چگونه سهام بورسی را وثیقه وام کنیم؟
گروه اقتصادی: مدیر فنی پروژه توثیق الکترونیک شرکت سپرده‌گذاری مرکزی فرایند توثیق سهام برای دریافت وام را تشریح کرد.
مسعود صدقی، با تاکید بر اینکه مخاطب اصلی سامانه توثیق الکترونیکی عموم مردم هستند، اظهار کرد: به همین دلیل سعی شده است این فرایند با همکاری بانکها با کمترین میزان پیچیدگی ارائه شود. به طوریکه افراد به سادگی یک خرید اینترنتی و تنها با استفاده از گوشی تلفن همراه خود بتوانند تسهیلات را وثیقه کنند.
وی درمورد نحوه دریافت این تسهیلات نیز توضیح داد: متقاضیان برای دریافت این تسهیلات باید در سامانه جامع مشتریان یا همان سامانه سجام ثبت نام کرده و احراز هویت شده باشند. در این راستا باید شرایط و تعهدات مربوط به توثیق الکترونیکی سهام را حتما بپذیرند و تمام بندهای مربوط به آن را با دقت کافی مطالعه کرده باشند.
مدیر فنی پروژه توثیق الکترونیک شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ادامه داد: از مزایای توثیق الکترونیکی سهام و دریافت تسهیلات این است که باعث ثبات بازار سرمایه خواهد شد. به این صورت که مردم می‌توانند برای تامین مالی به جای فروش دارایی آن را نزد بانک وثیقه، تسهیلاتی دریافت و برای امور مربوط به خود از آن استفاده کنند.
صدقی با بیان اینکه توثیق الکترونیکی سهام به عنوان یک پل ارتباطی بین بازار سهام و بازار پول ایجاد شده است، اظهار کرد: در نتیجه این بانکها هستند که به عنوان یکی از عوامل اصلی این فرایند ایفای نقش می‌کنند. در حال حاضر سه بانک ملی، مهر و رسالت به این فرایند ملحق شده و این امکان را در درگاه‌های خود اضافه کرده‌اند.
وی تاکید کرد: شرکت سپرده گذاری مرکزی محدودیتی در خصوص ارائه این خدمات به سایر بانکها ندارد. این شرکت درحال تنظیم تفاهم‌نامه‌هایی است که فهرست حقوقی تکمیل شود و پس از آن اعلام عمومی می‌شود که سایر بانکها هم ملحق شوند.
جزئیات مهم از وام بدون ضامن | چگونه وام بدون ضامن با وثیقه سهام بگیریم؟
برای آشنایی با صفر تا صد دریافت وام بدون ضامن با وثیقه سهام در این مطلب با ما همراه باشید.
یک کارشناس بازارسرمایه درباره وام بدون ضامن با وثیقه سهام نکاتی را بیان کرد.
به تازگی شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه اعلام کرده است که امکان توثیق هوشمند سهام برای سهامداران بازار سرمایه جهت اخذ تسهیلات بانکی فراهم شده که با این طرح سهامداران می‌توانند در حداقل زمان ممکن نسبت به توثیق سهام اقدام کنند؛ با فراهم شدن امکان توثیق سهام بصورت هوشمند برای همه اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند علاوه بر بهره مندی از مزایای سهامداری، از این امکان در راستای تامین منابع استفاده کنند.
محدثه رزاقی، کارشناس بازارسرمایه گفت: توثیق سهام علاوه بر این که قابلیت استفاده در زمان اخذ تسهیلات را برای شرکت‌ها دارد، در بازار سرمایه نیز می‌توان از توثیق سهام و حتی اوراق با درآمد ثابت در فرآیند انتشار انواع اوراق بدهی، بهره برد.
وی افزود: انتشار اوراق بدهی در بازارسرمایه با شروع فعالیت شرکت‌های تامین سرمایه در سال ۱۳۸۸ به آرامی آغاز شد و به تدریج با توسعه فعالیت‌های این دست از نهادهای مالی به سرعت رشد و توسعه یافت.
زاقی بیان کرد: در ابتدا جهت تضمین اصل و فرع اوراق، ناشران/ بانیان ملزم به معرفی یک بانک به عنوان ضامن به سرمایهگذاران بودند، اما به جهت طولانی بودن فرآیند انتخاب یک بانک به عنوان ضامن و همچنین با هدف کاهش هزینه‌های انتشار اوراق از طریق حذف رکن ضامن، امکان استفاده از توثیق سهام جهت تضمین اصل و فرع اوراق و در ادامه استفاده از رتبه بندی اعتباری فراهم شد.
