آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟

آیا می‌توان مسکن را ارزان کرد؟

اکوایران :‌یک پژوهشگر معماری و مدرس دانشگاه معتقد است: برای جلوگیری از افزایش قیمت مسکن در کشورهای مختلف راهکارهایی وجود دارد که به طور کلی هدفِ آنها این است که مسکن یک کالای مصرفی باشد نه یک کالای امن برای سرمایه‌گذاری. برای مثال در برخی شهرهای انگلستان شهروندان عادی اجازه مالکیت بر بیش از یک واحد مسکونی ندارند. قوانین این چنینی در آمریکا نیز وجود دارد و در برخی کشورها نیز قوانین مالیاتی برای خرید و فروش مسکن فرصت‌هایِ سرمایه‌گذاری در مسکن را از بین می‌برد.

هوشنگ فروغمند اعرابی پژوهشگر معماری و مدرس دانشگاه : طبق آمار اخیر بانک مرکزی قیمت مسکن در نیمه اول امسال با رشد 15.9درصدی در منطقه آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟ ۱ تهران و رشد ۴۳ درصدی در منطقه ۱۶ روبرو بوده است. در حالیکه تعداد معاملات مسکن هنوز در یک رکود نسبی به سر می‌برد و سرمایه‌گذاران تمایل چندانی برای شروع ساخت و سازهای جدید به خصوص در حوزه مسکن ندارند. حال سوال اینجاست که چرا چنین اتفاقی در بازار مسکن روی می‌دهد؟ چرا ما هیچگاه به طور جدی حتی در وضعیت‌های بد اقتصادی و علی‌رغم برنامه‌های تولید انبوه مسکن، شاهد کاهش قیمت در بازار مسکن نبودیم؟

نظام‌های حقوقی و اقتصادی کنونی در حوزه مسکن و مرتبط با آن، علاوه بر اینکه کیفیت مسکن و ابعاد فرهنگی و اجتماعی حوزه مسکن و شهرسازی را نمی‌توانند در نظر بگیرند، به طور سازمان‌یافته‌ سرمایه‌گذاران را به احتکار مسکن سوق می‌دهد. بانک‌ها عمدتا زمین و ملکرا به عنوان تضمین برای وام‌ها یا فعالیت‌های مشابه می‌پذیرند. در واقع این پذیرش خودش ضمانتی است که قیمت ملک نزولی نشود و یک امنیت یا رانت خاص برای املاک و در میان آن مسکن به وجود آید. در این بین خود بانک‌ها به طور مستقیم و غیرمستقیم در حوزه ساخت و ساز فعالیت دارند در حالیکه عمل نیز از نظر فنی به خصوص در کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت ساخت عملکرد بسیار ضعیفی داشته‌اند. چون صاحب پول و به دنبال آن قدرت هستند و صرفا هدفشان افزایش دارایی است و نه مسایل دیگر تمام تلاش خود را خواهند کرد که هر آنچیزی که مانع کاست ارزش دارایی است را از پیش رو بردارند، این یعنی اکتفا به حداقلهایی که قانونها یا ضوابط می‌توانند پیگری یا مواخذه کنند. پس چه چیزی بهتر از آن است که همین شرایطی که به نوعی حاصل از احتکار مسکن (که در ادامه بیشتر توضیح داده خواهد شد) است ادامه پیدا کند؟ بیاید فرض کنیم که با همین مدیریت ضعیف فعلی در حوزه مسکن و بهره‌مندی بسیار ضعیف از آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟ فناوری‌های روز، متضرر شدن بانکها و نهادهای قدرتمند از ساخت و ساز در مسکن امکان پذیر می‌بود. آیا باز هم این نهادها در حوزه ساخت و ساز و مسکن فعالیت می‌داشتند؟‌ اگر می‌داشتند هم کار برایشان سخت می‌شد و هم اینکه می‌بایست ساز و کارهایی را پیدا می‌کردند که سبب کاهش قیمتها و افزایش رقابت از نظر کیفیت بشود.

از دیگر سو سیطره نگاهِ اقتصادی به مسکن، به خصوص در حوزه مدیریتی و تصمیم‌گیری باعث شده است که هم نسبت به درک و فهم معضلات موجود ناتوان باشیم و هم در برنامه‌ریزی برای آینده همین رویه که رو به سوی خرابی و فرسوده سازی داشته است را ادامه دهیم. گواهِ این مدعا آن است که قوانین و طرح‌های کلان انبوه‌سازی مسکن نیز بدون توجه‌های حداقلی به برنامه‌های کلان‌شهری و معماری در نهادهایی ذی‌ربط تصویب شده است. این نگاهی که نسبت به سایر معضلات مسکن سازی غافل است در کنار قوانینی که در حوزه احتکارِ مسکن طرح شد، معضلات را دو چندان خواهد کرد. به همین دلیل است که آنچه که شاهد آن هستیم خانه‌هایی است که از نظر مسائل فنی ضعیف هستند در حالیکه با قیمت‌های گزافی توسط بنگاه‌های معاملاتی املاک خرید و فروش می‌شود! و از آنجا که بازار آینده بین است و انتظارات تورمی در ایران به نظر همیشگی است همین املاک به عنوان ثروت‌های اقتصادی کشور نیز بر شمرده خواهد شد. در حال حاضر نه تنها سرمایه‌گذاران خصوصی علاقه‌ای بر عرضه واحدهای مسکونی ندارند، بلکه نهادهای عمومی نیز منتظر قیمت مناسب برای فروش واحدهای مسکونی ساخته شده و یا اقدام به ساخت زمین‌های خود کنند. در واقع مالکین و سرمایه‌گذاران همگی به دنبال و چشم انتظار گرانی هستند. البته گرانی ممکن است سبب رونق ساخت و ساز بشود اما آیا مسکن فعلی شرایط و قیمت مناسبی دارد؟

اما چه باید کرد؟ آیا می‌توان مسکن را ارزان کرد؟

احتمالاً خیر، تا به حال طرح‌های بسیاری به عنوان خانه‌دار کردن اقشار مختلف خصوصاً جوانان به انجام رسیده است. در حال حاضر نیز دولت با شعار کمبود مسکن و از طرفی نیاز واقعی خانه برای اقشار مختلف خصوصاً جوانان به دنبال پیگیری طرح‌های انبوه‌سازی مسکن در مقیاس چند میلیون واحد مسکونی است. در گذشته نیز چنین طرح‌هایی هیچگاه در عمل موجب ارزان شدن مسکن نشده است. اگر چه به نظر نمی‌رسید که نیازمند تجربه‌های نظیر مسکن مهر بودیم تا اشتباه بودن این طرح را درک می‌کردیم، اما این تجربه‌ها به ما نشان داد که ساخت هزاران واحد مسکونی در اطراف کلان‌شهرهای چون تهران هرگز سبب پایین آمدن قیمت در تهران نخواهد شد!

