فرا بورس چیست؟
فرا بورس اصطلاحی که در بازار های جهانی OTC گفته می شود که اختصار کلمه over the counter می باشد. فرا بورس در واقع به معاملاتی گفته می شود که در بازارهای مالی خارج از بورس اوراق بهادر انجام می شود.
شرکت ها و موسساتی که بنا به هر دلیلی شرایط عرضه سهام در بورس را ندارند با ورود به فرابورس اقدام به داد و ستد می کنند.
فرابورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه ابزارهای تامین مالی متنوعی را برای بنگاه های اقتصادی فراهم آورده و بر اساس شرایط گزینه های مناسبی را به منظور بهره مندی حداکثری از مزایای بازار سرمایه پیشنهاد می کند.
هدف فرابورس
از مهم ترین اهداف راه اندازی فرا بورس سازماندهی شرکتهایی که تمایل دارند در بازار سرمایه فعالیت کنند ولی شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند و نظارت در فرابورس کمتر از بورس است.
گزارش گیری در سال مالی شرکت های بورس نیاز به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. این موضوع خود باعث می شود که ریسک سرمایه گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.
مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس
حضور بازارهای مالی بسیار متنوع در فرا بورس یکی از جاذبه های سرمایه گذاری در فرا بورس می باشد. سهامداران میتوانند در شرکتهای مختلف سرمایه گذاری کرده که این امر منجر می شود که ریسک سرمایه گذاری کاهش یابد.
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند. نکته قابل توجهی هم برای شرکت ها بوده و هم سهامداران چرا که این معافیت در معامله ای که اتفاق می افتد تاثیر مستقیمی دارد. موضوع دیگری که ازمزایای سرمایه گذاری در فرابورس مباشد این است که صاحبان سهام در شرکتهای فرابورس نسبت به سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.
در یک درجه بندی می توان عنوان کرد که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایهگذاری، اطمینان از محل سرمایه گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانهای روزانه قیمت سهام از مزایای سرمایه گذاری در فرابورس است.
فرا بورس در ایران
فرا بورس در ایران شرایط متفاوتی نسبت به بازارهای مشابه در دنیا دارد، در واقع فرابورس در ایران در حد و اندازه بورس ظاهرشده است. شرکت های بسیاری در این بازار حضوری پر رنگ دارند و بر اساس قوانین بازار فرا بورس به انجام معاملات می پردازند.
تعداد بسیار قابل توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله میشوند و این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. بر اساس قانون بازار بورس اوراق بهادار مبنی بر اداره بازارهای خارج از بورس توسط نهادی متمرکز، شرکت فرا بورس ایران در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد.
شرکت فرابورس ایران نیز همچون سایر بورسهای فعال کشور با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد. فرابورس ایران توانمندی های زیادی دارد که میتواند نیاز مالی بنگاههای اقتصادی را برآورده نماید.
از مهم ترین کارهایی که در فرا بورس ایران اتفاق می افتد پذیرش سهام شرکتهای سهامی عام در فرابورس است. ضوابط حاکم بر پذیرش شرکتها در فرا بورس ایران بهگونهای است که طیف وسیعی از شرکتها قادر به احراز شرایط و پذیرش در آن هستند.
ضوابط سادهتر و تنوع در شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس ایران امکانی را فراهم کرده تا بنگاههای اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط به سرعت به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهرهمند شوند.
معرفی انواع بازارهای فرا بورس
بازار اول
سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری پذیرش میشوند و مورد معامله قرار میگیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهرهبرداری آنها گذشته و زیان انباشته ندارند.
شامل سهام شرکتهای سهامی عام است. سهام شرکتهای زیانده، تازهتأسیس و آنهایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته میشود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.
بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکتهای این بازار فرایند پذیرش را طی نمیکنند و به سه دسته تقسیم میشوند:
- شرکتهایی که در بازار بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش ندارند.
- شرکتهایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
- شرکتهایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش میشوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسانتر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.
بازار عرضه، محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است، که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.