این فعال بازارسرمایه اظهار داشت: در حال حاضر مطابق با تمامی دستورالعمل‌های انتشار اوراق بدهی در بازارسرمایه، امکان توثیق سهام شرکت‌های بورسی/فرابورسی (سهام شرکت‌هایی که در این بازار‌ها پذیرفته شده و درج شده‌اند.)، جهت تضمین اصل و فرع اوراق وجود دارد و اوراق بهادار مورد وثیقه هم می‌تواند متعلق به ناشر/بانی و یا متعلق به هر شخص دیگری باشد؛ بنابراین شرکت‌ها حتی می‌توانند سهام خود شرکت را از طریق سهامداران خود در جهت توثیق استفاده کنند.
این مدیر خوشنام تصریح کرد: ارزش وثیقه با احتساب میانگین ۶ ماهه ارزش اوراق بهادار در زمان توثیق تعیین می‌شود، همچنین ضرایب توثیق و حد جبران وثیقه باتوجه به این که ورقه بهادار سهام بوده و یا سایر اوراق بهادار و همچنین در خصوص سهام، نظر به این که در کدام تابلو در بورس یا فرابورس معامله می‌شود، متفاوت است که در دستورالعمل‌های انتشار اوراق به تفضیل عنوان شده است.
به گفته وی؛ در صورتی که ناشران/بانیان در پرداخت تعهدات خود نکول داشته باشند، مطابق دستورالعمل انتشار اوراق، با گذشت ۱۰ روزکاری از مواعد مقرر، نسبت به فروش وثایق به میزان تعهدات ایفا نشده و جرایم مربوطه اقدام می‌شود و مبالغ مربوطه به حساب سرمایه گذاران واریز خواهد شد.
رزاقی عنوان کرد: علاوه بر این که اشخاص حقوقی می‌توانند در راستای اخذ تسهیلات و انتشار اوراق بدهی در بازارسرمایه از توثیق اوراق بهادار استفاده کنند، امکان توثیق اوراق بهادار (در حال حاضر واحد‌های سرمایه گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت) برای اشخاص حقیقی از طریق استارت آپ‌های فعال در این حوزه در جهت اخذ تسهیلات و اعتبارات بانکی نیز فراهم شده است.
این کارشناس بازارسرمایه خاطر نشان کرد: اخیرا شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه اعلام کرده است که امکان توثیق هوشمند سهام برای سهامداران بازارسرمایه جهت اخذ تسهیلات بانکی فراهم شده است که با این طرح می‌توانند در حداقل زمان ممکن نسبت به توثیق سهام اقدام کنند. همچنین بدیهی است با فراهم شدن امکان توثیق سهام بصورت هوشمند برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی، سهامداران می‌توانند علاوه بر بهره مندی از مزایای سهامداری، از این امکان در راستای تامین منابع استفاده کنند./ اقتصاد آنلاین
جزییات وام با سهام
فرتاک نیوز نوشت: اردیبهشت ماه سال جاری بود که معاون شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، از عملیاتی شدن امکان توثیق سهام اشخاص برای دریافت وام خبر داد.
نحوه وثیقه‌‌گذاری سهام چگونه است؟
تنها شرط برای دریافت وام این است که فرد نحوه وثیقه‌‌گذاری سهام چگونه است؟ در سامانه سجام ثبت‌نام و احراز هویت کند. درواقع سهامدار به اپلیکیشن‌های بانکی یا شعب بانکی مراجعه کرده و درخواست توثیق سهام خود را ارائه می‌دهد. پس از این فرد از طریق سامانه سجام احراز هویت می‌شود.
پس از طی کردن روند مذکور، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، دارایی قابل وثیقه متقاضی را به بانک اعلام می‌کند و بانک نیز در اپلیکیشن به سهامدار نشان می‌دهد. پس از آن سهامدار می‌تواند نمادهایی که قصد توثیق آنها را دارد انتخاب و تایید کند.
