تعریف بازار و انواع مختلف بازارها


بازارهای نوظهور به کشورهایی اطلاق می‌شود که ویژگی‌هایی از بازارهای توسعه‌یافته کشورهای صنعتی را دارند. ولی شرایط لازم را برای قرار گرفتن در دسته کشورهای توسعه‌یافته ندارند. انجمن بازاریابی آمریکا

بازارهای مصرف کننده: ویژگی ها ، انواع و نمونه ها

بازارهای مصرف آنها بازارهایی هستند که تحت سلطه محصولات و خدمات طراحی شده برای مصرف کننده عادی هستند.آنها به طور کلی به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند: محصولات مصرفی ، محصولات غذایی و آشامیدنی ، محصولات خرده فروشی و محصولات حمل و نقل.

بازار مصرف ، بازاری است که از مصرف کنندگان داخلی تشکیل شده و کالاهایی را برای مصرف فردی یا خانوادگی خود خریداری می کنند. این با بازار مشاغل ، که در آن شرکت ها کالاها و خدمات را به شرکت های دیگر می فروشند ، متفاوت است.

صنایع در بازارهای مصرف معمولاً باید با تغییر وفاداری به برند و عدم اطمینان نسبت به محبوبیت آینده محصولات و خدمات مقابله کنند.

بازار مصرف همان سیستمی است که به ما امکان خرید محصولات و خدمات را می دهد. این موارد را می توان برای استفاده شخصی یا به اشتراک گذاری با دیگران استفاده کرد.

هر زمان که محصول یا خدمات را خریداری می کنید ، در بازار مصرف شرکت می کنید. خواه در حال تهیه مواد غذایی در هفته باشید یا پرداخت هزینه برای شستن ماشین خود ، در حال تبدیل شدن به بخشی از این سیستم بزرگتر هستید.

بازاریابی و مصرف کنندگان

در بازار مصرف ، بازاریابی نقشی اساسی در آموزش مردم در مورد گزینه های خرید بازی می کند. در نتیجه ، بسیار مهم است که شرکت ها به مشتریان بالقوه محصولات خود را آموزش دهند و آنها را به خرید آنها تشویق کنند.

این سیستم متنوع تر و پر جنب و جوش بازار آزاد را پرورش می دهد ، و این فرصت را برای جابجایی انواع و گزینه ها فراهم می کند.

از آنجا که مصرف کنندگان قدرت دارند و می توانند در مورد نحوه هزینه خود و نحوه استفاده از کالاهای خریداری شده خود تصمیم بگیرند ، گزینه های بیشتری نیز برای انتخاب دارند.

هرچه افراد بیشتری در آنجا باشند و به طور فعال محصولات را خریداری کنند ، بازار مصرف نیز فعال تر خواهد شد.

با توجه به ویژگی های مختلفی که می تواند مصرف کنندگان خاصی را از دیگران متمایز کند ، همه مصرف کنندگان از نظر سلیقه ، ترجیحات و عادات خرید یکسان نیستند.

مشخصات

این مشخصات بازارهای صنعتی و مصرفی است. ویژگی ها به کیفیت های متفاوت و مشابهی اشاره دارند که دو بازار را تشکیل می دهند.

جمعیت بازار

جمعیت بازار یا خریداران در بازار مصرف نسبتاً بیشتر از بازار صنعتی است.

این امر به این دلیل است که مشخصه بازار صنعتی وجود سازمانهای کمتری برای تولید یا فروش کالا یا خدمات است ، در حالی که بازار مصرف افراد ، جمعیت بیشتری هستند که کالاها و خدمات را برای مصرف شخصی خود خریداری می کنند.

اندازه خرید

خریداران صنعتی مقادیر بسیار زیادی خریداری می کنند ، زیرا آنها از آن برای فروش یا تولید استفاده می کنند ، در حالی که مصرف کنندگان در مقادیر کم خرید می کنند ، زیرا هدف اصلی آنها مصرف شخصی یا خانوادگی است.

فرآیند خرید

برای بازار صنعتی ، فرآیند خرید کاملاً پیچیده است ، زیرا افرادی که خرید می کنند اغلب قبل از تصمیم گیری در مورد خرید ، به مجوز از برخی گروه های مدیریتی احتیاج دارند.

به نظر می رسد که بازار صنعتی در مقایسه با بازار مصرف استراتژیک و منظم تر است. بازارهای مصرف کننده فرآیند تملک بسیار ساده ای را ارائه می دهند ، زیرا تأثیرات آنچنان پیچیده نیست.

سطح رابطه

در بازار مصرف ، این رابطه غالباً با یک معامله از راه دور که از طریق خرده فروش انجام می شود ، پایان می یابد. تولید کننده بندرت با مصرف کننده تماس شخصی برقرار می کند.

در بازاریابی صنعتی ، نزدیکی خریدار و فروشنده زیاد است. در بیشتر موارد ، ارائه دهنده خدمات شخصاً به مشتری مراجعه می کند و در مدت زمان طولانی با مشتری ارتباط شخصی واقعی برقرار می کند.

ساختار پرداخت

بازارهای صنعتی از ساختار پرداخت پیچیده تری استفاده می کنند ، جایی که یک شرکت سفارش می دهد و از طریق روش های لجستیکی از تحویل مراقبت می کند.

پس از تحویل ، فروشنده فاکتور را برای خریدار ارسال می کند که با آن شرکت خریدار می تواند کالای تحویل داده شده را طبق شرایط توافق شده پرداختی پرداخت کند.

در بازار مصرف ، مشتریان محصول مورد علاقه خود را انتخاب می کنند و سپس هزینه آن را با پول نقد ، کارت اعتباری یا چک پرداخت می کنند.

ترویج

در بازار تجارت ، شرکت ها برای بازاریابی محصولات و خدمات خود درگیر تبلیغات رسانه ای نیستند. در عوض ، آنها از کانال های رسمی بیشتری مانند مجلات ، روزنامه ها و ایمیل های مستقیم به شرکت های علاقه مند استفاده می کنند.

تبلیغات در رسانه ها به طور کلی بخش عمده ای از استراتژی تبلیغاتی است که شرکت ها برای بازاریابی محصولات خود در بازارهای مصرف از آن استفاده می کنند.

انواع

بازارهای مصرف کننده توسط خریداران درون آنها تعریف می شود. شرکت ها می توانند محصولات و خدمات خود را با انواع مختلف بازارهای کلان مصرفی تطبیق دهند.

تجارت به تجارت (B2B)

B2B (Business-to-Business) یک مدل تجاری است که معاملات تجاری را از یک شرکت به شرکت دیگر تسهیل می کند. به عنوان مثال ، یک شرکت سازنده تجهیزات مهندسی که این تجهیزات را به یک شرکت ساختمانی عرضه می کند.

فروش از طریق تجارت از طریق کسب و کار به این معنی است که سفارشات بزرگتری از مشتری های کمتری دریافت کنید ، بیشتر از این که به تبلیغات و تبلیغات نیاز داشته باشید ، تعامل شخصی بیشتری داشته باشید.

فروش صنعتی

این شرکت از شرکتهایی تشکیل شده است که تجارت کالاهای بادوام مانند ماشین آلات ، مواد اولیه ، مواد شیمیایی ، مبلمان و لوازم اداری را انجام می دهند.

فروشندگان یا تامین کنندگان باید در زمینه محصول یا خدمات خود و به طور کلی بازار متخصص باشند. یک رویکرد فروش مشاوره ای اغلب با مشتریان استفاده می شود ، که به آنها در حل مشکلات یا دستیابی به اهداف خاص کمک می کند.

خدمات حرفه ای

این خدمات شامل مشاوره یا تأمین نیازهای تجاری مانند بازاریابی ، فناوری اطلاعات ، منابع انسانی ، مشاوره مدیریت و حقوق و دستمزد است.

خدمات مالی

این خدمات عبارتند از: بانکداری ، بیمه ، اعتبار و وام تجاری ، برنامه ریزی مالیاتی ، سرمایه گذاری و مدیریت دارایی.

متخصصان خدمات مالی اغلب بسیار آموزش دیده ، دارای گواهینامه و دارای مجوز هستند. آنها باید از مقررات خاصی پیروی کنند.

