حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟

حباب بورس بالاخره می ترکد؟

یک کارشناس اقتصادی با بیان این‌ که ریزش شدید بازار بورس را تقریبا زیر ۵ درصد پیش‌بینی می‌کند، گفت: حتی اگر جریان نقدینگی کنترل و حمایت نهادهای عمومی کم شود، اتفاقی که می‌افتد، این است که بازار بورس در یک سطحی میرا می‌شود.

در ماه‌های اخیر رشد چشمگیر و بی‌سابقه بورس، گوی سبقت را از همه بازارها ربوده است و این روزها بسیاری از مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس، دارایی‌های خود را فروخته و راهی بازار سرمایه می‌شوند. اما یک نگرانی بزرگ درباره آینده بازار سرمایه وجود دارد. آیا رشد یک سال اخیر بورس، کاذب بوده و باید در انتظار سقوط آن باشیم؟

سیامک قاسمی، اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که وجود حباب در بورس ایران چقدر جدی است؟ اظهارکرد: تعریف اقتصادی از حباب وجود ندارد. اما یک‌سری تعاریف وجود دارد، برای مثال اگر میانگین p/b بازار از یک حدی بالاتر باشد، می‌گویند بازار در شرایط حبابی قرار دارد. در کل حباب یک اصطلاح اجتماعی – اقتصادی است و یک تعریف اقتصادی کلاسیک ندارد.

وی افزود: این‌که بازار بورس ایران و یا بازارهای دیگر همچون مسکن شرایط حبابی دارند یا خیر، باید بگویم حباب وجود دارد، اما وقتی درباره حباب صحبت می‌کنیم، به این معنا نیست که فردا این حباب می‌ترکد. این داستانی است که وجود دارد.

چه عواملی بورس را در مسیر صعود قرار داد؟

این اقتصاددان تصریح کرد: وقتی ما از حباب صحبت می‌کنیم، به این معنا نیست که این حباب می‌ترکد، اما بازار از روندهای نرمال اقتصادی خارج شده است. من با قاطعیت می‌گویم که بازار بورس ایران درحال‌حاضر به هیچ‌وجه یک بازار اقتصادی نیست، البته از منظر متغیرهای اقتصادی تاثیرگذار است.

قاسمی متذکر شد: شما به من می‌گویید پیش‌بینی‌تان از بازار بورس ایران چیست، من می‌گویم هیچ پیش‌بینی اقتصادی برای بازار بورس ایران وجود ندارد. باید ببینیم دست حمایتی حاکمیت و نهادها و دولت‌ها چه زمانی از پشت بازار کنار می‌رود که برای این منظور، تصمیمات حاکمیتی نیاز است. از طرف دیگر، باید ببینیم جریان ورودی نقدینگی چه زمانی کند می‌شود که برای این منظور هم به یک‌سری سیاست‌های انقباض پولی نیاز است.

وی عنوان کرد: شرکتی در بازار بورس ایران وجود دارد که در فصل اول امسال ۴۰۰ درصد سود داده و سهام این شرکت رشد کرده است. اما نسبتی به نام نسبت p/b که نُرم آن ۱۷، ۱۸ باید باشد، ۲۳۵۰ است. آیا همه شرکت‌ها این‌گونه هستند؟ باید بگویم خیر، شرکت‌های زیادی وجود دارند که همچنان ممکن است کمتر از ارزش واقعی‌شان باشند، اما میانگین وزنی بازار، p/b آن، بالاتر از نُرم‌های اقتصاد ایران است. در بازار مسکن نیز تا حد زیادی با این شرایط روبه‌رو هستیم.

حباب بورس می‌ترکد؟

این اقتصاددان ادامه داد: سوال این‌جاست که آیا این حباب می‌ترکد؟ باید بگویم خیر، حباب می‌تواند هیچ‌گاه نترکد. برای مثال، چگونه حباب در بورس ایران می‌تواند کم شود، به این شکل که نرخ ارز بالاتر برود. آن زمان قیمت‌های بورس واقعی می‌شود، زیرا بخش زیادی از دارایی‌ها در بورس با ارز تعیین می‌شود. برای همین قیمت دلار هر چه بالاتر رود، عملا حباب در بورس ایران کم و کمتر می‌شود.

قاسمی گفت: من معتقدم که بورس ایران از نُرم‌های اقتصادی خارج شده، اما نکته این‌جاست که بازارهای دیگر همچون مسکن هم این شرایط را دارد. ولی به نظر من شدت انبساط بازار بورس ایران بیشتر از بازار مسکن است و نیز بازار بورس ایران یک بازار دولتی است و مسوول حباب دولت است. اما حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ در بازار مسکن مسوول حباب دولت نیست.

وی افزود: پیش‌بینی‌هایی که من برای بازار سهام ایران دارم، این است که سناریوی ریزش شدید بازار را تقریبا زیر ۵ درصد می‌بینم. حتی اگر جریان نقدینگی کنترل و حمایت نهادهای عمومی کم شود، اتفاقی که می‌افتد، این است که بازار بورس در یک سطحی میرا می‌شود.

روندهای سودآوری بازار بورس غیرمنطقی است

این اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که چنین حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ تجربه‌ای از سودآوری را تاکنون در بازار سهام داشته‌ایم؟ اظهارکرد: هرگز چنین تجربه‌ای در ایران وجود نداشته است. البته در ونزوئلا یا زیمباوه بیشتر از این سودآوری وجود داشته است.

قاسمی عنوان کرد: ما رشد دلاری شاخص را هم که حساب می‌کنیم، می‌بینیم که همه رکوردهای تاریخی را هم زده است. یعنی بورس از دلار با فاصله جلو زده است. یکی از کارگزاری‌ها محاسبه کرده بوده که شاخص یک حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ میلیون بورس معادل دلار ۲۵ هزار تومانی است، اما الان درباره شاخص نزدیک به ۲ میلیون صحبت می‌کنیم.

وی تصریح کرد: در کل حباب به معنای ترکیدن نیست، به معنای غیرمنطقی شدن روندهای سودآوری بازار است.

بازار بورس نقدینگی را جمع می‌کند؟

این اقتصاددان ادامه داد: می‌شنویم که گفته می‌شود بازار بورس می‌تواند نقدینگی را جمع کند، اما باید بگویم کسی که این موضوع را مطرح می‌کند، معنای نقدینگی را نمی‌داند. نقدینگی هیچ‌گاه جذب یک بازار نمی‌شود، نقدینگی همیشه در بانک است. نقدینگی در بازارها می‌گردد. شما وقتی سهام می‌خرید، پول‌تان از حساب خودتان به حساب بانک یک فرد دیگر می‌رود. یا وقتی سهام را می‌فروشید، پول از حساب یک فرد به حساب شما منتقل می‌شود. بنابراین ما شاهد گردش نقدینگی هستیم. بازارها جاروبرقی نیستند که نقدینگی را جمع کنند.

قاسمی تاکید کرد: رشد یا کاهش بازار بورس روی نقدینگی حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ تاثیر ندارد؛ نه نقدینگی را کم و نه نقدینگی را زیاد می‌کند. اما گردش نقدینگی در بورس تورم‌زا نیست، اما به حدی سودهای زیاد ایجاد کرده که درحال‌حاضر به طور غیرمستقیم روی بازارها اثر می‌گذارد.