پس از اینکه دکمه تایید زده شد، نحوه وثیقه‌‌گذاری سهام چگونه است؟ همانند خرید اینترنتی که فرد به صفحه شاپرک ارجاع داده می‌شود، در اینجا هم فرد به یک صفحه توثیق ارجاع داده خواهد شد. در واقع شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، درخواستی که از سمت بانک آمده است را به سهامدار نمایش می‌دهد و پس از احراز هویت، دوباره درخواست متقاضی ثبت شده و فرایند توثیق بعد از اعمال معاملات صورت می‌گیرد.
پس از آن، بانک می‌تواند نتیجه را از شرکت سپرده‌گذاری استعلام بگیرد و اگر موفقیت‌آمیز بود، فرآیند تسهیلات ادامه می‌یابد.
بانکها چگونه میزان وثیقه لازم را مشخص می‌کنند؟
به گفته معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، احتمال دارد که بانکها ۷۰درصد ارزش سهام را تسهیلات دهند و ۳۰درصد مارجین بگیرند. البته در این بازه زمانی، قیمت سهام تقریبا در کف است و انتظار نمی‌رود بیش از این افت کند. از سوی دیگر، امکان افزایش توثیق در نظر گرفته شده است. در واقع اگر بانک با ریسک مواجه و ارزش توثیق از مارجین کمتر شد، می‌تواند به مشتری اعلام و درخواست کند که مشتری، میزان توثیق را افزایش دهد تا بانک اقدام به فروش سهام شخص نکند.
در سامانه سجام، ثبت‌نام کنید
لازم به ذکر است احراز هویت سهامداران، به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد و نیازی به مراجعه حضوری نیست و همه اشخاصی که قصد استفاده از تسهیلات بانکی را دارند، باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنند.
کدام بانک ها، ارائه تسهیلات را آغاز کرده‌اند؟
بنابر اظهارات معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در اردیبهشت ماه امسال، دو بانک ملی و قرض الحسنه مهر ایران، در زمینه ارائه تسهیلات به سهامداران با استفاده از پشتوانه وثیقه سهام، پیشتاز هستند و به زودی با فراهم شدن بسترهای قانونی، این دو بانک ارائه تسهیلات را آغاز خواهند کرد.
سامانه ستاره توثیق سهام
دریافت وثیقه های ملکی از متقاضیان دریافت وام و تسهیلات بانکی، یکی از محدودیت هایی است که افراد با آن رو به رو می باشند. اکثر بانک ها وثیقه های ملکی را معتبر می دانند که این در حالی است که دارایی های دیگر افراد نیز می توانند ارزش وثیقه شدن داشته باشند. به همین دلیل مدتی قبل، سامانه ستاره رونمایی شد تا امکان توثیق سهام برای دریافت وام و تسهیلات بانکی را فراهم نماید.
به همین دلیل در این مقاله سعی شده است تا به معرفی سامانه ستاره پرداخته شود و جزئیات بیشتری از آن شامل نحوه ورود، ثبت نام و وثیقه گذاری در سامانه و اینکه کدام بانک ها با سامانه ستاره همکاری می کنند ارائه شود.
معرفی سامانه ستاره
ارائه وثیقه به بانک ها یکی از مشکلاتی است که برای دریافت وام و تسهیلات باید به آن پرداخت. در حال حاضر با وجود اینکه امکان استفاده از اموال و سرمایه های مناسبی مانند بورس به عنوان وثیقه وجود دارد، اما بانک ها از دریافت آن ها امتناع می کنند و اموال ملکی را به عنوان وثیقه می پذیرند. به همین دلیل برخی از متقاضیان صرفا به دلیل نبود وثیقه های ملکی از دریافت تسهیلات محروم می شوند.
با توجه به وضعیت اقتصادی موجود در کشور و نیاز افراد به دریافت وام و تسهیلات، اصلاح وضعیت وثیقه گذاری الکترونیک در بانک ها به یکی از ضرورت ها تبدیل شده است. این هدف می تواند از طریق پذیرش وثیقه های غیر ملکی محقق شود. در نتیجه سامانه ای معرفی شد که امکان توثیق سهام بورسی را فراهم می کند.
سامانه وثیقه گذاری الکترونیک ستاره سمات که در اوایل مرداد ماه راه اندازی شد، این امکان را ایجاد کرده است تا متقاضیان وام و سرمایه بتوانند سهام خود را به عنوان وثیقه ارائه دهند تا در صورتی که دارای شرایط لازم باشند، تسهیلات درخواستی را دریافت نمایند. همچنین امکان وثیقه گذاری سهام متقاضیان حقیقی و حقوقی نزد شخص دیگر نیز وجود دارد.