تجارت به مصرف کننده (B2C)

B2C (تجارت به مصرف کننده) مدلی است که در آن خرده فروشان مستقیماً به مصرف کنندگان نهایی می فروشند. بازار خرده فروشی از سوپرمارکت ها ، فروشگاه های بزرگ ، زنجیره های غذایی ، فروشگاه های ویژه و حق رای دادن تشکیل شده است.

این نوع بازار حاشیه سود کمی ایجاد می کند ، اما پتانسیل رشد بالایی دارد. اگر مشتریان ارزش کافی برای پول خود را دریافت کنند ، فقط در این صورت آنها به مارک های تجاری وفادار خواهند بود و خریدهای مکرر انجام می دهند.

بازار محصولات مصرفی

بازاریابی تهاجمی در بازار محصولات مصرفی مورد نیاز است ، زیرا مشتریان در این بازار وفاداری ندارند و تمایل دارند خیلی سریع از یک مارک به مارک دیگر بروند.

از ویژگی های آن رقابت بالایی در بین فروشندگان است. شرکت ها به طور مداوم درگیر اصلاح مدل های تجاری و فعالیت های تجاری خود هستند تا خود را با نیازهای متغیر مصرف کننده سازگار کنند.

بازار مواد غذایی و آشامیدنی

این بازار شامل لبنیات ، نانوایی ، محصولات غذایی بسته بندی شده ، نوشیدنی ها ، شیرینی جات ، آبجو ، نوشیدنی های الکلی ، گوشت و محصولات مرغ است. این نوع بازار مصرف مملو از فرصت های رشد است.

با توجه به تغییر سبک زندگی در عصر حاضر ، آگاهی مشتری و وفاداری به برند مشتری به رشد این بازار در سطح دیگری کمک می کند.

بازار خدمات حمل و نقل

این سرویس از تعریف بازار و انواع مختلف بازارها خدمات پستی ، خدمات پیک و خدمات لجستیکی تشکیل شده است. شرکتهای این نوع بازار اساساً به یک نام تجاری ، یک شبکه توزیع قوی و مقدار قابل توجهی سرمایه گذاری سرمایه ای نیاز دارند.

با ظهور فناوری های پیشرفته مانند تجارت الکترونیکی و استفاده روزافزون از اینترنت ، افق های جدیدی برای این نوع بازارها گشوده می شود.

تقسیم بازار مصرف کننده

بازار مصرف توسط فروشندگان کالبد شکافی می شود و پربارترین گروه های خرید را برای هر محصول خاص تقسیم می کند.

تقسیم بندی جمعیتی

بازارها را بر اساس متغیرهایی مانند سن ، جنس ، اندازه خانواده ، درآمد ، شغل ، تحصیلات ، مذهب ، قومیت ، ملیت و طبقه اجتماعی به گروه های مختلف تقسیم کنید.

اندازه گیری عوامل دموگرافیک نسبت به سایر انواع متغیرها آسان تر است. بیشتر این دسته های جمعیتی با دامنه خاصی تعریف می شوند.

سن

این یکی از متغیرهای رایج جمعیتی است که برای تقسیم بازارها استفاده می شود. برخی از شرکت ها محصولات مختلفی را ارائه می دهند یا از رویکردهای مختلف بازاریابی برای گروه های سنی مختلف استفاده می کنند.

جنسیت

تقسیم بندی جنسیتی ، به عنوان مثال ، در لباس ، لوازم آرایشی و مجلات استفاده می شود.

درآمد

از درآمد برای تقسیم بازار استفاده می شود زیرا بر خرید محصولات توسط مردم تأثیر می گذارد. بر قدرت خرید و سبک زندگی مصرف کننده تأثیر می گذارد.

طبقه اجتماعی

طبقه اجتماعی را می توان به طبقه بالا ، متوسط ​​و پایین تقسیم کرد. بسیاری از شرکت ها به لباس ، اثاثیه منزل ، فعالیت های اوقات فراغت ، محصولات و خدمات طراح برای طبقات خاص اجتماعی اختصاص یافته اند.

تقسیم بندی جغرافیایی

منظور از تقسیم یک بازار به واحدهای مختلف جغرافیایی ، مانند کشورها ، ایالت ها ، مناطق ، شهرها یا محله ها است.

متغیرهای جغرافیایی مانند آب و هوا ، منابع طبیعی و تراکم جمعیت بر نیازهای محصولات مصرفی از یک منطقه به منطقه دیگر تأثیر می گذارد.

به عنوان مثال ، شرکت هایی که لباس های ساحلی می فروشند احتمالاً محصولات بیشتری را در آب و هوای گرم به فروش می رسانند.

تقسیم بندی روان شناختی

در مورد محصولات خاص ، رفتار خرید عمدتا به ویژگی های سبک زندگی و شخصیت بستگی دارد.

خصوصیات شخصیت

این به صفات شخصیتی ، نگرش ها و عادات فردی فرد اشاره دارد. وقتی کالایی مشابه بسیاری از محصولات رقابتی باشد ، استفاده می شود و سایر متغیرهای تقسیم بندی بر نیازهای مصرف کنندگان تأثیر نمی گذارند.

شیوه زندگی

تجزیه و تحلیل سبک زندگی با تقسیم بازارها به گروه های مبتنی بر فعالیت ها ، علایق ، عقاید و نظرات ، دید گسترده ای از مصرف کنندگان را فراهم می کند.

تقسیم رفتاری

شرکت ها دوست دارند بدانند که مصرف کنندگان هر چند وقت یکبار از رستوران ها ، فروشگاه ها یا محصولاتشان استفاده می کنند.

وضعیت کاربر

برخی اوقات بازارها بر اساس وضعیت کاربر تقسیم بندی می شوند ، یعنی بر اساس: کاربر غیر کاربر ، کاربر سابق ، کاربر بالقوه ، کاربر بار اول و کاربر عادی محصول.

نرخ مصرف

بازارها را می توان با توجه به میزان استفاده ، براساس کاربران سبک ، متوسط ​​و سنگین تشخیص داد.

کاربران سنگین معمولاً درصد کمی از بازار را تشکیل می دهند ، اما نمایانگر درصد بالایی از کل مصرف هستند.

وضعیت وفاداری

- کاملاً وفادار: مشتریانی که دائماً یک مارک را می خرند.

- وفادار: مصرف کنندگان وفادار به دو یا سه مارک.

- بی وفا: مصرف كنندگانی كه از یك برند به برند دیگر تغییر می كنند.

- تعویض کنندگان: مصرف کنندگانی که به هیچ مارکی وفاداری نشان نمی دهند.

نمونه های واقعی

بزرگترین بازار

بازار مصرف در ایالات متحده متشکل از تقریباً 300 میلیون مصرف کننده است. ایالات متحده بزرگترین بازار مصرف در جهان را دارد. مصرف کنندگان بیش از هر کشور دیگری در آن کشور هزینه می کنند.

از آنجا که این بازار بسیار گسترده است ، به تقسیم آن به بخشهای قابل کنترل تر کمک می کند.

جنسیت

جنسیت اساسی ترین توصیف جمعیتی بازار مصرف است. بازاریاب های دستمال بهداشتی می دانند که بازار مصرف آنها 100٪ زنانه خواهد بود.

با این حال ، بازاریاب های کاندوم می دانند اگرچه مردان بیشترین استفاده کنندگان را در اختیار دارند ، اما زنان نیز یک گروه مهم خرید هستند.

سن

سن دومین توصیف کننده مهم گروهی از خریدهای مصرف کننده است و بر روی خرید چه کسی و چه چیزی تأثیر می گذارد. کودکان از اسباب بازی استفاده می کنند اما والدین و پدربزرگ و مادربزرگ آنها را خریداری می کنند.

با این حال ، این اسباب بازی ها برای کودکان به بازار عرضه می شود ، سپس آنها خریداران اصلی خود را از تمایل خود به داشتن اسباب بازی آگاه می کنند. بازار اسباب بازی آمریکا 20 میلیارد دلار تجارت است.

طبق Ecommerce-Guide.com ، 41٪ از اسباب بازی هایی که به صورت آنلاین خریداری می شوند متعلق به زنان است در حالی که تنها 29٪ از مردان به صورت آنلاین اسباب بازی خریداری می کنند.