حباب قیمتی در بورس به چه معناست و چه باید کرد؟

در حال حاضر در بازار بورس ذهنیتی ایجاد شده است که سهام ها دارای حباب قیمتی هستند و هر لحظه امکان ترکیدن این حباب قیمتی در بورس و در سهم های مختلف وجود دارد! عملکرد خیره کننده بازار بورس در ۳ سال اخیر باعث شده است تا عده ای بر این عقیده باشند که حباب قیمتی در بورس ایجاد شده است و به همین خاطر سرمایه گذاری در بورس را مناسب نمی دانند! ولی اصل ماجرا چیست و منظور از حباب بورس چیست؟ در این مطلب آموزشی قصد داریم تا به این سوال پاسخ دهیم که حباب قیمتی در بورس به چه معناست و به عنوان سرمایه گذار و سرمایه دار در بورس چه کاری باید انجام داد؟ امیدوارم این مقاله دید مناسبی نسبت به حباب شاخص کل بورس به شما عزیزان بدهد.

حباب قیمتی در بورس

برای همه ما پیش آمده که کلمه “حباب” را در قالب عباراتی همانند؛ حباب قیمت، حباب سکه، حباب بورس و دیگر بازارهای مالی شنیده باشیم، ولی منظور از این عبارات چیست؟ برای دریافت درک کامل از این موضوع، ابتدا به مفهوم کلمه “حباب” در اقتصاد خواهیم پرداخت. مفهوم حباب قیمتی در بورس از قرن ۱۷ وارد اقتصاد شد. با وجود این امر حباب قیمت تا اواخر قرن ۲۰ مورد پژوهش علمی قرار نگرفته است.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

از هنگام مطرح شدن اصطلاح حباب در بازار سرمایه ایران در سال ۱۳۸۲، هر نوع افزایش سریع قیمت ها را به اشتباه حباب به حساب می آورند، در حالی که این چنین نیست به خاطر این که حباب زمانی اتفاق خواهد افتاد که سفته بازی در ابزار مالی خاصی مثل سهام موجب شود قیمت افزایش یابد و این اقدام به سفته بازی بیشتری منتهی شود که در این شرایط قیمت بازار به سطح کاملا غیر منطقی خواهد رسید. چنانچه بخواهیم تعریف حباب در کتاب ‌های مربوط به بورس را عنوان کنیم، به خرید و فروش با حجم و نرخ بیشتر از ارزش واقعی مورد معامله را حباب می دانند. در زبان ساده‌ تر می ‌توان حباب را بالا رفتن قیمت براثر تقاضای بالا به شمار آورد. اغلب به این دلیل که شناخت و تعیین ارزش واقعی کالایی کار آسانی نیست، اغلب بعد از ترکیدن حباب، ارزش کالایی مشخص خواهد شد.

حباب بورس چیست؟

مفهوم ترکیدن حباب در بازار بورس را می توان به این شکل تفسیر کرد: سقوط و ریزش سهم بعد از یک روند صعودی، ولی موضوع به همین سادگی نیست، پس به این منظور که بیشتر با اصطلاح حباب قیمتی در بورس آشنا شوید با کد بورسی در ادامه مطلب همراه باشید.

آیا بورس ایران حباب دارد؟

این سوال را از خود پرسیده اید که آیا رشد ۹۲ درصدی شاخص کل بورس در روزهای آغازین سال ۹۹ به معنی وجود حباب در بورس می باشد؟ دو نظریه در پاسخ به این سوال وجود دارد عده ای بر این باورند که بازار بورس ایران حباب دارد و این حباب قیمتی ناشی از فشار تحریم ها، ویروس کرونا، اوضاع نامناسب اقتصاد جهانی و … می باشد. گروه دیگر بر این باورند که بورس ایران حباب ندارد و دلیل افزایش رشد شاخص بورس عواملی مثل وضعیت نامناسب بازارهای موازی با بورس مانند بازار ارز و طلا، کاهش نرخ بهره بانکی، حمایت دولت از بازار بورس، استقبال مردم از بورس به دلیل افزایش آگاهی و … می دانند و بر این اعتقادند بازار سرمایه حباب قیمتی ندارد و بدین شکل نیست که عاملی موجب ترکیدن حباب بازار بورس شود و شاخص کل بورس را با ریزش های جدی روبرو کند. همچنین اعتقاد دارند بازار بورس همچنان محل امنی برای سرمایه گذاری محسوب می شود و بسیاری از قیمت ها هنوز با قیمت اصلی خود فاصله دارند.

دلایل ایجاد حباب های بورس

افزایش چشم گیر نقدینگی

بی تردید یکی از روش های افزایش نقدینگی وقتی است که بانک ‌های مرکزی پول بدون پشتوانه چاپ می ‌کنند که موجب افزایش نقدینگی در بین مردم می شود. حال این افزایش نقدینگی تقاضای مردم برای خرید کالاهایی که موردنیازشان نیست را افزایش می دهد. با نقض قانون عرضه و تقاضا موجب می شود که عرضه ‌کننده برای کسب سود بیشتر قیمت محصولات خود را افزایش دهد. برای مثال واضح این توضیح بحران مالی ۲۰۰۸ میلادی آمریکاست که بانک ‌ها و مؤسسات مالی با تسهیلات زیاد خود موجی از افزایش نقدینگی را ایجاد کردند و قیمت املاک افزایش یافت و حباب قیمت در املاک به وجود آمد که پس از ترکیدن حباب قیمت ‌ها آمریکا را با بحران مالی مواجه کرد.

دلایل روانی

تئوری احمق بزرگ‌ تر : این تئوری که در بیشتر کتاب‌ های اقتصادی مرسوم است ولی به‌ صورت علمی ثابت نشده است نشان دهنده یک موضوع است. افراد برای خرید کالایی که می ‌دانند ارزش واقعی آن کمتر است، دست به خرید می ‌زنند به این امید که آن را به افرادی دیگر که همان احمق بزرگ ‌تر است با قیمت بالاتری به فروش برسانند و سود کسب نمایند.

پیش ‌بینی آینده : حال این طور فرض کنید در یک اتوبان به سمت افق در حال رانندگی هستید، ناگهان اتوبان پوشیده از مه می ‌شود، آیا می حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ ‌توانید ادامه مسیر را برای پیش روی خود تصور کنید؟ هر شخصی برای تصمیم‌ گیری ‌های خود به پیش ‌بینی در مورد آن تصمیم نیاز دارد. دلیل دیگری که به ایجاد حباب در بورس کمک می ‌کند، پیش ‌بینی رویه فعلی برای آینده است. در تعیین قیمت ‌ها عوامل بسیاری نقش دارند و پیش ‌بینی قیمت واقعی کالاها خیلی کار آسانی نیست.