سوالات متداول
بله شرکت های حاضر در فرابورس نیز افزایش سرمایه دارند.
فرابورس ایران یکی از ارکان بازار سرمایه کشور ایران بهشمار میرود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار به فعالیت مشغول است.
شرکت هایی که هنوز شرایط حضور در بورس را ندارند، در فرابورس شرکت می کنند
نحوه انجام معامله در فرابورس تفاوتی با بورس ندارد. با همان روالی که شما در بورس سهام میخرید، میتوانید با همان روال سهام شرکتهایی که در فرابورس پذیرفته شدهاند را نیز خریداری کنید.
بازار بورس چیست؟ | آشنایی با بازار بورس اوراق بهادار ، بورس انرژی و بورس کالا
طبق آمار شرکت سپردهگذاری مرکزی، نیمه اول سال 1399، نزدیک به 8 میلیون کد بورسی جدید صادر شد و تعداد دارندگان کد بورسی را به 20 میلیون نفر رساند. این یک رکورد برای بازار بورس ایران بود!
کمی بعد در مرداد ماه شاهد ریزش شدید شاخص کل بورس بودیم. ریزشی که موجب حیرت و اندوه سهامداران شده بود. این مسئله که بازار روند اصلاحی داشته باشد، یک امر طبیعی است؛ اما ریزش 50-40 درصدی شاخص کل که هنوز هم ادامه دارد، دلایل متعددی دارد.
بعد از عرضه غیر اصولی سهام عدالت و خروج نقدینگی توسط حقوقیها، یکی از اصلیترین دلایل افت شاخص، دعوت از عموم مردم به سرمایهگذاری در بازار بورس بود. مردمی که به دلیل عدم آگاهی و دانش کافی هم خودشان متضرر شدند هم اثرات مخربی بر بازار گذاشتند.
موفقیت در سرمایهگذاری مستلزم شناخت و تسلط کافی بر بازار هدف است. شما یک بساز بفروش موفق نخواهید شد اگر به زیر و بم و تلاطمهای بازار مسکن آشنا نباشید! اگر به قوانین و فراز و نشیبهای تجارت تسلط کافی نداشته باشید هرگز یک تاجر موفق نخواهید شد! بازار بورس نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این مطلب شما را با بازار بورس و انواع آن آشنا خواهیم کرد تا عدم دانش باعث یک تجربه نشود سرمایهگذاری شما در بورس به شکست ختم شود.
موفقیت در سرمایهگذاری مستلزم شناخت و تسلط کافی بر بازار هدف است. شما یک بساز بفروش موفق نخواهید شد اگر به زیر و بم و تلاطمهای بازار مسکن آشنا نباشید! اگر به قوانین و فراز و نشیبهای تجارت تسلط کافی نداشته باشید هرگز یک تاجر موفق نخواهید شد! بازار بورس نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این مطلب شما را با بازار بورس و انواع آن آشنا خواهیم کرد تا عدم دانش منجر به یک تجربهی تلخ نشود.
بورس چیست؟
برخی از ما سرمایه داریم اما یا اندک است و برای راهاندازی کسب و کار کافی نیست و یا توان تاسیس یک کسب و کار را نداریم. برخی نیز هستند که توان ایجاد کار را دارند اما سرمایهی کافی ندارند. بازار بورس این دو گروه را به یکدیگر وصل میکند. یعنی صاحب سرمایه را به بنگاه اقتصادی نیازمند به سرمایه میرساند.
شرکتها و بنگاههای اقتصادی سهام خود را وارد بورس میکنند. سرمایهگذاران با خرید سهام شرکتهای بورسی به میزان سهامی که میخرند، سهامدار شرکت میشوند. در واقع مهمترین هدف بورس ، تامین سرمایه برای بنگاههای اقتصادی و جذب سرمایههای راکد به مسیر درست است.
بورس ایران برای اولین بار در سال 1383 شروع به کار کرد. ابتدا تنها اوراق بهادار و سهام شرکتها در آن معامله میشدند. به مرور زمان بورس کالا و بورس انرژی نیز در بازار سرمایه ایران راهاندازی شدند.