بنابراین ، تولیدکنندگان اسباب بازی بیشتر زنان را هدف قرار می دهند ، مگر اینکه اسباب بازی بیشتر مربوط به فعالیتهای کلیشه ای مردانه تر ، مانند ورزش های تماسی یا اتومبیل های مسابقه باشد.

بزرگترها

رنگ موی خاکستری اغلب توسط خانمهای 45 سال به بالا خریداری می شود. بازاریابان این واقعیت را هنگام تهیه برنامه های تبلیغاتی برای جلب نظر آن دسته از مصرف كنندگان در نظر می گیرند.

مردان میانسال به طور طبیعی مانند مردان جوان احساس مردانگی نمی کنند و به بازار مصرف کننده اتومبیل های پر زرق و برق سریع ، درمان های ورزشی و طاسی تبدیل می شوند.

خودروسازان برای دستیابی به این بازارهای مصرف کننده مردانه که با عوامل جمعیت شناختی (سن) و روانشناختی (پرنسا) مشخص می شوند ، در کانال Golf یا ESPN تبلیغات می کنند.

جغرافیا

جغرافیا نیز عامل مهمی در بازارهای مصرف است.چکمه ها و کلاه های کابوی فروشندگان بزرگی در آستین ، تگزاس هستند ، اما فقط به صورت مماس در آلبانی ، نیویورک به فروش می رسند.

درآمد

درآمد راهی دیگر برای تقسیم بندی یک گروه خرید از مصرف کنندگان است. تعداد افرادی که برای یک فراری جدید 300 هزار دلاری در بازار حضور دارند بسیار کمتر از بازار مصرف بالقوه یک فورد جدید 30 هزار دلاری است.

بازارهای سنتی؛ قلب تپنده شهرها چه بخش‌هایی دارد؟

بازار برایمان مفهوم آشنایی دارد؛ گاهی بوی کودکی می‌دهد و گاهی یادآور ادویه‌جات رنگارنگ است. گر چه امروز به هر مرکز خریدی بازار می‌گوییم امّا اگر کمی در پشت ذهنمان بگردیم، می‌بینیم مفهوم اصیل بازار با دالان‌های مسقف، دکان‌های کوچک و باربرهایی که هر از گاهی از میان گذرگاه‌هایش رد می‌شوند برایمان تداعی می‌شود. واقعیت هم همین است، بازار به عنوان یکی از اجزای شهر از گذشته، معماری و عناصر ویژه خودش را دارد و با پاساژها، مراکز خرید و مال‌های بزرگ بسیار تفاوت دارد.

با توجه به همین اهمیتی که در بازارها نهفته است، در این مطلب می‌خواهیم کمی دقیق‌تر اجزای مختلف بازارهای سنتی را یاد بگیریم. احتمالا در شهر خودتان یا شهری که به آن سفر کرده‌اید اصطلاحاتی مثل راسته، سرا یا تیمچه به گوشتان خورده. در این مطلب می‌خواهیم ببینیم هر کدام از این نام‌ها چه مفهومی دارد و اساساً بازارها چه عناصر مهمی دارند. شناخت این موارد به ما کمک می‌کند در بازارهای طویل و پیچیده سنتی، آنچه می‌خواهیم را سریع‌تر پیدا کنیم.

بازار سنتی

عکس از آرشیو لست سکند | صونا رجعتی

چرا همه شهرها بازار سنتی دارند؟

از دوره اسلامی به بعد، بازار تبدیل به یکی از عناصر مهم شهری در کنار مسجد و ارگ شد؛ به اندازه‌ای که شهر با بازارش معنا می‌گرفت و این بازار در مرکز شهر قرار داشت. در واقع بازار جزئی از هسته مرکزی شهر بود که توسعه شهر در اطراف آن شکل می‌گرفت. به همین دلیل هم هست که به شهرها مختلف که سفر می‌کنید، معمولا یک بازار سنتی دارند که از گذشته به جا مانده و در اطرافش جاذبه‌های تاریخی و بافت قدیمی وجود دارد. بنابراین اگر از آن دسته افرادی هستید که به دیدن جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی و بافت قدیمی شهرها علاقه دارید، در اکثر مواقع می‌توانید مستقیم به سمت بازار سنتی شهر حرکت کنید.

بازارهای سنتی از تعریف بازار و انواع مختلف بازارها معماری ویژه‌ای پیروی می‌کردند، با اینکه هر کدام با توجه به اقلیم و شاخص‌های فرهنگی ممکن بود ویژگی‌های خاصی هم داشته باشند، امّا در کلیّات بازارهای سنتی از یک معماری کلی تبعیت می‌کردند. بنابراین حضوری بعضی عناصر در معماری بازارها لازم است. حالا در این بخش با این عناصر مهم و اجزای مختلف بازار آشنا می‌شویم.

بازارهای سنتی

عکس از آرشیو لست سکند | احسان تریپز

راسته بازار

راسته‌ها گذرهای معمولا سرپوشیده از تنه اصلی بازار هستند که از دروازه‌ها به تعریف بازار و انواع مختلف بازارها درون می‌آمدند. این راسته‌ها معمولا پهنای 6 تا 12 گام دارند (البته گاهی راسته‌های تنگ‌تر هم ممکن است ببینیم) راسته‌ها معمولا سرپوشیده‌اند امّا نمی‌دانیم دقیقا از چه زمانی سرپوشیده شدند. و این سرپوشیدگی در همه شهرها یکسان نیست و تفاوت‌هایی با هم دارد. علت مهمی که بازارها را سرپوشیده می‌کردند یکی اقلیم بوده و دیگری بستن بازار.

دکان‌ها در دو سویه راسته قرار می‌گرفتند. معمولا دکان‌ها از یک سکو، یک فضای بستۀ دادوستد و یک انبارک (پستو) تشکیل می‌شدند. داخل دکان‌ها طاقچه‌هایی برای چیدن کالاها وجود داشت و بیرونش هم درهای یک یا دو لته که امروزه بیشتر به صورت کرکره‌ای است.

راسته‌ها از ابتدا موضوع بندی می‌شدند به این معنی که مثلا راسته پارچه فروشان به فروش پارچه اختصاص داشت و از راسته‌های دیگر متمایز بود. این کار باعث می‌شد هر کس به راسته‌ای که نیازش برطرف می‌شود برود و زمانش بیهوده در بازار تلف نشود.

عکس از آرشیو لست سکند | آوات مام قادری عکس از آرشیو لست سکند | احسان تریپز

چارسو یا چارسوق بازار

از برخورد راسته‌ها با هم، چارسوها پدید می‌آیند. چارسوها فضا و بلندای بیشتری از راسته‌ها دارند و همین فضای بیشتر امکان بهتری برای معماران فراهم می‌کند که تزئیناتی در آن به کار ببرند. بنابراین در ارسوها ممکن است تزییناتی مثل کاشی‌ها، کنج سازی‌ها و گچبری‌ها و نقاشی‌ها می‌کند.

چارسوق بازار

عکس از آرشیو لست سکند | صونا رجعتی

سرا در بازار

با گذر از راسته به فضاهای سرباز یا سرپوشیده‌ای می‌رسیم که به نام سرا، خان، تیم و تیمچه در ایران و کشورهای همسایه، بدستان خاص ترکیه، و فندق و وکاله در کشورهای شمال افریقا و قیصریه (یا قیساریه) در بیشتر کشورهای اسلامی نامیده می‌شود. سرا فضای میانی دربسته است که به دور آن یگان‌های نشست بازرگانان، کاسب‌ها و هنرورزان چیده شده. همچنین می‌توان گفت که سرا، همان راستۀ سربازی است که فضای میانی آن گشاده‌تر شده است.

ساده‌ترین سراها، حجره‌های یک طبقه‌ای داشتند که در دو، سه یا چهار سوی حیاط مرکزی قرار می‌گرفتند. سکویی سرتاسری جلوی حجره‌ها و حوض یا سکوی باراندازی در میان حیاط قرار می‌گرفت. این حیاط‌ها با دالان باریک و دری به راسته‌ها وصل می‌شدند.

سرا در بازار

عکس از آرشیو لست سکند | shema

تیمچه بازار

معماری تیمچه‌ها شبیه راسته‌ها امّا در اندازه کوچکتر بوده است. تیمچه‌ها بیشتر سرپوشیده هستند و با گنبدهای بزرگ خود و کاربندی‌ها و تزیینات بسیار در گچ‌بری و درودگری از ویژگی‌های بازارهای ایرانی‌اند.

