاف گذشته توجه سازمان های بزرگ و دولت ها را به خود جلب کرده اند. با ورود دولت ها به این حوزه، قوانین جدیدی نیز که در گذشته بر این بازار حاکم نبوده اند پای خود را به این حوزه نیز باز خواهند کرد.

در راستای همین مورد اخیرا وزارت خزانه‌داری ایالات متحده بیانیه‌ای منتشر کرده است. در این بیانیه به صنعت رمزارزها و صرافی ها در مورد مسئولیت آن ها در حفظ سرمایه مردم از باج گیری ها و کلاهبرداری ها هشدار داد. همچنین در این بیانیه عنوان شده است که صرافی ها و فعالان این حوزه باید اطمینان حاصل کنند که تمای فعالیت های صورت گرفته در این حوزه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحریم های وضع شده از طرف این کشور را نقض نکنند. در همین جهت بنیاد تتر که استیبل کوین تتر USDT را عرضه می کند، اخیرا اعلام کرده است که به قوانین تحریمی آمریکا پایبند خواهد بود، از طرفی چون اسم ایران در بین کشورهای مورد تحریم آمریکا به چشم می خورد، نگرانی هایی در بین کاربران ایرانی فعال در حوزه رمز ارزها ایجاد شده است، برای مثال علت فریز شدن تتر در صرافی ها یا کیف پول های مختلف همین است.

فریزشدن ارز دیجیتال چیست؟

یکی از شعارها و اهدافی که اولین و بزرگترین رمز ارز یعنی بیت کوین با آن ایجاد شد و در حال حاضر نیز یکی از فاکتورهای بزرگ برای فعالان این صنعت به شمار می رود غیرمتمرکز بودن است که بنیاد منتشرکننده تتر این ویژگی را دارا نیست و یک سیستم متمرکز است که می تواند با پیگیری اطلاعات تراکنش های شما در شبکه های بلاکچین متوجه ایرانی بودن شما شود، و در صورت متوجه شدن این مورد اقدام به مسدود کردن یا به اصطلاح فریز کردن موجودی تتر شما در صرافی یا کیف پول شما کند. دارایی تتر شما در صورت فریز شدن در کیف پول دیگز قابل خرید و فروش و یا نقل و انتقال نیست و به اصطلاح بلوکه شده است. البته این نگرانی برای همه ی رمزارزها وجود ندارد، برای مثال بیت کوین دارای شبکه غیرمتمرکز است و این خطر دارندگان این رمزارز را تهدید نمی کند.

شما برای مثال می توانید آدرس های فریز شده توسط تتر را از سایت dune.xyz طبق تصویر زیر مشاهده نمایید. در تصویر زیر آدرس های مسدود شده توسط تتر را از اواسط اکتبر تا کنون را نشان می دهد که تعداد آن ها 559 آدرس می باشد، می توانید آدرس، ساعت و تاریخ مسدود شدن را نیز مشاهده نمایید.

ردیابی تراکنش های تتر

ردیابی تراکنش های تتر با اینکه بنیاد عرضه کننده آن یک سیستم متمرکز است در شبکه بلاکچین به این آسانی ها رخ نمی دهد و شرکت های بزرگی در این حوزه وجود داردند که داده های تراکنش ها را جمع آوری و تحلیل می کنند و در اختیار صرافی ها یا بنیادی مثل تتر قرار می دهند تا ردیابی تراکنش ها و آدرس ها را انجام دهد. به این شرکت ها Blockchain Analysis Firms می گویند. شرکت هایی مثل Elliptic ، Ciphertrace ، Chain Analytics در این حوزه فعالیت می کنند. برای مثال صرافی بایننس با شرکت Ciphertrace وارد همکاری شده است تا تراکنش ها و آدرس ها را آنالیز کرده و داده ها را در اختیار آنها قرار دهند، تا بتوانند در راستای عمل کردن به قوانین آمریکا حساب ها یا تراکنش های صورت گرفته توسط کشورهای تحت تحریم را مسدود نمایند.

بهترین جایگزین های تتر

• استفاده از استیبل کوین های دیگر
• استفاده از رمزارزهای دیگر

استفاده از رمزارز ها یا استیبل کوین های دیگر

اولین راهکار جایگزین تتر برای ایرانی ها استفاده از کوین هایی مانند TRX می باشد که کارمزد انتقال پایین تری داشته و مخاطرات نگهداری و جابجایی تتر را نیز ندارند.. از معایب این روش این است که قیمت آن ثابت نبوده و دارای نوسان است و ممکن است از زمان خرید تا ارسال آن ارزش ترون در بازار دچار نوسان شود و شما متضرر شوید اما از امنیت دارایی خود مطمئن خواهید بود. در صورت استفاده از این روش به نوسانات ارز مورد نظر حتما دقت نمایید.

