نسبت اهرمی چیست و انواع آن
یکی از مفاهیم مهم و موثر در تحلیل بنیادی که ممکن است نام آن را شنیده باشید، نسبت‌های اهرمی (نسبت‌های سرمایه‌گذاری) می‌باشد. به زبانی ساده نسبت‌های اهرمی (نسبت‌های سرمایه‌گذاری)، توانایی شرکت در بازپرداخت تعهدات میان مدت و بلند مدت است و در واقع سطح منابع مالی شرکت برای بازپرداخت حقوق صاحبان سهام و بدهی‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند. در ادامه با ما همراه باشید.
نسبت‌های اهرمی چیست؟
نسبت‌های اهرمی در واقع شاخصی برای سنجش توانایی بازپرداخت بدهی‌های شرکت در زمان سررسیدشان می‌باشد. از نسبت‌های اهرمی در بازار بورس به نام نسبت‌های سرمایه‌گذاری نیز یاد شده است. با بررسی نسبت‌های اهرمی هر شرکت میتوان به نحوه تأمین بدهی‌ها و استراتژی‌های مالی شرکت پی برد.
نسبت‌های اهرمی چه اهمیتی دارند؟
بررسی نسبت‌های اهرمی یا نسبت‌های سرمایه‌گذاری از ابعاد مختلفی حائز اهمیت است و سرمایه‌گذاری اهرمی در بورس تحلیلگران بنیادی همواره به این نسبت‌ها توجه ویژه‌ای دارند. به طور خلاصه اهمیت نسبت‌های اهرمی از ۴ بعد قابل بررسی است :
- از آنجایی که مقدار ثروتی که سهامداران برای شرکت تأمین می‌کنند، با تجزیه و تحلیل نسبت‌های اهرمی مشخص می‌شود، این نسبت‌ها از منظر اعتبار دهندگان به آن شرکت اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
- از آنجایی که با بررسی نسبت‌های اهرمی مشخص می‌شود که آیا مقدار درآمد شرکت برای پرداخت مخارج مالی مثل هزینه‌های بهره و مخارج ثابت کافی است یا خیر، این نسبت‌ها برای سرمایه‌گذاران بازار بورس اهمیت ویژه‌ای دارند.
- در شرایطی که شرکت فعال در بازار بورس، استراتژی‌های مالی مناسبی برای سرمایه گذاری اتخاذ کند و سود سرمایه‌گذاری شرکت از مخارج و هزینه‌ها بیشتر شود، نیاز شرکت به کمک گرفتن از منابع مالی خارجی را کاهش می‌دهد که عامل بسیار مهمی در بازار بورس می‌باشد.
- با بررسی نسبت‌های اهرمی می¬توان متوجه این شد که در دوران رشد یا رکود اقتصادی، میزان سودآوری شرکت در چه حالتی قرار خواهد داشت.
انواع نسبت‌های اهرمی (نسبت‌های سرمایه‌گذاری)
نسبت‌های اهرمی بر اساس فرمول‌هایی که دارند به ۸ دسته مجزا از هم تقسیم می‌شوند.
نسبت بدهی
اهمیت و نقش بدهی‌های جاری و بلندمدت در تأمین کل دارایی‌های شرکت با تحلیل و بررسی نسبت بدهی نشان داده می‌شود. نسبت بدهی مشخص می‌کند که چه مقدار از دارایی‌های کل شرکت از محل بدهی‌ها تأمین می‌شوند. اگر نسبت بدهی بالا باشد به این معنا است که شرکت برای تأمین منابع موردنیاز، از منابع مالی خارج از شرکت استفاده می‌کند. به همین دلیل وام‌دهندگانی همچون بانک‌ها نسبت بدهی کمتر را ترجیح می‌دهند زیرا با افزایش نسبت بدهی، ریسک سرمایه‌گذاری شرکت افزایش می‌آبد. با توجه به توضیحات داده شده میتوان به این نتیجه رسید که نسبت بدهی، شاخص و معیار سنجش ریسک مالی شرکت می‌باشد.
نحوه محاسبه نسبت بدهی
برای محاسبه نسبت بدهی باید ابتدا بدهی‌های شرکت را جمع کرده و مجموع آن‌ها را بر مجموع دارایی‌های تقسیم کنید. می‌توانید برای داشتن درصد نسبت بدهی، عدد بدست آمده را در ۱۰۰ ضرب کنید.
نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه
در نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه مشخص می‌شود که چه میزان از ارزش ویژه شرکت به خرید دارایی‌های ثابت تخصیص داده شده است. برای محاسبه این نسبت باید جمع دارایی‌های ثابت شرکت مورد نظرتان را به ارزش ویژه آن تقسیم کنید. لازم به ذکر است که ارزش ویژه شرکت برابر است با تفاضل بدهی‌های شرکت از دارایی‌های آن. بالا بودن نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه، به این معنی است که بخش زیادی از ارزش ویژه شرکت صرف خرید دارایی ثابت آن شده است. بنابراین نقدینگی شرکت پایین است و احتمالا قدرت بازپرداخت بدهی های جاری را نخواهد داشت. درنتیجه شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه را پایین نگه دارند.
