معرفی ابزار مالی نوین: سرمایه‌گذاری خصوصی با محوریت شهرداری
طبق گزارش‌های معتبر[۲]، بودجه زیرساختهای کشورهای مختلف در جهان سال به سال در حال افزایش و تصاحب سهم بیشتری از تولید ناخالص کشورهاست. تغییرات جمعیتی نیز در بسیاری کشورها بر سرعت این امر افزوده است. در کشورهای در حال توسعه سرعت شهرنشینی بسیار برق‌آسا بوده و از سوی دیگر امواج مهاجرتی سهمگینی وجود دارد و همه اینها فشار مضاعفی بر دولت‌های محلی و شهرداری‌ها ایجاد میکند. این امر می‌تواند منجر به کسری بودجه، بحران‌های اجتماعی و سیاسی و فرسایش و اصطهلاک درآمد محلی شود.
با این اوصاف بودجه شهرداری‌ها برای توسعه‌ی زیرساخت‌ها مکفی نیست و از سوی دیگر راه‌های سنتی از قبیل استقراض، انتشار اوراق قرضه و کمکهای دولتی برای این امر پاسخگو نیست. از همین رو شهرداری‌ها برای تامین مالی پروژه‌های خود به دنبال راه‌های نوآورانه هستند. مشارکت سرمایه گذاران خصوصی با شهرداری‌ها به عنوان ابزار نوین تامین مالی در توسعه‌ی زیرساختهای شهری و به عنوان پاسخی به مشکل مذکور در بالا تلقی می‌شود.
با توجه به این توضیحات، به طور کلی برای تامین مالی مورد نیاز شهرداری‌ها، ۴ راهکار وجود دارد:
- استقراض
- عوارض ساخت و ساز
- اجاره زمین و املاک
- مشارکت و سرمایه‌گذاری خصوصی
مورد اخیر، ابزاری نوظهور است که تحت عنوان صندوقهای سرمایه‌گذاری خصوصی با محوریت شهرداری‌ها ایجاد می‌شوند. حوزه علاقه‌مندی شهرداری‌ها برای مشارکت و سرمایه‌گذاری خصوصی، عمدتا در موارد زیر است:
- ایجاد زیرساخت های جدید جهت رشد اقتصادی و جمعیت
- احیای زیرساختهای قدیمی
- از بین بردن عقب ماندگی و توسعه شهری
این در حالی است که حجم سرمایه مورد دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری نیاز برای توسعه امور مذکور برای بسیاری از شهرداری‌ها در غالب وام و استقراض میسر نیست. همچنین درآمدزایی بیشتر از طریق مالیات نیز با توجه به سطح درآمد خانوار اینگونه شهرها، امکان پذیر نیست.
همانطور که گفته شد اینگونه مشارکت به عنوان امری نوظهور تلقی می‌شود و اصطلاح مشخص و همه‌گیری برای آن استفاده نمی‌شود؛ اگرچه در حالت عمومی با اصطلاح Public Private Partnership (PPP) شناخته می‌شود.
نهاد شهرداری برای توزیع و تسهیم ریسک با شرکای خود، اقدام به تاسیس صندوق مشارکت خصوصی[۳] نموده و با استفاده از تجربه و تخصص بخش خصوصی، به توسعه زیرساخت‌ها می‌پردازد. باید متذکر گردید اصولا توسعه PPPها برای پروژه‌های توجیه‌پذیر اقتصادی کاربرد دارد. این نوع تامین مالی فشار بر بودجه شهرداری را کاهش داده و امکان تخصیص بهتر بودجه برای رفع نیازهای اجتماعی جامعه را فراهم می‌نماید.[۴]
برخی از مزایا و ویژگی‌های ایجاد صندوقهای سرمایه‌گذاری خصوصی توسط شهرداری‌ها از قرار زیر است:
- کاستن ROI و نرخ بازگشت سرمایه
- ایجاد ظرفیت‌های جدید برای دستیابی به بازارهای مالی
- افزایش قدرت شهرداری‌ها و حل و فصل چالشهای شهری از طریق دستیابی به منابع سرمایه ای قابل اتکا،
- پورتفوی متنوعی از پروژه‌ها در کلاس‌های دارایی مختلف از قبیل: حمل و نقل و خدمات عمومی، خدمات رفاهی، محیط زیست، انرژی، خانه سازی و املاک، مدیریت پسماند
- امکان سرمایه‌گذاری مستقیم در پروژه های شهری
هم اکنون شهرداری‌های متعددی در دنیا در حال وضع قوانینی در خصوصی سرمایه‌گذاری خصوصی هستند. کشورهای در حال توسعه از جمله جذابترین کشورها برای اینگونه سرمایه گذاری است. راهبری سرمایه‌های خصوصی به منظور توسعه زیرساخت‌ها[۵]، در حال ایجاد ادبیات و جایگاه خود است. برخی از شهرداری‌های امریکای لاتین از از مدل تاسیس صندوقهای سرمایه‌گذاری خصوصی استفاده کرده و از تجارب به دست آمده در این شراکت‌ها، در پروژه‌های ملی و بزرگ‌مقیاس استفاده می‌نمایند.