چنانچه قیمت مبادله ای یک سهم بیشتر از ارزش ذاتی آن باشد، به آن حباب مثبت می گویند. دلایل ایجاد حباب مثبت موارد زیر می باشد :

• کمبود کالا
• جذب سرمایه توسط بازار بورس
• احتمال رونق بازار و افزایش قیمت

چنانچه قیمت مبادله ای یک سهم از ارزش ذاتی آن کمتر باشد، اصطلاحا گفته می شود حباب منفی ایجاد شده است. عوامل زیر موجب ایجاد حباب منفی در بازار بورس می شود :

• پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا
• انتظار کاهش قیمت ها در بازار سرمایه
• عدم جذابیت بازار سرمایه برای سرمایه گذاری

خطای تأیید اجتماعی : در مسیر یک کنسرت، سر یک چهارراه با گروهی از آدم ‌ها روبرو می شوید که همه به آسمان خیره شده ‌اند! بدون این که فکر کنی، تو هم به آسمان زل می ‌زنی. چرا؟ تأیید اجتماعی. وسط کنسرت، زمانی که تک‌ نواز اوج هنرنمایی ‌خود را نمایان می کند، یک نفر شروع به کف زدن می‌ کند ناگهان همه حضار با او همراه می شوند. تو هم همین‌ طور؛ چرا؟ تأیید اجتماعی. تأیید اجتماعی که بعضی اوقات سخت ‌گیرانه از آن به ‌عنوان غریزه‌ جمع ‌گرایی یاد می ‌شود، تأکید دارد افراد وقتی مثل بقیه عمل می ‌کنند که احساس می ‌کنند رفتارشان درست است؛ این بدین معنی است که هر چه تعداد بیشتری از مردم عقیده‌ خاصی را دنبال کنند، ما آن عقیده را بهتر خواهیم دید. هر چه تعداد افرادی که رفتار خاصی را بروز می‌دهند بیشتر باشد، این رفتار از سوی دیگران مناسب ‌تر ارزیابی می ‌شود.

البته که این موضوع واقعا مضحک است و پیش زمینه سواستفاده را در ابعاد مختلف در جامعه ایجاد خواهد کرد. جالب است بدانید که تایید اجتماعی یکی از عوامل اصلی ایجاد حباب‌ بورس است. در ایجاد حباب ‌قیمتی در بورس هرچه تعداد خریداران بیشتر باشد حباب ها بزرگ‌ تر و معامله گران بیشتری به سمت این ‌گونه حباب های قیمتی جذب خواهند شد. البته نمی ‌توان منکر آن شد که حباب ها جزئی از بورس به حساب می آیند و حتی برخی از صاحب ‌نظران آن را برای اقتصاد و بورس لازم می‌ دانند، ولی چیزی که واضح است حباب ها قمار به حساب می آیند. در بازار بورس باید به حباب ها و ارزش واقعی شرکت ‌ها توجه داشت و برای شناخت آن ‌ها بهتر است به ریزش قیمت‌ ها یا اصلاح واقعی آن ‌ها توجه کنیم. بعد از ترکیدن حباب‌، قیمت‌ ها بشدت افت می‌کند و موجب آب شدن سرمایه افراد می ‌شود.

نحوه دوری از حباب قیمتی در بورس

تشخیص حباب‌ قیمت ها در بورس با استفاده از عوامل بنیادی : یکی از عواملی که می‌ توان حباب‌ قیمتی در بورس را مشخص کرد، بررسی روند سودآوری شرکت‌ ها و صورت‌ های مالی آن ‌ها یا به ‌اصطلاح تحلیل بنیادی است. با تحلیل بنیادی می ‌توان روند شرکت‌ ها را تخمین زد که سرمایه‌ گذاران با اطمینان خاطر بیشتری و بدون ترس از افت شدید قیمت به سرمایه‌ گذاری خود بپردازند. در شرکت‌ هایی که از نظر بنیادی قوی باشند، پس از ترکیدن حباب قیمت اصلاح واقعی خود را انجام می ‌دهند و به روند صعودی خود باز خواهند گشت.

شناسایی تورم : در کشورهای تورمی مثل ایران بیشتر صنایعی که در بورس آن کشور فعالیت می ‌کنند، ارتباط مستقیمی با نرخ ارز و دلار دارند. افزایش نرخ ارز و دلار که به تبعیت از آن نرخ تورم بالایی را به وجود می آورد، موجب رشد بورس و قیمت ‌ها در بورس شده و شاخص قیمت ‌های بورس را با افزایش روبرو می کند، به این دلیل که این رابطه مستقیم بین شرکت ‌های ثبت ‌شده در بورس و نرخ ارز موجب افزایش ارزش این شرکت‌ ها می ‌شود.

مسائل روانی : سرمایه گذاران و فعالان بازار بعد از ورود به حباب بورسی و کسب سود از آن‌ ها برای ورود دوباره به این نوع سهام ترغیب می شوند تا جایی که اثر پول قمار در آن ‌ها ایجاد شده و مباحث مدیریت سرمایه در بورس را از یاد می برند و وارد قمار بورسی می‌ شوند و با قمار در بورس سرمایه خود را به خطر می ‌اندازند. بعد از مدتی احساسات معامله گران موجب تأییدیه خطا در مورد معامله خواهد شد. مغز ما بعد از کسب سود در حباب های قیمتی و حباب بورس جنبه ‌های منفی معامله را از مغز و ذهن حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ ما پاک می ‌کند و تنها جنبه ‌های مثبت آن را نمایان می ‌سازد.

این را در خاطر داشته باشید که طمع یکی از احساساتی است که معامله گران را وارد حباب ها در بورس می ‌کند. در حباب های شرکت‌ های بورسی تشخیص روند حباب قیمتی کار چندان ساده ای نیست. معامله گران زمانی که مجاب خواهند شد به این ‌گونه حباب بورسی ورود کنند زمانی به طول می ‌انجامد و بعد ‌از اینکه تصمیم برای ورود به حباب ها می ‌گیرند، اغلب انتهای روند صعودی حباب قیمتی سهم است. همچنین زمانی را برای خروج از آن انتخاب می ‌کنند که دیگر دیر شده است و سرمایه آن ‌ها مانند تکه یخی زیر آفتاب، آب ‌شده است.

راهکار جلوگیری از ایجاد حباب قیمتی در بورس

در این خصوص میتوان گفت که آگاهی بخشی و آموزش افراد تازه وارد به بورس راهی مؤثر برای جلوگیری از تشکیل حباب در بورس به حساب می آید. کشورهای پیشرفته اجازه سرمایه گذاری به تازه واردان بورسی را نمی دهند، مگر در صورتی که آموزش های لازم در این زمینه را دیده باشند. این را هم میتوان گفت که مکانیزم فروش استقراضی نیز راه حل دیگری برای جلوگیری از ریزش ناگهانی بورس و تشکیل حباب است که موجب افزایش عمق بازار و شناسایی سهام حبابی می گردد.

چگونه در بازار حبابی معامله و سود کنیم؟

حباب های بازار سهام رفتار غیرمنطقی بسیاری را به همراه دارد. یکی از اشتباهات رایج سرمایه گذاران زمانبندی در اوج روند است. در این شرایط به ندرت موفقیت به دست خواهد آمد. اکثرا حباب های بازار سهام، تنها بعد از سقوط بازار مشخص می شوند. زمانی که یک طبقه دارایی یا یک سهم برای مدت طولانی در شرایط حبابی قرار می گیرد فرصت مناسبی جهت کسب سود به وجود می آید. سرمایه گذارانی که از ترس، موقعیت های معاملاتی خود را می بندند، متوجه می شوند که کمی زود از بازار خارج شده اند.

