ریسک سیاسی چیست و چه تاثیری بر بورس دارد؟
گاهی پیش می‌آید که رشد یک بازار ناشی از تصمیمات یک کشور باشد. ممکن است همین تصمیمات، بازار دیگری را تضعیف کند. همچنین برخی مواقع ممکن است یک رویداد منجر به روند نزولی یا صعودی بازارها شود. در نتیجه با وقوع هر اتفاقی در یک بازار، می‌توان بازتاب آن را در سایر بازارها ملاحظه کرد.
گاهی پیش می‌آید که رشد یک بازار ناشی از تصمیمات یک کشور باشد. ممکن است همین تصمیمات، بازار دیگری را تضعیف کند. همچنین برخی مواقع ممکن است یک رویداد منجر به روند نزولی یا صعودی بازارها شود. در نتیجه با وقوع هر اتفاقی در یک بازار، می‌توان بازتاب آن را در سایر بازارها ملاحظه کرد. در این مطلب کوشیده‌ایم انواع ریسک را مورد مطالعه قرار دهیم و سپس تاثیرات ریسک سیاسی را در بازارهای داخلی و خارجی بررسی کنیم.
چرا بازارها تحت تاثیر ریسک سیاسی و سایر ریسک‌ها قرار می‌گیرند؟
برای اینکه موضوع این بحث بهتر برایتان جا بیفتد، مطلب را با ارائه‌ی یک مثال ادامه می‌دهیم. فرض کنید نرخ بهره در یک کشور افزایش پیدا میکند. در نتیجه افراد تمایل بیشتری به تهیه‌ی ارز آن کشور و سرمایه‌گذاری نشان می‌دهند. این اتفاق منجر به خروج سرمایه از بازارهای دیگر و تزریق آن به بازار ارز خواهد شد. اگر افراد زیادی اقدام به خروج سرمایه از بازارها کنند و این عمل توسط قشر وسیعی از مردم صورت گیرد، سایر بازارهای مالی با روند نزولی مواجه خواهند شد. اما در سوی دیگر بازار ارز رونقی چشمگیر را به خود خواهد دید.
در مثالی که ارائه کردیم یک تصمیم اقتصادی منجر به وقوع چنین اتفاقی شد. اما ممکن است این روند نزولی و یا صعودی، ناشی از تصمیمات سیاسی باشد. پس ریسک سیاسی نیز می‌تواند همواره در کمین بازار بورس باشد. هر چند میزان اثرگذاری رویدادهای مختلف بر هر بازار، به عمق آن بازار هم وابسته است.
همچنین بخوانید: یک روش برای کاهش ریسک در بورس
اگر تغییرات دلار در کشور ایران را در نظر بگیریم اثر آن را بر بازار بورس درمی‌یابیم. به این ترتیب در مدتی که قیمت دلار روند صعودی دارد، خروج مقداری سرمایه را از بورس شاهد هستیم. نتیجه‌ی این امر نزولی شدن روند بازار بورس است. چنین اتفاقی نشان‌دهنده‌ی عمق کم بورس ایران است. سرعت حرکت نزولی و صعودی بازار با عمق آن نسبتی معکوس دارد. یعنی بازاری عمق بیشتری دارد که سرعت نزول و یا صعود در آن کمتر باشد. در ادامه انواع ریسک در بازار سرمایه و اثر ریسک سیاسی در این بازارها را بررسی خواهیم کرد.
انواع ریسک در بازار سرمایه
به طور کلی ریسک در بازارهای مالی شامل دو دسته‌ی سیستماتیک و غیرسیستماتیک است. ریسک‌های سیستماتیک دربردارنده‌ی موارد کلی هستند و قابل حذف نیستند. این ریسک‌ها اجتناب‌ناپذیرند و نمی‌توان به کمک تحلیل و پیش‌بینی آنها را از بین برد. تنها شیوه‌ی معقول و مرسوم در مواجهه با چنین ریسک‌هایی، سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف است. هر چند این اقدام نیز منجر به کاهش ریسک سیستماتیک نخواهد شد؛ بلکه تنها مدیریت آسان‌تر دارایی را (با در نظر گرفتن ریسک) در پی دارد. با این تعریف درمی‌یابیم که ریسک سیاسی دردسته‌ی ریسک‌های سیستماتیک قرار می‌گیرد.
این طور در نظر بگیرید که جنگی در یک کشور رخ می‌دهد. رویدادی مانند جنگ از نوع ریسک‌های سیستماتیک به شمار می‌رود. چنین واقعه‌ای تاثیر منفی بر بازارهای کشورهای درگیر جنگ خواهد داشت. فارغ از این که افراد در کدام یک از بازارهای مالی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اثر منفی جنگ بر دارایی آنها نیز نمایان خواهد شد. اما در نظر بگیرید که فرد دارایی خود را در بازارهای مختلفی نظیر بورس، طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کرده باشد. به این صورت هنگام وقوع رویدادی غیرمنتظره مانند جنگ، راحت‌تر می‌تواند بخشی از دارایی خود را نقد کند.
از دیگر ریسک‌های سیستماتیک می‌توان به وقایع اقتصادی و سیاسی، تورم و تحریم اشاره کرد. در مقابل، ریسک‌های غیرسیستماتیک قابل پیش‌بینی و کنترل و اصطلاحا حذف‌شدنی هستند. رویدادها و اتفاقات درون‌سازمانی یک مجموعه و یا شرکت که سقوط سهام آن شرکت را در پی دارد، ریسک‌هایی غیرسیستماتیک هستند. در کل ریسک‌های مربوط به یک صنعت یا سهام خاص و مواردی از این دست، در دسته ریسک‌های غیرسیستماتیک قرار می‌گیرند. این ریسک‌ها با پیگیری اخبار سهام و بر اساس تحلیل‌ها، قابل پیش‌بینی و مدیریت هستند. فردی که چنین توانایی و مهارتی را برای مدیریت این قبیل ریسک‌ها نداشته باشد، یک فرد مبتدی در بازارهای مالی است.