برای جلوگیری از افزایش قیمت مسکن در کشورهای مختلف راهکارهایی وجود دارد که به طور کلی هدفِ آنها این است که مسکن یک کالای مصرفی باشد نه یک کالای امن برای سرمایه‌گذاری. برای مثال در برخی شهرهای انگلستان شهروندان عادی اجازه مالکیت بر بیش از یک واحد مسکونی ندارند. قوانین این چنینی در آمریکا نیز وجود دارد و در برخی کشورها نیز قوانین مالیاتی برای خرید و فروش مسکن فرصت‌هایِ سرمایه‌گذاری در مسکن را از بین می‌برد. یک نکته مهم دیگر هم این است که در کشور ما اختصاص تراکم برای ساخت در طبقات در واقع سبب شده است که فرصتهایی برای مالکین به وجود بیاورد که این خود معضلات بسیاری داشته است. یک مالک خصوصی که دانش و تجربه کافی نداشته است دخالتهای نا‌به جای بسیاری در هنگام ساخت دارد که از نظر کیفیت ساخت معضلاتی به همراه داشته است.

مضاف بر آن حقی به وجود آمده است که یک شخص بتواند تعداد زیادی واحد مسکونی خالی را نگه دارد تا در اوج قیمتی بفروشد. در واقع ما در ایران همه اسباب به وجود آمدن احتکار مسکن را مهیا ساختیم. اما در شرایط کنونی تصمیم‌گیری برای تغییر این روند بسیار سخت خواهد بود. بایستی به این جرأت برسیم که مسکن را برای سرمایه‌گذاری ناامن کنیم. اگر چه شاید در کوتاه مدت برای خود اشخاص تصمیم گیرنده نیز این تصمیم سخت و ضرر آفرین است اما در بلند مدت فواید بسیاری خواهد داشت. مسئولین و تصمیم‌گیران بایستی و جرأت و آزادگی کافی برای اینکه مسکن را ناامن کنند داشته باشند حتی اگر خودشان از این اتفاق متضرر شوند! اینجا منافع شخصی نیز دخیل است! اما تعریف ماهیت مصرفی برای مسکن و برون آمدن از چنین حالت احتکار مانندی ثمرات بسیار مفیدی برای حوزه مسکن و همچنین اقتصاد کلان خواهد داشت. باید دقت کنیم تغییرات در قوانین بایستی به آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟ طریقی باشد که خود دولت‌ها و نهادهای عمومی نیز ترغیب و تا حدودی مجبور به عرضه زمین‌ها و املاک شوند.

دوره ی اصول موفقیت از ری دالیو موفقیت، تعاریف مختلفی دارد و به همان اندازه هم میتواند اشکال مختلفی به خود بگیرد. بنا به معیارهای مختلفی از قبیل سبک زندگی، نگرش ها، تجربه ها و محیط، رسیدن به موفقیت میتواند برای هرفردی متفاوت باشد. به عنوان مثال ب. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی دستیار معامله گری اطلس (ATA)

امروزه یکی از دغدغه های اصلی معامله گران در تمامی بازار های مالی از دست دادن فرصت های کسب سود و احساس جا ماندن از بازار است. به همین دلیل است که معامله گری شغلی پر استرس محسوب شده و در بلند مدت معامله گران را دچار عوارضی همچون مشکلات جسمی و روحی. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی مهندسی ذهن و روانشناسی معامله گری توسط سعید مرادیان

امروزه معامله گران و محققان حوزه ی بازارهای مالی با قطعیت به این نتیجه رسیده اند که روانشناسی معامله گری و کنترل احساسات راز موفقیت تریدرهاست . در دانشگاه های مطرح دنیا افراد بسیار زیادی در رده های علمی مختلف پیوسته در حال تحقیق و بررسی رفتار مع. بیشتر بدانید

دوره مربیگری پرایس اکشن به سبک ICT توسط مایکل هادلستون

دوره منتور شیپ پرایس اکشن به سبک ICT مایکل هادلستون (Michael Huddleston) بنیان‌گذار پرایس اکشن در سبک آی سی تی (ICT) می باشد. مایکل سالها در مؤسسات مالی و بانک‌ ها فعالیت داشته و از تحلیل گران آنها بوده است. لذا توانسته رفتارهای این بانک‌ها و مؤ. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی تورم و معامله گری در فارکس توسط مهدی متین

چرا مجموعه “تورم و معامله‌گری در فارکس” ؟ احتمالا طی دو سال گذشته، کلمه تورم را از زبان اعضای بانک مرکزی و تحلیلگران فارکس شنیده‌اید، در اوایل بحران کرونا تورم شدیدا افت کرد ولی دوسال پس از آن ینی 2021 و2022، به بالاترین میزان طی 50. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی اقتصاد کلان کاربردی در بازارهای جهانی با علی اسلامی

یکی از حوزه های بسیار مهم و پرکاربرد در علم اقتصاد، ارزیابی عملکرد اقتصاد در سطح کلان می باشد. اساسی ترین مباحثی که این حوزه را تشکیل می دهند عبارتند از: تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی، سطح اشتغال و بیکاری، ثبات قیمت ها و تورم، سیاست های پولی. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی مفاهیم مدیریت سرمایه در بازارهای مالی با کمیل آزادیان