نسبت کل بدهی به ارزش ویژه
با استفاده از نسبت کل بدهی به ارزش ویژه، بررسی و مقایسه وضعیت بستانکاران یا اعتباردهندگان در برابر صاحبان سهام شرکت امکان پذیر می‌شود و می‌توانید با این نسبت قدرت بستانکاران شرکت را در مقایسه با صاحبان متوجه شوید. برای محاسبه این نسبت می‌بایست مجموع بدهی‌های شرکت ( قدرت بستانکاران) را بر ارزش ویژه شرکت (قدرت صاحبان سهام) تقسیم کنید. ازآنجایی‌که بالا بودن نسبت بدهی به ارزش ویژه برای شرکت ریسک مالی بیشتری را در بردارد، اعتباردهندگان ترجیح می‌دهند این نسبت مقادیر کمتری داشته باشد. هر چه تامین سرمایه شرکت توسط صاحبان سهام افزایش یابد، نسبت مالکانه و کنترل صاحبان سهام نیز زیاد می‌شود. برای مثال اگر نسبت کل بدهی به ارزش ویژه برابر با ۳ باشد، به این معناست که شرکت برای تأمین دارایی‌های مورد نیاز خود، ۳ برابر بیشتر از منابع خارجی استفاده می‌کند.
نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه
همانطور که از نام نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه پیداست، ارتباط بین بدهی‌های جاری شرکت با ارزش ویژه را بررسی می‌کند. از تقسیم مجموع بدهی‌های شرکت بر ارزش ویژه، نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه بدست می‌آید. نکته قابل توجه در تجزیه و تحلیل نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه این است که بدهی‌های جاری یاکوتاه مدت، از محل دارایی‌های جاری آن تأمین می‌شوند. در نتیجه پایین بودن نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه نشان‌دهنده پایین بودن بدهی‌های جاری است و این می‌تواند باعث افزایش قدرت اهرمی این بخش از بدهی‌ها شود. بالا بودن نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه، نیاز شرکت به بازنگری در ساختار سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد.
نسبت بدهی بلندمدت به ارزش ویژه
ارتباط بین بدهی‌های بلندمدت ( با سر رسید بیشتر از یک سال ) با ارزش ویژه، در این نسبت مورد بحث و گفت‌وگو قرار می‌گیرد. اگر مجموع بدهی‌های بلندمدت شرکت را بر ارزش ویژه آن تقسیم کنید، این نسبت بدست می‌آید. برای بیان درصدی از این نسبت، لازم است عدد به دست آمده را در پایان در عدد ۱۰۰ ضرب کنید.
نسبت مالکانه
یکی دیگر از نسبت‌های اهرمی که در تحلیل بنیادی مورد توجه تحلیلگران قرار می‌گیرد، نسبت مالکانه است که بیان می‌کند چه مقدار از دارایی‌های شرکت به سهامداران تعلق دارد. اهمیت سهامداران در تأمین دارایی‌های شرکت، در این نسبت نشان داده می‌شود. از حاصل تقسیم ارزش ویژه شرکت مورد نظر و کل دارایی شرکت، نسبت مالکانه به‌دست می‌آید. هر چه نسبت مالکانه شرکت کمتر باشد، میتوان نتیجه گرفت شرکت نسبت به تعهدات خود پایبند نبوده است. از سوی دیگر بالا بودن این نسبت نشان‌دهنده این است که شرکت از اهرم مالی استفاده چندانی نمی‌کند و به تعهدات خود پایبندتر است. اگر نسبت مالکانه پایین باشد میتوان اینگونه برداشت کرد که شرکت بخش بزرگی از سرمایه را از محل اعتبارات تأمین کرده و این امر ریسک مالی بالایی را به دنبال دارد.
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها
به منظور ارزیابی ادعای حقوق صاحبان سهام و اعتباردهندگان به شرکت از این نسبت استفاده می‌شود. نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها نشان‌دهنده وزن حقوق صاحبان سهام به کل وام‌ها و اعتباراتی است که توسط شرکت دریافت شده است. برای محاسبه این نسبت، باید کل حقوق صاحبان سهام را بر کل بدهی‌های شرکت تقسیم کنید. بالا بودن این نسبت آسیب‌پذیری شرکت به ورشکستگی و مخاطرات اقتصادی را کاهش می‌دهد.
نسبت حقوق صاحبان سهام به‌کل دارایی‌های ثابت
یکی از فاکتورهای مهم در تأمین مالی برای خرید دارایی‌های ثابت، نسبت حقوق صاحبان سهام به‌کل دارایی‌های ثابت است. پایین بودن نسبت حقوق صاحبان سهام به دارایی ثابت، به این معناست که بخش کوچکی از دارایی‌های ثابت شرکت، توسط سهامداران آن تامین می‌شود و ساختار مالی شرکت در شرایط سخت، به مشکل برخواهد خورد. بنابراین سرمایه‌گذاران شرکت‌ها و نمادهایی که نسبت حقوق صاحبان سهام به دارایی ثابت بالاتری دارند را ترجیح می‌دهند. فرمول نسبت حقوق صاحبان سهام به‌کل دارایی‌های ثابت به شکل زیر و به صورت درصد نمایش داده می‌شود.
جمع‌بندی
نسبت‌های اهرمی یا سرمایه‌گذاری در واقع منعکس‌کننده قدرت شرکت فعال در بورس در بازپرداخت بدهی‌های بلند و میان مدت است که میزان منابع مالی شرکت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. با بررسی ۸ نسبت ذکر شده در این مقاله که تحت عنوان نسبت‌های اهرمی شناخته می‌شوند، سرمایه‌گذاران می‌توانند به استحکام ساختار مالی شرکت مورد نظر در شرایط دشوار اقتصادی پی ببرند.