اثرات ریسک سیاسی بر بازارهای جهانی بورس
تغییرات سیاسی که ممکن است بهبود شرایط یک کشور را در پی داشته باشد به مرور زمان اتفاق می‌افتد. اگر این تغییرات به سرعت رخ دهد، پای ریسک سیاسی به میان می‌آید. تغییرات تدریجی تاثیر فراوانی در مسائل اقتصادی دارند اما چون به مرور رخ می‌دهند، قابل پیش‌بینی هستند. به همین جهت نمی‌توان چنین تغییراتی را ریسک نامید.
تصمیمات ناگهانی دولت‌ها، دخالت دولت در امور اقتصادی و وقایع ناخواسته سیاسی در زمره ریسک سیاسی قرار می‌گیرد. این ریسک‌های ناخواسته و غیرقابل پیش‌بینی را ریسک‌های حاکمیتی نیز می‌نامند.
در بازارهای مالی جهان، زمانی که سرمایه‌گذاران قصد سرمایه‌گذاری در بازارهای خارجی را دارند، به برخی مسائل توجه می‌کنند. آنها در مسیر سرمایه‌گذاری رتبه کشور و درجه شفافیت اطلاعاتی و قوانین حاکم بر آن کشور را مدنظر قرار می‌دهند. هرچه قوانین یک کشور قابل‌درک‌تر و روان‌تر باشد و فساد مالی نیز در آن کمتر باشد، آن کشور می‌تواند از نظر سرمایه‌گذاری برای معامله‌گران خارجی جذاب‌تر باشد.
کدام کشورها برای سرمایه‌گذاری مناسب نیستند؟
در نقطه مقابل کشورهایی وجود دارند که برای سرمایه‌گذاری مطلوب نیستند. این کشورها نمی‌توانند سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را به بازارهای مالی خود جذب کنند. دلایل این امر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- احتمال وقوع انقلاب یا سایر تحولات حکومتی
- محدودیت تبدیل پول در قوانین آن کشور
- تحریم و مشکلات و موانع بر سر راه واردات
- سلب مالکیت دولت از املاک
- اقدامات مرتبط با کوچک شدن یا حذف بخش خصوصی
کشورهایی که از ثبات سیاسی و ثبات اقتصادی کمی برخوردارند، برای سرمایه‌گذاری مناسب نیستند. این کشورها در جذب سرمایه‌گذاران (چه خارجی و چه داخلی) عاجزند. سرمایه‌گذاران داخلی این کشورها دارایی‌های خود را در بازارهای خارجی سرمایه‌گذاری می‌کنند. در پی این اتفاق، ارزش اوراق بهادار در آن کشور افت میکند. پس از آن سیر نزولی اتفاق می‌افتد و شاهد ریسک سیاسی خواهیم بود.
بیمه‌نامه ریسک سیاسی
برخی شرکتهای بین‌المللی اوضاع سیاسی و اقتصادی کشورها را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. آنها بر اساس ارزیابی‌های خود کشورها را رتبه‌بندی میکند. مجله معروف یورومانی (Euromoney) این رتبه‌بندی را دو بار در سال منتشر میکند. این مجله این اطلاعات را با تکیه بر دانش مدیران ارشد اتحادیه‌های صنفی بازارهای اروپایی و بیمه‌گران ریسک سیاسی جمع‌آوری میکند. این رده‌بندی از چندین منظر صورت می‌گیرد. اعتبار بین‌المللی کشورها، پیشینه سیاسی و تامین مالی تجاری و حسن سابقه از جمله فاکتورهایی هستند که این رتبه‌بندی با توجه به آنها انجام می‌شود.
کشورهایی که در این رده‌بندی در رتبه‌های بالا قرار دارند، بیمه‌نامه‌هایی برای مدیریت ریسک سیاسی دارند. یکی از شرکتهای معروف در این زمینه، شرکت سهامی سرمایه‌گذاری خصوصی خارجی اوپیک (OPIC) است. فعالیت این شرکت در ایالات متحده آمریکا است و اغلب سرمایه‌گذاری‌های خارجی انجام شده در این کشور را تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌دهد.
همچنین بخوانید: بعد از ضرر بزرگ در بورس چه باید کرد؟
سرمایه‌گذاران خارجی در کشورهای دیگر نیز بیمه می‌شوند. سه نهاد مرتبط با این امر در سه کشور انگلستان، آلمان و کانادا عبارتند از:
- سازمان تضمین اعتبار صادرات (ECGD) در انگلستان
- نهاد هرمس (Hermes) در آلمان
- شورای توسعه صادرات کانادا (EDC)
اما در کشورهای آسیایی خبری از چنین نهادهایی نیست و اصلا بیمه‌نامه ریسک سیاسی وجود ندارد. البته کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی که اقتصاد قوی‌تری دارند، چنین کاری را از طریق اوراق تضمین برای سرمایه‌گذاران انجام می‌دهند.
اثرات ریسک سیاسی بر بازار بورس ایران
ایران اکنون در برهه‌ای از زمان قرار دارد که تحریم‌های فراوانی علیه آن صورت گرفته است. به همین دلیل بازارهای مالی در ایران شرایط متزلزلی دارند. هر رویدادی می‌تواند منجر به نوسان بازار بورس شود. عده‌ای این میزان اثرپذیری را به دلیل عمق کم بازار ایران می‌دانند. اما متخصصان تحلیل بنیادی عقیده‌ای دیگر دارند. این تحلیلگران با دید بلندمدت و نگاهی عمیق به مسائل می‌نگرند. آنها چنین نوساناتی را زودگذر می‌دانند. به عقیده آنها به رغم اثرگذاری ریسک‌های سیستماتیک بر بازار، ارزش ذاتی سهام در طی زمان نمایان خواهد شد.
همچنین بخوانید: چرا پی‌درپی ضرر می‌کنیم؟
البته نوسانات زودگذر مسئله‌ای است که به کرات شاهد آن بوده‌ایم. افزایش قیمت دلار یکی از بهترین مثال‌هاست. هنگام افزایش قیمت دلار، برخی افراد مخصوصا سفته‌بازان برای مدت کوتاهی از بازار بورس خارج می‌شوند. آنها با این سرمایه به خرید و فروش دلار می‌پردازند و از نوسان‌گیری کسب سود می‌کنند. در طی این مدت بازار بورس روندی نزولی را تجربه میکند.