مدیریت سرمایه چیست؟ مدیریت سرمایه دانش و مهارت سرمایه‌گذاری یا معامله در بازار‌های مالی با ریسک کنترل شده به منظور کسب حد اکثر بازدهی ، یا جلوگیری از هدر رفت اصل سرمایه است. استراتژی مدیریت‌ سرمایه‌ کاملا شخصی است اما اصولی دارد که رکن اصلی تما. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی ارزهای دیجیتال و بلاکچین توسط نیکا پورمند

مقدمه ای بر ارزهای دیجیتال دنیای ارز دیجیتال و بلاکچین فقط مختص بازارهای مالی نمی‌شوند که دید و نگاهمان به آن فقط مالی و پولی باشد. دنیایی که در موردش در این مجموعه آموزشی صحبت می‌شود به زودی میتواند کیفیت زندگی و حتی ارتباط‌ هایمان رو چه از نظر. بیشتر بدانید

کتاب صوتی ۴۵ سال در وال استریت با ترجمه همایون فرزانه

مشخصات کتاب نویسنده: ویلیام دلبرت گن ترجمه و صداگذاری: همایون فرزانه نوع کتاب : زبان اصلی تعداد صفحه: ۱۴۸ سخن مترجم : ترجمه این کتاب اولین تجربه من برای ترجمه یک کتاب کامل بودش و امیداورم که استفاده بکنید و لذت ببرید همون طور که من استفاده کردم. بیشتر بدانید

فیلم آشنایی با مفاهیم بورس تهران توسط سعید نجفی

در این مجموعه اموزشی به تشریح مفاهیم اصلی بورس تهران پرداخته شده. از آشنایی با بورس گرفته تا نحوه ثبت نام در سجام و اشنایی با افزایش سرمایه شرکت ها و هر آنچیزی که برای علاقه مندان بورس می تواند مفید واقع شود جلسه ۱ : مقدمه و تاریخچه بورس ۷ دقیقه. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی تحلیل تکنیکال مقدماتی توسط محمد رضوانی

تحلیل کردن به چه معناست؟ بررسی بازار برای رسیدن به هدف مشخص را تحلیل می‌گویند. افراد فعال در بازارهای مالی هدفشان از تحلیل بازار کسب سود است، به بیان ساده تر معامله گران بازار را با استفاده از ابزاری که در اختیار دارند، بررسی می کنند و به نتیجه. بیشتر بدانید

فیلم آموزش ایچیموکو توسط محمد رسول اسفندیاری

چرا باید ایچیموکو را یاد بگیریم ؟ ایچیموکو یک سیستم کامل تحلیل‌گری میباشد که به صورت اندیکاتور بر روی چارت قابل مشاهده است و‌ به ساده ترین روش ممکن اطلاعات مفیدی از حرکات احتمالی قیمت در آینده را به ما میدهد و نویزهای چارت را برای ما فیلتر میکند. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی استفاده از خطوط پیووت توسط علی نورانی

سطوح پیووت چیست؟ خطوط پیووت سطوحی هستند که از طریق محاسبات ریاضی بر روی داده های قبلی بدست می آیند و احتمال ایجاد حمایت ها و مقاومت های قیمتی روی این سطوح وجود دارد. این سطوح بر اساس داده های روزانه، هفتگی و ماهانه قابل محاسبه هستند. انواع سطوح. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی بازار آتی کالای ایران توسط نیما کرامت و علیرضا شوشتری

تاریخچه بازار آتی اولین معامله ی آتی به روش جدید در سال 1865 و در بورس شیکاگو،بر روی غلات انجام شد.در ایران نیز نخستین معاملات قرارداد آتی در بورس کالای ایران بر روی شمش طلای یک اونسی پذیرفته شد.اما با آغاز معاملات آتی سکه در آذر ماه سال 87،تقری. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی پرایس اکشن سبک اسمارت مانی

برای اولین بار در دنیای معامله گری این آقای ریچارد وایکاف بود که بر اساس اصول اقتصاد و اصول علوم اجتماعی پرایس اکشن را مطرح کرد. بعد از آن بود که این روش بسط و پیشروی پیدا کرد و تئوری های بیشتر و کامل تری به آن اضافه و تعریف شد. بیشتر بدانید

فیلم آموزشی امواج الیوت پیشرفته با رضا خوش اندام

آیا الیوت به همین اکتفا کرد؟ نه ، الیوت علاوه بر جهت روند به رفتار امواج قیمت در طول روند توجه داشت به طوری که او تلاش کرد مکان های پراحتمال پایان و آغاز امواج را شناسایی و طبقه بندی کند. بیشتر بدانید

نیروی مخفی حرکت بورسی

تقریبا بر هیچ‌یک از اهالی بازارهای مالی پوشیده نیست که خبرها وزن زیادی بر تصمیمات سرمایه‌گذاران به‌ویژه در بازارهای سهام دارند. بررسی‌های دو محقق اقتصادی در تحقیقی نشان می‌دهد که در بازار سهام آمریکا وزن خبرهای سیاسی بیشتر از خبرهای اقتصادی است. مقایسه یافته‌های این تحقیق اگرچه با بازار سهام ایران در تشابه است، اما حکایت از این واقعیت دارد که در ایران به‌دلیل شفاف و منظم نبودن آمارهای اقتصادی، این دوگانه کلا به نفع اخبار سیاسی از بین رفته و شرایطی را پدید آورده است که در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاران، فقط خبرهای غیراقتصادی را دنبال می‌کنند.