در بخش ورودیِ بعضی از سراهای بزرگ، فضای گنبددار باشکوهی دیده می‌شود که در استناد وقفی به آنها «دالان» می‌گویند. ازنگاه معماری این دالان‌ها همان تیمچه‌های سرپوشیدۀ گنبددار هستند که از دیدگاه ساختار شبیه چارسوهای بزرگ هستند.

عکس از آرشیو لست سکند | نادر مزرعه شادی عکس از محمدعلی مریزاد | خبرگزاری تسنیم

سخن آخر

هنوز که هنوز است با وجود اینکه بازارهای سنتی و قدیمی در بعضی شهرها رمق چندانی ندارند و رونق گذشته هم برایشان نمانده، وقتی درونشان قدم می‌زنید، انگار مستقیما با روح بناها و مردم گذشته وصل می‌شوید. انگار رنگی از اصالت درونشان پخش شده که همچنان هم لمس می‌شود. در واقع بازارهای قدیمی گر چه ماهیتشان مثل مراکز خرید امروز داد و ستد بوده امّا انگار در معنا بسیار متفاوت بودند.

منبع: دایره المعارف بزرگ اسلامی

مطالب مرتبط

در این متن تصمیم داریم با مهمترین جاهای دیدنی شهر تبریز آشنا شویم؛ شهری که یکی از گردشگرپذیرترین شهرهای ایران است و جاذبه های گردشگری بسیاری در دل خودش جای داده. مکان‌هایی که در سفر به شهر تاریخی تبریز می‌توانید ببینید، بسیار زیادند و ما

چابهار با آن همه جذابیت‌های طبیعی و زیبای‌اش و مخصوصا با هوای بسیار دلپذیر و به اصطلاح همیشه بهاری‌اش، پذیرای گردشگران مختلفی از جای جای ایران و حتی جهان بوده و هست. اما جدای از طبیعت و اقلیم متحیر کننده چابهار، یکی از موارد دیگری

برای بسیاری از ایرانیان، نام مشهد در وهله اول یادآور حرم امام رضا است؛ اما نباید فراموش کنیم که مشهد یکی از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهرهای ایران است که در تاریخچه غنی خود، اماکن، نام‌ها و رویدادهای بسیار مهمی را ثبت کرده است. همچنین از

اگر دوست دارید با خاص‌ترین شهرهای جهان از نظر معماری آشنا شوید همراه ما باشید. چرا که در مطلب پیش روی صحبت ما با یک سازه خاص نیست و درباره عجیب‌ترین ساختمان‌های جهان صحبت نخواهیم کرد، بلکه قرار است درباره 10 شهر و روستایی صحبت

شهر سوخته در سمت راست جاده تعریف بازار و انواع مختلف بازارها زابل به زاهدان قرار دارد و یادگار تمدنی 5000 ساله است. شهری که نشانی از رونق منطقه در هزاره سوم و دوم پیش از میلاد دارد. وقتی از این محوطه بازدید می‌کنید، باقی‌مانده شهری پرعظمت را می‌بینید که 3200

هگرا یا مدائن صالح منطقه‌ای باستانی در شمال غربی عربستان سعودی، بخشی از شهر العلا و از توابع مدینه است. هزاران سال پیش، هگرا، یکی از مراکز مهم داد و ستد در منطقه بوده و بخشی از تمدن نبطه به حساب می‌آمده. معماری صخره‌ای هگرا

بخش بندی بازار (تقسیم بازار)

بخش بندی بازار

بخش‌بندی بازار Market Segmentation فرایند تقسیم یک بازار ناهمگن به بخش‌های همگن برای انتخاب بخش هدف می‌باشد. در واقع تقسیم بازار به فرایندی گفته می‌شود که طی آن بازار هدف محصول یا خدمت، به گروه‌هایی متجانس از مشتریان تقسیم می‌شود. در هر گروه مشتریانی قرار دارد که رفتارهای خرید مشابهی از خود بروز می‌دهند.

یکی از عوامل بسیار مهمی که منجر به افزایش توجه به تقسیم بازار در استراتژی بازاریابی سازمان، افزایش رقابت و تعداد رقبا است. در اکثر موارد، کل بازار بالقوه برای محصول بیشتر از حد متنوع یا ناهمگن است که به عنوان یک بازار هدف در نظر گرفته شود. تقسیم بازار فرآیندی است که از طریق آن کل بازار بالقوه برای یک محصول به بخش‌ها یا اجزاء کوچکتری تقسیم می‌گردد.

تقسیم بازار هسته مرکزی استراتژی بازاریابی است. استراتژی بازاریابی شامل گزینش بازار هدف و توسعه و تدوین برنامه بازاریابی موثر برای موفقیت در بازار هدف می‌باشد. از این رو بخش‌بندی بازار روندی برای تشخیص و تفکیک ویژگی‌های خریداران است جهت انتخاب بازارهایی که سازمان می‌خواهد یا می‌تواند محصولات و خدماتش را به آن عرضه کند. همچنین طراحی محصولات و برنامه‌های بازاریابی برای پاسخگویی به احتیجات خریداران مورد نظر از طریق فرایند بخش‌بندی بازار قابل حصول است. وقتی تعداد مصرف‌کنندگان محصول یا خدمتی زیاد باشد باید بازار را تقسیم کرد. این امر سبب می‌شود بازار نامتجانس به خرده‌بازارهایی با خصوصیات متجانس تقسیم شود. در این مقاله بخش بندی بازار مورد تشریح قرار گرفته است.

تعریف بخش بندی بازار

بخش‌ها بر طبق گروه‌بندی مشتریان به لحاظ ویژگی‌ها یا نیازهای یکسان ایجاد می‌شوند. بخشهای حاصله بدین ترتیب با توجه به ابعاد مذکور، همگن قلمداد می‌گردند. یعنی خریداران بالقوه هر بخش با توجه به ابعاد کلیدی بیش از خریداران سایر بخشها به یکدیگر شبیه هستند. هدف در اینجا شناسایی گروه‌هایی است که به شیوه‌ای مشابه نسبت به برنامه‌های بازاریابی واکنش نشان می‌دهند.

بخش بندی بازار، فرایندی است که بر اساس آن یک بازار به زیربخش‌های متمایزی از مشتریانی که نیازها و مشخصاتشان یکسان است تقسیم‌بندی می‌شود. از آنجاکه مشتریان هر بخش نیازها و خواسته‌های یکسانی دارند، به یک طرح بازاریابی و یک محصول خاص به شیوه‌ای مشابه پاسخ می‌دهند. بخش‌بندی بازار کمک می‌کند با تقسیم یک بازار بزرگ به بخشهای کوچکتر، منابع سازمان به‌طور بهینه صرف مشتریان اصلی شود.
فیلیپ کاتلر

به‌طور کلی یک مدل STP بازاریابی از سه مرحله تشکیل می‌شود که عبارتند از:

  • تقسیم بازار : شناسایی نیازهای مشتریان و بخش‌های بازار؛ تعیین دقیق‌تر خصوصیات هر کدام از بخش‌ها : تعیین جذابیت هر کدام از بخش‌ها؛ انتخاب بخش‌های هدف : شناسایی مزیت‌های متمایزکننده هر بخش؛ توسعه و انتخاب موقعیت مورد نظر

براساس این الگو شرکت در برنامه‌ریزی استراتژیک خود نخست باید بازار را به درستی به بخش‌های مختلف تقسیم کند. سپس بخش‌های مختلف بازار براساس اهداف و توانمندی‌های شرکت ارزیابی می‌شود تا بهترین بخش بازار انتخاب شود. سپس با شناخت دقیق بازار هدف باید نفوذ در بازار و تثبیت جایگاه شرکت در آن بازار صورت بپذیرد.

مراحل تقسیم بازار

مزیت اصلی تقسیم بازارها آن است که به بازاریابان اجازه می‌دهد تا محصولات را بهتر با نیازهای انواع مختلف مشتریان انطباق دهند. توسعه آمیخته بازاریابی مناسب برای بازار هدف، منجر به کسب مزیت رقابتی برای شرکت می‌گردد. این مزیت ماحصل متناسب سازی طراحی محصول، تلاشهای تبلیغاتی، قیمت‌گذاری و توزیع با ارجحیت‌های مشتریان می‌باشد.