کارشناسان چنین شرایطی را سطحی و زودگذر می‌دانند. پس از گذشت زمان، تثبیت قیمت دلار تاثیر خود را بر قیمت کالاهای دیگر می‌گذارد. در نتیجه شاهد سیر صعودی قیمت در تمام صنایع خواهیم بود. در پی این امر احتمالا سود شرکت‌ها نیز زیاد می‌شود و بازارهای مالی نظیر بازار بورس مثبت می‌شوند. هر چند ممکن است در این مسیر شاهد نوسان باشیم اما نهایتا ثبات نسبی بر بازار حکم‌فرما خواهد شد. کارشناسان این شرایط با ثبات را با دید طولانی‌مدت و عمیق خود پیش‌بینی می‌کنند.
روان‌شناسی رفتار سهام‌داران در بورس ایران حاکی از آن است که رویدادهای سیاسی تصمیمات دو گروه را تحت تاثیر قرار می‌دهد:
- نوسان‌گیران
- افراد غیر حرفه‌ای که بر اساس احساسات و شایعات معامله می‌کنند
سرمایه‌گذاری افراد خارجی در ایران
دو نکته مثبت و منفی در خصوص سرمایه‌گذاری افراد خارجی در ایران وجود دارد. موسسه کردندو (Credendo) در سال 2019 ایران را در دسته پرریسک‌ترین مناطق برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد. طبق این رده‌بندی، ایران در جایگاه هفتم مناطق پرریسک دنیا برای سرمایه‌گذاری قرار گرفت. در این رده‌بندی هیچ کشور دیگری پس از ایران در رتبه هشتم قرار نگرفته است. این موضوع اثری بسیار منفی در جذب سرمایه‌گذاران خارجی دارد.
از سوی دیگر افراد خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران، معمولا به سراغ ماشین‌آلات و تجهیزات تولیدی می‌روند. چرا که این ادوات به آسانی به پول نقد تبدیل نمی‌شوند. به همین دلیل خروج سرمایه خارجی از بازار ایران امر دشواری خواهد بود.
در این میان تحمیل تحریم‌های بانکی علیه ایران، شرایط نقل‌وانتقال ارز را در سطوح بین‌المللی با مشکل مواجه کرده است. هر چند این امر نکته‌ای منفی است اما تا حدودی مانع خروج سرمایه خواهد شد و می‌توان آن را نکته‌ای مثبت تلقی کرد.
تاثیر ریسک سیاسی بر بورس در یک نگاه
سرمایه‌گذاری در هیچ یک از بازارهای مالی بدون ریسک نخواهد بود. این نکته‌ای است که باید همیشه آویزه‌ی گوش سهام‌داران و سرمایه‌گذاران باشد. حتی وجود ضمانت‌نامه‌ها و بیمه‌نامه‌هایی برای پوشش ریسک سیاسی نیز در این میان منجر به عدم وجود ریسک نخواهد شد. این گمان که سرمایه‌گذاری در کشورهای خارجی بدون ریسک است، از پایه و اساس اشتباه است.
گفتیم که ریسک سیاسی از انواع ریسک‌های سیستماتیک به شمار می‌رود؛ یعنی ریسکی که اجتناب‌ناپذیر است. در این میان سرمایه‌گذاری در چند بازار مختلف و پرهیز از رفتارهای هیجانی می‌تواند اقدام صحیحی باشد. مدیریت ریسک مهارت استراتژی‌های پوشش ریسک مالی طلا و دانشی است که در پی ارتقای دانش مالی، یادگیری روش‌های تحلیلی (مانند تحلیل تکنیکال و بنیادی) و همچنین برگزیدن استراتژی معاملاتی صحیح به دست می‌آید.
نمی‌توان به دلیل وجود ریسک، فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مالی را متوقف کرد. چرا که چشم‌پوشی از سود سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی امری منطقی نیست. بهتر است مهارت‌های سرمایه‌گذاری را در خود تقویت کنیم و با کسب دانش مالی به فعالیت خود در بازار بورس و سایر بازارها ادامه دهیم.
استراتژی‌های پوشش ریسک مالی طلا
چکیده: ساختارهای پیچیده اقتصادهای امروز باعث می‌شود تا زیان در یک بخش و یا یک کشور به‌سرعت به بخش‌ها یا اقتصاد دیگر توسعه یابد، شواهد نشان داده‌شده است که بازارها از یکدیگر جدا نیستند. نوسانات در بازار دارایی‌های مختلف به‌شدت با همدیگر در ارتباط می‌باشند؛ درنتیجه اطلاع داشتن از روابط بین دارایی‌های مالی جهت اتخاذ تصمیمات مناسب توسط سرمایه‌گذاران امری ضروری است.هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی ریسک سرایت میان بازارهای ارز، سهام، طلا و نفت است. در این راستا با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری(VAR) ساختار همبستگی برای داده‌های ماهانه نرخ ارز، شاخص بورس،قیمت طلا و نفت دوره زمانی دوساله 94 و 95 موردبررسی قرارگرفته است. با استفاده از مدل VAR، نتایج به‌دست‌آمده بیانگر این است که بین متغیرها همبستگی وجود دارد.
#ریسک سرایت مالی #بازار سهام #نرخ ارز #طلا #نفت #مدل VAR محل نگهداری: کتابخانه مرکزی دانشگاه صنعتی شاهرود
یادداشت: حقوق مادی و معنوی متعلق به دانشگاه صنعتی شاهرود می باشد.
تعداد بازدید کننده:
[کلیدواژه ها: قیمت گذاری نادرست سهام، نوسانات ویژه (ریسک غیرسیستماتیک)، مدل برگر و اوفک، مدل ایکنبری و همکاران، بازده سهام، بازار کارا]
[کلیدواژه ها: بورس اوراق بهادار، بازار های مالی، ریسک، ارزش در معرض ریسک، ریزش مورد انتظار، نظریه ارزش فرین، مدل های گارچ و مدل های کاپیولا]
[کلیدواژه ها: ریسک های مالی، شاخص‌های عملکرد بنگاه، عملکرد مالی، متغیرهای کلان اقتصادی، بورس اوراق بهادار تهران، مدل رگرسیون داده های ترکیبی.]