با توجه به تازه تاسیس بودن سامانه ستاره امکانات آن محدود می باشد و در حال حاضر فقط می توان توثیق سهام را در این سایت انجام داد. اما این وعده داده شده است که با گسترش فعالیت سامانه ستاره و ارتقا آن، امکان وثیقه گذاری اموالی مانند سهام عدالت، سیم کارت، گواهی طلا، سکه، خودرو، اوراق مشارکت، گواهی سپرده، اندوخته بیمه‌عمر، گواهی کسر از حقوق و موارد دیگر هم فراهم شود. به این شکل، افراد بیشتری می توانند از تسهیلات بانکی استفاده نمایند.
به علاوه موارد گفته شده، درخواست همکاری با سامانه ستاره از طرف قوه قضاییه نیز مطرح شده است و یکی دیگر از خدماتی که قرار است در آینده به این سامانه اضافه شود، امکان استفاده از سهام برای وثیقه گذاری الکترونیک بعد از صدور قراردادهای تامین کیفری می باشد.
نحوه ورود به سامانه ستاره
کاربران بیشتر سایت های ارائه دهنده خدمات برای اینکه بتوانند از امکانات موجود در این سامانه ها استفاده نمایند باید به پنل کاربری خود وارد شوند. با توجه به اینکه سامانه ستاره، سامانه ای تازه تاسیس و نهادی بین نهادهای شبکه بانکی، بورس و سیستم قضایی می باشد، هنوز به طور کامل در دسترس قرار نگرفته و اطلاعاتی نیز در خصوص آدرس و یا امکان دسترسی عمومی به آن نیز اعلام نشده است.
در نتیجه در حال حاضر امکان ارائه راهنما ورود به سایت میسر نمی باشد که در صورت اعلام آدرس سایت و آغاز فعالیت عمومی آن جهت ثبت نام متقاضیان، راهنمای ورود به سامانه نیز در این بخش قرار می گیرد.
نحوه ثبت نام در سامانه ستاره
همان طور که توضیح داده شد، سامانه ستاره به منظور ارائه وثیقه به شخص دیگر و یا جهت دریافت تسهیلات بانکی به وجود آمده است. با توجه به خدمات حساسی که این سایت ارائه می کند، ممکن است که نیاز باشد کاربران در این سامانه ثبت نام و حساب کاربری ایجاد نمایند.
با توجه به این که سامانه ستاره، سامانه ای تازه تاسیس و نهادی است که باعث همکاری شبکه بانکی، بورس و سیستم قضایی می شود و هنوز در دسترس عموم قرار نگرفته است، در حال حاضر امکان ورود و ثبت نام در سایت نیز وجود ندارد. به محض اعلام آدرس سایت و شروع فعالیت عمومی آن جهت ثبت نام متقاضیان، نحوه ثبت نام در سامانه ستاره نیز در این بخش قرار داده خواهد شد.
نحوه وثیقه گذاری در سامانه ستاره
متقاضیانی که قصد وثیقه گذاری دارند باید به این نکته توجه کنند که برای دریافت وام و تسهیلات مد نظر، باید چه شرایطی داشته باشند و از طریق چه بانک هایی می توانند اقدام کنند. در بخش های بعدی مقاله به معرفی بانک های ارائه دهنده خدمات پرداخته شده است، اما در این بخش، نحوه وثیقه گذاری در سامانه ستاره توثیق سهام ارائه می شود.
ابتدا به اپلیکیشن بانک و یا یکی از شعبه های بانک ارائه دهنده مراجعه کنید و درخواست توثیق سهام دهید.
سپس در سامانه سجام احراز هویت نمایید.
پس از انجام مراحل بالا، شرکت سپرده گذاری مرکزی، آن دارایی که می توانید به عنوان وثیقه بگذارید را به بانک اعلام می کند و توسط اپلیکیشن بانک به شما نشان داده می شود.
حال می توانید انتخاب کنید که چه نمادهایی را می خواهید به عنوان وثیقه بگذارید و سپس آن ها را تایید کنید.
سپس شرکت سپرده گذاری، درخواست ارسال شده از سمت بانک را به شما نشان می دهد که باید دوباره هویت خود را احراز کنید تا درخواست شما ثبت و فرایند وثیقه گذاری آغاز شود.