به گزارش مردم سالاری آنلاین،داستان حرکت بازار سهام و اینکه چه نیرو‌هایی آن را به پیش می‌رانند یا باعث سقوط و افول آن می‌شوند، مدت‌ها است که محل بحث پژوهشگران و اقتصاددانان بوده است. هنگامی که بازار سهام نوسانی بزرگ را تجربه می‌کند، روزنامه‌نگاران سعی می‌کنند دلیل آن را توضیح دهند. این گزارش از مطالب بایگانی شده روزنامه‌های روزِ بعد برای مشخص کردن محرک‌های بیش از 6 هزار حرکت جهش بزرگ روزانه در 16 بازار سهام کشورها استفاده می‌کند. جهش‌های سیاست محور سهم بیشتری از جهش‌های صعودی را در همه کشورها نسبت به جهش‌های نزولی دارد. جهش‌های منتسب به سیاست‌های پولی سطوح بسیار پایین‌تر از نوسانات آتی بازار سهام را نسبت به سایر جهش‌ها ایجاد می‌کند. در الگوی قابل توجه دیگری، اخبار مرتبط با ایالات‌متحده باعث افزایش یک‌سوم جهش‌های ملی بازار سهام در سایر کشورها می‌شود و بر نقش ایالات‌متحده در سیستم پولی و مالی بین‌المللی تاکید می‌کند. بر اساس یافته‌های این تحقیق که بر اساس یافته‌های اسکات بیکر و نیکولاس بلوم با عنوان تمایز در مشخصه سیاست (Distinctive character of policy) انجام شده است می‌توان تاثیر اخبار سیاسی و اقتصادی بر حرکت بازارها را اندازه گرفت. اما آنچه این تحقیق را برای بازار سهام ایران جذاب می‌کند نه مسائل مربوط به آمریکا بلکه توجه به این واقعیت است که به سبب ضعف در شفافیت اقتصادی در عمل آماری از این جنس بر بورس اثر نمی‌گذارد و در مقابل بیشتر اثر‌پذیری‌های بازار یا از اخبار سیاسی است یا از جانب گفته‌های اشخاص سیاسی که به نوبه خود بر بورس و اذهان فعالان آن اثرگذار هستند.