راهکار بعدی استفاده از استیبل کوین های دیگر مانند Dai ، BUSD و USDC است.

Dai یک استیبل کوین غیرمتمرکز با ارزش ثابت معادل یک دلار است و به دلیل غیرمتمرکز بودن ریسک فریز شدن استفاده از تتر را نخواهد داشت، و می تواند در حال حاضر یک جایگزین مناسب برای تتر باشد.

BUSD یک استیبل کوین با ارزش ثابت معادل یک دلار آمریکا است که در سال 2019 از طرف صرافی بایننس عرضه شده و به نوعی این رمز ارز نیز مانند تتر متمرکز به شمار می رود، اما در تهدید‌های رمز‌ارز‌ها برای ایران حال حاضر احتمال فریز شدن این دارایی برای دارندگان آن وجود ندارد و موردی گزارش نشده است.

USDC نیز مانند تتر دارای ساختار متمرکز و ارزش ثابت برابر با یک دلار می باشد و در سال 2018 با همکاری Circle و صرافی Coinbase ، توسط کنسرسیوم CENTER ارائه شد، با این حال که مثل تتر دارای ساختاری متمرکز است اما در حال حاضر بیانیه یا گزارشی در رابطه با عمل به قوانین تحریمی آمریکا ارائه نداده است و تا کنون نیز دارندگان این استیبل کوین دچار مشکل نشده اند.

کلام آخر

راهکارهای ارائه شده فقط در حد جایگزین هستند و ما نیز به نوبه خود سعی کردیم بهترین جایگزین های تتر را خدمت شما معرفی کنیم، به همین دلیل در استفاده از استیبل کوین ها دقت لازم را داشته باشید حتی اگر از استیبل کوین های غیر از تتر نیز استفاده می کنید همواره اطلاعات خود را در رابطه با استیبل کوین یا دارایی های دیگر خود به روز نگه دارید تا در صورت بروز مشکلی برای سیستم آن یا وضع قوانین جدید در اولین فرصت از دارایی خود در برابر خطرات احتمالی محافظت نمایید.

شایع‌ترین روش‌های کلاهبرداری در بازار رمزارز/ دستگیری تحلیل‌گران قلابی و کلاهبرداران

گرچه نرخ ارزهای دیجیتال روند نوسانی داشته و گاه رو به رشد و گاه رو به کاهش است، اما شمار علاقه‌مندان به آن و کسانی که می‌خواهند طی چند ماه مسیری چند ساله را در کسب درآمد طی کنند، همواره روندی رو به افزایش داشته‌ است؛ کاربرانی که گرچه با سودای ثروت وارد بازار رمز ارزها می‌شوند، اما به دلایل مختلف ممکن است نه تنها سود که حتی سرمایه‌شان نیز به جیب سودجویان بریزد. در همین راستا رییس پلیس فتای تهران بزرگ درباره شگردهای کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران رمز ارز توضیح و به کاربران این بازار هشدار داده است.

سرهنگ داود معظمی گودرزی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره شیوه های کلاهبرداری از کاربران حوزه ارزهای دیجیتال و رمز ارز گفت: عمده‌ترین دلیل کلاهبرداری از افراد فعال در بازار ارزهای دیجیتال، دانش کم و ناآگاهی آنان از حوزه‌ای است که در آن سرمایه گذاری کرده اند و گاهی متاسفانه ما شاهد آن هستیم که این افراد حتی الفبا و گام‌های اولیه حضور در فضای مجازی را نیز آموزش ندیده‌اند اما وارد این فضا شده‌اند و از آن بدتر اینکه برخی از این افراد تمام سرمایه و زندگی خود را وارد بازار ارزهای دیجیتال کرده‌اند.

سرهنگ داود معظمی گودرزی، رییس پلیس فتای تهران بزرگ

افزایش جرائم در حوزه رمز ارز

وی ادامه داد: متاسفانه باید بگویم که همین عدم آگاهی و دانش کافی سبب شده تا طی یک سال اخیر جرایم مرتبط با رمز ارزها در حوزه پلیس فتای تهران بزرگ افزایش داشته باشد و به دنبال آن پرونده‌های مرتبط با این موضوع در پلیس نیز بیشتر شود.

رییس پلیس فتای تهران بزرگ با بیان اینکه پلیس فتا بارها نسبت به ورود این حوزه و الزامات سرمایه گذاری در این فضا هشدار داده است، گفت: افرادی که قصد حضور در بازار ارزهای دیجیتال و سرمایه‌گذاری در این حوزه را دارند حتما باید هشدارها و توصیه های پلیس را جدی بگیرند و بدون دانش کافی وارد این حوزه نشوند.