[کلیدواژه ها: یادگیری عمیق، سری‌زمانی، بازارهای مالی، CNN، LSTM، سیستم پیش‌بینی بازار مالی، تحلیل سری‌زمانی]
[کلیدواژه ها: کمینه‌کردن ریسک، سبد سهام چند دوره‌ای، ارزش درمعرض ریسک، ارزش در معرض ریسک مشروط، چولگی]
[کلیدواژه ها: تابش خورشید، نفت سبک، لوله انتقال نفت، رنگ جدار لوله، عدم قطعیت در سیستم اندازه گیری، توسعه دمایی نفت درون لوله، افت فشار جریان.]
ابزار جدیدی برای پوشش ریسک در بازار سرمایه
رئیس سازمان بورس گفت:افزایش نظارت و ثبات بازار، منفعت سرمایه گذاران چه هنگام رشد و چه در زمان افت، نقش بیمه برای سهم ها، افزایش سطح تحلیل در بازار، رشد بازار و تامین مالی، توسعه دانش مالی از مزایای اصلی این ابزار است.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین شاپور محمدی در مراسم رونمایی از معاملات اختیار معامله بازار سرمایه با قدردانی و تشکر از مدیران ارشد ارکان بازار سرمایه، ضمن تبریک میلاد پیامبر اسلام (ص) و امام صادق (ع)، گفت: امروز به برکت این میلادها شاهد رونمایی معاملات اختیار خرید پس از نیم قرن فعالیت بورس در کشور هستیم.
رییس سازمان بورس ادامه داد: در گذشته کارهای بسیار خوبی انجام و تلاش های گسترده ای صورت گرفته بود و به همین دلیل باید قدردان زحمات گذشتگان نیز باشیم.
سخنگوی سازمان بورس با بیان اینکه معاملات آتی سکه، اختیار تبعی و مواردی از این دست پیش از این اجرایی شده بود ادامه داد: بازار سرمایه از فضای پویا و به روزی برخوردار است در نتیجه همواره ابزارهای نوینی برای آن طراحی شده است.
محمدی با اشاره به معاملات اختیار معامله گفت: برای اجرایی شدن این ابزار جدید زحمات زیادی کشیده شده است. در عین حال، بورس کالا، فرابورس، شرکت مدیریت فناوری بورس و سید احمد عراقچی معاون اجرایی سازمان، برای عملیاتی شدن این ابزار تلاش زیادی انجام داده اند.
رییس سازمان بورس با اشاره به اینکه از امروز اختیار خرید سکه عملیاتی خواهد شد، تصریح کرد: این فرآیند در آینده شامل سایر کالا ها نیز خواهد بود.
سخنگوی سازمان بورس با اشاره به اینکه در آینده اختیار فروش نیز به عنوان یک ابزار جدید عملیاتی خواهد شد، اظهار داشت: اختیار خرید یک فرصت استثنایی برای سرمایه گذاران ایجاد می کند و پوشش ریسک سرمایه گذاری را به همراه دارد که می تواند به عنوان یک اهرم عمل کند.
محمدی با بیان اینکه این ابزار، افزایش نظارت بر بازار سرمایه و افزایش ثبات آن را برعهده دارد گفت: سرمایه گذاران می توانند از اختیار خرید از فرصت های رو به بالا استفاده و همچنین از اختیار فروش در زمان تعدیل بهره برداری کنند. اختیار خرید و فروش مانند بیمه سرمایه گذاری است و نتیجه آن ثبات بخشی به بازار سرمایه و حرکت منطقی آن خواهد بود.
به گفته سخنگوی سازمان بورس این ابزار در توسعه بازار سرمایه و روند تامین مالی نقش بسزایی ایفا خواهد کرد و توسعه دانش مالی را به همراه دارد.
رییس سازمان بورس ابراز داشت: زمانی که معاملات آتی سکه شروع شد برخی به آن با تردید نگاه می کردند اما امروز معاملات آتی سکه با سایر موارد قابل عرضه در بورس کالا برابری میکند. وی ابراز امیدواری کرد معاملات اختیار نیز به همان سو حرکت کند
سخنگوی سازمان بورس با تاکید بر اینکه اگر طراحی ابزارها با برنامه ریزی انجام شود، سودآور خواهد بود خاطرنشان شد: اختیار خرید و فروش در سایر بازارهای مالی دنیا انجام می شود اما در داخل کشور با وجود کمبود امکانات به بهترین شکل انجام شد علاوه بر این از آنجا که دانش فنی فعالان بازارسرمایه بالارفته است فعالان بازار به راحتی می توانند بین این ابزارها ارتباط برقرار کرده و بازار را به تعادل برسانند ؛به این ترتیب راه اندازی معاملات آپشن فرصت بزرگی برای شرکتهای سرمایه گذاری و صندوق هاست است تا در چهارچوب استراتژی خود بتوانند سودهای بیشتری کسب کنند.
رییس سازمان بورس گفت: ارائه مدل بلک-شولز در سال ۱۹۷۳، معادلات دیفرانسیل را بیش از پیش در زمینه‌ی اقتصاد مورد توجه قرار داد که حتی جایزه نوبل به این مدل اهدا شد؛ این مدل توانسته بازار مشتقات توسعه یافته ای را برپا کند که در همین راستا وقتی قراردادهای مشتقه راه اندازی شد با عنوان " معادله دیفرانسیلی که دنیا را تغییر داد" شهرت گرفت.
شاپور محمدی ادامه داد: اختیار خرید با مدل اروپایی طراحی شده و در حال انجام است و در آینده اختیار فروش نیر به آن اضافه خواهد شد و با کمی تاخیر در بورس انرژی نیز عملیاتی می شود.
سخنگوی سازمان بورس با اشاره به اینکه این ابزار تعادل، شفافیت، کارآمدی و افزایش عمق تحلیل بازار سرمایه را بر عهده دارد، گفت: پوشش ریسک و سودآوری برای سرمایه گذار از اصول مهم است و از آنجا که ابزار اختیار خرید هر دو اصل را پوشش می دهد، یک ابزار مهم شناخته شده و فرصت بزرگی برای صندوق های سرمایه گذاری و شرکت ها محسوب می شود.