فرآیند تقسیم بازارها در دو مرحله انجام می‌گیرد:

در مرحله اول، متغیرهای تقسیم انتخاب شده و بازار بر طبق این ابعاد تقسیم می‌گردد. بدین ترتیب، گروههایی از مشتریان شناسایی می‌شوند که به آمیخته‌های بازاریابی مجزایی نیاز دارند.

دومین مرحله به تقسیم بازار به خرده بازارها از بخشهای حاصله معطوف می‌شود. خرده بازارهای هر بخش منطبق با ویژگیهای متمایز جمعیت شناختی و رفتاری آن می‌باشد. پس از تکمیل فرآیند تقسیم، هر بخش حاصله بر طبق جذابیتش برای شرکت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بازارهای هدف شرکت بر مبنای این ارزیابی انتخاب می‌شود از این مرحله به عنوان انتخاب بازار هدف یاد می‌شود.

برای شناسایی بخش‌های بازار با پاسخ همگن نسبت به برنامه‌های بازاریابی، سه شرط باید برآورده شوند:

۱- ابعاد یا مبناهای به کار رفته برای تقسیم بازار باید قابل سنجش باشند.

۲- هر بخش بازار باید از طریق کانال‌های موجود قابل دسترسی باشد. این کانال‌ها عبارتند از: رسانه‌های تبلیغاتی، کانال‌های توزیع و نیروی فروش شرکت.

۳- هر بخش باید بقدر کافی بزرگ باشد تا سود‌ده قلمداد شود. سود‌ده بودن یک بخش تحت تأثیر بسیاری از عوامل قرار می‌گیرد از جمله ماهیت صنعت اندازه شرکت و ساختار قیمت‌گذاری آن.

بخش بندی بازار (تقسیم بازار)

بخش بندی بازار (تقسیم بازار)

فواید بخش بندی بازار

در صورتی که بخش‌بندی بازار توسط یک شرکت به خوبی انجام شده و به خوبی به کار گرفته شود، فواید زیادی را متوجه شرکت خواهد کرد؛ از جمله:

تسهیل انتخاب بازار هدف: از آنجا که بخش‌بندی بازار نیازمند شناسایی دقیق مشخصات گروه‌های موجود در بازار است، لذا آشنایی با این خصوصیات انتخاب بین آنها را برای شرکت تسهیل می‌کند.

افزایش سودآوری: گاهی امکان افزایش قیمت‌ها در ازای ارائه خدمات جدید برای کل بازار میسر نیست. در این حالت تعریف بخش‌های خاصی که مشتاق استفاده از خدمات جدید هستند، می‌تواند راهگشا باشد.

شکل‌دهی به نیازها: بخش‌بندی به شرکت کمک می‌کند تا بتواند نیازهای جدیدی را در گروه‌های خاصی از مشتریانش برانگیزد و همچنین پیش‌بینی بهتری از آینده آن بخش داشته باشد.

ایجاد نوآوری: توجه به کل بازار به‌صورت یکجا باعث می‌شود خصوصیات آن به‌طور کلی و بدون جزییات در نظر گرفته شود.

افزایش کارایی بازاریابی: از آنجا که منابع هر شرکتی دارای محدودیت است، لذا تعریف دقیق نیازهای مشتریان و انجام فعالیت‌های بازاریابی مطابق با آن الزامی است.

سودمندی مشتریان: ارائه محصولات کامل‌تری که مطابقت بیشتری با نیازهای مشتریان داشته باشد، نه تنها به نفع شرکت است، بلکه نفع مشتریان را نیز در پی خواهد داشت.

رابطه پایدار با مشتری: از آنجا که نیازهای مشتریان در طول زمان تغییر می‌کند، بخش‌بندی بازار به تولیدکننده کمک می‌کند که از نزدیک در جریان این تغییرات باشد و محصولات خود را متناسب با نیازهای جدید آنها ارائه کند.

افزایش در سهم بازار: به‌دست آوردن سهم بالای بازار یکی از فواید مستقیم و مهم تقسیم بازار محسوب می‌شود. از آنجا که تقسیم بازار باعث می‌شود بخش‌های خاصی از بازار برای تولیدکننده دارای اولویت باشد، لذا تمرکز تولیدکننده در آن بخش موجب افزایش سهم وی از آن بخش و کل بازار می‌شود.

سطوح مختلف تقسیم بازار

تقسیم بازار می‌تواند در چند سطح مختلف صورت گیرد. در واقع هر شرکتی با توجه به نیازهای خود سطحی از تقسیم بازار را انجام می‌دهد.

در بازاریابی انبوه، در واقع هیچ گونه تقسیم بازاری صورت نگرفته و بازار هدف یک شرکت به‌صورت یک کل در نظر گرفته می‌شود. این حالت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که یک شرکت رقیبی نداشته و نیازی به تقسیم بازار و شناسایی نیازها و خصوصیات مشتریان خود نمی‌بیند. همچنین ممکن است یک شرکت دارای مشتریان خاصی باشد که تقسیم بازار در مورد آن مصداق نداشته باشد.

در بازاریابی بخشی، بازار بر اساس برخی نیازهای همگن اجزای آن، به چند قسمت تقسیم می‌شود. برخی گروه‌های خاص در بازار که دارای خصوصیات مشخصی هستند شناسایی شده و متناسب با آنها محصول و خدمت ارائه می‌گردد. مرحله اولیه تقسیم بازار از بازاریابی بخشی شروع می‌شود.

در بازاریابی موقعیتی، بخش‌هایی در نظر گرفته می‌شوند که پتانسیل فراوانی برای شرکت در آنها وجود دارد و بازار هدف سایر شرکت‌ها قرار نگرفته‌اند. این مرحله نیازمند آن است که بازار با دقت بیشتری تحلیل شود. علاوه بر خصوصیات بارز گروه‌های موجود در بازار، خصوصیات سایر اجزای بازار نیز که امکان تبدیل به مشخصه یک بخش را دارد، مد نظر قرار می‌گیرد.

آخرین و عمیق‌ترین سطح تقسیم بازار عبارت است از بازاریابی خرد که در آن شرکت، خصوصیات منحصربه‌فرد همه مشتریان را در نظر می‌گیرد و علایق و ترجیحات آنها را در تعیین بخش‌های بازار دخیل می‌کند. تفاوت این نوع بخش‌بندی با حالت ایده‌آل بازاریابی که در آن محصول مطابق با نیازها و علایق تک‌تک مشتریان تولید می‌شود، در این است که در اینجا شناسایی علایق مشتریان برای ایجاد بخش‌هایی صورت می‌گیرد که محصول مطابق با خصوصیات مشترک اعضای آن تولید می‌شود.

مبانی تقسیم بازار

تقسیم بازار علاوه بر اینکه در سطوح مختلفی صورت می‌گیرد، می‌تواند مبانی مختلفی نیز داشته باشد. عموماً تقسیم بازار مبنای جغرافیایی، آماری، روانی و رفتاری دارد. مبنای جغرافیایی بخش‌های بازار می‌تواند کشورها، استان‌ها، شهرها و یا مناطق شهری باشد. مبانی آماری نیز شامل مواردی مثل سن، جنس، درآمد، اشتغال، دین، طبقه اجتماعی و اندازه خانواده است. این تقسیم‌بندی می‌تواند بر اساس یکی از این موارد باشد، برای مثال، افراد بین ۲۰ تا ۳۰ سال به عنوان یک بخش بازار شناخته شود؛ یا ترکیبی از این موارد مانند زنان مسلمان بالای ۴۰ سال به عنوان یک بخش بازار تعریف شود.

مبنای روانی تقسیم بازار پیچیده‌تر از دو مورد قبلی است و معمولاً در سطوح بالاتر تقسیم بازار مطرح می‌شود. در این حالت، مواردی مثل شیوه زندگی، شخصیت فردی و اجتماعی، ارزش‌ها و اعتقادات مد نظر قرار می‌گیرد. برای مثال، افرادی که علاقه و اشتیاق به استفاده از تکنولوژی‌های نو دارند، بخشی را تشکیل می‌دهند که عموماً رفتارهای مشابهی را در مقابل برخی محصولات و خدمات بروز می‌دهند. همچنین افرادی که تعریف بازار و انواع مختلف بازارها دارای برخی اعتقادات خاص هستند، ممکن است فارغ از مشخصات آماری و جغرافیایی‌شان رفتارهای خرید معینی داشته باشند.