در پایان خاطرنشان میکند صندوقهای PE شهرداری‌ها، با بسیج کردن و به‌کارگیری سرمایه و نوآوری در توسعه‌ی زیرساخت‌ها، سه هدف عمده را محقق می‌نمایند:
دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری
در این صندوقها تحلیل‌گران و مدیران سرمایه‌گذاری، پیوسته تلاش می‌کنند تا با یافتن گزینه‌های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران خود فراهم کنند و به آنها اطمینان دهند که سرمایه خود را به دست افراد متخصص سپرده‌اند.
بر خلاف سهام و سایر اوراق بهادار که ممکن است در بازه‌ای از زمان، برای فروش آنها صف‌های سنگینی ایجاد شود و سهامداران نتوانند سرمایه خود را نقد کنند، صندوق های سرمایه گذاری نقدشوندگی بالایی دارند. صندوقهای سرمایه‌گذاری، این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا در هر زمان که بخواهند با توجه به ارزش روز دارایی‌های موجود در صندوق و پس از کسر هزینه‌های مربوطه، تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به وجه نقد تبدیل کنند یا به اصطلاحی دیگر باطل کنند.
صندوقهای سرمایه گذاری با متنوع سازی دارایی ها، خطرات سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را کاهش می دهند. همچنین اگر شخص اطلاعات و تجربه کافی از بازار نداشته باشد نیز امکان دارد که به راحتی در این روش کسب سود کند و متحمل ریسک زیادی نشود.
از مهمترین ویژگی ها و مزیت های صندوق های سرمایه گذاری، امکان سرمایه گذاری با پول کم است. سرمایه‌گذاری در بورس با مبالغی در حدود چند ده هزار تومان نیز از طریق برخی صندوقها امکان‌پذیر است.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
فرآیند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به صورت کلی به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود. در سرمایه‌گذاری مستقیم، سرمایه‌گذار به صورت مستقیم به تحلیل بازار پرداخته و فرآیند معاملات خود را در بازار مدیریت میکند. سرمایه گذاری غیرمستقیم، شخص سرمایه خود را در اختیار افراد یا شرکت‌هایی قرار می دهد تا آنها به بهترین شکل با آن سرمایه فعالیت کنند و در نهایت برای سرمایه‌گذاران سود خوبی را کسب کنند.
به بیان ساده تر، صندوق سرمایه گذاری نهادی مالی متشکل از گروهی کارشناس و متخصص است که تحت نظارت سازمان بورس به مدیریت سرمایه مشتریان خود می‌پردازد. صندوقهای سرمایه‌گذاری با تجمیع وجوه سرمایه‌گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص مدیریت سبد دارایی، تلاش می‌کنند این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند تا با دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مالی سرمایه‌گذاری کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.
بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست؟
بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه، از اهمیت بسیار زیادی در میان سرمایه‌گذاران برخوردار است دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری و مورد توجه خاص آنها قرار دارد. بنابراین پیش از آن‌که به بررسی ساز و کار بورس اوراق بهادار و چگونگی انجام معاملات در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار این بازار را تعریف کرد و به بررسی انواع آن پرداخت. در این مطلب به سراغ این موضوع رفته‌ایم و به شما می‌گوییم بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و بازار سرمایه خود به چند دسته تقسیم می‌شود. با ما همراه شوید.
بازار چیست؟
در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بازار ارائه شده است.
در تعاریف اولیه، بازار به مکان فیزیکى اطلاق می‌شد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات در آن دور هم جمع مى‌شدند. اما در تعاریف بعدی تاکید شد که بازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را در برگیرد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالا یا خدمات خاصى هستند.
برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکه‌های مخابراتی بین‌المللی انجام می‌شود و مکان معینی ندارد. در حقیقت بازار یک مکانیزم است که این امکان را به خریداران و فروشندگان می‌دهد تا به معامله دارایی‌های خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.
براساس تعریف دومنیک سالواتوره، بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش می‌کنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف سالواتوره هم مشاهده می‌شود که بازار می‌تواند یک محل مادی و فیزیکی یا موقعیتی برای انجام معامله باشد.
انواع بازارها کدامند؟
در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع دارایی‌ها، بازارها به دو نوع بازار دارایی‌های فیزیکی (واقعی) و بازار دارایی‌های مالی تقسیم می‌شوند:
بازار دارایی‌های فیزیکی، بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان به معامله دارایی‌هایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند، مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، وسایل منزل و … می‌پردازند.
بازار دارایی‌های مالی به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن برای معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر دارایی‌های مثلی (عوض‌دار) با هزینه مبادلاتی پایین اقدام کنند. قیمت‌های این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) می‌شود.
بازار می‌تواند از نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقه‌بندی شود. بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شوند:
بازار پول چیست؟
بازار پول، بازاری برای داد و ستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول با سررسید کمتر از یکسال است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی مهم زیر است:
- نقدشوندگی بالا
- کم بودن ریسک عدم پرداخت
- ارزش اسمی زیاد
ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار می‌توان به بانک مرکزی، واسطه‌های مالی بانکی مانند بانک‌های تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکتهای تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاری‌ها و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران اشاره کرد.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه، به بازارهای مالی برای خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید، اطلاق می‌شود. بازار سرمایه بزرگ‌تر از بازار پول است و اهمیت بسیار زیادی در جمع آوری و تامین منابع لازم برای سرمایه‌گذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم می‌شود.
بازار اولیه
بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می‌شود. عایدی حاصل از عرضه این سهام، منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آن‌جا که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان عرضه می‌شود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.
بازار ثانویه
با اتمام عرضه اولیه یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم، بازار دیگری به نام بازار ثانویه وجود دارد. بنابراین بازار ثانویه به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن تشکیل شده است.
در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا می‌کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند. دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه موجب می‌شود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابه‌جا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.
بازار ثانویه بر این اساس که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می‌شود، به چهار بازار تقسیم می‌شود:
بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در بورس انجام می‌شود.
بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای غیربورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معامله‌گر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه‌های الکترونیکی و بین سرمایه‌گذاران نهادی و عادی صورت می‌گیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینه‌های مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می‌دهند.
انواع بازارهای مالی بر اساس نوع دارایی
بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم می‌شوند:
بـازار سـهام: در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می‌گیرد.
بازار اوراق بدهی: این بازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.
بازار ابزارهـای مشـتقه: بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مانند اختیار معامله و قرارداد آتی مورد معامله قرار می‌گیرند.
تفاوت میان بازار سرمایه و بازار پول چیست؟
بازار سرمایه و بازار پول تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت آنها در مدت زمان سرمایه‌گذاری است. در بازار پول معمولا با افق زمانی کوتاه مدت سرمایه‌گذاری می‌شود، در حالی‌که در بازار سرمایه اینگونه نیست و سرمایه‌گذاری با دید بلندمدت انجام خواهد شد.
حق مالکیت دیگر تفاوت مهم این دو بازار با یکدیگر به شمار می‌رود. شرکتی که سهام خود را در بورس عرضه کرده است، در واقع بخشی از مالکیت شرکت را به سهامدارن خود واگذار میکند. در این بازار دارنده سهام به نوعی در مالکیت شرکت نیز سهیم خواهد بود. این در حالی است که در بازار پول بحث مالکیت مطرح نیست.
استفاده از بازارهای مالی متفاوت دیگر تفاوت بازار سرمایه و بازار پول است. ابزارهای بازار پول بیشتر شامل مواردی چون اسناد خزانه، گواهی سپرده، وام با وثیقه و … می‌شود، در حالی‌که بازار سرمایه دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری از ابزارهایی چون اوراق بهادار، اوراق قرضه و اوراق مشارکت استفاده میکند.