وی ادامه داد: اختیار خرید بازده شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری را بالاتر می برد. در حال حاضر برای آن نسبت یک به یک تعریف شده اما در آینده می تواند از چند اختیار تشکیل شود.
رییس سازمان بورس ضمن قدردانی از کمیته فقهی تاکید کرد: در طراحی همه ابزارها از جمله اختیار خرید ضوابط شرعی رعایت شده. سود زمانی برای ما ارزش دارد که منطبق با شرع و شریعت باشد، در غیر اینصورت فاقد ارزش است.
وی در پایان از طراحی و عملیاتی شدن ابزارهای جدید دیگر خبر داد و عنوان کرد: ابزارهای جدید و کارآمد دیگری در راه است که به سرعت تکمیل می شود و نهادهای آن نیز در حال شکل گیری است.
محمدی تصریح کرد: تقویت بازار گردانی و افزایش شفافیت آن از دیگر برنامه های مهم در حال اجرا است و در آینده دورتر نیز قراردادهای آتی سبد سهام عملیاتی خواهد شد.
ابزارهای مالی؛ بازوی دولت در تنظيم بازارها
بر اساس گزارش سنا از این مراسم حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران در مراسم رونمايی از معاملات اختيار معامله در بازار سرمايه گفت: دور از ذهن نيست كه روزي دولت با استفاده از ابزارهاي مالي بورس كالا به شيوه اي مدرن، بازارها را تنظيم كند اتفاقي كه امروز در بورس هاي كالايي آمريكا، آرژانتين و برزيل روي مي دهد.
وی افزود: کلیه بورس ها به ویژه بورس های کالایی باید به مرجعی برای قیمت ها تبدیل شوند و امروزه کشور ما در بسیاری از کالاها دارای مزیت تولید است و پتانسیل تبدیل شدن ایران به مرجع قیمتی در منطقه وجود دارد؛ در این بین بورس کالای ایران در صدد نقش آفرینی بیشتر در حوزه صادرات و تاثیرگذاری در بازارهای منطقه ای است تا ایران از کانال بورس کالا بتواند به مرجع قیمتی برخی کالاها تبدیل شود.
به گفته سلطانی نژاد برای اینکه به مرجعیت قیمتی دست پیدا کنیم، چند فاکتور لازم است که بالا بودن عمق بازار، نقد شوندگی، تناوب و استمرار عرضه و همچنین داشتن ابزارهای مالی از الزمات تبدیل شدن به استراتژی‌های پوشش ریسک مالی طلا مرجع قیمتی است که امروز شاهد راه اندازی معاملات آپشن در بازار سرمایه هستیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران افزود: در بررسی تاریخچه بورس های کالایی مشاهده می کنیم که عده ای دور هم جمع شدند به معاملات نقدی سرو سامان دادند، اما بعد به این فکر افتادند که در مورد آینده نیز تصمیماتی بگیرند، در حقیقت این تفکر آینده منشا راه اندازی معاملات سلف و فوروارد بود.
وی ادامه داد: در معاملات سلف نیز از آنجا که معامله گر باید کل پول را پرداخت می کرد، هزینه انجام معاملات بالا بود به این ترتیب تصمیم گرفته شد تا به جای پرداخت کل پول، بخشی از پول صرف معامله شود و از این رو ابزارهای مالی همچون آپشن و فیوچرز راه اندازی شدند.
به گفته مدیرعامل بورس کالای ایران، در واقع زمانی می توانیم ادعا کنیم که بازاری برای فعالان سودمند است که بتواند نوسانات آینده را پوشش دهد و مدیریت کند؛ در اینجا ابزار های مالی می توانند در تنظیم بازار نقش بسزایی ایفا کنند و برای فعالان اقتصادی جذاب باشند.
تنظیم بازار از طریق ابزارهای مالی
سلطانی نژاد با بیان اینکه اقتصاد ایران کالا محور است، افزود: در حال حاضر مشاهده می کنیم زمانی که بهای نهاده های دامی افزایش پیدا می کند به دنبال آن قیمت فرآورده های آن نیز گران می شود، اما اگر برای این رشد قیمت ابزارهای کنترل کننده و پوشش دهنده نوسان قیمت داشته باشم، سیاست گذاران به راحتی می توانند بازار را مدیریت کنند.
مدیرعامل بورس کالای ایران اظهار داشت: در حال حاضر در بورس کالایی همچون برزیل، آرژانتین و آمریکا از ابزارهای مالی برای تنظیم بازار استفاده می کنند که دور از ذهن نيست كه روزي دولت با استفاده از ابزارهاي مالي بورس كالا به شيوه اي مدرن، بازارها را تنظيم كند.
وی به سابقه معاملات مشتقه در بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: در سال 87 بازار آتی سکه و بعد از آن بازار آتی تک سهم در بازار سرمایه راه اندازی شد اما در ابتدا هیچ کس تصور نمی کرد که تا به امروز ارزش معاملات آتی سکه در بورس کالابه بیش از 124 هزار میلیارد تومان برسد که رقمی قابل توجه است.
سلطانی نژاد ادامه داد: همچنین تصمیم گرفتیم برای دارا بودن از یک بازار نقدی برای سرمایه گذاران در بازارهای مالی آتی و آپشن، یک بازار نقد مستمر ایجاد شود که بر همین اساس در پایان سال 94 گواهی سپرده سکه راه اندازی کردیم که البته این روند در محصولات کشاورزی از جمله ذرت نیز در دستور کار است.
به گفته مدیرعامل بورس کالای ایران، بورس کالا این آمادگی را دارد که ظرف مدت کوتاهی، توسعه قراردادهای آپشن را در دستور کار قرار دهد و با توجه به بستری که در بورس کالا وجود دارد، معاملات آنلاین آپشن را نیز راه اندازی کنیم.
انعقاد بیش از 2500 قرارداد اختیار معامله خرید سکه
براساس این گزارش، با استقبال چشمگیر معامله گران، در پی راه اندازی معاملات قراردادهای اختیار معامله، طی دو روز آغازین این معاملات بالغ بر 2 هزار و 506 قرارداد اختیار خرید سکه طلا در بورس کالای ایران منعقد شد. بر اساس این گزارش، طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه 24 و 25 آذر ماه با مشارکت 28 شرکت کارگزاری، معامله گران توانستند 2 هزار و 506 قرارداد اختیار خرید سکه طلا را به ارزش بیش از 28.6 میلیارد ریال در بورس کالا داد و ستد کنند.