چرا سهامداران حرفه‌ای صندوق اهرمی را انتخاب می‌کنند؟
صندوق اهرمی یکی از روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بورس است که برای بازدهی کامل سرمایه از تکنیک‌های اهرمی استفاده می‌کند.
صندوق اهرمی یکی از روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بورس است که برای بازدهی کامل سرمایه از تکنیک‌های اهرمی استفاده می‌کند. این صندوق مناسب برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای است که تمامی شرایط را به خوبی می‌سنجند و با قدرت بیشتری تمامی احتمالات بازار را در نظر می‌گیرند. باید توجه داشته باشید که این صندوق ریسک‌پذیری بالایی دارد. به همین خاطر هم گفته می‌شود که مناسب برای سهامداران حرفه‌ای است.
البته شما به عنوان یک سرمایه‌گذار عادی نیز می‌توانید در صندوق اهرمی سرمایه‌گذاری کنید. چرا که صندوق‌های اهرمی به صورت همزمان از دو روش ETF (قابل معامله در بورس) و صدور و ابطال برای انتقال مالکیت واحدها و همچنین سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند.
ساز و کار صندوق اهرمی
در صندوق اهرمی شرایطی فراهم می‌شود تا بازدهی سرمایه‌گذاری چندین برابر شود. همانطور که می‌دانید اهرم به منظور جا به جایی اجسام بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد و با استفاده از اهرم میتوان قدرت وارد شده به جسم سنگین را چندین برابر کرد. ساز و کار این صندوق‌ها نیز به همین ترتیب است. در واقع با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های اهرمی شرایطی فراهم می‌شود تا بتوانید سودی مضاعف دریافت کنید. البته همانطور که در ابتدای متن به این موضوع اشاره شد، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های اهرمی ریسک‌پذیری بالایی دارند. به این صورت که اگر یک زمانی ارزش صندوق اهرمی کاهش پیدا کند، همانند اهرم، زیان وارد شده نیز چند برابر سرمایه‌گذاری معمولی خواهد بود.
به این صورت که زمانی که بازار وارد روند صعودی و یا رکود می‌شود، به همان ترتیب میزان سود صندوق‌های اهرمی چند برابر زیاد و یا جند برابر کم خواهد شد و در نهایت میتوان گفت ریسک این صندوق‌ها از صندوق‌های دیگر بیشتر است.
چرا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای به سراغ صندوق اهرمی می‌روند؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از روش‌های امن و ساده و تقریباً پر سود برای سرمایه‌گذاری هستند اما حرفه‌ای‌ها معمولاً به صورت شخصی سرمایه‌گذاری می‌کنند. به همین سبب سازمان بورس و اوراق بهادار تصمیم به تأسیس و راه‌اندازی صندوق اهرمی گرفت تا سرمایه‌گذاران بزرگ نیز وارد بازار شده و بازار از حالت رکود خارج شود و رونق بگیرد. سرمایه‌گذاران حرفه‌ای ریسک معامله را می‌پذیرند و به همین خاطر نیز بیشتر به سرمایه‌گذاری‌های پر ریسک اما با سود مضاعف علاقه‌مند هستند.
صندوق اهرمی از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟
صندوق اهرمی از دو بخش واحدهای عادی و واحدهای ممتاز تشکیل شده است. واحدهای عادی مناسب برای سرمایه‌گذارانی است که به دنبال ریسک بالایی نیستند و به یک سود کم اما مطمئن قانع هستند. همانطور که در بخش ابتدایی متن به این موضوع اشاره شد، ساز و کار این واحدها به صورت صدور و ابطال است. بخش دوم واحدهای ممتاز هستند که مناسب برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و ریسک‌پذیر است که می‌خواهند از صندوق به صورت اهرمی برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند و ریسک بالا را می‌پذیرند و در مقابل نیز انتظار سود بالایی دارند. این واحدها با ساز و کار قابل معامله در بورس فعالیت می‌کنند و واحدهای آن از طریق کارگزاری‌ها به صورت آنلاین قابل معامله هستند.
نحوه عملکرد صندوق‌های اهرمی
واحدهای صندوق اهرمی از نوع سهام هستند و در واقع مدیریت صندوق هیچ محدودیتی برای خرید سهام ندارد. به این ترتیب ارزش سرمایه موجود در صندوق با توجه به نوسانات ارزش سهام تغییر می‌کند. اما واحدهای ممتاز تضمینی برای واحدهای عادی هستند و سود آن‌ها را تضمین می‌کنند. در واقع میتوان گفت سرمایه‌گذاران عادی نباید نگران پر ریسک بودن سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باشند. انگار که در صندوق‌های دیگر سرمایه‌گذاری کرده‌اند و سود ثابتی دارند.
زمانی که بازدهی صندوق بیش از بازدهی تعیین شده باشد، سود سرمایه‌گذاران ممتاز چند برابر می‌شود. در واقع آن‌ها نه تنها سود سرمایه خود را دریافت می‌کنند. بلکه سود مضاعف سرمایه‌گذاران عادی نیز به آن‌ها تعلق می‌گیرد و به این ترتیب سود آن‌ها چند برابر می‌شود.