معظمی گودرزی ادامه داد: از سوی دیگر نیز لازم است که عنصر قانونی جرم در این خصوص نیز مدون شود و بانک مرکزی و دستگاه های مرتبط با این حوزه نیز دستورالعمل های صریحی را در این خصوص ابلاغ کنند. باید سازوکاری برای احراز هویت کاربران این فضا فراهم شود؛ چرا که متاسفانه کاربران به راحتی در دام کلاهبرداران سایبری بازار ارزهای دیجیتال قرار می‌گیرند.

مالباختگان بازار ارز دیجیتال چه کسانی هستند؟

وی افزود: در بررسی که پلیس فتا بر روی مالباختگان این حوزه انجام داده است، مشخص شد عمده مالباختگان این حوزه و افرادی که در دام سودجویان افتاده‌اند، بدون آگاهی و دانش کافی و صرفا از روی هیجان و با رویای ثروتمند شدن در زمانی کوتاه، وارد این بازار شده‌اند و بی اطلاعی آنان سبب از دست دادن سرمایه‌شان شده است.

رییس پلیس فتای تهران بزرگ افزود: افراد نباید تصور کنند که با چند دقیقه پرسش و پاسخ یا مطالعه چند جزوه، دیگر کارشناس حوزه رمز ارز شده و تمام اصول و مبانی آن را آموزش دیده‌اند. آموزش ها باید اصولی، صحیح و از منابع معتبر باشد.

سرقت ارز دیجیتال با بدافزار

معظمی گودرزی یکی از روش‌های سوءاستفاده از حساب سرمایه گذاران در حوزه رمز ارز را استفاده سودجویان از بدافزارها دانست و گفت: متاسفانه افراد سودجو و کلاهبردار با طراحی بدافزارها در حوزه ارز دیجیتال و تبادلات مالی نیز ورود کرده‌اند. این افراد با ارسال لینک‌های ناشناس اقدام به آلوده کردن تلفن همراه یا سیستم رایانه کاربران کرده و از این طریق به رمزها و کدهای امنیتی آنان دسترسی پیدا می‌کنند.

رییس پلیس فتای تهران بزرگ ادامه داد: پس کاربران باید توجه داشته باشند که تحت هیچ شرایطی وارد لینک‌های ناشناس نشده و برنامه‌های تلفن همراه خود را نیز از سامانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین مجاز دانلود و نصب کنند.

وی با تاکید بر اینکه نباید مردم تمام زندگی و سرمایه خود را در یک رمز ۱۲ تا ۲۴ رقمی خلاصه کنند، گفت: شیوه دوم دسترسی به همین رمزها ورود به کیف پول ارزهای دیجیتال است. لازم است کاربران این فضا از رمزهای قوی و مناسب برای کیف پول ارز دیجیتال خود استفاده کنند. رمزهایی که ترکیبی از عدد و حروف و علائم بوده و قابل حدس نباشد. همچنین حتما آن را به خاطر هم بسپارند و از بیان آن به افراد ناشناس و غیرقابل اعتماد خودداری کنند.

ساخت کیف پول ارز دیجیتال را به غریبه‌ها نسپارید

معظمی گودرزی افزود: متاسفانه در موارد متعددی مشاهده شده که افراد به دلیل عدم آشنایی با این حوزه ساخت کیف پول ارز دیجیتال خود را به افراد غیر و حتی غریبه سپرده‌اند و این افراد نیز با سوء استفاده از همین موضوع و نگه داشتن رمز ورود به کیف پول در هنگام سوددهی یا افزایش رقم موجود در آن، حساب را خالی کرده‌اند. پس کاربران این فضا باید بدانند که قبل از ورود به این بازار حتما لازم است که دانش خود را ارتقا داده و ساخت و مدیریت کیف پول ارز دیجیتال خود را شخصا انجام دهند.

معظمی گودرزی، روش دیگر را کلاهبرداری از سوی افراد کارشناس‌نما دانست و گفت: در فضای مجازی و به خصوص شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها می‌توان موارد بسیاری از تبلیغات در این حوزه را مشاهده کرد. افرادی که خود را کارشناس و مشاور حوزه رمز ارز می‌دانند و از این طریق از افراد دیگر دعوت می‌کنند تا به آنها مشورت دهند.

وی ادامه داد: در این روند افراد اقدام به دریافت رمز کیف پول ارز دیجیتال کاربران کرده و بهانه آن را نیز آموزش افزایش درآمد یا مشاوره اعلام می‌کنند. غافل از اینکه در اینجا نیز این افراد با سوء استفاده از ناآگاهی اقدام به خالی کردن موجودی کاربران می‌کنند. حتی ممکن است برای اعتمادزایی مدتی این کار را نکرده و پالس‌ها و سیگنال‌های درستی نیز به مالباخته بدهند تا اعتمادش جلب شده و مبلغ بیشتری را وارد این بازار کنند. غافل از این که به زودی حساب آنان را تخلیه خواهد کرد.