سخن آخر
در این مطلب به این موضوع پرداختیم که بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و گفتیم بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری سرمایه تقسیم می‌شوند. بازار سرمایه، بازاری برای خرید و فروش ابزارهای مالی چون اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید است.
اصول اولیه سرمایه گذاری,انواع و مشخصات سرمایه گذاری
سرمايه گذاري به زبان ساده عبارت است از خريد يک دارايي به اميد کسب درآمد يا افزايش قيمت در آينده و يا ترکيبي از اين دو مفهوم. از ديدگاه اقتصادي، سرمايه گذاري عبارت است از خريد يک کالاي غير مصرفي که براي ايجاد درآمد يا ايجاد ثروت به کار مي رود. از ديدگاه مالي سرمايه گذاري عبارت است از خريد داراييهاي مالي به منظور کسب درآمد و فروش در آينده با قيمت بالاتر.
به جرات مي توان گفت مسايل مالي يکي از مهمترين دغدغه هاي انسان را تشکيل داده و تقريبا" تمام فعاليتهاي انسان امروزي در راستاي تامين منابع مالي مورد نياز براي پوشش دادن هزينه هاي زندگي است. با گذشت زمان به همان نسبت که روابط و مناسبات اقتصادي و اجتماعي در جامعه پيچيده تر مي شود امور مالي نيز پيچيدگي بيشتري به خود مي گيرند و از همين روست که پدران ما در سالهاي گذشته کمتر از ما به اينگونه مسايل مي انديشيدند و قطعا فرزندان ما نيز بيشتر از امروز با اين موضوع دست و پنجه نرم خواهند كرد.
پیشرفت صنعت خدمات مالي، رقابت شديد و انواع نوآوريهاي مالي امروزه باعث شده است که اين صنعت از پيچيدگيهاي خاص خود برخوردار گردد و در عين حال فرصتهاي مناسبي نيز براي بهره برداري فراهم آيد و آشنايي با مباحث مالي مي تواند زمينه ساز استفاده از اين فرصتها باشد در این مقاله ما قصد داریم تا خوانندگان با اصول اولیه و تعاریف سرمایه گذاری این رشته ی پیچیده آشنا کنیم.
سرمايه گذاري
سرمايه گذاري به زبان ساده عبارت است از خريد يک دارايي به اميد کسب درآمد يا افزايش قيمت در آينده و يا ترکيبي از اين دو مفهوم. از ديدگاه اقتصادي، سرمايه گذاري عبارت است از خريد يک کالاي غير مصرفي که براي ايجاد درآمد يا ايجاد ثروت به کار مي رود. از ديدگاه مالي سرمايه گذاري عبارت است از خريد داراييهاي مالي به منظور کسب درآمد و فروش در آينده با قيمت بالاتر. ساخت يک کارخانه توليدي و ادامه تحصيل دو نمونه از سرمايه گذاري از ديدگاه اقتصادي و خريد سهام(stocks)، اوراق قرضه (Bonds) و املاک و مستغلات نمونه هايي از سرمايه گذاري از ديدگاه مالي هستند.
انواع سرمایه گذاری
1- سرمایه گذاری فیزیکی
2- سرمایه گذاری مالی
که البته در این مقاله تمرکز ما بر بخش سرمایه گذاری مالی است.
مشخصات یک سرمایه گذاری موفق
اهداف سرمایه گذاری را می توان طبق نمودار 1-2 تعریف نمود که شامل 5 مورد می باشد:
1- اطمینان از اینکه دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری اصل پول سرمایه گذاری شده از بین نمی رود.
2- اینکه سرمایه گذاری به صورت مستمر درآمد زا باشد.
3- رشد قیمت و ارزش سرمایه ی اولیه را در بر داشته باشد.
4- سرمایه گذار بتواند از مزایای مالیاتی این سرمایه گذاری ( معافیت مالیاتی) برخوردار شود.
5- هر زمان که سرمایه گذار خواست بتواند سرمایه خود را تبدیل به پول نقد نماید.
به طور کلي سرمايه گذاري مالي عبارت از سرمايه گذاري در انواع اوراق بهادار، قراردادهاي مبتني بر اوراق بهادار و محصولات ارائه شده از سوي موسسات مالي نظير بانکها است که بنا به ماهيت خاص خود به پنج گروه قابل طبقه بندي مي باشند.