انواع بازار بورس ایران
همان گونه که اشاره کردیم بازار سرمایه یا بورس بر اساس شرایط و نوع دارایی مورد پذیرش انواع مختلفی دارد که در ادامه هر یک را به طور مفصل شرح خواهیم داد.
1- بازار بورس
بازار بورس خود به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود. هر کدام از این دو بازار نیز دارای یک تابلوی اصلی و یک تابلوی فرعی میباشد. شرایط پذیرش شرکتها در هر یک از این تابلوها باه هم فرق میکند. در جدول زیر به بررسی این تفاوتها پرداختهایم.
شرایط | تابلوی اصلی بازار اول | تابلوی فرعی بازار اول | بازار دوم |
حداقل مبلغ سرمایه ثبت شده | 1000 میلیارد ریال | 500 میلیارد ریال | 200 میلیارد ریال |
حداقل سهام شناور | %20 | %15 | %10 |
حداقل تعداد سهامداران | 1000 نفر | 750 نفر | 250 نفر |
حداقل حقوق صاحبان سهام | 30 | 20 | 15 |
حداقل قیمت بازار سهام | 1000 ریال | 1000 ریال | —— |
دامنه نوسان سهام شرکتها در بازار بورس ابتدا مثبت و منفی 5% بود اما اخیراً تغییراتی داشته است.
بازار فرابورس ایران
بازار فرابورس ایران در سال 1387 فعالیت خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار، آغاز کرد. ساختار فرابورس مشابه بورس است. شرکتهایی که شرایط پذیرش در بازار بورس را ندارند، سهام خود را در بازار فرابورس عرضه میکنند. فرابورس دارای 5 بازار مجزا میباشد که عبارتند از:
- بازار اول فرابورس: متشکل از شرکتهایی است که طبق دستورالعمل سازمان بورس، شرایط لازم پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس را دارند.
- بازار دوم فرابورس: شرایط پذیرش شرکتها در این بازار سادهتر از بازار اول میباشد.
- بازار سوم فرابورس: سهام شرکتهای سهامی عام (به صورت عمده و بلوکی)، حق تقدمسهام شرکتها، پذیره نویسی و سایر اوراق بهادار در این بازار مورد معامله قرار میگیرند.
- بازار پایه: سهام شرکتهای سهامی عام که شرایط پذیرش در هیچ یک از بازارهای بورس و فرابورس را ندارند، در بازار پایه فرابورس عرضه میشوند.
- بازار ابزارهای نوین: کلیه ابزارهای مالی به جز سهام و حق تقدم آن، گواهیهای سرمایهگذاری و صکوک در این بازار معامله میشوند.
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
شرایط پذیرش در فرابورس آسانتر از بورس میباشد. به طور معمول شرکتهایی که شفافیت و درآمد کمتری دارند و شرایط احراز در بورس را ندارند، سهام خود را در فرابورس عرضه میکنند. تفاوتهای بورس و فرابورس در شرایط پذیرش، تعداد بازارها و دامنه نوسان قیمت سهام در آنها میباشد. همان طور که اشاره شد، بورس 2 بازار دارد و فرابورس متشکل از 5 بازار است. در جدول زیر شرایط پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس را بررسی کردهایم.