اوراق اختیار معامله، جذاب ترین ابزار مشتقه
معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، در مراسم رونمایی از معاملات اختیار معامله در بازار سرمایه با اشاره به لزوم توسعه بازار بدهی، اظهار داشت: توسعه ابزارهای بازار بدهی شامل اوراق اجاره، مرابحه، سفارش ساخت، اسناد خزانه اسلامی، اوراق رهنی، سلف موازی استاندارد در طی چند سال گذشته سبب ارتقا و رشد بازار بدهی شد و امروز شاهد گسترش این بازار با تنوع مناسبی از ابزارها هستیم.
عضو هیات مدیره و معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در مراسم رونمایی از معاملات اختیار معامله در بازار سرمایه گفت: با تنوع اوراق اختیار معامله، سرمایه گذاران می توانند با ترکیب این اوراق، استراتژی های معاملاتی جذابی را در پیش گیرند. بر اساس پیش بینی های خود از آینده موقعیت های مختلفی بر ابزارهای گوناگون بگیرند و حالات پیچیده ای برای عایدات خود تعیین کنند و این تنها بخش کوچکی از دنیای بزرگی است که ما امروز به آن پا نهاده ایم.
حسن امیری، عضو هیات مدیره و معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، در مراسم رونمایی از معاملات اختیار معامله در بازار سرمایه گفت: نظام اقتصادی کشور به دو بخش واقعی و مالی تقسیم می‌شود و بر اساس این تقسیم بندی کلی بازار سرمایه یکی از اجزای اصلی سیستم مالی اقتصاد محسوب می‌شود.
وی با اشاره به کارکرد اصلی اوراق اختیار معامله گفت: کارکرد این بازار مانند تمامی بازارهای دیگر، فراهم کردن بستر و زیرساخت مناسب جهت تلاقی و تعادل عرضه و تقاضاست. بدین جهت و به منظور پاسخگویی به نیازهای گوناگون فعالان در بازار سرمایه نیاز به ابزارهای مالی متنوع و با کارکردهای مختلف وجود دارد.
وی افزود: نوع خاصی از ابزارها که قابلیت کاربرد و عملیاتی شدن در تمامی بازارهای مالی را دارد، انواع ابزارهای مالی مشتقه است که به صورت گسترده در بازارهای جهانی مورد استفاده قرار گرفته و بر مبنای نوع دارایی تقسیم بندی شده اند: ابزارهای مشتقه بر پایه ارزهای خارجی، ابزارهای مشتقه بر پایه نرخ سود (بهره)، ابزارهای مشتقه بر پایه کالا و ابزارهای مشتقه بر پایه سهام.
معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، این گام را آغازی بر معاملات اوراق اختیار خواند و تاکید کرد: آنچه امروز شاهد آن هستیم تنها آغاز راه بلندی است که در پیش داریم. اکنون تنها معاملات اوراق اختیار معامله را شاهدیم. این امر، موضوعی کوتاه مدت است و در آینده ای بسیار نزدیک معاملات اختیار فروش نیز آغاز می شود.
وی افزود: امروز تنها اوراق اختیار معامله اروپایی را داریم ولی در آینده ای نه چندان دور اوراق امریکایی و انواع دیگر اوراق را خواهیم داشت.
صدور مصوبه فروش استقراضی سهام
حسن قالیباف اصل، مدیرعامل شرکت بورس تهران در مراسم رونمایی از معاملات اختیار معامله در بازار سرمایه، خبر از صدور مصوبه فروش استقراضی سهام از سوی کمیته فقهی داد.
مدیرعامل شرکت بورس تهران در تشریح کارکردهای اوراق اختیار معامله گفت: این ابزار در کنار سایر ابزارها به توسعه بازار سرمایه کمک می کند.
حسن قالیباف اصل در این مراسم ضمن اشاره به انواع ابزارهای متنوع از جمله صکوک، مشارکت و مرابحه در بازار سرمایه اظهار داشت: این ابزارها می تواند پاسخگوی انواع سلیقه های ناشر و سرمایه گذار باشد.
به گفته سخنگوی شرکت بورس تهران برای توسعه بازار سرمایه باید ابزارها توسعه یابند.
وی در تسریع روند راه اندازی اوراق اختیار گفت: این پروژه از سال 1387 در بازار سرمایه کلید خورد و تقریبا یک دهه زمان برد تا این فرایند تکمیل شود.
مدیرعامل شرکت بورس ادامه داد: در سال 1387 کمیته فقهی مصوبه این اوراق را منتشر کرد و در سال 1390 پس از تهیه دستورالعمل توسط شرکت بورس به سازمان بورس پیشنهاد و تصویب شد. البته دستورالعمل اولیه اخیرا با اصلاحاتی مواجه شده است و امروز شاهد راه اندازی معاملات این اوراق هستیم.
وی با اشاره به اینکه در حوزه اوراق مشتقه به ویژه اختیار که جزو ابزار پیچیده است بحث نرم افزاری مطرح بود، بیان کرد: همین موضوع سبب زمان بر شدن پروژه شد و پس از ورود رییس جدید سازمان بورس این موضوع با جدیت بیشتری پیگیری شد. حمایت های دکتر محمدی سرعت پیشرفت پروژه را افزایش داد و امروز شاهد آغاز این معاملات در بازار هستیم.
قالیباف به تفاوت مهم کشور ما با سایر کشورها در راه اندازی فرایندها اشاره کرد و گفت: معمولا در سایر کشورها از ابتدا تا انتهای یک پروژه به شرکت بین المللی متخصص واگذار می شود؛ اما در کشور ما به سبب تحریم های سال های اخیر، همه مسوولان برای راه اندازی این بازار تلاش کردند.