مزایای صندوق‌های اهرمی
وجود صندوق اهرمی در هر بازار مالی، سرمایه‌داران بزرگ را وارد بازار می‌کند و باعث رونق آن می‌شود. در صورتی که بازدهی صندوق خیلی بیشتر از حد معمولی باشد، سود چند برابری نصیب سرمایه‌داران خواهد شد. این صندوق باعث می‌شود افرادی که به سرمایه‌گذاری‌های پربازده و پرریسک علاقه‌مند هستند وارد بازار شوند.
این صندوق‌ها با هدف ترکیب سرمایه‌های عادی و ممتاز نقدینگی را به بازار تزریق می‌کنند. مهم‌ترین مزیت صندوق‌های اهرمی این است که اجازه نمی‌دهند بازار از حالت تعادلی خود خارج شود و سهام کمتر از ارزش واقعی خود معامله شود.
صفر تا صد صندوق های اهرمی
بطور کلی و در حال حاضر سه نوع صندوق سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه وجود دارد که به ترتیب میزان پذیرش ریسک توسط سرمایه‌گذاران به صندوق های درآمد ثابت (بدون ریسک) ، مختلط و سهامی (ریسکی) دسته‌بندی می گردند. از طرف دیگر به دلیل محدودیت های قانونی، از دیرباز این صندوق ها امکان بهره‌گیری از منابع سیستم بانکی به بازار سرمایه را نداشتند که وجود این خلا باعث شد سازمان بورس با همکاری گروه مالی کاریزما نوع تازه ای از صندوق های سرمایه‌گذاری با عنوان "صندوق های اهرمی" را رونمایی نماید که در تاریخ 29 آذر ماه 1400 (1400/9/29) پذیره‌نویسی واحدهای آن آغاز گردید. به گفته کارشناسان این صندوق ها عموماً می‌بایست در رده صندوق های ریسکی دسته‌بندی گردد و این در حالی است که ساز و کار دیده شده در صندوق اخیر به نوعی است که طی آن سرمایه‌گذاران ریسک گریز نیز می توانند اقدام به خرید واحدهای آن نمایند.
__ ارکان صندوق و انواع واحد ها
در این نوع صندوق ها عمده پرتفوی صندوق را سرمایه‌گذاری در سهام و حق تقدم سهام شرکت ها تشکیل می‌دهد و مدیریت آن با بکارگیری حداقل ارکان شامل مدیر صندوق، مدیر ثبت، متولی و حسابرس اداره خواهد شد.
به جهت پوشش ریسک سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز این صندوق ها دارای دو نوع واحد سرمایه‌گذاری می‌باشند:
1) واحد های عادی
این واحد ها دارای کف بازدهی (20 درصد) تعیین شده‌ای می‌باشند و از طرف دیگر سقف بازدهی (25 درصد) نیز برای آن در نظر گرفته شده است.
2) واحد های ممتاز
این واحد ها نه تنها دارای کف بازدهی نبوده بلکه نقش پشتیبان بازدهی حداقلی واحد های عادی را نیز ایفا می‌نمایند ولی از طرف دیگر در بازدهی مازاد واحد های عادی (نسبت به سقف تعیین شده) سهیم هستند که این ویژگی مناسب سرمایه‌گذاران با درجه ریسک‌پذیری بالاتر می‌باشد.
نسبت اهرمی چیست و انواع آن
یکی از مفاهیم مهم و موثر در تحلیل بنیادی که ممکن است نام آن را شنیده باشید، نسبت‌های اهرمی (نسبت‌های سرمایه‌گذاری) می‌باشد. به زبانی ساده نسبت‌های اهرمی (نسبت‌های سرمایه‌گذاری)، توانایی شرکت در بازپرداخت تعهدات میان مدت و بلند مدت است و در واقع سطح منابع مالی شرکت برای بازپرداخت حقوق صاحبان سهام و بدهی‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند. در ادامه با ما همراه باشید.
نسبت‌های اهرمی چیست؟
نسبت‌های اهرمی در واقع شاخصی برای سنجش توانایی بازپرداخت بدهی‌های شرکت در زمان سررسیدشان می‌باشد. از نسبت‌های اهرمی در بازار بورس به نام نسبت‌های سرمایه‌گذاری نیز یاد شده است. با بررسی نسبت‌های اهرمی هر شرکت میتوان به نحوه تأمین بدهی‌ها و استراتژی‌های مالی شرکت پی برد.
نسبت‌های اهرمی چه اهمیتی دارند؟
بررسی نسبت‌های اهرمی یا نسبت‌های سرمایه‌گذاری از ابعاد مختلفی حائز اهمیت است و تحلیلگران بنیادی همواره به این نسبت‌ها توجه ویژه‌ای دارند. به طور خلاصه اهمیت نسبت‌های اهرمی از ۴ بعد قابل بررسی است :
- از آنجایی که مقدار ثروتی که سهامداران برای شرکت تأمین می‌کنند، با تجزیه و تحلیل نسبت‌های اهرمی مشخص می‌شود، این نسبت‌ها از منظر اعتبار دهندگان به آن شرکت اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
- از آنجایی که با بررسی نسبت‌های اهرمی مشخص می‌شود که آیا مقدار درآمد شرکت برای پرداخت مخارج مالی مثل هزینه‌های بهره و مخارج ثابت کافی است یا خیر، این نسبت‌ها برای سرمایه‌گذاران بازار بورس اهمیت ویژه‌ای دارند.