در اینجا هر یک از انواع سرمایه گذاری مالی را به اختصار شرح می دهیم:
اوراق بدهی
اين اوراق که اصطلاحا" ابزار بدهي (Debt Instruments) نيز ناميده مي شوند به طور رسمي قراردادي بين وام دهنده (سرمايه گذار) و وام گيرنده (فروشنده اوراق) به وجود مي آورند که در آن وام گيرنده تعهد مي کند اصل سرمايه گذاري و بهره مورد توافق را در تاريخ سر رسيد اوراق به وام دهنده پرداخت نمايد.
زمان اين قرارداد مي تواند از بسيار کوتاه مدت تا بسيار بلندمدت تغيير نمايد. اوراق قرضه (Bonds)، اوراق رهني (Mortgages)، اسناد خزانه (T-Bills) و اوراق بازرگاني (Commercial Papers) نمونه هايي از اين اوراق هستند.
معروفترين اين ابزار، اوراق قرضه مي باشد که توسط دولت فدرال، دولت استاني، شهرداريها، شرکتها و برخي مراکز مذهبي و آموزشي صادر مي شود. اوراق قرضه ممکن است از پشتوانه داراييهاي فيزيکي به عنوان وثيقه برخوردار باشد يا اينکه بر اساس اعتبار وام دهنده (دولت فدرال و . ) صادر گردد. اوراق قرضه اي که بر اساس اعتبار وام دهنده صادر مي شوند و وثيقه فيزيکي ندارند اصطلاحا Debenture ناميده مي شوند.
سهام
سهام عموما با واژه هاي Stock يا Share شناخته شده و نشاندهنده مالکيت دارنده آن در داراييهاي شرکت است. به طور کلي سهامدار يکي از شرکاي شرکت است که متناسب با ميزان سهم خود از سود شرکت سهم برده و بسته به نوع سهامي که در اختيار دارد ممکن است از حق راي در تصميم گيريهاي عمده برخوردار باشد.
سهام داراي انواع مختلفي مي باشد و سهامداران متناسب با نوع سهامي که در اختيار دارند از حقوق متفاوتي برخوردار هستند. سهام به طور کلي به دو دسته سهام عادي (Common Shares) و سهام ممتاز (Preferred Shares) تقسيم مي شوند.
سهام عادي به دارنده خود حق اعمال راي در مجامع عمومي شرکت را مي دهد و در صورت تقسيم سود (Dividend) توسط شرکت، دارنده سهام عادي سود دريافت مي نمايد. در عوض سهام ممتاز بدون حق راي بوده ولي پرداخت مبلغ ثابتي از سود را در هر سال به دارنده آن تضمين مي نمايد و اين سود بايستي قبل از سود سهام عادي پرداخت شود. حتي در صورتي که شرکت به هر دليل ورشکسته شود سهام ممتاز نسبت به سهام عادي از اولويت بازيافت سرمايه برخوردار خواهند بود.
صندوقهای (شرکتهای) سرمایه گذاری
شرکتها يا تراستهايي هستند که به نيابت از مشتريان خود سرمايه گذاري نموده؛ سود يا زيان حاصل از اين فعاليتها مستقيما به سرمايه گذاران بازمي گردد و در اين ميان مديران صندوق هزينه هاي مديريتي دريافت مي نمايند.اين شرکتها که Mutual Fund نام دارند با انتشار سهام که اصطلاحا Unit ناميده مي شود اقدام به جمع آوري منابع مالي و سرمايه گذاري در اوراق بهادار مي نمايند. ويژگي سرمايه گذاري در اين صندوقها در مقايسه با سهام، برخورداري از مديريت حرفه اي سرمايه گذاري مي باشد. اين سرمايه گذاري براي آندسته از افرادي که دانش و فرصت سرمايه گذاري حرفه اي ندارند بسيار مفيد بوده و در مقايسه با سهام از ريسک به مراتب کمتري برخوردار است.
ابزار مشتقه:
اين نوع سرمايه گذاري که از ريسک بالايي برخوردار است مناسب سرمايه گذاراني است که قدرت ريسک پذيري بالايي داشته و از دانش لازم نيز برخوردار باشند. اين نوع سرمايه گذاري عمدتا ابزاري هستند که به پشتوانه اوراق بهادار مالي نظير سهام يا شاخص سهام به وجود مي آيند.