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند مبنای تقسیم بازار باشد، خصوصیات رفتاری مشتریان است. این خصوصیات می‌تواند ناشی از موقعیت، منفعت، اخلاق و… باشد که همچنانکه مشخص است شناسایی و تشخیص آنها، به‌دلیل خصوصی بودنشان کار آسانی نیست. لذا میزان مصرف، زمان مصرف و متغیرهایی مانند آن می‌تواند نشانگر خوبی برای این مورد باشد. آنچه تا اینجا گفته شد، خلاصه‌ای در مورد استراتژی تقسیم بازار، فواید و مبانی آن بود. در بخش دوم این نوشته، به بررسی این استراتژی، امکان اجرا و روش‌های مختلف اجرای آن در حوزه اپراتوری موبایل با تأکید بر بازار ایران خواهیم پرداخت.

جمع بندی بحث

به دلایل مختلف، نقش بخش‌بندی بازار افزایش یافته است. اولاً روند رشد جمعیت کند شده و بیشتر بازار –محصولها رو به بلوغ هستند که این امر موجب افزایش رقابت شده است چراکه شرکت‌ها رشد خود را در کسب سهم بازار بیشتر و همچنین در افزایش انواع محصولات تحت یک نام تجاری جستجو می‌کنند. ثانیاً عوامل اجتماعی و اقتصادی مانند افزایش سطح درآمدهای خالص، ارتقای سطح تحصیلات و افزایش آگاهی مردم، موجب شده است نیازها، خواسته‌ها، سلائق و سبکهای زندگی مشتریان نسبت به قبل متنوع‌تر و پیچیده‌تر شود. این امر موجب افزایش تعداد و تنوع کالاها و خدماتی شده است که با یکدیگر بر سر جلب گروهی از مشتریان رقابت می‌کنند.

بخش‌بندی بازار علاوه بر این که شرکت‌ها را به پذیرش واقعیت‌های بازار وا می‌دارد، منافع زیر را نیز به آنها عرضه می‌کند: فرصت‌های تولید محصولات جدید را شناسایی می‌کند. بخش بندی می‌تواند تجزیه و تحلیل دقیقی از گروههای مشتریان بالقوه‌ای که نیازهای آنها توسط محصولات فعلی به خوبی تامین نشده است ارائه کند. این بخشهای پنهان و کشف نشده‌ می‌توانند فرصتهای جذابی برای طراحی و تولید محصولات جدید یا روش‌های نوین بازاریابی فراهم آورند.

به طراحی طرحهای بازاریابی که برای دستیابی به گروههای همگن مصرف‌کنندگان، موثرتر است کمک می‌کند. فرایند تخصیص استراتژیک منابع بازاریابی را بهبود می‌بخشد. گاهی به منافع استراتژیک بخش‌بندی توجه کافی نمی‌شود. چنانچه انتخاب محصولات قابل عرضه در بخشهای مختلف به خوبی تعریف و مشخص شوند، آنگاه این بخش‌ها می‌توانند به مثابه مراکز سرمایه‌گذاری یک فعالیت عمل کنند. بیشتر استراتژی‌های تجاری موفق بر مبنای بخش‌بندی بازار و تمرکز منابع در بخشهای جذاب‌تر استوار هستند.

منبع: اصول سه گانه مدیریت بازاریابی؛ بخش بندی بازار کتاب اصول بازاریابی کاتلر

بازار نوظهور

بازار نوظهور

بازار نوظهور Emerging market بازاری است که برخی ویژگی‌های یک بازار توسعه یافته را دارد اما فاقد همه استانداردهای آن است. اصطلاح بازارهای نوظهور یا (در حال ظهور) نخستین بار توسط اقتصاددانان شرکت مالی بین المللی در سال ۱۹۸۱ پیشنهاد گردید، یعنی در شرایطی که گروهی اقدام به نخستین سرمایه‌گذاری مالی دوجانبه در امر توسعه کشورها نمودند. از آن زمان تاکنون اصطلاح بازارهای نوظهور در تمامی زمینه‌ها شامل رسانه، سیاست خارجی و مباحث تجاری، اطلاع نامه‌های سرمایه گذاری و گزارش‌ها سالیانه به دفعات بکار رفته است.

وقتی صجبت از بازار نظهور می‌شود بازار چین، هند و برزیل نمونه بسیار خوبی برای درک بهتر است. راه‌اندازی و کاربرد این اقتصادهای عظیم درزمینه‌های سرمایه گذاری جهانی، فناوری و استعدادها طی دو دهه اخیر، به ایجاد تغییر و تحول اساسی در محیط‌های اقتصادی و کسب وکار آن‌ها منجر شده است. ازاین رو، نرخ‌های رشد تولید ناخالص داخلی در این کشورها به طرز شگفت آوری از مرز اقتصادهای توسعه یافته گذشته است. این به نوبه خود موجب نجات میلیون‌ها نفر از زیرخط فقر، ایجاد قشرهای متوسط جدید و توسعه و گسترش بازارهای جدید برای ارائه محصولات و خدمات موردنیاز مصرف‌کنندگان گردیده است. در این مقاله کوشش شده است تا مفهوم بازار نوظهور تشریح شود.

تعریف بازار نوظهور

بازار نوظهور، یک بازار ملی است که در فرآیند پیشرفته تر شدن، قرار دارد و دارای نقد شوندگی در بدهی‌های محلی و بازار سهام است. از طرفی با برخی تغییرات در سیستم مقرراتی و بازارها، روبروست. بازارهای در حال ظهور (نوظهور) با سطح بازارهای کارا، فاصله زیادی دارند و فاقد مقررات و استاندارهای سخت حسابداری و بازارهای اوراق بهادار می‌باشند. بازارهای در حال ظهور از سوی سرمایه گذاران به عنوان یک فرصت کسب وکار، با بازدهی بالا نگریسته می‌شوند، چراکه آن‌ها اغلب از نرخ رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی سریع تر برخوردار هستند.

بازارهای نوظهور به کشورهایی اطلاق می‌شود که ویژگی‌هایی از بازارهای توسعه‌یافته کشورهای صنعتی را دارند. ولی شرایط لازم را برای قرار گرفتن در دسته کشورهای توسعه‌یافته ندارند. انجمن بازاریابی آمریکا

این بازارها همچنین از روند صنعتی سازی بالایی برخوردار هستند. در عوض سرمایه گذاران در بازارهای نوظهور، با ریسک‌های بزرگ تری مواجه بوده، که از بی ثباتی اقتصادی، مسائل زیرساختی داخلی، نوسانات نرخ ارز و محدود بودن فرصت‌های منصفانه ناشی می‌شود، همچنین بازار سهام از نقد شوندگی پایین رنج می‌برد. اقتصادهای بازار در حال ظهور، درآمد سرانه کمی دارند، بی ثباتی سیاسی اجتماعی بالاتری داشته و درصد بیکاری آن‌ها نیز بالا می‌باشد.

جایگاه ایران

در میان گزار‌ش‌های ارائه‌شده توسط سازمان‌های مختلف جهانی، ایران تنها در زمره کشورهای BRICS به علاوه ۱۱ کشور بعدی قرار دارد. در گزار‌ش‌های تازه‌ای که صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی و اکونومیست ارائه داده‌اند ایران در مسیر تبدیل شدن به اقتصادهای نوظهور است و هنوز از نظر شرایط اقتصادی به خصوص شرایط مالی در وضعیتی نیست که در زمره اقتصادهای نوظهور باشد.

از عواملی که مانع از قرار گرفتن ایران در میان بازارهای نوظهور می‌شود می‌توان به سطح نسبتاً پایین تعاملات اقتصادی این کشور با دنیا اشاره کرد که به دلیل شرایط تحریمی سال‌های اخیر تشدید شده است. بسته بودن فضای مالی هم به دلیل تحریم‌های اخیر اقتصادی است که مانع از رشد اقتصادی ایران با حداکثر توان شده است و می‌تواند در مسیر رشد اقتصادی این کشور موانعی را ایجاد کند.