کلاهبرداری با اهدای ارز دیجیتال رایگان و فروش توکن‌های بی‌ارزش

وی روش دیگر را اهدای رایگان ارزهای دیجیتال برای جلب اعتماد برشمرد و گفت: در این روش نیز سودجویان پس از جلب اعتماد، اقدام به تخلیه موجودی مالباخته می‌کنند.

معظمی گودرزی روش دیگر را فروش توکن‌های بی ارزش اعلام کرد و به ایسنا گفت: در این روش نیز افراد سودجو باز هم از عدم اطلاعات و دانش مالباخته سوء استفاده کرده و توکن‌های بی ارزش را به آنان می‌فروشند و در واقع در همان ابتدا از آنان کلاهبرداری می‌کنند. حتی برخی خود را پشتیبانی شرکت‌های خارجی معرفی می کنند که این موارد نیز دروغ است و نباید فریب آن را خورد.

رییس پلیس فتای تهران بزرگ ادامه داد: ما در این زمینه پرونده‌هایی داشتیم که چندین میلیون از حساب کاربران با همین شیوه‌ها برداشت شده بود و حتی در مواردی دیگر مالباخته تمام زندگی خود را در این بخش سرمایه گذاری کرده و افراد سودجو آن را برداشت کرده بودند، پس باید هشدارها جدی گرفته شود و مردم تصور نکنند که این مسائل برای خودشان پیش نمی‌آید.

رصد شبانه روزی پلیس فتا برای برخورد با کلاهبرداری در حوزه رمز ارز

وی درباره اقدامات پلیس در این حوزه نیز گفت: موارد بسیاری بوده که پلیس فتا با آن برخورد کرده است و تیم های رصد پلیس فتا به طور شبانه روزی براین فضا نظارت داشته و با افراد سودجو که در پوشش کانال و گروه و صفحات مجازی فعالند، برخورد خواهد کرد. اما یک اصل مهم آگاهی خود کاربران است و اینکه فریب وعده‌ها و تبلیغات را نخورند.

معظمی گودرزی ادامه داد: گاهی افراد سودجو در فضای گفت‌وگوی خصوصی به مالباختگان مراجعه کرده یا به طور فیزیکی و در هویت های نامعلوم به این افراد نزدیک می‌شوند. از این رو رعایت نکات گفته شده و افزایش دانش در این حوزه امری ضروری است.

دستگیری تحلیل‌گران قلابی و کلاهبرداران

وی درباره برخورد با سودجویان نیز اظهار کرد: همانطور که گفتم پلیس با این موارد برخورد کرده و تاکنون نیز افرادی در این خصوص دستگیر شده‌اند که خود را تحلیل‌گر و کارشناس حوزه رمز ارز معرفی کرده بودند، اما یا قلابی بودند یا از دانش خود برای سوء استفاده از کاربران بهره برده بودند. این روند با محوریت تیم‌های رصد ادامه خواهد داشت و علاوه بر آن شکایات نیز به طور ویژه رسیدگی می‌شود.

رییس پلیس فتای تهران بزرگ در پایان از شهروندان خواست که برای سرمایه گذاری در بازار رمز ارز و ارزهای دیجیتال اولا تمام دارایی و سرمایه خود را وارد نکنند. ثانیا حتما و حتما آموزش‌های لازم را از منابع و افراد معتبر دریافت کنند و ثانیا از اعتماد به افراد غریبه در فضای مجازی و دیگر افراد ناشناس پرهیز کرده و هیچ اطلاعاتی را در اختیار آنان قرار ندهند. همچنین مراقب لینک‌ها و نرم افزارهای جعلی نیز باشند و از بازکردن لینک‌های ناشناس جدا پرهیز کنند.

"ارز رمزِ جهانی": چرا آمریکا خودش دلار را پایین می کشد؟ و هشت راهکار ایرانی!

وقتی بچه بودیم، در بازی های کودکانه، من عاشق تجارت بودم اما خواهرم تنها به یک شرط دل از خاله بازی می کند، آن هم این بود که یک "کارخانه پولسازی" یا تهدید‌های رمز‌ارز‌ها برای ایران همان "ماشین چاپ پول" بصورت پیش فرض داشته باشد که هر اندازه دلش می خواست پول داشته باشد و من ناگریز از پذیرش بودم، اما کم کم متوجه شدم این پیش شرط بازی را بی مزه کرده است.

1- آمریکا بزودی دلار را کنار می گذارد. اینجا می نویسم تا ثبت شود.