در صورت موفق بودن عملیات، بانک تسهیلات درخواستی تان را پرداخت می نماید.
کدام بانک ها با سامانه ستاره همکاری می کنند
سامانه ستاره توثیق سهام سیستمی است که به تازگی رونمایی شده و می تواند امکان استفاده از دارایی هایی مانند سهام به عنوان وثیقه تسهیلات بانکی را فراهم کند. با توجه به تازه کار بودن این سامانه، تعداد بانک هایی از آن پشتیبانی می کنند اندک اند. در حال حاضر فقط سه بانک ملی، رسالت و مهر ایران از امکان وثیقه گذاری سهام سامانه ستاره برای ارائه تسهیلات پشتیبانی می کنند. اما این وعده داده شده است که تا چند ماه آینده تمام شبکه بانکی کشور به این سامانه متصل شوند و خدمت رسانی نمایند.
1- سامانه ستاره چیست؟ سامانه وثیقه گذاری الکترونیک ستاره این امکان را ایجاد کرده است تا متقاضیان وام و سرمایه بتوانند سهام خود را به عنوان وثیقه ارائه دهند که توضیحات بیشتر در خصوص سامانه ستاره در این مقاله ارائه شده است.
2- نحوه وثیقه گذاری در سامانه ستاره چگونه است؟ برای وثیقه گذاری سهام از طریق سامانه ستاره باید ابتدا به اپلیکیشن بانک و نحوه وثیقه‌‌گذاری سهام چگونه است؟ یا یکی از شعبه های بانک ارائه دهنده مراجعه کنید و درخواست توثیق سهام دهید و ادامه مراحل را مطابق راهنمای ارائه شده در مقاله انجام دهید.
3- کدام بانک ها با سامانه ستاره همکاری می کنند؟ با توجه به تازه تاسیس بودن سامانه ستاره، در حال حاضر فقط سه بانک ملی، رسالت و مهر ایران از امکان وثیقه گذاری سهام این سامانه برای ارائه تسهیلات پشتیبانی می کنند که اطلاعات بیشتر در مقاله ارائه شده است.
انواع وثایق بانکی برای دریافت تسهیلات (وام)
بانک برای پرداخت وام و اعتبار اسنادی (L/C) و یا صدور انواع ضمانت نامه، از مشتری وثیقه بانکی یا همان وثیقه وام و تسهیلات دریافت می کند تا در صورت لزوم آنها را به اجرا گذاشته، و اصل و سود وام را به حساب خود وصول کند. در ادامه با انواع وثایق بانکی و سامانه وثایق بانکی و شرایط ضبط وثایق تسهیلات توسط بانک ها آشنا میشویم.
سامانه اطلاعات وثایق
الف) منافع سامانه وثایق برای بانک ها
ب) استفاده کنندگان از سامانه وثایق بانکی
ج) مشخصات سامانه وثایق بانکی
د) نحوه استعلام وضعیت توسط اشخاص
ه) پیاده سازی سامانه وثایق
س) اهمیت سامانه ثبت اطلاعات وثایق از منظر گزارش توسعه مالی جهانی بانک جهانی
م) چارچوب موسسه مالی بین المللی در توسعه سامانه ثبت وثایق
سامانه اطلاعات وثایق:
بانک ها در اجرای آین نامه و دستورالعمل های اجرایی قانون عملیات بانکی بدون بهره در راستای حفظ منابع سپرده گذاران و ذی نفعان در فرایند تخصیص منابع به منظور افزایش ضریب اطمینان از حسن اجرای مفاد قراردادهای تسهیلات بانکی، وثایق و تضمین های معتبر و کافی اخذ می نمایند که وصایق غیرمنقول بدلیل استحکام بالا نسبت به سایر تضمینات از مقبولیت بیش تری برخوردار است.
منافع سامانه وثایق برای بانک ها:
۱.پیشینه دارایی مورد رهن را که جهت وثیقه ارائه می شود را مشاهده می کنند و متوجه می شوند که آیا این دارایی نزد بانک دیگری هم به عنوان وثیقه ارائه شده یا نه؟
۲.درج اطلاعات در سیستم به منظور اینکه ارزش دارایی مورد وثیقه گذار است چرا که در صورتی ارزش این دارای خیلی بیش تر از وام باشد می تواند در نزد چند بانک وثیقه گذاری کند.
۳.ایجاد گزینه ای در سیستم که امکان بارگذاری گزارش کارشناس رسمی دادگستری می باشد.