به هر حال دلیل ضعف‌های اقتصادی ایران هر چیزی که باشد، از نظر اغلب اقتصاددانان صندوق بین‌المللی پول و اکونومیست این کشور در وضعیت در حال توسعه است و هنوز به مرحله بازارهای نوظهور نرسیده است. از طرف دیگر در گزارش سال گذشته صندوق بین‌المللی پول اعضای بازارهای نوظهور ۲۵ کشور بودند که کشورهای ونزوئلا و ترکیه هم در این فهرست قرار داشتند. اکونومیست ۲۴ کشور را در فهرست بازارهای نوظهور قرار داده بود که عربستان سعودی نیز در این فهرست قرار داشت.

طرح مدیریت بازار نوظهور

سرمایه گذاران به بازارهایی روی می‌آورند که از نقد شوندگی بیشتری برخوردار است و این مقوله از عوامل مهمی در رشد و توسعه بازارها محسوب می‌شود. نقد شوندگی به معنای توانایی بازار در جذب حجم زیاد معاملات بدون ایجاد نوسانات شدید در قیمت است. از ویژگی‌های بازارهای با نقد شوندگی بالا، اندک بودن فاصله بین قیمت‌های پیشنهادی خریدوفروش است که به تبع آن معاملات به روش مقرون به صرفه‌ای اجرا می‌شوند. نقد شوندگی در بازارهای دست دوم، هزینه سرمایه گذاران را از طریق کاهش دامنه نوسان و هزینه‌های معاملاتی کاهش می‌دهد و امکان دسترسی به سرمایه گذاران مختلف با استراتژی‌های معاملاتی متنوع را فراهم می‌آورد.

در اینجا تمرکز بر ساختارها و طراحی سیستم‌های مالی مرتبط با نقد شوندگی در بازارهای نوظهور است.که بیشتر در مورد مسائل مقرراتی است که امکان دارد طی مدیریت فرآیند افزایش نقد شوندگی در بخش‌های مختلف بازار ایجاد شود. همچنین سعی شده است که در این تحقیق نوآوری‌های بازارهای نوظهور مختلف برای افزایش نقد شوندگی و نیز میزان موفقیت این نوآوری‌ها در دستیابی به اهدافشان شناسایی و در طراحی سیستم مدیریت بازار نوظهور، مدنظر قرارگرفته است.

چشم‌انداز و تجارب دیگر مقامات ناظر در تدوین سیاست‌ها و نوآوری‌های اجراشده برای افزایش نقد شوندگی در بازارهایشان بررسی و مدنظر جهت سیستم می‌باشد.

اهداف و راهبردهای مدیریتی

یکپارچه سازی سیستم حسابداری و مالی بابیان سود واقعی حاصل در جذب سرمایه داران بسیار مؤثر و کارآمد خواهد بود. بنابراین گام نخست مدیریت بازار نوظهور، تشکیل کمیته راهبردی و تحقیقاتی اهمیت راهبردی دارد. کمیته موردنظر دارای تعریف و اهداف و راهبردهای مدیریتی است ازجمله:

  • بررسی عوامل تأثیرگذار بر نقد شوندگی در بازارهای نوظهور
  • کارگروه مقررات بازارهای ثانویه
  • بررسی دقیق ارتباط بین نقد شوندگی بازار و عوامل تأثیرگذار بر آن
  • برسی ساختارهای بازار و ایجاد تغییرات لازم در صورت صلاح دید
  • ایجاد ساختارهای مقرراتی لازم جهت شرکت‌ها صنایع
  • زیرساخت‌های معاملاتی
  • سیاست‌های مالی
  • نوآوری مالی و وجود تنوع در بین سرمایه گذارانتحقیق درزمینه نوآوری‌های بازارهای نوظهور مختلف
  • افزایش نقد شوندگی و نیز میزان موفقیت این نوآوری‌ها

برای اجرای اهداف فوق الذکر توسط کمیته ی راهبردی داشتن اطلاعات و داده‌های مالی و حسابداری، شفاف بسیار پراهمیت و لازم می‌باشد.

صنایع فعال و شرکت‌های وابست هی به آن‌ها در بازارهای نوظهور اغلب از روش‌های حسابداری مختلف استفاده می‌کنند. در این صورت برای طبقه‌بندی دوباره اطلاعات عملکرد مالی شرکت‌ها به یک مبنا برای ارائه به کمیته ی راهبردی تلاش‌های بیشتری می‌طلبد.

خلاصه و جمع‌بندی

به طور خلاصه می‌توان گفت که: تمرکز مالکیت در بازارهای نوظهور باعث محدودیت ها، کنترل سرمایه گذاری و کاهش نقدینگی در بازارهای داخلی و خروج سرمایه از بازار و کشور را در پی دارد. همچنین باوجود ریسک بالای بازارهای نوظهور، سرمایه گذاران ریسک کمتری را برای ورود به بازار تقبل می‌کنند. همچنین بسیاری از سرمایه گذاران که با پذیرش ریسک بالای بازار نوظهور وارد بازار در عرصه خاصی می‌شوند، با پیشرفت کار نیز یکه تاز میدان آن بازار شده و مالکیت را متمرکز می‌کنند. برای جلوگیری از ورود سرمایه گذاران دیگر و ترس از رقابت نیز از بیان شفاف میزان معاملات و میزان سوددهی عرصه ی فعالیت خود، خودداری می‌کنند. این امر باعث افزایش تمرکز مالکیت می‌شود.

افزایش نوسان نرخ ارز مانع سرمایه گذاری‌های بلندمدت شرکت‌های داخلی می‌شود. درعین حال، یکپارچگی بالا می‌تواند عامل محرک توسعه ی بیشتر بازارهای داخلی باشد. راهبردی که می‌توان جهت افزایش حضور سرمایه داران و سرمایه گذاران در بازار اتخاذ کرد. ایجاد اطمینان در مورد توانایی سرمایه گذاران در حداکثر سازی بازدهی سرمایه‌گذاری است. هزینه‌های معاملات در گزینش سهام توسط سرمایه گذار و فرآیند تصمیم‌گیری وی عامل مهمی محسوب می‌شود.

درصد بیشتر سرمایه گذارن به دلیل عدم اطمینان از بازارهای نوظهور از قبول ریسک ورود به بازار خودداری می‌کنند به همین دلیل است که حضور سرمایه گذاران در بازارهای نوظهور کم رنگ تر شده و از پیامدهای این مورد نیز خروج سرمایه از کشور و بازار است.

بازارهای سنتی؛ قلب تپنده شهرها چه بخش‌هایی دارد؟

بازار برایمان مفهوم آشنایی دارد؛ گاهی بوی کودکی می‌دهد و گاهی یادآور ادویه‌جات رنگارنگ است. گر چه امروز به هر مرکز خریدی بازار می‌گوییم امّا اگر کمی در پشت ذهنمان بگردیم، می‌بینیم مفهوم اصیل بازار با دالان‌های مسقف، دکان‌های کوچک و باربرهایی که هر از گاهی از میان گذرگاه‌هایش رد می‌شوند برایمان تداعی می‌شود. واقعیت هم همین است، بازار به عنوان یکی از اجزای شهر از گذشته، معماری و عناصر ویژه خودش را دارد و با پاساژها، مراکز خرید و مال‌های بزرگ بسیار تفاوت دارد.

با توجه به همین اهمیتی که در بازارها نهفته است، در این مطلب می‌خواهیم کمی دقیق‌تر اجزای مختلف بازارهای سنتی را یاد بگیریم. احتمالا در شهر خودتان یا شهری که به آن سفر کرده‌اید اصطلاحاتی مثل راسته، سرا یا تیمچه به گوشتان خورده. در این مطلب می‌خواهیم ببینیم هر کدام از این نام‌ها چه مفهومی دارد و اساساً بازارها چه عناصر مهمی دارند. شناخت این موارد به ما کمک می‌کند در بازارهای طویل و پیچیده سنتی، آنچه می‌خواهیم را سریع‌تر پیدا کنیم.