کنار می گذارد یا دیگر پشت اش نمی ایستد تا تضعیف شود. این پیش بینی برای من و بسیاری از سیاستمداران و اقتصاددانان و احتمالاً افراد دخیل در تجارت جهانی به خوبی مشخص شده است و 11 عدد از نشانه هایش را در انتهای این نوشته بر می شمرم. حدود دو سال است که این را می گویم اما برخی هنوز ناباورانه گوش می دهند. ما در آستانه ورود به دنیای رقابت ارزهای دیجیتال ملی و تغییر هژمونی اقتصادی-سیاسی جهان هستیم. دیو میکائیلز و پائول میگنا شش روز پیش هشدار ورود به این کارزار و جنگ قدرت را در مقاله ای در اینجا، وال استریت ژورنال داده اند و من را یاد حرفم انداختند که میگفتم آمریکا خودش در حال کنار گذاشتن دلار است و وا اسفا بر مردم-ملت هایی که ذخائر ملی شان به دلار یا اوراق بهادار فدرال رزرو آمریکا هست! آمریکایی ها تا بحال هر اندازه می توانسته اند و دلشان خواسته است دلار چاپ کرده اند و این مزیت رقابتی بی همتا، بار تورمی اش به سایر کشورها تحمیل شده است. بصورت حداقلی و مستقیم ۵ تریلیون دلار اوراق قرضه فروخته شده به بانک های مرکزی کشورهای جهان توسط دولت فدرال آمریکا تنها بخش کوچکی از این بدهی هاست.

بدهکاری تریلیارد دلاری دولت آمریکا در تهدید‌های رمز‌ارز‌ها برای ایران واقع بدهی به سایر ملت های جهان است که با دلار معامله می کنند، حال تصور کنید با کنار رفتن یا کم ارزش شدنِ دلار، سرمایه ها و طلب هایی که به دلار است، چه می شود؟ در واقع آمریکا در تمام این سال ها از 1971 تا امروز با چاپ دلار آن را تضعیف کرده است. زیاد قبول ندارم که مدام گفته می شود چاپ دلار بی پشتوانه! بی پشتوانه نسبت به برابری با ذخائر طلا را می فهمم اما به هر حال چه با روش های غلط چه صحیح آمریکا توانست دلار را به همگان بقبولاناند! یعنی اعتبار و ارزش دلار از سال 1971 به بعد براساس خواست و ارزش عمومی اش در سطح جهان شد و این همان چیزی است که ما الان برای ارز رمزها یا بهتر بگوییم پول رمزها هم می گوییم. با این همه اما دیگر دلار از چشم آمریکا افتاده است. این اگرچه یک تخریب خلاق است برآمده از زایش فناوری بلاکچین اما سیاست گذاری های مدیریتی و اهداف اقتصادی ویژه ای را در پشت صحنه دارد.

عکس از Precondo CA وب سایت آنسپلش

در واقع مهم تر از اینکه متوجه شوید و بپذیرید که بزودی آمریکا خود، دلار را بی ارزش و یا بسیار کم ارزش می کند، اینست که بعد از آن چه خواهد شد؟ در حقیقت با کنار گذاشتن دلار هژمونی قدرت در جهان، تغییرات گسترده ای می کند. مطمئناً بیش و پیش از همه، آمریکایی ها خود، برای این مهم آماده هستند و هر لحظه که زمان مناسب برسد، عملی اش می کنند. اما کشورهایی مثل انگلستان، روسیه و چین نیز کارهای بزرگی کرده اند و حتی این اواخر ترکیه!

مطمئناً مسئولین این خبر یا احتمال را درک کرده اند (انشالله) با این وجود خود من هم، شاید اگر نیمچه تخصص و ادراکی از پول رمزها نداشتم، این مهم را باور نمی کردم.

روزی یک بازرگان چینی به یکی از دوستانم حرف قشنگی زده بود که نقل به مضمون می کنم: "شما که با آمریکا اختلاف جدی دارید، چه راه حلی برای کنار گذاشتن دلار دارید؟ بعد توضیح داده بود منظورم اینه که ملت های جهان که اکثراً نیمی از ذخائر ارزی شون براساس دلار یا اوراق قرضه دلاری بانک مرکزی آمریکا هست (فدرال رزرو) حال در جهان پس از دلار، چگونه جایگاه دومی اقتصاد چین (آن زمان چین قدرت دوم اقتصادی براساس بزرگی تولید ناخالص ملی بود و الان هم همان دوم هست) و قدرت برآمده از آن حفظ می شود و تضمین اینکه ناگهان چین با سومالی یکسان شود چیست؟"

خلاصه این نشان می دهد که نگاه چینی ها به این قضیه از مدت ها قبل شکل گرفته است. آن ها به خوبی دقت دارند که تقریبا بالا و پایین در هر کشوری حداقل 10 تا 100 درصد ذخائر ارزی شون (تا اونجائیکه یادمه فنلاند یا سویس استثناء هستند و صفر درصد ذخائرشون روی دلاره) به دلار یا اوراق قرضه دلار پایه هست.