شرایط پذیرش | بازار بورس_تابلوی اصلی بازار اول | بازار بورس_تابلوی فرعی بازار اول | بازار بورس دوم | بازاراول فرابورس | بازار دوم فرابورس |
حداقل سرمایه ثبت شده | 1000 میلیارد ریال | 500 میلیارد ریال | 200 میلیارد ریال | 10 میلیارد ریال | 1 میلیارد ریال |
حداقل سهام شناور | 20% | 15% | 10% | 10% | 5% |
حداقل تعداد سهامداران | 1000 نفر | 750 نفر | 250 نفر | 200 نفر | — |
حداقل سابقه فعالیت شرکت در آن صنعت | 3 سال | 3 سال | 2 سال | حداقل 2 سال از زمان بهرهبرداری با ارائه خدمات،گذشته باشد. | حداقل 1 سال از تاسیس آن گذشته باشد. |
زیان انباشته | نداشته باشد. | نداشته باشد. | نداشته باشد. | نداشته باشد. | برنامه عملیاتی مناسب جهت خروج از زیان داشته باشد. |
حقوق صاحبان سهام | 30 | 20 | 15 | 15 | — |
سودآوری | 3 دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد. | 2 دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد. | 1 دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد. | 1 دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد. | — |
3- بازار بورس کالا
بورس کالا در سال 1385 با یکی شدن بورس کشاورزی و بورس فلزات تشکیل و سپس در مهر ماه سال 1386 تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران فعالیت خود را آغاز کرد. بورس کالا یک بازار منسجم است که در آن کالاهای معینی مورد معامله قرار میگیرند. اهداف اساسی بازار بورس کالا عبارتند از:
- سهولت در داد و ستد نقدی و آتی کالا
- حذف واسطهها و دلالها در معاملات کالا
- کاهش نوسانات قیمت در بازار
- بهبود و شفافیت در بازار کالاهایی مثل محصولات کشاورزی، پتروشیمی و انرژی
بورس کالا به 4 بازار مجزا تقسیم میشود که به شرح زیر هستند:
1- بازار فیزیکی
ماهیت این بازار تا حدودی شبیه به بازار سنتی است. عرضهکنندگان (تولیدکنندگان مواد خام مثل محصولات پتروشیمی) محصولات خود را در در بازار فیزیکی عرضه میکنند. مصرف کنندگان این مواد اولیه نیز با ساز و کار مشخص بازار، این تولیدات را خریداری میکنند. تفاوت بازار فیزیکی بورس کالا با بازار سنتی در نحوه خرید و فروش و شفافیت قیمتها است. 4 گروه محصول در بازار فیزیکی معامله میشوند که عبارتند از:
- محصولات صنعتی و معدنی: فولاد،مس، سنگ آهن،روی، کنسانتره فلزات گرانبها،کنسانتره مولیبدن، آهن اسفنجی و…
- محصولات کشاورزی: جو، ذرت، گندم، شکر، روغن خام، کنجاله سویا و آفتابگردان و… ، زعفران، پسته، تخم مرغ،جوجه و…
- محصولات پتروشیمی: شیمیاییها مثل: اوره، بنزین،ذاسید استیک و… پلیمریها مثل: پلیپروپیلن، پلیاتیلن سنگین، پلیاستراین و…
- فراوردههای نفتی: روغن، قیر، وکیوم باتوم، گوگرد، لوب کات، عایق رطوبتی، سلاپسواکسن و…
2- بازار مشتقه
با توجه به نیاز بازارهای بورس کالا و ماهیت برخی کالاها بازار جدیدی به نام بازار مشتقه در بورس کالا تعریف شد. این بازار شامل قراردادهای آتی و قرارداد اختیار معامله میباشد. در واقع قراردادی مبتنی بر یک دارایی پایه، در این بازار مورد معامله قرار میگیرد. قراردادهای موجود در بازار مشتقه شامل قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله میباشد. در ادامه هر یک را توضیح میدهیم:
قرارداد آتی:
طبق این قرارداد دو طرف با یکدیگر معامله میکنند اما پرداخت مبلغ معامله و تحویل کالا به زمانی در آینده موکول میشود. بنابراین قرارداد آتی، قراردادی است که در آن فروشنده متعهد میشود در سررسید قرارداد مقدار مشخص از دارایی قید شده در قرارداد را تحویل دهد و خریدار نیز متعهد به پرداخت مبلغ کالا میباشد. در این نوع قرارداد برای جلوگیری از عدم عمل به تعهد هر یک طرفین، مبلغی به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایا سپرده میشود.