• تمایلات بازار : حائز اهمیت ترین جنبه تشخیص صحیح حباب، جستجو برای یافتن علائم حباب است. با این وجود تضمینی برای کسب سود وجود ندارد. یکی از اولین مواردی که برای تشخیص تشکیل یک بازار حبابی باید در نظر داشت، تمایلات و احساسات بازار محسوب می شود. این معمولا وقتی رخ می دهد که خریداران از فروشندگان پیشی می گیرند.
• اعتبار سنجی : اعتبار سنجی نظرتان درباره بازار می تواند یک روش خوب برای افزایش اعتماد به نفس شما باشد. شاخص نوسان اختیار معامله، یک نشانگر خوب از میزان ترس سرمایه گذاران است. برخی از بازگشت های اصلی بازار، همراه با بالا آمدن VIX رخ می دهد.
• صبر : چنانچه قصد دارید در بازار حبابی به صورت صحیح گام بردارید، داشتن صبر نقش حائز اهمیتی را ایفا می کند. سفته بازانی که زودتر به دام افتاده اند، متوجه می شوند که اشتباه کردن هزینه سنگینی دارد. وقتی که تمایلات بازار دائما در بالا قرار دارد، پول های بیشتری به بازار سرازیر می شود. این می تواند قیمت را اندکی افزایش دهد، پس زمان نزول بازار فرا می رسد و این امکان دارد فاجعه بار باشد.
• اطمینان : اعتماد به نفس نیز نقش مهمی در معامله بازار حبابی دارد. افرادی که به اصطلاح لیدر هستند، تمایل دارند در تلویزیون ظاهر شوند و در رابطه با یک سهم یا یک طبقه دارایی با اطمینان اظهار نظر کنند. چنانچه شما به تحلیل های خود اعتماد نداشته باشید به راحتی قربانی توصیه های عمومی خرید و فروش در بازار خواهید شد. در بسیاری موارد دنباله روی کور کورانه چنین تحلیلگرانی موجب ناامیدی شما می شود. امکان دارد با مواردی روبرو شوید که تحلیل شما درست بوده، اما با مطالعه مقاله دیگران یا پیشنهاد یک دوست، تصمیم درست به اشتباه تبدیل شود.

نتیجه گیری و کلام آخر

در انتها میتوان گفت که سقوط و ریزش سهم بعد از یک روند صعودی را حباب قیمتی در بورس گویند. در بازار بورس یکی از چالشی ترین مباحث برای معامله گران حباب قیمتی شرکت ‌ها است که معامله‌ گر را به کام خود می ‌کشد و با نشان دادن سودهای زیاد آن‌ها را اغوا می ‌کند، ولی واقعیت ماجرا چیز دیگری است و فعال بازار را از معاملات منطقی و علمی دور می ‌کند. این روش معامله حتی موجب خواهد شد تا سرمایه گذار از متوسط رشد بازار عقب بماند و به ‌اصطلاح هزینه فرصت از دست‌ رفته بر وی تحمیل شود.

به ‌صورت حتم تمامی معامله گران جزو خوش‌ شانس‌ های این حباب های قیمتی نیستند و این مسئله موجب خواهد شد تا برای همیشه با بازار خداحافظی کند، ولی اکنون معامله گران قادرند با شناخت و تشخیص این ‌گونه حباب های قیمتی از راه ‌های تحلیل بنیادی که بیانگر ارزندگی یک سهم است و اصلی ‌ترین دلیل رشد قیمت‌ ها است و مسائل روان ‌شناختی از آن ‌ها دوری کنند و وارد این ‌گونه قمارها در بورس نشوند.

امیدوارم از این مطلب با عنوان حباب قیمتی در بورس نهایت استفاده رو برده باشید.

حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟

بسیاری از افرادی که به دنبال توسعه سرمایه خود هستند، به توصیه دوستان و نزدیکان ممکن است بازار بورس را برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری انتخاب کنند. این افراد بدون تجربه و دانش وارد بازار شده و سهام شرکتی را انتخاب می-کنند که سیر صعودی چشم‌‌‌‌‌‌‌گیری دارد. به امید اینکه آینده سرمایه خود را تأمین کردند. اما چطور ممکن است سیر ارزش یک سهام مدام رو به رشد باشد؟ پس مفهوم نوسان در ارزش‌‌‌‌‌‌‌ها کجای کار است؟ به نظر می‌‌‌‌‌‌‌رسد که چنین قیمت‌‌‌‌‌‌‌های کاذبی تناسبی با رشد آن شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها نداشته‌‌‌‌‌‌‌باشد، اصطلاحاً شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها در حباب بورس گرفتار شدند.

حباب بورس چیست؟

تعریف علمی حباب در اقتصاد، اختلاف قیمت غیر منطقی بین قیمت مبادله و ارزش واقعی است. می‌‌‌‌‌‌‌توانیم این تعریف را به تمام ابعاد اقتصاد اعم از بورس تعمیم دهیم. بنابراین می‌‌‌‌‌‌‌توان گفت حباب بورسی زمانی به وجود می-آید که قیمت عرضه‌‌‌‌‌‌‌ی سهام یک شرکت بسیار بیشتر از ارزش واقعی و بنیادین آن سهام، و بی‌‌‌‌‌‌‌ارتباط با میزان رشد صنعتی آن باشد. شرکتی که دچار حباب می‌‌‌‌‌‌‌شود تنها با افزایش ارزش سهام روبرو است. یعنی اگر در چنین شرکتی سهم داشته باشید، خواهید دید که با وجود ارزش بالای اوراق، آن قسمت شرکت هیچ توسعه و پیشرفتی نداشته و ارزشی خلق نکرده‌‌‌‌‌‌‌است.

حباب بورس چگونه شکل می‌‌‌‌‌‌‌گیرد؟

دلایل مختلفی برای شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری حباب بازار سهام وجود دارد که عموماً از ناآگاهی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذران و یا خوشبینی بی‌‌‌‌‌‌‌پشتوانه‌‌‌‌‌‌‌ی آن‌‌‌‌‌‌‌ها و فرصت‌‌‌‌‌‌‌طلبی عده‌‌‌‌‌‌‌ای سودجو نشعت می‌‌‌‌‌‌‌گیرد.