این هم سایت https://www.usdebtclock.org/ به صورت آنلاین تمامی مقادیر و انواع بدهی های دولت آمریکا را نمایش می دهد که در زیر تصویرش را گذاشته ام.

اسکرین از سایت https://www.usdebtclock.org/

2- سناریوهای محتمل

حال دو سناریو محتمل است.

1- آمریکایی ها همچنان براساس برنامه ریزی هایشان دلار را کم ارزش کنند و یکی از ارز رمزها را جهانی کنند در نتیجه تمام دارائی های دلاری دیگران بی ارزش شده و بدهکاری های تریلیون دلاری آمریکا هم یک شبه بسیار کم ارزش می شود، شاید به اندازه 1 کوین از ارز رمزی که آمریکا تجارت خود و شرکایش را براساس آن قرار می دهد و در نهایت قدرت سیاسی-اقتصادی آمریکا تثبیت تر!

2- با توجه به فعالیت های سریع چینی ها در جهانی سازی یوآن در مبادلاتشان با سایر کشورها و حذف تدریجی دلار با توجه به حجم بزرگ صادرات چین و روس ها در تبدیل ذخائرشون از طلا و دلار به صرفاً طلا و یوآن و بخصوص در خرج کردن دلارهایشان برای پرداخت بدهی ها و فروش تمامی اوراق بهادار فدرال رزرویشان، آمریکایی ها دلار تضیعیف شده را نگه می دارند اما بسیاری از معاملات بزرگ را پشتوانه یک پول رمز می کنند تا همانند تجربه ی بیت کوین که تجارت های بزرگ پشت پرده اش موجب ایجاد بازار جهانی تقاضا برای آن شد، این تجربه تکرار شود و در غایت آن پول رمز، بدل به یک ارز رمز جهانی برای تبادلات همه کشورها شود. در آنجا نیز همچنان ریش و قیچی دست آمریکایی ها می ماند با این تفاوت که براحتی دلار اثبات پذیر نیست! ریپل یک تجربه رسمی از یک پول رمز است که ممکن است جایگزین دلار گردد. حالا که دیگر جی پی مورگان هم پول رمز خودش را ایجاد کرده است، حتماً دوستان بخوبی به یاد دارند که صحبت های او علیه کریپتوکارنسی و بویژه بیت کوین تا چه اندازه در کاهش ارزش آن اثر داشت.

3- ما چه بکنیم؟ هشت راهکار اساسی برای ایران

عکس از Andre Francois McKenzie وب سایت آنسپلش

اول هشدار: اینکه هیچ چاره ای نداریم جز اینکه هر چه زودتر مردم را نسبت به فروش ارزهای خانگی شان ترغیب کنیم. شاید بهترین گزینه فعلا همان خرید طلا باشد. (مطمئن باشید در 5 سال آینده طلا بشدت ارزشمندتر خواهد شد زیرا یک دوره انتقال ارزشی-مالی داریم.)

سوم ایجاد: اینکه لزوم پیمان اقتصادی-سیاسی در اوپک گازی با دعوت از چین برای ایجاد پشتوانه برای یک ارز رمز مورد توافق هر چهار کشور بیش از همیشه احساس می شود. گاز آینده انرژی است و بویژه که نسبت به نفت پاک بحساب می آید و مثل نفت که پشتوانه ی دلار جهانی شد می تواند پشتوانه ی ارز رمز توافقی باشد.

چهارم توسعه: پیشنهاد و همکاری با چین در مجمع آسه آن برای آنکه همه ی کشورهای عضو این ارز رمز را قبول کنند و برای تبادلات مالی-تجاری مورد استفاده قرار دهند.

پنجم آموزش و آماده سازی: نظام مالی- بانکی بعلاوه کارنسی های مان را هر چه سریع تر برای پذیرش مباحث مالی-بانکی ارز رمزی آماده سازیم. برای این کار بشدت نیازمند آگاه سازی و آموزش هستیم. تا دیر نشده است بجنبیم. احتمال دارد با ورود پول رمزهای ملی در هر کشور بانک مرکزی بتواند مستقیم با مردم فرایندها را و مدیریت عرضه و تقاضای نقدینگی و غیره را مدیریت کند کاری که الان با واسطه گری بانک های تجاری دولتی و خصوصی در حال انجام است. اگر چنین شود که بسیار محتمل است باید برای حذف شدن بانک های تجاری آماده شد. مطمئناً سرمایه داران سهیم در بانک ها و بانک دارها مخالف حذف شدن شان هستند. پیش دستی می کنند و رمز پول هایی می سازند تا ابتکار عمل از دست بانک مرکزی خارج شود. احتمال این سناریو و تداوم عمر بانک های تجاری نیز بالا است زیرا بانک های مرکزی بویژه در کشورهای در حال توسعه آنچنان هم (بخوانید اصلاً) علاقمند به تغییر در نظام پولی-مالی فعلی نیستند اگرچه برآورد می شود که یکی از حسن های ذاتی فناوری های بلاکچینی در همین دایرکت کردن و حذف واسطه ها است. حداقل در بسیاری از کشورها بانک های تجاری با تناقض هویتی روبرو خواهند شد. به هر حال این خودش ممکن است نظام پولی و نظام بانکی را بهم بریزد. بهتر است بجای صرفاً اقدامات قهری و عدم اجازه دادن به این گونه رخدادهای برآمده از تغییرات فناورانه، مدیریت تغییرات کنیم و از الان بفکر باشیم.