- در شرایطی که شرکت فعال در بازار بورس، استراتژی‌های مالی مناسبی برای سرمایه گذاری اتخاذ کند و سود سرمایه‌گذاری شرکت از مخارج و هزینه‌ها بیشتر شود، نیاز شرکت به کمک گرفتن از منابع مالی خارجی را کاهش می‌دهد که عامل بسیار مهمی در بازار بورس می‌باشد.
- با بررسی نسبت‌های اهرمی می¬توان متوجه این شد که در دوران رشد یا رکود اقتصادی، میزان سودآوری شرکت در چه حالتی قرار خواهد داشت.
انواع نسبت‌های اهرمی (نسبت‌های سرمایه‌گذاری)
نسبت‌های اهرمی بر اساس فرمول‌هایی که دارند به ۸ دسته مجزا از هم تقسیم می‌شوند.
نسبت بدهی
اهمیت و نقش بدهی‌های جاری و بلندمدت در تأمین کل دارایی‌های شرکت با تحلیل و بررسی نسبت بدهی نشان داده می‌شود. نسبت بدهی مشخص می‌کند که چه مقدار از دارایی‌های کل شرکت از محل بدهی‌ها تأمین می‌شوند. اگر نسبت بدهی بالا باشد به این معنا است که شرکت برای تأمین منابع موردنیاز، از منابع مالی خارج از شرکت استفاده می‌کند. به همین دلیل وام‌دهندگانی همچون بانک‌ها نسبت بدهی کمتر را ترجیح می‌دهند زیرا با افزایش نسبت بدهی، ریسک سرمایه‌گذاری شرکت افزایش می‌آبد. با توجه به توضیحات داده شده میتوان به این نتیجه رسید که نسبت بدهی، شاخص و معیار سنجش ریسک مالی شرکت می‌باشد.
نحوه محاسبه نسبت بدهی
برای محاسبه نسبت بدهی باید ابتدا بدهی‌های شرکت را جمع کرده و مجموع آن‌ها را بر مجموع دارایی‌های تقسیم کنید. می‌توانید برای داشتن درصد نسبت بدهی، عدد بدست آمده را در ۱۰۰ ضرب کنید.
نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه
در نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه مشخص می‌شود که چه میزان از ارزش ویژه شرکت به خرید دارایی‌های ثابت تخصیص داده شده است. برای محاسبه این نسبت باید جمع دارایی‌های ثابت شرکت مورد نظرتان را به ارزش ویژه آن تقسیم کنید. لازم به ذکر است که ارزش ویژه شرکت برابر است با تفاضل بدهی‌های شرکت از دارایی‌های آن. بالا بودن نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه، به این معنی است که بخش زیادی از ارزش ویژه شرکت صرف خرید دارایی ثابت آن شده است. بنابراین نقدینگی شرکت پایین است و احتمالا سرمایه‌گذاری اهرمی در بورس قدرت بازپرداخت بدهی های جاری را نخواهد داشت. درنتیجه شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه را پایین نگه دارند.
نسبت کل بدهی به ارزش ویژه
با استفاده از نسبت کل بدهی به ارزش ویژه، بررسی و مقایسه وضعیت بستانکاران یا اعتباردهندگان در برابر صاحبان سهام شرکت امکان پذیر می‌شود و می‌توانید با این نسبت قدرت بستانکاران شرکت را در مقایسه با صاحبان متوجه شوید. برای محاسبه این نسبت می‌بایست مجموع بدهی‌های شرکت ( قدرت بستانکاران) را بر ارزش ویژه شرکت (قدرت صاحبان سهام) تقسیم کنید. ازآنجایی‌که بالا بودن نسبت بدهی به ارزش ویژه برای شرکت ریسک مالی بیشتری را در سرمایه‌گذاری اهرمی در بورس سرمایه‌گذاری اهرمی در بورس بردارد، اعتباردهندگان ترجیح می‌دهند این نسبت مقادیر کمتری داشته باشد. هر چه تامین سرمایه شرکت توسط صاحبان سهام افزایش یابد، نسبت مالکانه و کنترل صاحبان سهام نیز زیاد می‌شود. برای مثال اگر نسبت کل بدهی به ارزش ویژه برابر با ۳ باشد، به این معناست که شرکت برای تأمین دارایی‌های مورد نیاز خود، ۳ برابر بیشتر از منابع خارجی استفاده می‌کند.
نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه
همانطور که از نام نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه پیداست، ارتباط بین بدهی‌های جاری شرکت با ارزش ویژه را بررسی می‌کند. از تقسیم مجموع بدهی‌های شرکت بر ارزش ویژه، نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه بدست می‌آید. نکته قابل توجه در تجزیه و تحلیل نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه این است که بدهی‌های جاری یاکوتاه مدت، از محل دارایی‌های جاری آن تأمین می‌شوند. در نتیجه پایین بودن نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه نشان‌دهنده پایین بودن بدهی‌های جاری است و این می‌تواند باعث افزایش قدرت اهرمی این بخش از بدهی‌ها شود. بالا بودن نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه، نیاز شرکت به بازنگری در ساختار سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد.