قرارداد اختیار معامله:
اختیار معامله شامل دو نوع اختیار است. اختیار خرید که طی آن خریدار متعهد میشود در تاریخ اعمال قرارداد، مقدار مشخصی از دارایی را با قیمت اعمال، خریداری نماید. حال اگر در زمان سررسید قرارداد، قیمت نقدی کالا از قیمت قرارداد اختیار خرید بیشتر باشد، خریدار سود میکند و اگر کمتر باشد میتواند از اختیار خرید خود استفاده نکند. البته مبلغی که بابت خرید اختیار خرید پرداخته از بین خواهد رفت!
دومین نوع اختیار معامله در بورس کالا، اختیار فروش است. در این قرارداد، فرد اجازه دارد در تاریخ معین، مقداری مشخص از دارایی خود را با قیمت تعیین شده به فروش برساند. اگر در تاریخ اعمال قیمت نقدی کالا کمتر از قیمت اعمال قراردا باشد، اختیار فروش را اعمال و سود میکند؛ اگر قیمت نقدی بیشتر باشد هم که اختیار فروش را اعمال نمیکند.
3- بازار مالی
بازار مالی بورس کالا با هدف جذب سرمایهگذاران بیشتر، برای سرمایهگذاری در بورس کالا ایجاد شده است. این بازار شامل سه نوع ابزار است که عبارتند از:
- قرارداد سلف موازی: با این قرارداد فروشنده میتواند بهای کالا را دریافت میکند اما کالا را در آینده تحویل میدهد. این قرارداد بازار ثانویه داشته و صاحب اوراق میتواند پیش از سررسید، قرارداد خود را در بورس به فروش برساند.
- گواهی سپرده کالایی: این گواهی بیانگر مالکیت دارندهی آن، بر مقدار مشخصی کالا است که به انبار پذیرش سپرده شده و قبض انبار، پشتوانه آن خواهد بود.
- صندوق سرمایهگذاری کالایی: به جذب سرمایه برای سرمایهگذاری در اوراق مبتنی بر کالا میپردازد.
4- بازار بورس انرژی
بازار بورس انرژی در سال 1386 با هدف ایجاد شفافیت در بازار کالاهای استراتژیک مانند نفت و گاز، ایجاد شد. کلیه حاملهای انرژی در صورتی که سابقه شفاف و قابل اتکایی داشته باشند قابل پذیرش در بازار بورس انرژی خواهند بود. بورس انرژی شامل 3 بازار زیر است:
- فیزیکی: کالاهای پذیرفته شده در بورس معامله میشوند. شامل 3 تابلوی برق، نفت/گاز و سایر حاملهای انرژی میباشد. در این بازار معاملات به صورت نقدی، نسیه، سلف و کشف پریمیوم انجام میشوند.
- مشتقه: اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده در بورس معامله میشوند. شامل 3 تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است.
- فرعی: در بازار فرعی، کالاهای تک محمولهای و گونهها فرعی مورد معامله قرار میگیرند.
هر یک از تابلوها دو رینگ معاملاتی دارند که یکی داخلی و مربوط به خود کشور است و دیگری بینالمللی میباشد. معاملات در بازار فیزیکی بورس انرژی به 3 شیوه حراج حضوری، الکترونیکی و عرضه یکجا انجام میشوند؛ اما در بازار مشتقه معاملات تمام الکترونیک هستند.
یک نکته
علاقهمندان جهت فعالیت در هریک از این بازارها، در گام نخست، نیاز به دریافت کد بورسی و افتتاح حساب در یک شرکت کارگزاری دارند. دریافت کد بورسی پس از ثبت نام در سامانه سجام و احراز هویت برای کاربران ارسال میگردد. در خصوص ایجاد حساب کاربری نیز با توجه به شرایط کرونایی موجود، متقاضیان میتوانند در بسیاری از کارگزاریها به صورت آنلاین نسبت به افتتاح حساب اقدام نمایند. کارگزاری مدبر آسیا نیز چنین امکانی را فراهم ساخته است تا افراد به آسانی و تنها با چند کلیک، ثبت نام خود را انجام دهند.