بازار سنتی

عکس از آرشیو لست سکند | صونا رجعتی

چرا همه شهرها بازار سنتی دارند؟

از دوره اسلامی به بعد، بازار تبدیل به یکی از عناصر مهم شهری در کنار مسجد و ارگ شد؛ به اندازه‌ای که شهر با بازارش معنا می‌گرفت و این بازار در مرکز شهر قرار داشت. در واقع بازار جزئی از هسته مرکزی شهر بود که توسعه شهر در اطراف آن شکل می‌گرفت. به همین دلیل هم هست که به شهرها مختلف که سفر می‌کنید، معمولا یک بازار سنتی دارند که از گذشته به جا مانده و در اطرافش جاذبه‌های تاریخی و بافت قدیمی وجود دارد. بنابراین اگر از آن دسته افرادی هستید که به دیدن جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی و بافت قدیمی شهرها علاقه دارید، در اکثر مواقع می‌توانید مستقیم به سمت بازار سنتی شهر حرکت کنید.

بازارهای سنتی از معماری ویژه‌ای پیروی می‌کردند، با اینکه هر کدام با توجه به اقلیم و شاخص‌های فرهنگی ممکن بود ویژگی‌های خاصی هم داشته باشند، امّا در کلیّات بازارهای سنتی از یک معماری کلی تبعیت می‌کردند. بنابراین حضوری بعضی عناصر در معماری بازارها لازم است. حالا در این بخش با این عناصر مهم و اجزای مختلف بازار آشنا می‌شویم.

بازارهای سنتی

عکس از آرشیو لست سکند | احسان تریپز

راسته بازار

راسته‌ها گذرهای معمولا سرپوشیده از تنه اصلی بازار هستند که از دروازه‌ها به درون می‌آمدند. این راسته‌ها معمولا پهنای 6 تا 12 گام دارند (البته گاهی راسته‌های تنگ‌تر هم ممکن است ببینیم) راسته‌ها معمولا سرپوشیده‌اند امّا نمی‌دانیم دقیقا از چه زمانی سرپوشیده شدند. و این سرپوشیدگی در همه شهرها یکسان نیست و تفاوت‌هایی با هم دارد. علت مهمی که بازارها را سرپوشیده می‌کردند یکی اقلیم بوده و دیگری بستن بازار.

دکان‌ها در دو سویه راسته قرار می‌گرفتند. معمولا دکان‌ها از یک سکو، یک فضای بستۀ دادوستد و یک انبارک (پستو) تشکیل می‌شدند. داخل دکان‌ها طاقچه‌هایی برای چیدن کالاها وجود داشت و بیرونش هم درهای یک یا دو لته که امروزه بیشتر به صورت کرکره‌ای است.

راسته‌ها از ابتدا موضوع بندی می‌شدند به این معنی که مثلا راسته پارچه فروشان به فروش پارچه اختصاص داشت و از راسته‌های دیگر متمایز بود. این کار باعث می‌شد هر کس به راسته‌ای که نیازش برطرف می‌شود برود و زمانش بیهوده در بازار تلف نشود.

عکس از آرشیو لست سکند | آوات مام قادری عکس از آرشیو لست سکند | احسان تریپز

چارسو یا چارسوق بازار

از برخورد راسته‌ها با هم، چارسوها پدید می‌آیند. چارسوها فضا و بلندای بیشتری از راسته‌ها دارند و همین فضای بیشتر امکان بهتری برای معماران فراهم می‌کند که تزئیناتی در آن به کار ببرند. بنابراین در ارسوها ممکن است تزییناتی مثل کاشی‌ها، کنج سازی‌ها و گچبری‌ها و نقاشی‌ها می‌کند.

چارسوق بازار

عکس از آرشیو لست سکند | صونا رجعتی

سرا در بازار

با گذر از راسته به فضاهای سرباز یا سرپوشیده‌ای می‌رسیم که تعریف بازار و انواع مختلف بازارها به نام سرا، خان، تیم و تیمچه در ایران و کشورهای همسایه، بدستان خاص ترکیه، و فندق و وکاله در کشورهای شمال افریقا و قیصریه (یا قیساریه) در بیشتر کشورهای اسلامی نامیده می‌شود. سرا فضای میانی دربسته است که به دور آن یگان‌های نشست بازرگانان، کاسب‌ها و هنرورزان چیده شده. همچنین می‌توان گفت که سرا، همان راستۀ سربازی است که فضای میانی آن گشاده‌تر شده است.

ساده‌ترین سراها، حجره‌های یک طبقه‌ای داشتند که در دو، سه یا چهار سوی حیاط مرکزی قرار می‌گرفتند. سکویی سرتاسری جلوی حجره‌ها و حوض یا سکوی باراندازی در میان حیاط قرار می‌گرفت. این حیاط‌ها با دالان باریک و دری به راسته‌ها وصل می‌شدند.

سرا در بازار

عکس از آرشیو لست سکند | shema

تیمچه بازار

معماری تیمچه‌ها شبیه راسته‌ها امّا در اندازه کوچکتر بوده است. تیمچه‌ها بیشتر سرپوشیده هستند و با گنبدهای بزرگ خود و کاربندی‌ها و تزیینات بسیار در گچ‌بری و درودگری از ویژگی‌های بازارهای ایرانی‌اند.

در بخش ورودیِ بعضی از سراهای بزرگ، فضای گنبددار باشکوهی دیده می‌شود که در استناد وقفی به آنها «دالان» می‌گویند. ازنگاه معماری این دالان‌ها همان تیمچه‌های سرپوشیدۀ گنبددار هستند که از دیدگاه ساختار شبیه چارسوهای بزرگ هستند.

عکس از آرشیو لست سکند | نادر مزرعه شادی عکس از محمدعلی مریزاد | خبرگزاری تسنیم

سخن آخر

هنوز که هنوز است با وجود اینکه بازارهای سنتی و قدیمی در بعضی شهرها رمق چندانی ندارند و رونق گذشته هم برایشان نمانده، وقتی درونشان قدم می‌زنید، انگار مستقیما با روح بناها و مردم گذشته وصل می‌شوید. انگار رنگی از اصالت درونشان پخش شده که همچنان هم لمس می‌شود. در واقع بازارهای قدیمی گر چه ماهیتشان مثل مراکز خرید امروز داد و ستد بوده امّا انگار در معنا بسیار متفاوت بودند.

منبع: دایره المعارف بزرگ اسلامی

مطالب مرتبط

در این متن تصمیم داریم با مهمترین جاهای دیدنی شهر تبریز آشنا شویم؛ شهری که یکی از گردشگرپذیرترین شهرهای ایران است و جاذبه های گردشگری بسیاری در دل خودش جای داده. مکان‌هایی که در سفر به شهر تاریخی تبریز می‌توانید ببینید، بسیار زیادند و ما

چابهار با آن همه جذابیت‌های طبیعی و زیبای‌اش و مخصوصا با هوای بسیار دلپذیر و به اصطلاح همیشه بهاری‌اش، پذیرای گردشگران مختلفی از جای جای ایران و حتی جهان بوده و هست. اما جدای از طبیعت و اقلیم متحیر کننده چابهار، یکی از موارد دیگری

برای بسیاری از ایرانیان، نام مشهد در وهله اول یادآور حرم امام رضا است؛ اما نباید فراموش کنیم که مشهد یکی از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهرهای ایران است که در تاریخچه غنی خود، اماکن، نام‌ها و رویدادهای بسیار مهمی را ثبت کرده است. همچنین از

اگر دوست دارید با خاص‌ترین شهرهای جهان از نظر معماری آشنا شوید همراه ما باشید. چرا که در مطلب پیش روی صحبت ما با یک سازه خاص نیست و درباره عجیب‌ترین ساختمان‌های جهان صحبت نخواهیم کرد، بلکه قرار است درباره 10 شهر و روستایی صحبت

شهر سوخته در سمت راست جاده زابل به زاهدان قرار دارد و یادگار تمدنی 5000 ساله است. شهری که نشانی از رونق منطقه در هزاره سوم و دوم پیش از میلاد دارد. وقتی از این محوطه بازدید می‌کنید، باقی‌مانده شهری پرعظمت را می‌بینید که 3200

هگرا یا مدائن صالح منطقه‌ای باستانی در شمال غربی عربستان سعودی، بخشی از شهر العلا و از توابع مدینه است. هزاران سال پیش، هگرا، یکی از مراکز مهم داد و ستد در منطقه بوده و بخشی از تمدن نبطه به حساب می‌آمده. معماری صخره‌ای هگرا



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.