• محرک قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها
  زمانی که هیجانات بازار را اداره کنند و تعیین قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها براساس ارزش بنیادی سهام شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها نباشد، اختلاف قیمت و ارزش به جایی می‌‌‌‌‌‌‌رسد که شرکت وارد حباب می‌‌‌‌‌‌‌شود. فراموش نکنید که تنها عامل تعیین کننده‌‌‌‌‌‌‌ی ارزش سهام باید پیشرفت هر شرکت در تولید و صنعت باشد.
• افزایش نقدینگی در دست مردم
  زمان‌‌‌‌‌‌‌هایی وجود دارد که نقدینگی مردم افزایش می‌‌‌‌‌‌‌یابد. در چنین مواقعی تقاضا برای خرید سهام بالا می‌‌‌‌‌‌‌رود. چنانچه میزان سهام‌‌‌‌‌‌‌های موجود برای فروش کافی نباشد، سهام‌‌‌‌‌‌‌ها بسیار بالاتر از ارزش واقعی فروخته می‌‌‌‌‌‌‌شوند.
• دنباله‌‌‌‌‌‌‌ای از ساده‌‌‌‌‌‌‌لوحان
  بعضی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران با وجود این‌‌‌‌‌‌‌که از قیمت‌‌‌‌‌‌‌های واقعی مطلع هستند، از سهام‌‌‌‌‌‌‌هایی که در حباب گرفتار شدند خریداری می‌‌‌‌‌‌‌کنند. توجیه این افراد این است که ممکن است شخصی ساده‌‌‌‌‌‌‌لوح‌‌‌‌‌‌‌تر از خود پیدا شود که سهام آن‌‌‌‌‌‌‌ها را با قیمتی بیشتر خریداری کند. نفربعدی نیز به همین ترتیب و با همین استدلال سهام او را می‌‌‌‌‌‌‌خرد. بنابراین دنباله‌‌‌‌‌‌‌ای از افراد ساده‌‌‌‌‌‌‌لوح نه تنها خود در حباب بازار سهام گرفتار می‌‌‌‌‌‌‌شوند، بکه به رشد آن نیز کمک می‌‌‌‌‌‌‌کنند.
• امید بستن به نرخ افزایش
  بعضی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران دیگر نرخ افزایش ارزش سهام‌‌‌‌‌‌‌ها را بررسی کرده و با این امید که براساس محاسباتی که انجام دادند افزایش قیمت به زودی رخ خواهد داد، سهام می‌‌‌‌‌‌‌خرند. این افراد سهام را با قیمت بیشتر و غیرواقعی خریداری می‌‌‌‌‌‌‌کنند و منتظر زمان مناسب می‌‌‌‌‌‌‌مانند.
• هیجان عمومی
  بسیاری افراد با مشاهده‌‌‌‌‌‌‌ی سیر رو به رشد سهام شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها برای خرید به بازار بورس هجوم می‌‌‌‌‌‌‌آورند و رفتار هیجانی آن‌‌‌‌‌‌‌ها باعث ترقیب افراد بیشتر می‌‌‌‌‌‌‌شود. تقاضای زیاد قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها را افزایش می‌‌‌‌‌‌‌دهد و ار ارزش واقعی سهام‌‌‌‌‌‌‌ها دور می‌‌‌‌‌‌‌کند، که نتیجه‌‌‌‌‌‌‌ آن شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری حباب بازار سهام است.
• حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای‌‌‌‌‌‌‌ها و تحلیل بازار
  سرمایه‌‌‌‌‌‌‌ذران حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای که به بسترها و تجهیزات تحلیل‌‌‌‌‌‌‌گر مجهز هستند، چنانچه با افت ارزش سهام خود روبرو شوند اقدام به فروش آن می‌‌‌‌‌‌‌کنند. در این میان تنها تازه‌‌‌‌‌‌‌کاران تحت‌‌‌‌‌‌‌تأثیر تبلیغات آن‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌شوند و سهام‌‌‌‌‌‌‌های در حال سقوط را خریداری می‌‌‌‌‌‌‌کنند. درواقع حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای‌‌‌‌‌‌‌ها با این‌‌‌‌‌‌‌کار در بین تازه‌‌‌‌‌‌‌کاران اشتیاق ایجاد می‌‌‌‌‌‌‌کنند که منجر به تقاضای بسیار می‌‌‌‌‌‌‌شود. همچنین این افراد به دلیل تزریق سرمایه‌‌‌‌‌‌‌های کلان به بازار می‌‌‌‌‌‌‌توانند قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها را تا میزانی بسیار زیاد بالا می‌‌‌‌‌‌‌برند.

حجم حباب بورس چقدر است؟

حجم حباب بورس و بازار سهام برابر مجموع حجم حباب‌‌‌‌‌‌‌های تک‌‌‌‌‌‌‌تک شرکت‌‌‌‌‌‌‌های حاضر در بازار بورس است. وجود حباب بورس حجم اقتصاد را به شکلی غیرواقعی چند برابر نشان می‌‌‌‌‌‌‌دهد. در صورتی که حباب بورس بترکد، حجم بالایی از ارزش‌‌‌‌‌‌‌های غیرواقعی از بین می‌‌‌‌‌‌‌رود و بازار سهام دچار بحران می‌‌‌‌‌‌‌شود. اما سؤال این‌‌‌‌‌‌‌جاست که این حباب چه زمانی می‌‌‌‌‌‌‌ترکد؟

ترکیدن حباب بورس

حباب بازار سهام در نتیجه‌‌‌‌‌‌‌ افزایش بدون پشتوانه قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها شکل گرفت و از بین رفتن آن به «ترکیدن حباب بورس» معروف است به سادگی صورت می‌‌‌‌‌‌‌گیرد. انتشار اخبار، رویدادهای سیاسی و اقتصادی و نوسانات بازارهای جانبی می‌‌‌‌‌‌‌توانند عامل ترکیدن حباب بورس باشند. حباب بورس زمانی می‌‌‌‌‌‌‌ترکد که صعود قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها پس از بازه‌‌‌‌‌‌‌ی کوتاهی رشد بسیار زیاد متوقف شده و سقوط کنند.

دربازار بورس تهران شرایط چگونه است؟

اصولاً سه نوع تحلیل درمورد وضعیت بازار تهران صورت می‌‌‌‌‌‌‌گیرد. برخی معتقدند بازار تهران حبابی است، عده‌‌‌‌‌‌‌ای دیگر می‌‌‌‌‌‌‌گویند قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها بسیار پایین‌‌‌‌‌‌‌تر از ارزش واقعی است و گروه سومی نیز هستند که میانه را گرفته و می‌گویند بازار تهران جایی در بین دو حالت اول است.

1. بازار تهران گرفتار حباب است
   گفته می‌‌‌‌‌‌‌شود حباب در بازار تهران بسیار بزرگ است و هجوم افراد بسیار و ناآگاهی آن‌‌‌‌‌‌‌ها به این شرایط دامن زده‌‌‌‌‌‌‌است. کسانی که به این نظریه معتقدند می‌‌‌‌‌‌‌گویند با توجه به این‌‌‌‌‌‌‌که اقتصاد ایران با تورم روبرو است و بازار جهانی بر آن بی‌‌‌‌‌‌‌تأثیر نیست، رشد زیاد منطقی نیست و چنانچه به همین روال ادامه پیدا کند، شاهد ترکیدن حباب و از بین رفتن سرمایه خواهیم بود.
2. ارزش بازار بیشتر از قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها است
   برخی به این نظری معتقدند که بازار جای رشد بیشتری دارد. از آنجایی که ایران در دوران تحریم به سرمی‌‌‌‌‌‌‌برد، از بازار جهانی جدا مانده و تأثیرپذیری از آن ندارد.
3. بازار تهران در میانه‌‌‌‌‌‌‌ی محور
   عده‌‌‌‌‌‌‌ای اما معتقدند که هیچ‌‌‌‌‌‌‌یک از دو تئوری‌‌‌‌‌‌‌های دیگر قابل تعمیم به تمام شرکت‌‌‌‌‌‌‌های حاضر در بورس تهران نیست. از نظر این عده حباب بازار تهران گریبان تعدادی از شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها را گرفته در مقابل تعدادی دیگر از شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها رشد کافی را نداشته و می‌‌‌‌‌‌‌توانند ارزشی بیش از آن‌‌‌‌‌‌‌چه دارند به دست آورند.