واکاوی در علل جهش بازار سهام
محققان و فعالان بازارهای مالی مدت‌هاست که درباره ریشه‌های حرکت‌های بزرگ بازار سهام بحث می‌کنند. سابقه چنین امری حداقل به جان مینارد کینز(1936) برمی‌گردد. او استدلال کرد که قیمت سهام منعکس‌کننده انتظارات سرمایه‌گذاران در مورد دیدگاه‌های سرمایه‌گذاران دیگر به جای عوامل بنیادی است. کارهای بعدی توسط نیدرهوفر (1971) دریافت که به نظر می‌رسد بسیاری از حرکت‌های بزرگ بازار سهام به اخبار مربوط به تحولات بنیادی وابسته نیستند. اخیرا، فون بشویتس و همکاران (2015) نشان داده‌اند که احساسات روزنامه‌نگاری برای رفتار بازار سهام بالاتر و فراتر از اطلاعات مربوط به موارد اصلی موجود در داستان‌های خبری مهم است. در مقاله اخیر‌(بیکر و همکاران 2021)، ما محرک‌های تقریبی تغییرات روزانه بزرگ بازار سهام را بررسی می‌کنیم که مقیاس و دامنه کار قبلی را تا حد زیادی گسترش می‌دهد. بر این اساس تمام حرکات روزانه بازار ایالات متحده را 5/ 2 درصد یا بیشتر، بالا یا پایین، از سال 1900 در نظر گرفته شده است که نزدیک به 1200 «جهش» را به همراه دارد. پس از این مرحله به شکلی روشمند مقالات روزنامه‌های روز بعد را در مورد هر جهش که در وال‌استریت ژورنال، نیویورک‌تایمز، لس‌آنجلس تایمز و سایر روزنامه‌های مهم به چاپ رسیده مرور می‌کنیم تا هر پرش را مشخص کنیم. با اتخاذ رویکردی مشابه، بیش از 5 هزار جهش در بازارهای سهام ملی برای 15 کشور دیگر و چند صد جهش در بازارهای اوراق قرضه ایالات‌متحده و بریتانیا را بررسی می‌کنیم. ما از خوانندگان برای شناسایی دلیل اصلی هر پرش، طبق مقاله روزنامه روز بعد، استفاده می‌کنیم و آن دلیل را به یکی از 17 دسته طبقه‌بندی می‌کنیم. خوانندگان ما همچنین منشأ جغرافیایی اخبار متحرک بازار را که می‌تواند یک کشور، چندین کشور یا منطقه‌ای از جهان باشد، در این مطالعه ثبت کرده‌اند. خوانندگان قبل از کدنویسی مقالات روزنامه، آموزش می‌بینند و آزمون می‌گذرانند. ما مرتبا با آنها ملاقات می‌کنیم و یک راهنمای کدنویسی 150 صفحه‌ای را به عنوان راهنمای مرجع ارائه می‌دهیم. برای روزنامه‌نگارانی که بازار را در زمان واقعی مشاهده می‌کنند، نسبت دادن به یک محرک علّی واضح برای برخی جهش‌ها آسان و برای برخی دیگر دشوار است. برای نشان دادن این نکته، ارزش‌های بازار روزانه را با افزایش یک دقیقه‌ای در چهار روز با جهش‌های بزرگ در بازار ایالات‌متحده ترسیم می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که با توسعه اقتصاد ایالات‌متحده، توزیع جهش‌ها روی صنعت‌های مختلف بازار تغییر کرده است. به عنوان مثال، سهم جهش‌های نسبت داده شده به اخبار مربوط به کالاها از سال 1900 تا 1945 بسیار بیشتر از سال‌های 1946 تا 2020 است که نشان‌دهنده گذار از اقتصاد مبتنی بر کشاورزی است. سهم جهش‌های نسبت داده شده به سیاست‌های پولی و بانک مرکزی در دوره پس از جنگ بیشتر است، احتمالا به این دلیل که فدرال رزرو نقش فعال‌تری در تثبیت نوسانات اقتصادی داشته است. سهم جهش‌های مربوط به اخبار اقتصاد کلان نیز در طول زمان افزایش یافت. به نظر می‌رسد این الگو نشان‌دهنده پیشرفت‌هایی در دقت، عمق و به‌موقع بودن آمارهای اقتصادی است‌(برای بحث در مورد این تحولات به بیکر و همکاران 2021 مراجعه کنید). اخبار اقتصاد کلان و سیاست پولی سهم بسیار بیشتری از جهش را در بازارهای اوراق قرضه نسبت به بازارهای سهام به خود اختصاص می‌دهند. در چنین شرایطی طبیعی است که بپرسیم آیا مقالات روزنامه‌ها آنچه را که «واقعا» اتفاق افتاده است نشان می‌دهد یا خیر. شاید روزنامه‌نگاران به سادگی یک خبر برجسته را انتخاب کرده و تاثیر فرضی آن را توجیه کنند (دانیلسون 2018). در حالی که هیچ منبع معتبری در مورد علت واقعی هر جهش بازار وجود ندارد، ما چندین تمرین را انجام می‌دهیم که ارزش اطلاعات طبقه بندی‌های مبتنی بر روزنامه ما را تایید می‌کند. در یک مجموعه از تمرین‌ها، طبقه‌بندی جهش‌های بازار را به رویدادهای انتشار اطلاعات با زمان و محتوای مشخص مرتبط می‌کنیم. ما متوجه شدیم که جهش‌ها به احتمال زیاد در تاریخ انتشار گزارش‌های اشتغال و تورم به عنوان اخبار اقتصاد کلان طبقه‌بندی می‌شوند، یا در تاریخ‌های اعلام رویکردهای کلان به عنوان سیاست‌های پولی و حتی به احتمال زیاد در روز پس از انتخابات ملی و متاثر از رخداد‌های بازار سیاسی طبقه‌بندی می‌شوند.
ویژگی متمایز جهش‌های سیاست محور
بررسی ما از جهش‌های بازار سهام چندین الگوی قابل توجه را آشکار می‌کند. به عنوان مثال، اخبار مربوط به سیاست - که عمدتا با سیاست‌های پولی و مخارج آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟ دولتی مرتبط است - باعث ایجاد سهم بیشتری از جهش‌های صعودی نسبت به نزولی در تمام 16 کشوری می‌شود که ما تحت پوشش مطالعاتی خود قرار می‌دهیم. داده‌ها برای نمونه این نتیجه را برای ایالات متحده نشان می‌دهند که از سال 1946 تا 2020، کسری از جهش‌های رو به بالای ناشی از اخبار مربوط به سیاست دو برابر کسری از جهش‌های رو به پایین ناشی از همان اخبار است. نمودار‌ها یک الگوی جالب را آشکار می‌سازند: هر چه جهش رو به بالا بزرگ‌تر باشد، احتمال اینکه اخبار سیاسی آن را هدایت کند بیشتر می‌شود. این الگو در دهه‌های اخیر قوی‌تر است. به نظر در دهه اخیر اخبار سیاسی بیش از گذشته در تحولات بازار سهام نقش دارند. این می‌تواند در نتیجه گسترش دسترسی آزاد و کم هزینه به تصمیماتی باشد که در بازار سیاسی اتخاذ می‌شود.
یک تفسیر این است که اخبار متحرک بازار در مورد سیاست پولی تمایل به رفع عدم قطعیت دارد. به عنوان مثال، نتیجه جلسه کمیته بازار باز فدرال (کمیته‌ای مهم در اقتصاد ایالات متحده است که به تعیین و تبیین سیاست‌های پولی می‌پردازد) ممکن است عدم اطمینان در مورد اینکه آیا فدرال رزرو سیاست‌های پولی را کاهش می‌دهد یا تشدید می‌کند، برطرف کند. در مقابل، به نظر می‌رسد بیشتر تحولات خبری جهش‌انگیز دیگر بر عدم قطعیت و نوسانات کوتاه‌مدت تاکید دارند. بنابراین سیاست‌های پولی سطوح پایین‌تری از نوسانات آتی بازار سهام را نسبت به سایر جهش‌ها پیش‌بینی می‌کنند. از طرفی دلار آمریکا و سیاست پولی فدرال رزرو نقش استثنایی در سیستم پولی و مالی بین‌المللی ایفا می‌کنند. از این رو اخبار مربوط به تحولات اقتصادی و سیاستی مرتبط با ایالات‌متحده نیز نقش فوق‌العاده‌ای در جهش بازار سهام در سراسر جهان ایفا می‌کند. برای بیان این نکته، داده‌ها و برآورد‌ها جهش بازار سهام را برای 10کشور خارج از اروپا و ایالات متحده در نظر می‌گیرد. این رقم سهم سالانه جهش‌هایی را نشان می‌دهد که اخبار روزنامه‌های روز بعد حداقل تا حدی به تحولاتی که منشأ یا مربوط به ایالات متحده هستند نسبت می‌دهند. شایان ذکر است که روزنامه‌های پیشرو در این کشورها، یک‌سوم جهش‌ها در بازارهای سهام ملی خود را به تحولات مربوط به ایالات‌متحده نسبت می‌دهند. اگر نمونه را به کشورهای اروپایی نیز بسط دهیم، همین نتیجه صدق می‌کند. بازار سهام ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست به خصوص در زمان‌هایی که تحریم‌های جدیدی وضع می‌شود بازار سهام در ایران به آن واکنش منفی نشان می‌دهد. تصمیمات در بازار سیاسی ایالات‌متحده می‌تواند در تمایل به خروج یا حتی ممانعت از ورود و سرمایه‌گذاری در بازار سهام ایران تاثیر بگذارد.
اخبار مربوط به اروپا (از جمله بانک مرکزی اروپا و سایر موسسات پان‌اروپایی) نقش بسیار ساده‌تری را به عنوان محرک جهش بازار سهام در کشورهای شخص ثالث ایفا می‌کند، حتی اگر اروپا سهم بیشتری از تولید جهانی را به خود اختصاص دهد. از سال 1980، بایگانی اخبار روزنامه‌ها تنها 5/ 5 درصد از جهش‌های بازار سهام در کشورهای شخص ثالث ما را به تحولات مرتبط با اروپا نسبت می‌دهند. از این نظر، سرریزها از بازارهای اوراق قرضه، سهام و پول ایالات‌متحده به بازارهای مالی اروپا بسیار بیشتر است. همان‌طور که در خبر‌های روزنامه‌های روز بعد گزارش شده است، اطلاعاتی در مورد عوامل جهش‌های روزانه بزرگ در بازارهای سهام ملی استخراج می‌کنیم. در حالی که روزهای پرش ما تنها 5/ 3 درصد از کل روزهای معاملاتی را تشکیل می‌دهند، تقریبا نیمی از تغییرات بازده روزانه مجذور را تشکیل می‌دهند. ما متوجه شدیم که جهش‌های سیاست‌محور الگوهای برجسته و متمایزی را نشان می‌دهند. به عنوان مثال، اخبار سیاستی سهم بیشتری از جهش‌های صعودی نسبت به نزولی را در همه کشورهایی که پوشش می‌دهیم، ایجاد می‌کند. جهش‌های منتسب به سیاست‌های پولی سطوح بسیار پایین‌تر از نوسانات آتی بازار سهام را نسبت به سایر جهش‌ها پیش‌بینی می‌کند. همچنین دریافتیم که روزنامه‌های پیشرو یک‌سوم جهش‌ها در بازارهای سهام ملی خود را به تحولاتی نسبت می‌دهند که مربوط به ایالات‌متحده است. نقش ایالات‌متحده در این زمینه نقش اروپا و چین را کوچک‌تر می‌کند. اما نکته مهم در این باره این است که با توجه به مطالعه انجام شده در خصوص تاثیر اخبار بر بازارهای مالی در ایالات متحده و تجربیاتی که از تحولات بازارها در کشورهای پیشرفته می‌توان اندوخت باید به این نکته نیز اشاره کرد که با توجه به ضعف ارائه آمار و اطلاعات اقتصادی در اقتصاد ایران و شفافیت به نسبت کمتر در داده‌های کلان در این زمینه طبیعی است که شاهد تاثیر بسیار بیشتر اخبار سیاسی یا گفته‌های سیاست‌مداران و مدیران عالی کشور بر قیمت‌ها باشیم. مصادیق چنین امری را می‌توان در همپوشانی اخبار مهمی نظیر حواشی شکل گرفته در دولت قبلی بر سر عرضه صندوق پالایش یکم و مسائل مهم دیگری همچون عرضه محصولات معدنی و خودرو در بورس کالا یافت که در این میان می‌تواند مهم‌ترین مسائل در زمینه شباهت ایران با مطالعات انجام شده باشد.
منبع:دنیای اقتصاد