اين ابزار به دليل پيچيدگي خاص خود در مقاله اي جداگانه مورد بررسي قرار خواهند گرفت ليکن در اينجا به طور مختصر به انواع ابزار مشتقه اشاره مي گردد.
ابزار مشتقه به دو دسته قراردادهاي اختيار معامله (Options) و قراردادهاي آتي (Futures) تقسيم مي شوند. قراردادهاي اختيار به دارنده آن اختيار (و نه اجبار) خريد يا فروش اوراق بهادار در زماني خاص با قيمتي خاص را مي دهد در حاليکه قرارداد آتي زمان، مقدار و قيمت معامله اي در آينده را از هم اکنون مشخص مي نمايد.
همانگونه که ملاحظه مي شود درک مفهوم ابزار مشتقه دشوارتر دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری از ساير اوراق بهادار است و لازم است تا در موقع مناسب به آن پرداخته شود.
سرمایه گذاری چیست
به طور کلی هر گونه دارایی که به صورت نقدی مانند پول نقد، موجودی حساب بانکی، ارز های بین المللی مثل دلار و یورو باشد و یا دارایی های غیر نقدی مانند تجهیزات صنعتی، ماشین آلات، ملک، زمین و… جز سرمایه محسوب می شوند.
سرمایه گذاری:
سرمایه گذاری در واقع یعنی سپرده گذاری وجه نقد و یا دارایی هایی که وجود دارند به منظور دست یابی به سود بیشتر که ممکن است در کوتاه مدت و یا بلند مدت کسب گردد.
سرمایه گذاری کوتاه مدت:
سرمایه گذاری کوتاه مدت به سپرده ای گفته می شود که به صورت نا محدود قابل واریز و برداشت است که این نوع سپرده های سرمایه گذاری، از منابع ارزان قیمت محسوب می شوند.
نکته: اگر این نوع از سپرده ها، قبل از یک ماه برداشت شوند، هیچ نوع سودی به آنها تعلق نمی گیرد.
سرمایه گذاری بلند مدت:
سرمایه گذاری بلند مدت، به این نحو است که افراد سرمایه خود را به مدت طولانی در بانک مورد نظر خود سپرده گذاری می کنند و از این طریق می توانند در فعالیت های بلند مدت شرکت نمایند و کسب سود کنند.
در این نوع سرمایه گذاری، برداشت به صورت نا محدود نمی باشد و شخص سرمایه گذار نمی تواند هر زمانی که بخواهد وجه سپرده خود را برداشت کند.
حساب سپرده بلند مدت، به نوعی سپرده گذاری گفته می شود که به مدت معینی مانند دو، سه، چهار و یا حتی پنج سال در بانک مورد نظر قرار داده می شود و بر اساس بازده سرمایه گذاری، سود دریافت می کند.
نکته: در سپرده های بلند مدت، سرمایه گذار نمی تواند مبلغ سپرده گذاری شده خود را از یک بانک به بانک دیگر انتقال دهد.
گروه های سرمایه گذاری:
به طور کلی سرمایه گذاری به سه گروه زیر دسته بندی می شود:
سرمایه گذاری مالکیتی:
سرمایه گذاری مالکیتی در بخش های مختلف زیر انجام می شود:
- سرمایه گذاری ثابت
- سرمایه گذاری در بورس
- سرمایه گذاری در سهام
- سرمایه گذاری خارجی
- سرمایه گذاری در املاک
- سرمایه گذاری در خرید کالا های گران قیمت
سرمایه گذاری اعتبار دهی:
در این نوع از سرمایه گذاری، از سرمایه گذاری های مشابه بانک استفاده می گردد. این سرمایه گذاری سود کمی دارد زیرا ریسک کمتری به دنبال دارد و نسبت به سرمایه گذاری مالکیتی کم ریسک تر است اما سود دهی کمتری نیز دارد.
مزایای سرمایه گذاری:
- مدیریت حرفه ای پول اشخاص یعنی سرمایه شخص توسط یک گروه حرفه ای و خبره به مسائل مالی و سرمایه گذاری مدیریت خواهد شد.
- تشکیل سبدی از دارایی ها یا به اصطلاح متنوع سازی دارایی که سبب کاهش ریسک سرمایه گذاری می شود.
- صندوق سرمایه گذاری در بازه زمانی مشخص توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مورد بازرسی قرار می گیرند.