نسبت بدهی بلندمدت به ارزش ویژه
ارتباط بین بدهی‌های بلندمدت ( با سر رسید بیشتر از یک سال ) با ارزش ویژه، در این نسبت مورد بحث و گفت‌وگو قرار می‌گیرد. اگر مجموع بدهی‌های بلندمدت شرکت را بر ارزش ویژه آن تقسیم کنید، این نسبت بدست می‌آید. برای بیان درصدی از این نسبت، لازم است عدد به دست آمده را در پایان در عدد ۱۰۰ ضرب کنید.
نسبت مالکانه
یکی دیگر از نسبت‌های اهرمی که در تحلیل بنیادی مورد توجه تحلیلگران قرار می‌گیرد، نسبت مالکانه است که بیان می‌کند چه مقدار از دارایی‌های شرکت به سهامداران تعلق دارد. اهمیت سهامداران در تأمین دارایی‌های شرکت، در این نسبت نشان داده می‌شود. از حاصل تقسیم ارزش ویژه شرکت مورد نظر و کل دارایی شرکت، نسبت مالکانه به‌دست می‌آید. هر چه نسبت مالکانه شرکت کمتر باشد، میتوان نتیجه گرفت شرکت نسبت به تعهدات خود پایبند نبوده است. از سوی دیگر بالا بودن این نسبت نشان‌دهنده این است که شرکت از اهرم مالی استفاده چندانی نمی‌کند و به تعهدات خود پایبندتر است. اگر نسبت مالکانه پایین باشد میتوان اینگونه برداشت کرد که شرکت بخش بزرگی از سرمایه را از محل اعتبارات تأمین کرده و این امر ریسک مالی بالایی را به دنبال دارد.
نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها
به منظور ارزیابی ادعای حقوق صاحبان سهام و اعتباردهندگان به شرکت از این نسبت استفاده می‌شود. نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها نشان‌دهنده وزن حقوق صاحبان سهام به کل وام‌ها و اعتباراتی است که توسط شرکت دریافت شده است. برای محاسبه این نسبت، باید کل حقوق صاحبان سهام را بر کل بدهی‌های شرکت تقسیم کنید. بالا بودن این نسبت آسیب‌پذیری شرکت به ورشکستگی و مخاطرات اقتصادی را کاهش می‌دهد.
نسبت حقوق صاحبان سهام به‌کل دارایی‌های ثابت
یکی از فاکتورهای مهم در تأمین مالی برای خرید دارایی‌های ثابت، نسبت حقوق صاحبان سهام به‌کل دارایی‌های ثابت است. پایین بودن نسبت حقوق صاحبان سهام به دارایی ثابت، به این معناست که بخش کوچکی از دارایی‌های ثابت شرکت، توسط سهامداران آن تامین می‌شود و ساختار مالی شرکت در شرایط سخت، به مشکل برخواهد خورد. بنابراین سرمایه‌گذاران شرکت‌ها و نمادهایی که نسبت حقوق صاحبان سهام به دارایی ثابت بالاتری دارند را ترجیح می‌دهند. فرمول نسبت حقوق صاحبان سهام به‌کل دارایی‌های ثابت به شکل زیر و به صورت درصد نمایش داده می‌شود.
جمع‌بندی
نسبت‌های اهرمی یا سرمایه‌گذاری در واقع منعکس‌کننده قدرت شرکت فعال در بورس در بازپرداخت بدهی‌های بلند و میان مدت است که میزان منابع مالی شرکت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. با بررسی ۸ نسبت ذکر شده در این مقاله که تحت عنوان نسبت‌های اهرمی شناخته می‌شوند، سرمایه‌گذاران می‌توانند به استحکام ساختار مالی شرکت مورد نظر در شرایط دشوار اقتصادی پی ببرند.
صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
صندوق سرمایه گذاری اهرمی یکی از انواع صندوق است که امکان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازارهای مالی و استفاده از فرصت‌ها و مزایای آن را به افراد می‌دهد.
حضور در بازارهای مالی و کسب سود از آن‌ها نیازمند صرف زمان و انرژی است و آموزش و تجربه نقش چشمگیری در آن دارد.
به همین سرمایه‌گذاری اهرمی در بورس دلیل برای بسیاری از افراد، تصمیم عاقلانه‌تر این است که سرمایه خود را به متخصصان این حوزه بسپارند و از این بابت آسوده‌خاطر شوند.
سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها باعث می‌شود که افراد غیرمتخصص به طور نسبی ریسک بسیار کمتری متحمل شوند و امنیت سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند. به این دلایل دانستن درباره صندوق‌ها، انواع آن‌ها و نحوه سرمایه‌گذاری در آن‌ها، اهمیت زیادی برای سرمایه‌گذاران دارد.
در ادامه به صورت خلاصه به معرفی صندوق‌ها و انواع آن‌ها می‌پردازیم و سپس به سراغ صندوق سرمایه گذاری اهرمی خواهیم رفت.
انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارای انواع مختلفی هستند که به مهم‌ترین آن‌ها به طور مختصر اشاره می‌کنیم.
این تنوع به این جهت ایجاد شده است تا نیازهای سرمایه‌گذاران مختلف با شرایط و ویژگی‌های شخصیتی متفاوت پوشش داده شود. از مهم‌ترین عواملی که بین سرمایه‌گذاران مختلف تفاوت ایجاد می‌کند، مسئله ریسک‌پذیری بوده که در ایجاد انواع صندوق بسیار به آن توجه شده است.