ششم فضای سوشیو-اکونومیک Socio-economic: آگاه باشیم که کشورهای توسعه یافته صد در صد دموکراتیک بودن ارز رمزشان را بزرگترین پشتوانه ی جهانی سازی اش می کنند یعنی می گویند چند ارز رمز خصوصی وارد دور شده است و هر اندازه که خود مردم بیشتر رغبت به هر کدام پیدا کنند همان در حال جهانی شدن است و جایگزین دلار می شود. معمولاً کشورهای در حال توسعه با مدیریت چنین روندهای اجتماعی-اقتصادی ناآشنا هستند و منفعلانه برخورد می کنند و یا تا هر وقت که بتوانند قهری! اینجا می تونیم از امروز آماده بشیم و فعالانه برای بهترین حالت در ایران و حفظ منافع ملی وارد گود بشویم.

هفتم حمایت از افراد جوان استارتآپی ایرانی: برخی از استارتآپ ها پول رمز های خوبی درست کرده اند در برخی بخش های تجاری داخلی مون مثل پتروشیمی ها اجازه دهیم از این پول رمزها استفاده شود. برای گردشگری هم همین طور. حیف است که فقط بانک ها می توانند آن هم گاهی یواشکی وارد ارز رمز شوند و انرژی پر شور استارتآپی نادیده گرفته می شود مگر در خدمت به دولتی ها یا نظام بانکی. باید اجازه بدهیم پول رمز های خصوصی فعال شوند.

4- نشانه های کنار گذاشته شدن دلار توسط کشورها

عکس از Katie Harp وب سایت آنسپلش

نشانه های زیادی هستند حتی یادم هست در اخبار بیان شد که برخی از کشورهای اروپایی در این دو سه سال اخیر، آرام آرام و بی سر و صدا در حال تبدیل دلار به طلا و غیره هستند منتهی یک دوری زدم در نت و از اخبار دو سال اخیر و 11 مورد زیر را پیدا کردم که با ذکر منبع یا ارجاع لینک بیان می کنم.

1-به گزارش تجارت‌نیوز، طی هفت سال گذشته، روسیه همواره بزرگ‌ترین خریدار طلا در جهان بوده است. این کشور در سال ۲۰۱۸، حدود ۲۷۴ تن طلا خریداری کرد. دومین خریدار بزرگ طلا کشور قزاقستان است و بانک مرکزی این کشور از نظر حجم ذخایر طلا رتبه چهاردهم را در جهان به خود اختصاص داده است. به‌طور کلی از سال ۲۰۱۰ تاکنون بانک‌‌های مرکزی در جهان از فروشندگان طلا به خریداران خالص فلز زرد تبدیل شده‌اند. خرید رسمی طلا در سال گذشته میلادی ۴۶ درصد رشد داشته و به ۵۳۶ تن رسیده است؛ این دومین رقم بالای تقاضا در ۱۰۰ سال اخیر محسوب می‌شود. توجه داشته باشید که آمریکایی که دلار بدون پشتوانه چاپ می کند برای رشد و توسعه ی خودش، اولین دارنده ذخائر طلای جهان است و بالغ بر 8 هزار تن طلا برابر مجموعه طلاهای سه کشور رتبه های بعدی خودش طلا ذخیره کرده است!

2- روسیه شروع به بازپرداخت بدهی های خود به دلار کرده است.در حال حاضر روسیه یکی از کشورهایی است که کمترین بدهی (بخش دولتی و خصوصی) مبتنی بر دلار را داراست.