چگونه می‌توان مسکن را ارزان کرد؟

یک پژوهشگر معماری و مدرس دانشگاه معتقد است: برای جلوگیری از افزایش قیمت مسکن در کشورهای مختلف راهکارهایی وجود دارد که به طور کلی هدفِ آنها این است که مسکن یک کالای مصرفی باشد نه یک کالای امن برای سرمایه‌گذاری.

به گزارش اقتصادنیوز، هوشنگ فروغمند اعرابی پژوهشگر معماری و مدرس دانشگاه با اشاره به این که طبق آمار اخیر بانک مرکزی قیمت مسکن در نیمه اول امسال با رشد 15.9درصدی در منطقه ۱ تهران و رشد ۴۳ درصدی در منطقه ۱۶ روبرو بوده است،در حالیکه تعداد معاملات مسکن هنوز در یک رکود نسبی به سر می‌برد و سرمایه‌گذاران تمایل چندانی برای شروع ساخت و سازهای جدید به خصوص در حوزه مسکن ندارند حال سوال اینجاست که چرا چنین اتفاقی در بازار مسکن روی می‌دهد؟ به اکو ایران گفت:‌ چرا ما هیچگاه به طور جدی حتی در وضعیت‌های بد اقتصادی و علی‌رغم برنامه‌های تولید انبوه مسکن، شاهد کاهش قیمت در بازار مسکن نبودیم؟ نظام‌های حقوقی و اقتصادی کنونی در حوزه مسکن و مرتبط با آن، علاوه بر اینکه کیفیت مسکن و ابعاد فرهنگی و اجتماعی حوزه مسکن و شهرسازی را نمی‌توانند در نظر بگیرند، به طور سازمان‌یافته‌ سرمایه‌گذاران را به احتکار مسکن سوق می‌دهد. بانک‌ها عمدتا زمین و ملکرا به عنوان تضمین برای وام‌ها یا فعالیت‌های مشابه می‌پذیرند. در واقع این پذیرش خودش ضمانتی است که قیمت ملک نزولی نشود و یک امنیت یا رانت خاص برای املاک و در میان آن مسکن به وجود آید. در این بین خود بانک‌ها به طور مستقیم و غیرمستقیم در حوزه ساخت و ساز فعالیت دارند در حالیکه عمل نیز از نظر فنی به خصوص در کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت ساخت عملکرد بسیار ضعیفی داشته‌اند. چون صاحب پول و به دنبال آن قدرت هستند و صرفا هدفشان افزایش دارایی است و نه مسایل دیگر تمام تلاش خود را خواهند کرد که هر آنچیزی که مانع کاست ارزش دارایی است را از پیش رو بردارند، این یعنی اکتفا به حداقلهایی که قانونها یا ضوابط می‌توانند پیگری یا مواخذه کنند. پس چه چیزی بهتر از آن است که همین شرایطی که به نوعی حاصل از احتکار مسکن (که در ادامه بیشتر توضیح داده خواهد شد) است ادامه پیدا کند؟ بیاید فرض کنیم که با همین مدیریت ضعیف فعلی در حوزه مسکن و بهره‌مندی بسیار ضعیف از فناوری‌های روز، متضرر شدن بانکها و نهادهای قدرتمند از ساخت و ساز در مسکن امکان پذیر می‌بود. آیا باز هم این نهادها در حوزه ساخت و ساز و مسکن فعالیت می‌داشتند؟‌ اگر می‌داشتند هم کار برایشان سخت می‌شد و هم اینکه می‌بایست ساز و کارهایی را پیدا می‌کردند که سبب کاهش قیمتها و افزایش رقابت از نظر کیفیت بشود.