این مقام مسوول در ادامه به ذکر نکاتی درباره این بازار پرداخت و اظهار داشت: آپشن آغاز یک راه طولانی است. این اوراق با نمونه ساده ای که اختیار خرید است راه اندازی شده و فعلا استراتژی پیچیده ای ندارد؛ به مرور زمان فعالان با این ابزار آشنا می شوند و با توسعه نرم افزاری و دانشی، این بازار به سمت تکمیل حرکت می کند.
وی با تاکید بر اینکه این ابزار در حال حاضر بر روی سهام معامله می شود، اظهار امیدواری کرد: امید می رود به زودی بازار سرمایه شاهد راه اندازی اوراق اختیار فروش نیز باشد.
قالیباف اصل از صدور مجوز کمیته فقهی برای معامله اوراق اختیار بر سبد سهام نیز خبر داد و تصریح کرد: بحث های فروش استقراضی نیز گام دیگری در تکمیل و توسعه این بازار است که کمیته فقهی مجوز آن را صادر کرده است.
وی با اشاره به اینکه با چنین ابزارهایی ریسک سیستماتیک مدیریت می شود، گفت: این بازار به نقدشوندگی، کارایی و تعمق بازار کمک می کند.
مدیرعامل شرکت بورس تهران آپشن را یک ابزار بیمه و اهرم دانست و خاطر نشان کرد: هر ابزار جدیدی که به بازار سرمایه اضافه می شود به کارکردهای کل اقتصاد و بازارهای مالی کشور کمک می کند و سبب عمق بخشی به سایر بازارها می شود.
وی با تاکید بر اینکه بازار مشتقه ویژگی هایی دارد که بازار نقد از آن بی بهره است، گفت: در بازار مشتقه سرمایه گذار در شرایط نزولی می تواند سود کسب کند و در بازار رو به بالا، ریسک هایش را مدیریت کند.
به گفته سخنگوی شرکت بورس اوراق بهادار تهران در بازار نقد اگر سرمایه گذاری به نقدینگی خود نیاز داشته باشد، مجبور است سهم ارزنده اش را بفروشد و با این کار باعث سرکوب قیمت سهم می شود. اما چون بازار مشتقه انتظارات را نشان می دهد با چنین مشکلاتی مواجه نیست؛ به همین دلیل بازار مشتقه بیشتر از بازار نقد می تواند ارزش ذاتی را نشان بدهد و به توانمندی بازار سرمایه در کشف قیمت و نقدشوندگی کمک کند.
به گفته قالیباف در بازارهای کشور ما قابلیت پیش بینی برخی متغیرها مثل ساختار نرخ بهره وجود ندارد اما با راه اندازی بازار مشتقه این کارکردها نیز اجرایی می شود.
مدیرعامل شرکت بورس تهران در خاتمه اظهار داشت: توسعه این ابزارها به توسعه دانش نیز کمک می کند و دانشگاه ها از این به بعد می توانند فعال تر در این بحث شرکت کنند و در بحث افشای این ابزار در ترازنامه ها، صورت های مالی و استانداردها آموزش های لازم را انجام دهند.
راه اندازی معاملات اختیار فروش سکه از امروز
مدیر عامل بورس کالا گفت: ترکیب اختیار خرید، اختیار فروش، قرارداد آتی و معاملات بازار نقدی و گواهی سپرده سکه این شرایط را فراهم می کند که سرمایه گذاران اقدام به اتخاذ استراتژی های مناسب کنند.
به گزارش اقتصاد آنلاین مدیرعامل بورس کالای ایران از راه اندازی معاملات اختیار فروش سکه خبر داد و گفت:این ابزار این فرصت را برای کسانی که به دنبال بهره گرفتن از بازار در حالت نزولی آن یا پوشش ریسک خود در مقابل نوسانات هستند، فراهم می کند.
بر اساس این گزارش به این ترتیب، سبد معاملات سکه طلا در این بورس با امکان انجام معاملات آتی سکه، گواهی سپرده سکه که حکم معاملات نقدی سکه به صورت آنلاین در سامانه برخط سهام را دارد و معاملات قرارداد اختیار سکه کامل شده است.
به گفته سلطانی نژاد، داشتن اختیار معامله در سمت خرید مزایای زیادی دارد اما بیشتر برای کسانی سودمند خواهد بود که در موقعیت خرید قرار دارند.
مدیر عامل بورس کالا در ادامه اظهار داشت: آپشنی که در سمت فروش قرار می گیرد، باعث توازن دیدگاه ها در بازار می شود. چرا که کسانی معتقدند قیمت ها افزایش پیدا می کند و در مقابل، افراد دیگری معتقد به روند کاهشی بازارند و در این تقابل دیدگاه ها و پیش بینی ها و کشف قیمت بهتر از آینده، راه اندازی این بازار می تواند کمک کننده باشد.
وی افزود: در واقع اگر ما بتوانیم دو پایه اساسی برای بازار مشتقه قایل شویم، در اختیار معامله بایستی حتماً دو پایه سمت خرید و فروش حضور داشته باشند.
سلطانی نژاد ادامه داد: ترکیب اختیار خرید، اختیار فروش، قرارداد آتی و معاملات بازار نقدی و گواهی سپرده سکه این شرایط را فراهم می کند که سرمایه گذاران اقدام به اتخاذ استراتژی های مناسب کنند.
مدیر عامل بورس کالا خاطر نشان کرد: از طرفی، این استراتژی ها می تواند استراتژی هایی در جهت پوشش ریسک باشد، یا در جهت کسب منافع برای کسانی که خریدار محصولات طلا یا محصولات مشتقه از آن هستند یا افرادی که همواره در موقعیتی قرار دارند که این محصول را به بازار عرضه می کنند و می فروشند. پس هم تولید کنندگان از این بازار بهره مند می شوند و هم کسانی که تجارت می کنند و همواره در موقعیت خرید محصول قرار دارند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا بورس کالای ایران این معاملات را روی سکه راه اندازی کرده است، گفت: سکه ، هم بازیگران فراوانی دارد و هم بازار نقد شونده ای در کشور ما دارد؛ ضمن اینکه تغییرات قیمت جهانی به سرعت در قیمت سکه منعکس می شود
وی افزود: مجموعه ای از بازیگران هم هستند که بازیگران دایمی در این بازارند و اینها باید نقش بازار گردان را ایفا کنند. در واقع صندوق های طلا که با مساعدت سازمان بورس تشکیل و اولین مجوز آن در همین روزهای اخیر صادر شد، این توان را خواهند داشت که نقش بازار گردان را در بازار اختیار معامله ایفا کنند.