پس چگونه می‌‌‌‌‌‌‌توان از شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری حباب بورس دوری کرد؟

دلیل فعالیت بازار بورس در جهان کمک به رشد صنعت است. سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری افراد باید پشتوانه و پایه‌‌‌‌‌‌‌ این پیشرفت باشد. زمانی که سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران هدف اصلی را فراموش کنند و تنها به دنبال سود سریع باشند، با اقدامات عجولانه باعث شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری حباب می‌‌‌‌‌‌‌شوند. در این میان افراد سودجو که دانش و ارتباطات کافی دارند از ناآگاهی دیگران به سود خود و به ضرر بازار بهره می‌‌‌‌‌‌‌برند. بنابراین در پاسخ به این سؤال که آیا راهی برای پیشگیری از حباب بازار بورس وجود دارد یا خیر، باید گفت: بله. این راه کسب دانش کافی، تقویت قوه تحلیل و شناخت بازار، و سپس ورود به بازاربورس است.

چنان‌‌‌‌‌‌‌که وارن بافت اقتصاددان آمریکایی در این‌‌‌‌‌‌‌باره می‌‌‌‌‌‌‌گوید: «گشت و گذار ما در قرن گذشته ثابت می کند که غیر منطقی بودن بازار از نوع افراطی به طور دوره‌‌‌‌‌‌‌ای شیوع پیدا می‌‌‌‌‌‌‌کند. این نشان‌‌‌‌‌‌‌دهنده‌‌‌‌‌‌‌ی آن است که سرمایه-گذارانی که می خواهند نتیجه خوبی بگیرند بهتر است بیاموزند که چگونه با شیوع بعدی مقابله کنند.»

مطالب مرتبط

شاخص داو جونز چیست؟ + قیمت داو جونز و تحلیل تکنیکال DJIA

خرید طلا در بورس (راهنمای کامل)

سبک ict یا inner circle trader در پرایس اکشن چیست؟

یک پاسخ

سلام استاد
مجدد تشکر ویژه میکنم بابت مطالب خوب تون.
من هر ویدیو شما رو ۲ تا ۴ بار دیدم و کلی باهاش حال کردم و ازش استفاده کردم.
تازه بعد از کلی بالا و پایین متوجه شدم دانش بورسی یعنی چی
واقعا دست مریزاد به شما و همکاران پرتلاش تون
چند تا سوال و خواسته دارم که در ادامه خدمتتون عرض میکنم:
سوال اولم:
فرمول کندل فول بادی رو من نتونستم بنویسم اگه امکان داره محبت کنید و بهم بدید.
همچنین فرمول الگوها و اندیکاتورها رو چطوری میتونم حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ بدست بیارم؟
سوال دومم:
طبق ۴ شرط ایچیموکو برای ورود به یک معامله سهم های زیادی رو تمرینی به این روش تحلیل کردم.
تو بعضی جاها به تناقض خوردم. مثلا در سهم وآذر طبق ۴ شرط گفته شده در تاریخ ۲۲ مهر ۹۹ سیگنال ورود داریم. درصورتیکه سهم اصلاح زیادی داشته.
فکر کنم غیر از این چهار شرط نکته دیگه ای باید رعایت کنیم که من نمی دونم.
و اما سوال سومم:
قرار بود زحمت بکشید و به قید قرعه به ۱۰ یا ۱۵ نفر (دقیقش الان یادم نیس) دوره فیلترنویسی پیشرفته تون رو هدیه بدید. چیزی که به شدت مورد نیازه . اما (با وجود اینکه تمام پست ها و استوری ها تون رو دنبال میکنم و به تمام دوستانم مطالب خوب و آموزنده تون رو پیشنهاد میکنم ) یا من ندیدم یا فراموش کردین.
استاد یه خواهش دیگه ازتون دارم
اونم اینه که طریقه استفاده صحیح از ابزارهای fib retracement و fib extension و محل استفاده از اون ها که چه موقع و از کدوم یکی باید استفاده کنیم و در زمان ترسیم از کدوم کف و سقف باید استفاده کنیم تا اطلاعات صحیحی بهمون بده و نحوه نتیجه گیری از این اطلاعات رو هم بعنوان تکمیلی آموزش تکنیکال در جلسه بعدی آموزش رایگان ارائه بدید.
ممنون می شم به سوالاتم جواب بدید.
همیشه موفق و سربلند باشید.

حباب بورس به چه معناست؟

حباب اقتصادی یعنی چه؟ هنگامی که در یک مقطع زمانی خاص، میزان تقاضا برای خرید یک محصول (چه در بازار بورس و چه در سایر بازارها) زیاد می‌شود و محصول مذکور در قیمتی بالاتر از ارزش واقعی‌اش معامله می‌شود، از اصطلاحاتی نظیر «حباب اقتصادی»، «حباب سوداگرانه»، «حباب بازار»، «حباب قیمت»، «حباب مالی» و نیز «بالون

حباب اقتصادی یعنی چه؟

هنگامی که در یک مقطع زمانی خاص، میزان تقاضا برای خرید یک محصول (چه در بازار بورس و چه در سایر بازارها) زیاد می‌شود و محصول مذکور در قیمتی بالاتر از ارزش واقعی‌اش معامله می‌شود، از اصطلاحاتی نظیر «حباب اقتصادی»، «حباب سوداگرانه»، «حباب بازار»، «حباب قیمت»، «حباب مالی» و نیز «بالون قیمت» استفاده می‌شود. این امر موجب نوسانات شدید قیمتی می‌شود؛ چرا که در این برهه‌ زمانی، ارزش واقعی محصول مطرح نیست و تنها عرضه و تقاضاست که تعیین‌کننده‌ قیمت است.

اقتصاددانان در رابطه با مسئله‌ی حباب، نظرهای متفاوتی دارند. بسیار پیش آمده است که نه تنها اقتصاددانان، بلکه عوامل دخیل در ایجاد حباب، وقوع آن را پیش‌بینی می‌کنند. در این میان برخی نیز زمان پایان حباب را به خصوص در بازار بورس تخمین می‌زنند. آن‌ چه که مثل روز روشن است، آشکار شدن ارزش واقعی محصول پس از ترکیدن حباب است. نکته‌ای که بیان آن در این ‌جا ضروری به نظر می‌رسد این است که وجود حباب به معنای افزایش موقتی قیمت است. چنانچه حباب نترکد، افزایش قیمت را نمی‌توان ناشی از حباب دانست.

چه عواملی باعث ایجاد حباب می‌شود؟

کارشناسان دلایل بسیاری را برای ایجاد حباب به ویژه حباب بورس بیان می‌کنند که مطرح‌ترین آن مسئله‌ی نقدینگی حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ است. یعنی در یک مقطع زمانی و در پی افزایش نقدینگی، تقاضا برای خرید افزایش می‌یابد. در همین راستا عرضه کم‌تر از میزان تقاضا خواهد شد و همین امر موجب ایجاد تورم و در پی آن پیدایش حباب اقتصادی می‌شود.