وی ادامه داد :‌از دیگر سو سیطره نگاهِ اقتصادی به مسکن، به خصوص در حوزه مدیریتی و تصمیم‌گیری باعث شده است که هم نسبت به درک و فهم معضلات موجود ناتوان باشیم و هم در برنامه‌ریزی برای آینده همین رویه که رو به سوی خرابی و فرسوده سازی داشته است را ادامه دهیم. گواهِ این مدعا آن است که قوانین و طرح‌های کلان انبوه‌سازی مسکن نیز بدون توجه‌های حداقلی به برنامه‌های کلان‌شهری و معماری در نهادهایی ذی‌ربط تصویب شده است. این آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟ نگاهی که نسبت به سایر معضلات مسکن سازی غافل است در کنار قوانینی که در حوزه احتکارِ مسکن طرح شد، معضلات را دو چندان خواهد کرد. به همین دلیل است که آنچه که شاهد آن هستیم خانه‌هایی است که از نظر مسائل فنی ضعیف هستند در حالیکه با قیمت‌های گزافی توسط بنگاه‌های معاملاتی املاک خرید و فروش می‌شود! و از آنجا که بازار آینده بین است و انتظارات تورمی در ایران به نظر همیشگی است همین املاک به عنوان ثروت‌های اقتصادی کشور نیز بر شمرده خواهد شد. در حال حاضر نه تنها سرمایه‌گذاران خصوصی علاقه‌ای بر عرضه واحدهای مسکونی ندارند، بلکه نهادهای عمومی نیز منتظر قیمت مناسب برای فروش واحدهای مسکونی ساخته شده و یا اقدام به آیا در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا نه؟ ساخت زمین‌های خود کنند. در واقع مالکین و سرمایه‌گذاران همگی به دنبال و چشم انتظار گرانی هستند. البته گرانی ممکن است سبب رونق ساخت و ساز بشود اما آیا مسکن فعلی شرایط و قیمت مناسبی دارد؟

او با طرح این پرسش که آیا می‌توان مسکن را ارزان کرد؟توضیح داد :‌احتمالاً خیر، تا به حال طرح‌های بسیاری به عنوان خانه‌دار کردن اقشار مختلف خصوصاً جوانان به انجام رسیده است. در حال حاضر نیز دولت با شعار کمبود مسکن و از طرفی نیاز واقعی خانه برای اقشار مختلف خصوصاً جوانان به دنبال پیگیری طرح‌های انبوه‌سازی مسکن در مقیاس چند میلیون واحد مسکونی است. در گذشته نیز چنین طرح‌هایی هیچگاه در عمل موجب ارزان شدن مسکن نشده است. اگر چه به نظر نمی‌رسید که نیازمند تجربه‌های نظیر مسکن مهر بودیم تا اشتباه بودن این طرح را درک می‌کردیم، اما این تجربه‌ها به ما نشان داد که ساخت هزاران واحد مسکونی در اطراف کلان‌شهرهای چون تهران هرگز سبب پایین آمدن قیمت در تهران نخواهد شد!

برای جلوگیری از افزایش قیمت مسکن در کشورهای مختلف راهکارهایی وجود دارد که به طور کلی هدفِ آنها این است که مسکن یک کالای مصرفی باشد نه یک کالای امن برای سرمایه‌گذاری. برای مثال در برخی شهرهای انگلستان شهروندان عادی اجازه مالکیت بر بیش از یک واحد مسکونی ندارند. قوانین این چنینی در آمریکا نیز وجود دارد و در برخی کشورها نیز قوانین مالیاتی برای خرید و فروش مسکن فرصت‌هایِ سرمایه‌گذاری در مسکن را از بین می‌برد. یک نکته مهم دیگر هم این است که در کشور ما اختصاص تراکم برای ساخت در طبقات در واقع سبب شده است که فرصتهایی برای مالکین به وجود بیاورد که این خود معضلات بسیاری داشته است. یک مالک خصوصی که دانش و تجربه کافی نداشته است دخالتهای نا‌به جای بسیاری در هنگام ساخت دارد که از نظر کیفیت ساخت معضلاتی به همراه داشته است.

وی ادامه داد :‌مضاف بر آن حقی به وجود آمده است که یک شخص بتواند تعداد زیادی واحد مسکونی خالی را نگه دارد تا در اوج قیمتی بفروشد. در واقع ما در ایران همه اسباب به وجود آمدن احتکار مسکن را مهیا ساختیم. اما در شرایط کنونی تصمیم‌گیری برای تغییر این روند بسیار سخت خواهد بود. بایستی به این جرأت برسیم که مسکن را برای سرمایه‌گذاری ناامن کنیم. اگر چه شاید در کوتاه مدت برای خود اشخاص تصمیم گیرنده نیز این تصمیم سخت و ضرر آفرین است اما در بلند مدت فواید بسیاری خواهد داشت. مسئولین و تصمیم‌گیران بایستی و جرأت و آزادگی کافی برای اینکه مسکن را ناامن کنند داشته باشند حتی اگر خودشان از این اتفاق متضرر شوند! اینجا منافع شخصی نیز دخیل است! اما تعریف ماهیت مصرفی برای مسکن و برون آمدن از چنین حالت احتکار مانندی ثمرات بسیار مفیدی برای حوزه مسکن و همچنین اقتصاد کلان خواهد داشت. باید دقت کنیم تغییرات در قوانین بایستی به طریقی باشد که خود دولت‌ها و نهادهای عمومی نیز ترغیب و تا حدودی مجبور به عرضه زمین‌ها و املاک شوند.

اگر قصد فروش سهام عدالت خود را دارید بخوانید | سهام عدالت چند میلییونی شد

جاماندگان دریافت سهام عدالت منتظر اعلام خبر رسمی از سوی دولت و مجلس هستند تا بتوانند برگه های سهام عدالت خود را دریافت کنند.برای آزادسازی سهام عدالت دو گزینه مدیریت مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد. ثبت‌نام سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ کلید خورد و این پروسه تا پایان سال ۱۳۹۴ به ایستگاه آخر رسید وام سهام عدالت به سهامداران بدون ضمانت اختصاص می‌یابد.

تقریبا ۱۲ سال از عرضه سهام عدالت می‌گذرد و هنوز هم هستند افرادی که به‌عنوان جامانده این سهام را دریافت نکرده‌اند. اما عرضه سهام عدالت به رشد اقتصاد دارندگان این سهام کمکی کرده است؟

سهام عدالت نوعی یارانه است که در زمان دولت نهم به مشمولین پرداخت شد.