مدیرعامل بورس کالا در توضیح بیشتر این موضوع گفت: این صندوق ها می توانند با استخدام نیروهای حرفه ای که متخصص بازار طلا هستند و با اتخاذ موقعیت هایی مناسب، هم در بازار نقد و هم در بازار مشتقه، پوشش ریسک دهند و بهترین بازده سرمایه گذاری را روی دارایی طلا کسب کنند.
وی در گفتگو با سنا توصیه کرد: افرادی که به دنبال سرمایه گذاری در بازار طلا هستند اما احتمالا حرفه اصلی آنها این نیست و خود به شکل مستقل نمی توانند به تحلیل صحیحی درخصوص این بازار دست یابند، طلا یا منابع مالی خود را دراختیار این صندوق ها قرار دهند.
گفتنی است: معاملات آپشن (اختیار معامله) از ابزارهای جدید بازار سرمایه است که با هدف تنوع بخشیدن به ابزارهای مالی بازار سرمایه، کاهش ریسک معاملات و کاهش نوسانات بازار راه اندازی شده است.
خریداران طلا غافلگیر شدند/ طلا جهش کرد
گلدمگ: تابستان امسال بازار طلا سرمایه‌گذاران را مدام غافلگیر کرده و در جدیدترین حرکت قیمت، این فلز ارزشمند مدت کوتاهی پس از سقوط به پایان مرز 1700 دلار، دوباره صعود کرد.
تحلیلگران به کیتکونیوز گفتند تغییر 100 دلاری قیمت برای فضای بازار طلا که شاهد تجدید علاقه خریداران بوده، بسیار نوسانی بوده است.
قیمت اونس طلا روز جمعه پس از این که شاخص اعتماد مصرفی دانشگاه میشیگان به 70.2 واحد سقوط کرد، بیش از 25 دلار افزایش یافت. قرائت مایوس کننده این شاخص باعث ریزش دلار و افت بازده اوراق خزانه آمریکا شد که برای این فلز ارزشمند بسیار مثبت بود.
بارت میلک، مدیر استراتژی جهانی تی دی سکیوریتز با اشاره به ریزش قیمت دلار آمریکا و افت شدید بازده اوراق خزانه 10 ساله و 30 ساله، به کیتکونیوز گفت: بازار نسبت به اقتصاد و انتشار کرونای دلتا اندکی نگران شده است.
اکنون منطقی است که فرض بگیریم بانک مرکزی آمریکا به روی آمار اقتصادکلان متمرکز شده و اعلام تعدیل برنامه های محرک مالی به اندازه ای که بسیاری از افراد انتظار داشتند، قوی نخواهد بود. میلک خاطرنشان کرد: در حال حاضر ما شاهد آمار منفی هستیم و بازار به این وضعیت واکنش نشان می دهد.
اورت میلمان، کارشناسان فلزات ارزشمند شرکت گینزویل کوینز اظهار کرد: آمار تورم برای طلا مثبت بوده و نشان داده که فشار قیمت ممکن است اوج بگیرد. این به معنای آن خواهد بود که بانک مرکزی آمریکا ممکن است عجله چندانی برای مهار تورم نداشته باشد. همچنین قیمت اونس طلا در پایین 1800 دلار فرصت عالی ورود به بازار برای خریداران است و بر مبنای فنی، این فلز ارزشمند را کاملا جذاب می کند. بهبود سریع قیمت طلا بسیار دلگرم کننده بود. در عرض چند ساعت طلا به بالای مرز 1700 دلار برگشت. اگر هفته جاری به بالای 1800 دلار صعود کند، تعجب آور نخواهد بود. من اکنون خوش بینی بیشتری دارم.
این کارشناس فلزات ارزشمند خاطرنشان کرد یک نشانه دیگر برای طلا، اوج گیری تقاضای فیزیکی در آسیاست. نشانه های کاملا مثبتی در بخش تقاضا وجود دارد. ما شاهد آن هستیم که روند فروش جواهرات و سکه طلا در هند در مسیر درستی قرار دارد. این امر تقاضا برای خرید ارزان را تقویت خواهد کرد.
بهای هر اونس طلا در معاملات روز جمعه بازار آمریکا 26 دلار و 40 سنت معادل 1.5 درصد افزایش یافت و در 1778 دلار و 20 سنت بسته شد.
تی دی سکیوریتیز که چند هفته پیش به درستی فروش طلا را توصیه کرده بود، اکنون منتظر شکسته شدن مقاومت در سطح 1784 دلار است.
یک تحول مهمی که باید زیر نظر داشت، نگرانیهای سقف بدهی است. جانت یلن، وزیر خزانه داری آمریکا هفته گذشته بار دیگر از کنگره خواست سقف بدهی کشور را افزایش داده یا معلق کند. این بیانیه در شرایطی صادر شد که تنشها میان دموکراتها و جمهوریخواهان اوج گرفته است.
به گفته میلمان، در گذشته هنگامی که بازارها نسبت به این موضوع نگران می شدند، برای طلا مثبت بود. از سال 1971 قیمت طلا به موازات بدهی ملی افزایش پیدا کرده است.
مشکلات سقف بدهی همواره حل شده اند اما اگر بازار نگرانی پیدا کند و بدهی در اخبار بیشتر از یک مشکل به نظر برسد، وضعیت بازار طلا طبیعتا بهبود پیدا خواهد کرد. طلا یک پوشش استراتژی‌های پوشش ریسک مالی طلا ریسک در برابر سیاستهای مالی تسهیلی دولت است.
آمار اقتصادی مهم هفته جاری
یکی از آمار اقتصادکلان مهمی که هفته جاری منتشر می شود، آمار خرده فروشی در روز سه شنبه است که پیش بینی می شود کاهش 0.3 درصدی در ژوییه را نشان دهد. اگر آمار کاهش بزرگتری را نشان دهند، طلا فرصت یک صعود دیگر را پیدا خواهد کرد.
دیدگاه شما