اما دلیل دیگری که در ایجاد حباب از آن یاد می‌شود، «تئوری احمق بزرگ‌تر» نام دارد. بر بنای این تئوری، افراد ضمن آگاهی از محدوده‌ ارزش واقعی خدمات یا محصولات، آن‌ها را در قیمت‌های بالاتری خریداری می‌کنند. آن‌ها این کار را انجام می‌دهند تا در آینده‌ای نه‌ چندان دور، محصول مورد نظر را با قیمتی بالاتر به فروش برسانند. به این امر توجه کنید که این مسئله‌ مانند یک چرخه‌ مداوم، تکرار خواهد شد و این روند تا جایی ادامه می‌یابد که دیگر هیچ خریداری آن کالا را با قیمت بالاتر نمی‌خرد. این‌جاست که حباب می‌ترکد و محصول با کاهش قیمت مواجه خواهد شد.

بیشتر بخوانید: تابلوخوانی؛ از اعداد و ارقام بورسی سر در آورید

یکی دیگر از دلایل مطرح شده در این زمینه این است که برخی از افراد در بازه‌های زمانی خاص (کوتاه‌مدت، میان‌مدت و یا بلندمدت) میزان افزایش قیمت کالا یا سهمی در بازار بورس یا سایر بازارها را بررسی می‌کنند. سپس قیمت آینده محصول را پیش‌بینی می‌کنند و بر همین اساس اقدام به خرید حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ سهام یا کالای مورد نظر می‌کنند تا به هنگام تحقق قیمت مورد انتظار، آن را بفروشند.

یکی از ایراداتی که به این روش وارد است، عدم توجه به دلایل تغییر نرخ است. رشد ارزش یک کالا یا دارایی یا یک سهام در بورس در گرو عوامل و رخدادهای متعددی است. طبیعی است که با گذشت زمان، این دلایل نیز دستخوش تغییر می‌شوند و همین امر منجر به تغییر نرخ کالا یا محصول می‌شود. حال آن ‌که هنگام پیش‌بینی رفتار قیمتی محصول در آینده، تنها به نرخ رشد قیمت توجه می‌شود و این دلایل نادیده گرفته می‌شود. از همین رو، تخمین قیمت در بسیاری از موارد صحیح نیست و موجب ضرر‌های فراوانی خواهد شد.

از جمله دلایل دیگر، می‌توان از به رفتار گله‌ای یا تفکر توده‌ای اشاره کرد. این رفتار موجب می‌شود که افراد با آگاهی از تصمیم اشتباه خود، تنها به دلیل تبعیت از سایرین دست به اقدامی نادرست بزنند. نمونه‌ بارز این امر را می‌توان در بازار بورس مشاهده کرد؛‌ جایی که بسیاری از سرمایه‌گذاران، بدون هیچ منطقی اقدام به خرید سهامی خاص می‌کنند و در نهایت متضرر می‌شوند.

مفهوم حباب در بورس

حال که با مفهوم حباب آشنا شدیم، می‌توانیم اصطلاح حباب بورس را بهتر درک کنیم. زمانی که سرمایه‌گذاران سهامی را بالاتر از ارزش ذاتی‌اش خریداری می‌کنند شاهد این پدیده هستیم. همان‌گونه که در قسمت قبل اشاره شد، ایجاد این حباب به میزان زیادی به دلیل تفکر توده‌ای یا همان رفتار قبیله‌ای رخ می‌دهد. یعنی افراد با مشاهده‌ حرکت بازار و تقاضای خرید سهام برخی شرکت‌ها، به سمت صف‌های خرید هجوم می‌آورند و در صدد خرید سهام با قیمتی بالاتر هستند، به این امید که به زودی آن را در قیمتی بالاتر به فروش برسانند و سود کنند. از آن ‌جا که در این تفکر هیچ ‌گونه منطق و تحلیلی وجود ندارد، ایجاد حباب بورس در پی این رفتار بدیهی است. اگر بخواهیم با دیده‌ی منطق به این قضیه نگاه کنیم، ارزش اصلی هر سهم به نرخ بازده آن بستگی دارد و همین امر جذب سرمایه‌گذاران بیشتری را در پی خواهد داشت. اما در بازاری که رفتار قبیله‌ای بر هر عامل دیگری ارجحیت دارد، بررسی قیمت‌ها و پیگیری اخبار بورس و توجه به نوسانات و پیش‌بینی‌ آن در آینده عواملی هستند که موجب انتخاب و خرید یک سهم توسط سرمایه‌گذاران خواهند شد.

گاهی نیز به دلیل این‌ که ارزش سهام یک شرکت در طولانی‌مدت و با توجه به میزان سود تقسیمی نتوانسته است روند صعودی در پیش بگیرد، مدیران شرکت مذکور شرایطی را برای افزایش قیمت سهام ایجاد می‌کنند تا علاوه بر حفظ سرمایه‌گذاران قدیمی، مسیر را برای جذب سرمایه‌گذاران جدید نیز هموار کنند.

بیشتر بخوانید: نقد شوندگی سهام را چگونه تشخیص دهیم؟

این مثال تنها یکی از دلایل بروز رفتار توده‌ای و ایجاد حباب بورس است. توجیه دیگر این امر آن است که مردم تا حد ممکن تمایل دارند تا سرمایه‌گذاری بدون ریسک داشته باشند و جوانب احتیاط را رعایت کنند. در این بحبوحه، واسطه‌ها با وعده‌ سوددهی بیشتر و وسوسه افراد، آن‌ها را تشویق به ریسک‌پذیری و خرید سهامی خاص می‌کنند. بسیاری با این تفکر که قطعا در پشت‌ پرده‌ این میزان تقاضا خبرهای خوشایندی نهفته است، اقدام به خرید می‌کنند و همین امر موجب افزایش قیمت و در نتیجه حباب قیمت در بورس خواهد شد. از سوی دیگر، پس از مدتی، قیمت سهم با تشکیل صفوف فروش، روندی نزولی به خود می‌گیرد و افراد با ترس از دست دادن سرمایه و کاهش بیشتر قیمت، به صف‌های فروش روی می‌آورند و همین امر ترکیدن حباب را در پی خواهد داشت که حاصل آن رسیدن به ارزش واقعی سهام خواهد بود.

وجود نوسانات در بازار بورس همیشه بوده و خواهد بود. اما اگر بخواهیم به این امر بیش از میزان لزوم توجه کنیم ممکن است موقعیت‌های عالی را از دست بدهیم. باید تحلیل‌های کارشناسان را در اولویت بالاتری قرار دهیم و به اخبار بی‌پایه و اساس دلالان توجهی نکنیم. به کمک آموزش، می‌توان سودهای واقعی را از حباب تشخیص داد. شناخت بازار به شما کمک می‌کند که سرمایه‌گذاری عقلانی را در پیش بگیرید و از کسب سودهای حقیقی لذت ببرید.

حباب اقتصادی چیست؟

احتمالا همه ما در اخبار و جا های متفاوت نظرات کارشناسی در مورد اقتصاد شنیده ایم که همیشه میگویند اقتصاد ایران حباب دارد و یا اقتصاد حبابی شده، اخیرا هم با حجوم نقدینگی به بورس میگویند بورس حبابی است.

این حباب دقیقا چیست؟ و به چه چیزی در اقتصاد حباب میگویند و از کجا باید بدانیم که قیمت کالای مورد نظر حباب دارد؟

حباب یعنی وقتی قیمت کالا یا محصولی بیشتر از ارزش واقعی آن بیشتر رشد میکند و از دست مصرف کننده واقعی آن خارج میشود.