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت: نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که برای ریسک‌گریزترین افراد مناسب‌اند. علت این است که 70 تا 90 درصد دارایی تحت مدیریت این صندوق‌ها، در اوراق و دارایی‌های با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی و… سرمایه‌گذاری می‌شود. باقی دارایی صندوق می‌تواند در محل‌های مختلف دیگری از جمله سهام سرمایه‌گذاری شود. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها ریسک بسیار کمی دارد.
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی: نوع دیگری از صندوق‌ها هستند که برای افراد ریسک‌پذیر مناسب‌اند. این صندوق‌ها 70 الی 95 درصد دارایی خود را در خرید سهام یا حق تقدم سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند و 5 تا 30 درصد دارایی‌شان را به اوراق با درآمد ثابت اختصاص می‌دهند. به علت نوسان بالا و چشمگیر بازار سهام که بیشتر دارایی این صندوق‌ها را تشکیل می‌دهد، سرمایه‌گذاری در آن‌ها به طور نسبی ریسک بالاتری دارد.
- صندوق سرمایه‌گذاری مختلط: این نوع از صندوق‌ها در واقع ترکیبی از دو مورد قبلی هستند. در این صندوق‌ها 40 تا 60 درصد دارایی در بازار سهام و 40 تا 60 درصد هم در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. ریسک این صندوق‌ها، بین دو نوع صندوق درآمد ثابت و سهامی است.
صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟
صندوق اهرمی در واقع نوعی از صندوق‌های سهامی است که امکان جالب توجهی برای سرمایه‌گذاران مهیا می‌کند.
این صندوق‌ها به دلیل ساختار خاص خود می‌توانند به طور همزمان پذیرای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر باشند.
در این صندوق‌ها بیشتر دارایی تجمیع‌شده در بازار سهام (خرید سهام و حق تقدم سهام) سرمایه‌گذاری می‌شود اما کارکرد آن‌ها برای سرمایه‌گذاران، با صندوق‌های سهامی عادی تفاوت دارد.
این تفاوت مهم در این مسئله است که در صندوق اهرمی، دو نوع واحد مختلف (واحد عادی و ممتاز) قابل خریداری است که باعث می‌شود سرمایه‌گذاری در آن برای افراد با ریسک‌پذیری کم و زیاد به صورت همزمان مناسب باشد.
صندوق اهرمی به طور همزمان هم برای افراد ریسک‌پذیر و هم برای اشخاص ریسک‌گریز مناسب است.
در ادامه به شرح این دو نوع واحد و ویژگی آن‌ها می‌پردازیم:
واحد عادی و ممتاز در صندوق اهرمی چیست؟
واحد عادی در صندوق سرمایه گذاری اهرمی مشابه واحدهای صندوق با درآمد ثابت عمل می‌کنند.
سرمایه‌گذاران با خرید واحد عادی از بازدهی برخوردار خواهند شد که تا حد زیادی قابل پیش‌بینی است. در واقع برای بازده واحدهای عادی، در امیدنامه صندوق اهرمی بازه مشخصی تعیین می‌شود.
این بازه کف و سقف مشخصی دارد و سرمایه‌گذاران می‌توانند مطمئن باشند که دست‌کم به میزان کف بازه اعلام‌شده، روی سرمایه خود سود دریافت خواهند کرد. همچنین روشن است که اگر بازده کلی صندوق خیلی خوب باشد، دارندگان واحدهای عادی صندوق از بازدهی برابر با سقف بازه تعیین‌شده برخوردار می‌شوند.
واحد ممتاز در این صندوق‌ها ماجرای کاملاً متفاوتی دارد. برای این واحدها کف و سقف مشخصی در امیدنامه صندوق اهرمی تعیین نمی‌شود. به عبارت دیگر، این واحدها بازدهی ثابت و معینی ندارند.
این واحدها در شرایط سخت بازار، پشتیبان واحدهای عادی هستند و وقتی که شرایط مساعد باشد، بازده بیشتر دریافت می‌کنند.
نحوه انجام این کار را با مثالی شرح می‌دهیم. فرض کنید در امیدنامه صندوق آمده باشد که واحدهای عادی بازدهی در بازه بین 20 تا 25 درصد دریافت خواهند کرد. حال سه حالت مختلف برای این صندوق قابل تصور است که در ادامه به آن می‌پردازیم:
حالت‌های مختلف بازدهی صندوق سرمایه گذاری اهرمی
- شرایطی را تصور کنید که صندوق مجموعاً به ازای کل دارایی‌اش بازدهی 15 درصدی کسب کرده باشد. در این صورت، از سود دارندگان واحد ممتاز تا جایی کسر می‌کنند که سود دارندگان سهام عادی به کف بازده اعلام‌شده یعنی 20 درصد برسد. یعنی این فاصله 5 درصدی تا کف بازه را از طریق واحدهای ممتاز جبران می‌کنند. اگر بر فرض، میزان کل سود صندوق از بازه اعلام‌شده بسیار کمتر باشد، همچنان آن را از واحد ممتاز کسر می‌کنند؛ حتی اگر باعث ضرر این سرمایه‌گذاران شود!
- فرض کنید بازدهی صندوق در بازه اعلام‌شده باشد و مثلاً سود 23 درصدی از دارایی‌اش بدست آورد. در این صورت، دارندگان واحدهای عادی و ممتاز، هر دو به یک میزان سود دریافت می‌کنند و الزامی وجود ندارد که از سهم واحد ممتاز به نفع واحد عادی کسر شود تا سود آن‌ها به سقف بازه برسد. همچنین با توجه به این که عدد اعلام‌شده به صورت بازه است، واحدهای عادی باید بتوانند از عملکرد بهتر صندوق، نسبت به شرایط بد بازار بهره بیشتری ببرند.