معایب سرمایه گذاری:
- کاهش کنترل سرمایه گذار بر سبد دارایی خود
- عدم حق رای در مجامع شرکت ها
موسسه مشاوران مطالعه مقاله حسابرسی مالیاتی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
شرکت سرمایه گذاری چیست
شرکت سرمایه گذاری:
شرکت های سرمایه گذاری، خواهان کسب سود بیشتری هستند. این شرکت ها با توجه به نوسانات قیمت سهام در بازار، برای سود بیشتر سهام ها را خریداری می کنند و هر زمان که به سود دهی برسند، اقدام به فروش آنها می کنند.
انواع سرمایه گذاری مالی:
سرمایه گذاری، روش ها و انواع مختلفی دارد که در زیر به شرح آنها پرداخته می شود.
اوراق بدهی:
اوراق بدهی که در اصطلاح به آنها “ابزار بدهی” (Debt Instruments) نيز گفته می شود، به طور رسمی قراردادی بين وام دهنده (سرمايه گذار) و وام گيرنده (فروشنده اوراق) محسوب می شود که در آن وام گيرنده متعهد می شود که اصل سرمايه گذاری و بهره مورد توافق را در تاريخ سر رسيد اوراق به وام دهنده پرداخت نمايد.
زمان اين قرارداد می تواند از بسيار کوتاه مدت تا بسيار بلند مدت تغيير نمايد. این نوع اوراق شامل موارد زیر می باشد:
اوراق بازرگانی (Commercial Papers)
معروف ترين اين ابزار ها، اوراق قرضه می باشد که توسط دولت فدرال، دولت استانی، شهرداری ها، شرکت ها و برخی مراکز مذهبی و آموزشی صادر می گردند.
سهام ها را معمولا با واژه های Stock يا Share می شناسند که نشان دهنده مالکيت دارنده آن در دارايی های شرکت است.
در واقع می توان گفت که سهامدار، يکی از شرکای شرکت می باشد که متناسب با ميزان سهم خود از سود شرکت سهم برداشت می کند و بسته به نوع سهامی که در اختيار وی قرار دارد، ممکن است که دارای حق رای در تصميم گيری های عمده نیز باشد.
سهام به طور کلی به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
صندوق های (شرکت های) سرمایه گذاری:
صندوق های سرمایه گذاری، در واقع شرکت ها يا تراست هايی هستند که به نيابت از مشتريان خود اقدام به سرمايه گذاری می کنند.
سپس سود يا زيان حاصل از اين فعاليت ها و سرمایه گذاری ها، مستقيما به سرمايه گذاران باز می گردد و در اين بین مديران صندوق، هزينه های مديريتی را دريافت می نمایند.
شرکت های سرمایه گذاری که با نام Mutual Fund شناخته شده اند، با انتشار سهام که در اصطلاح به آنها Unit گفته می شود اقدام به جمع آوری منابع مالی و سرمايه گذاری در اوراق بهادار می کنند.
نکته: ويژگی سرمايه گذاری در اين نوع از صندوق ها در مقايسه با سهام دیگر، برخورداری از مديريت حرفه ای سرمايه گذاری می باشد.
اين سرمايه گذاری برای آن دسته از افرادی که دانش و فرصت سرمايه گذاری حرفه ای ندارند بسيار مفيد بوده و در مقايسه با سهام از ريسک به مراتب کمتری برخوردار است.
ابزار مشتقه:
ابزار دید کلی از ابزار های سرمایه گذاری مشتقه نوعی از سرمايه گذاری می باشد که از ريسک بالايی برخوردار است این ابزار مناسب سرمايه گذارانی می باشد که قدرت ريسک پذيری بالايی داشته و از دانش لازم نيز برخوردارند.
نکته: اين ابزار معمولا به پشتوانه اوراق بهادار مالی نظير سهام يا شاخص سهام به وجود می آيند.
انواع ابزار مشتقه:
ابزار مشتقه به دو دسته قرارداد های اختيار معامله (Options) و قرارداد های آتی (Futures) تقسيم می شوند.
قرارداد های اختيار به دارنده آن اختيار خريد يا فروش اوراق بهادار در زمانی خاص با قيمتی خاص را می دهد در حالی که قرارداد آتی زمان، مقدار و قيمت معامله ای در آينده را از هم اکنون مشخص می نمايد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله شرکت تضامنی را به شما پیشنهاد می کنیم.
دیدگاه شما