۴.در این سیستم بجز کاربران بانکی، بقیه مردم نیز هم می توانند قبل از خرید و فروش ملکیت خود پیشینه دارایی را نیز بررسی کنند.
۵.در این سامانه تنها اطلاعات مربوط به ارزش و نوع وثایق تسهیلات قرار دارد، اما اگر وثیقه متعلق به شخص دیگری باشد با استعلام از سامانه وثایق بانکی، اطلاعات مربوط به وثقه و اینکه متعلق به چه کسی است متوجه شد.
۶.همچنین دادگاه می تواند از طریق این سامانه متوجه شود که آیا دارایی ارائه شده در رهن جای دیگری است یا خیر؟
۷.بانک ها می توانند کنترل کنند تا با یک دارایی از دو بانک تسهیلات اعتباری دریافت شده باشد.
استفاده کنندگان از سامانه وثایق:
۱.کاربران سامانه اعتبارسنجی
۲.مقامات دولتی(قوه قضائیه، اداره ملیات در خصوص اقدام قضایی به آنهای که مالیات نمی پردازند و نیروی انتظامی)
۳.صندوق های تامین مالی غیر منتظم و شرکت های بیمه (آیا دارایی هایی که بیمه شده اند در رهن جای دیگری قرار دارند یا خیر؟)
۴.اشخاص حقوقی(شرکت ها): برای خرید ملک یا ماشین آلات می توانند از اینکه در رهن جای دیگری است یا خیر مطمئن شوند.
۵.اشخاص حقیقی( در صورت مطمئن شدن برای خرید دارایی که در رهن جایی است یا خیر؟)
مشخصات سامانه وثایق بانکی:
۱.در این سامانه دارایی هایی که به عنوان وثیقه ارائه می شوند( اعم از مالک یا در اختیار دارنده سند) دلیل وثیقه گذاری و ذی نفع را به عنوان موجودیت های طراحی سیستم اطلاعاتی در نظر می گیرد.
۲.در سامانه مذکور می توان میزان اطلاعات قابل ارائه در گزارش ها را بر اساس گروه کاربران محدود نمود.
۳.گروه های دسترسی مختلف می توانند با شیوه های مختلفی به جستجوی اطلاعت بپردازند.
۴.میزان دسترسی به افراد نیز قابل مدیریت است.
۵.امکان اتصال به پایگاه داده های بیرونی از جمله خودرو- زمین و مستغلات، سهام و اوراق بدهی- نام و نشان تجاری- حق اختراع ها و بیمه نامه ها.
۶.امکان ارسال اطلاعات از طریق فرم دستی یا بچ فایل.
۷.امکان جستجو یا دریافت گزارش بر اساس شخص، دارایی تحت وثقه یا ذی نفع.
نحوه استعلام وضعیت توسط اشخاص:
افراد می توانند اطلاعات دارایی خود را به دو طریق کنترل کنند.
۱.سیستم استعلام وثایق
۲.استعلام از طریق شعب بانک ها
چارچوب موسسه مالی بین المللی در توسعه سامانه ثبت وثایق:
موسسه مالی بین المللی چهار اصل زیرساخت قانونی، ایجاد سامانه الکترونیکی، توانمند سازی ذی نفعان و تاثیرات نظارتی را در ایجاد و عملیاتی کردن سامانه ثبت اطلاعات وثایق بانکی بر شمرده اند.
انواع وثیقه بانکی برای دریافت وام و تسهیلات عبارتند از:
۱ . ملک (غیرمنقول)
ملکی که بعنوان وثیقه تسهیلات برای بانک در نظر گرفته می شود باید:
- در همان شهری باشد که متقاضی تقاضای وام می کند. آپارتمان باشد، سند زمین کشاورزی و غیر مسکونی قابل قبول نیست،
- به نام متقاضی وام یا اقوام درجه اول او باشد،
- در رهن بانک دیگری نباشد.در شرایط بسیارخاص، در صورتیکه ارزش ملک بسیار بیشتر از مبلغ وام باشد، بانک دوم بعنوان راهن دوم در سند منظور می شود،
- فروش آپارتمان آسان باشد (سهل البیع باشد)،
- معارض نداشته باشد، وقفی نباشد،
- در محدوده طرح مترو، روستا، اتوبان، توسعه شهرسازی، ساحل دریا و … نباشد،
تمام این موارد توسط اداره ارزیابی بانک کنترل می گردد، کارشناس بانک، ارزش ملک را ارزیابی می کند در گزارش ارزیابی برای آپارتمان مسکونی، ارزش اعیان (ارزش مربوط به مصالح بکار رفته در ساختمان) و ارزش عرصه (حق السهم آپارتمان از زمین آن ملک) ذکر می شود،
- بانک تا سقف ۷۰ درصد ارزش ملک (نظر کارشناس، نه بنگاه املاک) تسهیلات پرداخت می کند. بدیهی است ارزش ملک حاصل جمع اعیان و عرصه خواهد بود،
- سند ملک در دفترخانه ترهین می شود (به رهن بانک می رود). و مالک سند، تا زمان وصول مطالبات بانک و فک رهن، نمی تواند آنرا بفروشد.