بگذارید یک مثال ساده بزنم: پراید ماشینی است که برای طبقه متوسط رو به پایین در نظر گرفته شده و این دسته از افراد را مشتری هدف پراید میگویند اما در عمل پراید از توان خرید طبقه متوسط رو به پایین خارج است و در واقع از توان خرید مشتری واقعی خود خارج شده چون این طبقه آن قدر درآمد ندارد که بخواهد نزدیک به 90 میلیون برای پراید هزینه کند.

درواقع امروزه خرید هر چیزی از توان طبقه متوسط رو به پایین خارج شده و بیشتر مایحتاج اولیه زندگی خود را میتوانند تهیه کنند.

در این صورت که قیمت یک کالا از توان مشتری واقعی اش خارج شده باشد میگویند قیمت این کالا حباب دارد.

در بورس داستان کمی متفاوت است یعنی وقتی نقدینگی زیادی به سمت یک شرکت میرود که آن شرکت هیچ ارزش خاصی ندارد و از نظر تحلیل بنیادی هیچ توجیهی ندارد که قیمت این سهام به این اندازه برسد میگویند این سهم حباب دارد و هر لحظه ممکن است حباب آن تخلیه شود.

به هرصورت باید بگویم بله اقتصاد دان ها درست میگویند اقتصاد ایران حبابی است و قیمت ها در ایران شدیدا حباب دارد اما آیا این حباب میترکد؟

حداقل طی این سالها مشاهده کردیم که اراده ای برای ترکاندن حباب و برگرداندن سطح قیمت ها به قیمت های قبلی وجود ندارد و اگر همچنان به قول دوستان جنس حباب خوب باشد و بزرگ شود و خبری از ترکیدن حباب نباشد به جمع اندک اقتصادهای ابر تورمی در دنیا میپیوندیم مانند ونزوئلا و زیمباوه.

ترکیدن حباب ها ممکن است بین چندین ماه تا چندین سال طول بکشد مانند آمریکا که از سال 2004 مسکن حبابی شد.(پیشنهاد میکنم فیلم the big short را ببینید) و تا سال 2008 طول کشید که این حباب خالی شد.

در اقتصاد حبابی چه کنیم؟

در این مدل اقتصادها سود در نوسان گیری است و کسی که بازی این مدل اقتصادها را بلد است در این مقاطع زمانی بسیار سود میکند زیرا میداند چه زمانی بخرد و چه زمانی بفروشد.

مثلا همین الان اردیبهشت 99 که من این مقاله را مینویسم کاملا مشخص است که بسیار از سهام های بورس ایران حبابی است. مقاله ای در مورد بورس نوشتم که میتوانید اینجا مطالعه کنید.

برنده بازی بورس کسانی هستند که در مقاله اشاره کردم، تحلیل ها و ساز و کارهای بازار را میشناسند و میدانند چه زمانی وارد شوند و چه زمانی خارج شوند و بقیه احتمالا با ضررهای هنگفت بازار را ترک خواهند کرد.

در اقتصادهای حبابی شما باید بازی نوسان گیری را بلد باشید و بتوانید با پول هایتان دارایی بخرید و البته در ایران ارز و طلا هم بسیار جواب میدهد و با خرید دارایی در بازی نوسان گیری شرکت کنید.

فقط دقت کنید مثلا یک خانه و ماشین داشته باشید و با بقیه پول تان در این بازی شرکت کنید تا مانند بقیه از این نوسانات اقتصاد سود ببرید چون راه دیگری وجود ندارد و هر سال که میگذرد نگاه میکنیم بدبخت تر شدیم.

این مدل اقتصادها اصلا به نفع تولید و کارآفرینی نیست در این مدل اقتصادها بدهکارانی که بدهی خود را نمیدهند و تمدید میکنند برنده هستند بطور مثال فردی پولی قرض کرده و یک پراید خریده 30 میلیون تومان و قرار شده چند ماه بعد پول را پس دهد و یا حتی ماشین را از دوست خود مدتی گرفته باشد ولی بعد از دو ماه قیمت پراید به 60 میلیون میرسد و او میتواند الان پراید خود را بفروشد و 30 ملیون دوستش را پس دهد و 30 میلیون دیگر هم بعنوان سرمایه پس انداز کند. آیا این فرد کار خاصی انجام داد منظور کاری ارزش آفرین است که باعث شود سرمایه او زیاد شود؟ خیر، بلکه بخاطر حباب زیادی که در بازار وجود دارد توانسته از هیچ پول بسازد به همین دلیل است که میگویم این مدل اقتصادها به نفع تولید و کارآفرینی و ارزش آفرینی نیست چون راه پول دارد شدن از سمت دیگری است.

حباب ها میترکند؟

این جمله مخصوص یک اقتصاد سالم است نه اقتصاد سیاسی و رانتی، زیرا در این مدل اقتصاد ها تحلیل های منطقی و رویه های عقلانی کارساز نیست و شما نمیتوانید با یک تحلیل منطقی که مثلا در آمریکا این اتفاق افتاده در ایران هم ممکن است تکرار شود جلو بروید به این دلیل که اقتصاد حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ ما شفاف نیست و نظر ها و سلیقه های سیاسی متفاوت تاثیرات بشدت زیادی بر آن دارد و اینکه سران اصلی کشور خودشان سودگیرنده های اصلی این نوع اقتصاد و این نوسانات هستند.

باید چه کنیم؟

انسان ها به ذات به دنبال منفعت هستند و این طبیعی است که وقتی میدانند سود کجاست به آن سمت هجوم بیاورند و فقط مختص کشور ما نیست حباب در تمام کشورهای دنیا اینگونه حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ عمل میکند مردم برای از دست ندادن سرمایه زندگی شان به دنبال حفظ آن هستند.

سوالات بسیاری در دایرکت اینستاگرام از من میشود که چه کنیم؟ و یا کی این بازی تمام میشود؟ و یا اینکه بهترین نسخه برای این بازار چیست؟ آیا روی کار خودمان سرمایه گذاری کنیم؟ و.

جواب من این است: وارد بازی شوید و قواعد بازی را یاد بگیرید و بدانید هر بازی برنده و حباب بورس چیست و کی می‌ترکد؟ بازنده ای دارد برای مثال خود من در یک شب بیش از هزار دلار ضرر کردم که تقریبا معادل با 20 میلیون تومان میشد اما میدانستم برای یادگیری این بازی نیاز است.

فقط یک کار و تخصص داشته باشید که از آن کسب درآمد کنید زیرا بازارهای نوسان گیری سود ثابت ندارند، تا زندگی عادی شما دچار مشکل نشود، ممکن است در عرض یک شب ضررها و سودهای هنگفتی کنید به این دلیل است که میگویم با فروش خانه و ماشین خود وارد این بازی نشوید حداقل های زندگی را برای خودتان کنار بگذارید و با مابقی پول خود وارد شوید.

بازارهای پیشنهادی من: ارز دیجیتال، فارکس، بورس ایران، طلا، دلار، فرانک سوییس، ماشین و ملک

اگر سرمایه شما اجازه میدهد متنوع سرمایه گذاری کنید یعنی سعی کنید یک سبد دارایی برای خود تشکیل دهید از مواردی که گفته شد.