یک کارشناس بازار سرمایه درباره اثرگذاری عرضه سهام عدالت در بازار سرمایه و ادامه عرضه این سهام در بورس – تحت عنوان سهام عدالت جاماندگان – اظهار کرد: ورود سهام عدالت به هیچ عنوان باعث عمق بخشی بازار سرمایه نشد و سال‌هاست که هشدار می‌دهیم که سهام عدالت از ابتدا خشت کجی بوده که اگر بر روی آن هر دیواری بکشیم تا انتها این دیوار کج بالا می‌رود.

مهدی سوری با بیان اینکه ۱۵ سال است که بحث سهام عدالت مدیریت و جمع نشده تا سال‌های سال هم درگیر این بدعت اشتباه خواهیم بود، گفت: از مباحث و تعاریف اولیه کلاس‌های سرمایه‌گذاری در بورس این است که سهام‌داری برای افرادی مناسب است که پس‌انداز مازاد دارند و بر روی بخشی از این پول مازاد می‌توانند صبر، ریسک و زیان کنند، اما سهام عدالت به افرادی داده شد که نه پول مازاد و نه امکان صبر و ریسک را دارند و افرادی هستند که نیاز به نقدینگی دارند.

چرا عرضه سهام عدالت اشتباه است؟

سوری ادامه داد: اصولا در ساختار اقتصاد کشورمان هر نوع اعانه عمومی، هر نوع یارانه، کوپن و هر چیزی که به‌عنوان حمایت از قشر ضعیف تعریف کنیم اگر به‌صورت غیرنقدی باشد باعث ایجاد رانت و فساد و ارزش‌های از دست رفته می‌شود. هنوز کوپن فروش‌های حوالی میدان انقلاب و سهمیه سبد کالا به کارکنان داده و باعث می‌شد که یک کارمند شریف دولت اقدام به فروش سهمیه خود کند، را از یاد نبرده‌ایم. سهام عدالت هم از این قاعده مستثنی نیست چراکه به افرادی تعلق گرفته که سهامداری را انتخاب نکرده‌اند و این افراد به نقدینگی نیاز دارند و هر چیزی به این افراد اختصاص پیدا کند در کوتاه‌مدت آن را به وجه نقد تبدیل می‌کنند.

وی افزود: در این روند اگر یک مرجع بالاتری آن را به وجه نقد تبدیل کند، فرآیند را برای این افراد راحت‌تر می‌کند و حتی اگر امکان نقد شدن نباشد، اما افراد از مزایایی نقدی آن برخوردار باشند هم برای مردم راحت است، اما وقتی سهام داده می‌شود، افزاد اقدام به نقد شدن آن می‌کنند و همین روند فشار عرضه را ایجاد می‌کند و همین فشار عرضه باعث می‌شود سهامی با ارزش ۲۰میلیون تومان در اختیار این افراد باشد، اما امکان فروش آن را نداشته باشند و ارزش همین سهام یک هفته بعد به ۱۵میلیون و روز‌های بعدتر به ۱۰میلیون تومان و کمتر می‌رسد و همین موضوع بیشتر از آن‌که برای افراد ایجاد رضایت کند، ایجاد نارضایتی می‌کند.

اشکلات اساسی عرضه سهام عدالت

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در تمام جوانب سهام عدالت در بورس از جمله در مدل فروش، سرگردانی مردم بین کارگزاری‌ها، سپرده‌گذاری مرکزی و انواع اپلیکیشن‌های فروش و بانک‌ها، سیستم سرمایه‌گذاری‌های استانی ایرادات و اشکالات اساسی وجود دارد، گفت: از هر طرف به این موضوع نگاه کنیم غیر از لطمه زدن به بازار مالی، غیر از لطمه زدن به اعتماد عمومی و غیر از لطمه زدن به شرایط روحی افرادی که دولت قصد حمایت از آن‌ها را داشت، هیچ اثر دیگری نداشت و سال‌هاست که درباره سهام عدالت و اثرات آن هشدار می‌دهیم و باز هم می‌بینیم که مسئولان به راحتی درباره اختصاص سهام به جاماندگان صحبت می‌کنند و موضوع این است که چرا از اشتباهات درس نمی‌گیرند.

مهدی سوری درباره اشکالات فروش سهام عدالت و خروج نقدینگی از بازار ادامه داد: وقتی یک سرمایه‌گذار بازار سرمایه و شرکتی که یک نهاد مالی یک سهامی را به‌فروش می‌رساند با پول آن، سهام دیگری را خریداری می‌کند بنابراین اصل پول از بازار خارج نمی‌شود، اما در مقطعی دولت آدرس غلط داد و حقوقی‌ها را مقصر جلوه داد. در حالی‌که خود دولت سهام می‌فروشد و پول را خارج و خرج می‌کند.

سوری ادامه داد: وقتی سهامداران سهام عدالت سهم خود را بفروشند، پول سهام عدالت را از بازار خارج می‌کنند و وقتی ما بازاری داریم و پولی از آن خارج می‌شود، اما تعداد سهم‌ها در بازار کم نشده است قاعدتا کاهش ارزش باید بر روی سهام باقی‌مانده بر سرشکن شود و باعث می‌شود قیمت‌ها سطوح پایین‌تری را تجربه کنند.

وی با اشاره به ابهامات موجود در عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت استانی تاکید کرد: آخرین باری که با نمایندگان مجلس در این باره به بحث پرداختیم، در پایان جلسه به آن‌ها گفتم که تا چند سال آینده منتظر پرونده‌های فساد در شرکت‌های سرمایه‌گذاری‌های استانی باشید. موضوع این است که اعضای هیئت‌مدیره یک نهاد مالی و شرکت سرمایه‌گذاری باید افراد دارای صلاحیت باشند و اصولا این تعداد افراد دارای این صلاحیت مدیریت نهاد‌های مالی را در کشورمان نداریم. چراکه بازار کوچکی داریم و این تعداد افراد تربیت نشده‌اند. اساسا یک بدعت و ساختار جدید شکل داده‌ایم با این گستردگی که قابل مدیریت نیستند.