3- روسیه همچنین استفاده از دلار در بنادر خود را از شهریور 1396 ممنوع کرده است.(منبع)

4- روسیه در سال گذشته حجم قابل توجهی از اوراق بهادار آمریکایی خود را فروخت. این کشور در بهار سال 2018 ظرف تنها چند ماه از بخش اعظم اوراق قرضه آمریکایی خلاص شد. روسیه ابتدا در ماه مه 50 میلیارد دلار و سپس در ماه ژوپن 34 میلیارد دلار از این اوراق را فروخت و در نهایت از 96 میلیارد دلار اوراق بهادار آمریکایی که در آغاز سال در اختیار داشت، رهایی یافته و در آخر آن سال تنها 15 میلیارد دلار آن باقی ماند. با توجه به این مسئله که طرف روسی در ماه ژوئن اوراق بهادار آمریکا به ارزش 1.17 میلیارد دلار را فروخت، اکنون سهم اوراق قرضه آمریکایی روسیه نزدیک به 11 میلیارد دلار کاهش یافته است. برای درک بهتر این مسئله باید ذکر کرد که روسیه در سال 2010، 170 میلیارد دلار اوراق بهادار آمریکایی در اختیار داشت. ضمن اینکه میزان ذخایر بین المللی بانک مرکزی روسیه هم در حال افزایش قابل توجه است اما نه به دلار!(منبع)

5- بانک مرکزی چین اعلام کرد: چین در تهدید‌های رمز‌ارز‌ها برای ایران حال کاهش تدریجی ذخایر دلار خود و ترویج استفاده از یوان است. (منبع) همچنین چین به تازگی قرار دادهای نفتی خود را بر مبنای یوان امضا کرده است و قصد دارد این گونه قراردادها را به بازار فلزات هم گسترش دهد و این به معنای تزلزل جایگاهی است که بصورت ریشه ای دلار بر اساس آن جهانی شده است. (منبع)

7- هم اکنون بسیاری از مردم در کشور‌های مختلف اتحادیه اروپا خود به این واحد پول یورو اعتراض دارند. خیلی از کشور‌ها مانند یونان، پرتغال، اسپانیا و . هستند که خود با این واحد پولی مشکل دارند. وقتی که مردم این کشور‌ها نمی‌توانند نرخ سود بانکی خود را تعیین کنند و یا در مورد نرخ ارزشان تصمیم بگیرند خیلی راضی و خوشحال نیستند چرا که این موارد بر زندگی اقتصادی آن‌ها تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین خیلی از کشور‌های اروپایی هم اکنون خود در مورد یورو نگران هستند. منبع (با خروج انگلستان پایه های سیاسی-اقتصادی اتحادیه بشدت بهم می ریزد.)

8- با وجود اینکه بیان کردم دلار با کمک کشورهای نفتی مانند عربستان و اوپک، قدرت جهانی یافت اما این پایه ها علی رغم پیوندهای عمیق سیاسی هر از گاهی سست می شوند و این عدم اطمینان برای آمریکایی ها نگران کننده است بویژه پس از انقلاب ایران که شوکه شدند. حال عربستان سعودی تهدید کرده است اگر واشنگتن لایحه نوپک را تصویب کند نفت را با ارزهایی غیر از دلار معامله می کند. اقدام عربستان برای حذف دلار به خوبی موافق با بزرگترین تولید کنندگان غیر اوپک مانند روسیه و مصرف کنندگان بزرگی مثل چین و اتحادیه اروپاست که خواستار اقداماتی برای متنوع کردن تجارت جهانی به دور از دلار هستند تا نفوذ آمریکا را در اقتصاد جهان تضعیف کنند. منبع

9- هند بعنوان ششمین اقتصاد بزرگ جهانی و یکی از واردکنندگان عمده در جهان حذف دلار را آغاز کرده است. پیش‌تر در دو سال گذشته، هند در پاسخ به مجازات های اقتصادی آمریکا علیه روسیه اعلام کرد قصد دارد پول خرید سامانه دفاعی از روسیه را بر حسب روبل پرداخت کند. این کشور همچنین پس از اعمال مجدد تحریم‌ها علیه تهران اعلام کرد بهای خرید نفت خام از تهران را بر حسب روپیه پرداخت خواهد کرد. هند با امارات قرارداد سرمایه گذاری دوجانبه بر اساس روپیه و درهم امضا کرده است. (منبع )

10- احساس خطر جهانی برای سلطه یوان پس از دلار! معاون بانک مرکزی کشورهای شرق و جنوب آفریقا به تازگی در نشستی اقتصادی گردهم آمدند. پس از این نشست کالب فاندانگا Caleb Fundanga مدیر اجرایی موسسه مدیریت اقتصاد کلان و مالی گفت:« نتیجه گیری مشترک ما این است که باید استفاده بیشتری از یوان کرد همکاری ما با چین روز به روز بیشتر می شود و کاملا منطقی است در معاملات خود با این کشور از یوان استفاده کنیم. ما در گذشته از دلار آمریکا و یورو استفاده کرده ایم اما اکنون می خواهیم نقش پول ملی چین را گسترش دهیم این با منافع ملی همخوانی دارد و از نوسانات می کاهد». مطمئناً آمریکایی ها برنامه های سنگینی را برای برهم زدن این بازی و جلوگیری از جهانی شدن یوآن دارند و من می گویم این برنامه چیزی جز برهم زدن پول های ملی با پول رمز آمریکایی به عنوان ارز رمز جهانی نیست.