۲ . سپرده بلند مدت
سپرده ای که در همان بانک باز شده باشد (نه لزوما همان شعبه)، می تواند وثیقه وام شما باشد، شرایط آن عبارتند از:
- سپرده بلند مدت به نام متقاضی یا اقوام درجه اول باشد،
- مدت سپرده بلند مدت بیش از یکسال باشد و تاریخ سررسید آن (آخرین روز موعد سپرده) بعد از سررسید وام باشد،
- بانک تا ۸۰ درصد از مبلغ سپرده را وام اعطا می کند،
- بانک سپرده بلند مدت را مسدود کرده و شما اجازه برداشت از آن را نخواهید داشت
۳ . اوراق مشارکت
اوراق مشارکت یا گواهی سپرده سرمایه گذاری نیز می تواند بعنوان وثیقه بانکی، وام یا ضمانت نامه مشتری باشد، شرایط آن عبارتند از:
- اوراق مشارکت، حداقل یکساله باشند،
- سقف اعطای تسهیلات به اندازه ۱۰۰ درصد مبلغ اسمی اوراق باشد،
- مبلغ اوراق باید بیشتر از اصل و سود وام باشند،
- اوراق باید بی نام و قابل انتقال به غیر باشند،
- اوراق مشارکت باید با مجوز بانک مرکزی صادر شده و مورد تایید بانک شما باشند،
- اوراق پس از توثیق نزد بانک امانت می مانند.
۴ . چک
چک نیز یکی از انواع وثایق تسهیلات بانکی است. شرایط آن به شرح زیر است:
- چک معمولا باید متعلق به شخص تسهیلات گیرنده باشد. اگر متقاضی تسهیلات، حساب جاری نداشت، بنا به مصلحت رئیس شعبه حساب جاری برای شخص تسهیلات گیرنده باز می شود،
- چک نباید با مداد نوشته شود و فاقد قلم خوردگی باشد،
- چک باید در وجه بانک باشد. چک باید به تاریخ روز باشد،
- بانکها به میزان ۱۲۰ درصد اصل و سود تسهیلات اعطایی چک دریافت می کنند،
- در صورت عدم بازپرداخت بموقع اصل و سود تسهیلات بانکی، اداره حقوقی بانکها به استناد قرارداد تسهیلات اعطایی دادخواستی را تنظیم و فرایند توقیف اموال و … را شروع می نمایند،
- مراحل دادرسی و توقیف اموال به استناد قرارداد تسهیلات کمی زمانبر است، به همین دلیل بعضی بانکها در کنار سایر وثایق، یک فقره چک تضمینی نیز از مشتری دریافت می کنند و فرایند دادرسی را بجای استفاده از قرارداد تسهیلات، با برگشت زدن و صدور اجرائیه چک انجام می دهند، تا راحتتر و سریعتر مطالبات خود را وصول کنند.
۵ . اسناد وصولی
اگر ماهیت کسب و کار شما بگونه ای است که چک و اسناد وصولی از مشتریان خود می گیرید، می توانید از آنها بعنوان انواع وثیقه وام و تسهیلات بانکی و اعتبارتان در بانک استفاده کنید. شرایط استفاده از چکهای مشتریان بعنوان وثیقه عبارتند از:
- واقعی بودن چک ها و معاملات تجاری مربوط به آنها، باید برای بانک احراز شود،
- سقف اعتبار و وام شما، در ازای این نوع وثیقه بانکی ، به اندازه ۵۰ درصد اسناد وصولی شماست،
- بانک به میزان ۱۲۰ درصد تسهیلات اعطایی، علاوه بر اسناد وصولی، از شما چک تضمین و سفته دریافت می کند.