- اگر صندوق بازدهی بالاتری از بازه تعیین‌شده داشته باشد و به سود 30 درصدی دست یابد، به واحدهای عادی بازدهی برابر با سقف بازه، یعنی 25 درصد داده می‌شود. در این موقعیت، واحدهای ممتاز نه تنها بازدهی 30 درصدی خود را به صورت کامل دریافت می‌کنند، بلکه بقیه سود واحدهای عادی هم به آن‌ها داده می‌شود. یعنی 5 درصد اختلاف بین 25 و 30 درصد را که از بازدهی واحدهای عادی کسر می‌شود، واحدهای ممتاز دریافت می‌کنند.
تفاوت ریسک واحدهای عادی و ممتاز
اگر بخواهیم پروسه بالا را به بیان دیگر توضیح دهیم، باید بگوییم که واحدهای عادی، واحدهای بدون ریسک صندوق اهرمی محسوب می‌شوند.
چرا که در هر شرایطی، حداقل بازدهی معین به آن‌ها تعلق خواهد گرفت. این واحدها باید بازدهی برابر با بازه مشخص‌شده در امیدنامه صندوق اهرمی را دریافت کنند.
اگر بازدهی کل صندوق کمتر از کف این بازه باشد، این اختلاف از طریق واحد ممتاز جبران می‌شود و به همین دلیل این واحدها ریسک زیادی را متحمل می‌شوند. اگر بازدهی درون بازه قرار بگیرد، همه واحدها همان بازده سرمایه‌گذاری اهرمی در بورس سرمایه‌گذاری اهرمی در بورس را دریافت می‌کنند.
در نهایت اگر بازدهی بیشتر از سقف بازه اعلام‌شده باشد، میزان اضافی آن به واحدهای ممتاز تعلق می‌گیرد. در واقع این پاداش ریسک‌پذیری این سرمایه‌گذاران است؛ چرا که این واحدها در صورت بد بودن شرایط بازار، دچار زیان می‌شوند و در ازای پذیرش چنین ریسکی، در مواقعی که بازار شرایط مساعدی دارد، بازدهی بیشتر دریافت می‌کنند.
به همین دلیل است که به این صندوق‌ها، اهرمی گفته می‌شود. علت این است که سود و زیان واحدهای ممتاز، هر دو به صورت اهرمی تغییر می‌کند و افزایش می‌یابد. بنابراین طبیعی است که ریسک بیشتر آن‌ها با پاداش بالاتر جبران شود.
بنابراین میتوان گفت واحدهای عادی صندوق اهرمی، بدون ریسک و واحدهای ممتاز، پرریسک محسوب می‌شوند.
نحوه دریافت واحدهای عادی و ممتاز
همانطور که پیش‌تر توضیح داده شد، واحد عادی مانند واحدهای صندوق درآمد ثابت عمل می‌کند. سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق خود سایت صندوق اهرمی مورد نظر یا پلتفرم‌هایی که برای خرید و فروش واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک وجود دارند برای خرید آن‌ها اقدام کنند.
در واقع این واحدها از طریق صدور و ابطال در خود صندوق قابل خرید و فروش هستند. دقت کنید که اگر قبل از پایان دوره و پیش از یک ماه به ابطال واحد خود بپردازید، سودی دریافت نخواهید کرد و تنها اصل سرمایه خود را پس می‌گیرید.
واحدهای ممتاز مثل واحدهای ETF یا صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله هستند. این واحدها در بورس قابل معامله‌اند و به‌راحتی می‌توانید در سامانه‌های معاملاتی آنلاین کارگزاری‌ها، با جستجوی نماد مورد نظر به خرید و فروش آن‌ها بپردازید.
دو نکته مهم درباره صندوق سرمایه گذاری اهرمی
درباره نسبت واحدهای صندوق سرمایه گذاری اهرمی باید این نکته را گفت که تعداد واحدهای عادی، حداکثر می‌تواند تا دو برابر واحدهای ممتاز صندوق باشد.
نکته دیگر این است که در این صندوق‌ها به طور روزانه دو NAV یا خالص ارزش دارایی‌ها به صورت جداگانه محاسبه می‌شود که یکی به واحدهای عادی و دیگری به واحدهای ممتاز صندوق تعلق دارد.
جمع‌بندی
صندوق اهرمی یکی از انواع صندوق است که با مکانیسم و ایده خلاقانه‌ای شکل گرفته و کار می‌کند.
این صندوق با ارائه دو نوع واحد عادی و ممتاز، همزمان می‌تواند نیازهای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر را پاسخگو باشد. افراد اگر بخواهند می‌توانند بازده مشخص و مطمئنی از این صندوق دریافت کنند.
در غیر این صورت می‌توانند به امید بازدهی‌های بالا ریسک کنند و سود و زیان خود را با اهرم افزایش دهند. صندوق اهرمی از بهترین محل‌های سرمایه‌گذاری است که می‌تواند افراد بسیاری را به سمت خود جذب کرده و دارایی آن‌ها را با استفاده از توانایی متخصصان خبره و مطابق شرایط و نیاز خودشان مدیریت کند.
قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:
دیدگاه شما