۶ . سفته
سفته نیز یکی از انواع وثایق تسهیلات بانکی است. دانستن موارد زیر در مورد سفته ضروری است:
- معمولا بانک ها علاوه برسفته، وثیقه بانکی دیگری هم دریافت می نمایند،
- سفته را فقط می توان از بانک ملی دریافت نمود، روزنامه فروشی ها هم همین کار را انجام می دهند،
- سفته را باید در حضور رئیس یا معاون شعبه امضا نمایید. طبق قانون، سفته را فقط یکبار می توان استفاده نمود،
- بانک ها معادل ۱۲۰ درصد اصل و سود تسهیلات از شما سفته دریافت می کنند،
- در مراحل دادرسی، سفته جنبه حقوقی دارد، با واخواست سفته، نمی توان صادر کننده آنرا از کشور ممنوع الخروج کرد.
۷ . سهام
هر سهام پذیرفته شده در تالار اصلی بورس اوراق بهادار، می تواند بعنوان وثیقه تسهیلات به ترهین بانک درآید. سقف اعتبار و وام شما می تواند حداکثر تا ۵۰ درصد ارزش روز بازار سهام باشد. بدلیل نواسانات غیر قابل پیش بینی و شدید در بازار سهام، بانکها تمایلی به توثیق سهام ندارند.
۸ . کشتی، هواپیما
کشتی و هواپیمای شخصی، با این حال که منقول هستند (قابل جابجایی فیزیکی هستند)، بدلیل ارزش بسیار زیادشان، می توانند بعنوان وثیقه وام در نظر گرفته شوند.
ضبط وثیقه تسهیلات توسط بانکها
در صورتیکه مشتری هر یک از بانک ها، تعهد خود را در موعد مقرر انجام ندهد، شعبه موظف است کتبا و شفاها موضوع را به مشتری ابلاغ نماید. در صورت عدم پرداخت، اخطار دوم و سوم، هر کدام به فاصله یک ماه از یکدیگر، برای مشتری ارسال می شوند.
سپس، در صورت عدم وصول مطالبات بانک، مراتب به اداره حقوقی بانک ارجاع داده شده و اداره حقوقی، چگونگی تنظیم دادخواست را برای وصول مطالبات خود بررسی می کند.
بانکهای کشور (خصوصی و دولتی) رویه های متفاوتی در اخذ وثیقه بانکی دارند، لذا، ضبط وثایق تسهیلات نیز در هر کدام با دیگری متفاوت خواهد بود. تنها وحدت رویه در همه بانکها، این است که در هنگام تنظیم و چاپ قرارداد اولیه اعطای تسهیلات، پیش بینی چنین روزی را کرده اند و وکلای بانک، آن را به نحوی تنظیم نموده اند، که به ساده ترین و کوتاه ترین روش ممکن، بتوانند مطالبات خود را وصول کنند. در متن قرارداد اعطای تسهیلات (که اغلب مشتریان آن را نخوانده امضاء می کنند) حتی موارد فورست ماژور، ورشکستگی و … نیز لحاظ شده، و در نتیجه هیچ ادعایی از مشتری در مراجع قانونی مسموع نخواهد بود.
هدف اصلی بانک، وصول مطالبات خود است، و با توجه به نوع وثیقه (چک، سفته، ملک یا … ) و نوع قرارداد تنظیمی برای اعطای تسهیلات، روشی را اتخاذ می کند که با هزینه کمتر، در زمان کوتاهتر به مطالبات خود برسد.
اداره حقوقی بانکها برای ایجاد محدودیت برای مشتری، چک او را (در صورتیکه بعنوان انواع وثیقه وام و تسهیلات اخذ کرده باشند) برگشت زده و مشتری را ممنوع الخروج می کنند. یا اقدام قانونی برای واخواست سفته، و یا فروش ملک ترهینی را آغاز می نمایند.
تالار گفتگو با مشاورین و وکلای امور وثایق موسسه حقوقی سروش نافع دادمان بستری است که شما عزیزان می توانید از طریق آن سوال خود را درباره انواع وثایق برای دریافت تسهیلات (وام) و همچنین آشنایی با سامانه وثایق بانکی ثبت کنید و در کمترین زمان پاسخ مناسب خود را دریافت کنید:
دیدگاه شما