برای این کار کافیست پس از ورود به وب سایت این کارگزاری، بر روی گزینه درگاه ثبت نام کارگزاری مدبر آسیا کلیک نموده و حساب خود را ایجاد نمایند. پس از انجام ثبت نام، پیامکی حاوی نام کاربری و رمز عبور برای فرد ارسال میگردد و شخص میتواند از آن پس، معاملات خود را از طریق سامانه معاملاتی اکسیر مدبر آسیا و یا نرم افزار رایان همراه به انجام رساند.
جمعبندی
با انواع بازار بورس ایران و تقسیمبندیها و تابلوهای معاملاتی هر کدام آشنا شدیم. برخی افراد تصور میکنند بورس فقط در اوراق بهادار و سهام شرکتها خلاصه میشود؛ اما در این مطلب دیدم که به غیر از سهام شرکتها، برخی کالاها و حاملهای انرژی نیز در بورس وجود دارند. همچنین با مفهموم قرارداد آتی و اختیار معامله آشنا شدیم که فرصتهای خوبی برای سرمایهگذاری و کاهش ریسک هستند. خصوصاً قرارداد اختیار فروش تبعی که گاهی به شدت در کاهش ریسک موثر واقع میشود.
شرایط پذیرش، دریافت کد بورسی، سازوکارها معامله و حتی گاهی جلسات و ساعات معاملاتی در هر یک از بازارهای بورس متفاوت است. در مطالب بعدی شما را با جزئیات هر یک آشنا خواهیم کرد. هر سوالی ذهنتان را مشغول کرد، در قسمت دیدگاه بپرسید تا در اسرع وقت پاسخ داده شود.
تفاوت بورس و فرا بورس با زبان ساده
تفاوت بورس و فرا بورس را می دانید؟ اگر شما هم علاقه مند به آشنایی با بورس و فرابورس و فرق بورس با فرابورس هستید، این مطلب برای شما بسیار مفید خواهد بود. چند دقیقه وقت بگذارید و آن را کامل مطالعه کنید. ابتدا بورس و فرابورس تعریف شده اند سپس تفاوت بین بورس فرابورس به زبان ساده توضیح داده شده است. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی می توانید از وکیل بورس وکیل پرس کمک بگیرید.
همانطور که می دانیم به بازارهای مانند بازار فارکس، بازار اوراق بهادار، اوراق عرضه، بازار سهام و بازار مشتقات که در آنها اوراق بهادار معامله می شود، بازار مالی می گویند. بازارهای مالی نقش بسیار مهمی در اقتصاد تمام کشورها دارند. اکثر بازارهای مالی دنیا به ویژه بازار سهام، معاملات خود را با استفاده از بورس انجام می دهند.
بازارهای مالی با ساختار سازمانی و اقتصادی ویژه خود نقش زیادی در قیمت گذاری دارند. بورس مکانی است که در آنها فروشندگان و خریداران یا به بیانی دیگر افراد تولید کننده و مصرف کننده با یکدیگر به معامله می پردازند. همه افرادی که پا به عرصه سرمایه گذاری در بازارهای مالی میگذارند، محال است که با عبارت هایی مانند بورس و فرابورس مواجه نشوند.
با توجه به اوضاع اقتصادی ایران، در سالهای اخیر سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار به یکی از بهترین راههای کسب سود تبدیل شده است. علاوه بر بازار بورس، بازار دیگری به نام فرابورس نیز وجود دارد. وقتی فردی میخواهد سهام بخرد، جلوی بعضی از سهمها نماد سهام فرابورس و جلو برخی دیگر سهام بورس نوشته میشود. در این مقاله قصد داریم ابتدا بورس و فرابورس را توضیح دهیم و سپس به تفاوت بورس و فرابورس بپردازیم.
بورس چیست؟
برای آشنایی با تفاوت بورس و فرابورس ابتدا لازم است تعریفی از بورس بدانید. بازاری که در آن دارایی ها مورد معامله قرار میگیرند، بورس نامیده میشود. این بازار شامل سه دسته بازار بورس ارز، بازار بورس کالا و بازار بورس اوراق بهادار است. در بازار ارز پولهای خارجی مانند دلار و یورو را معامله میکنند که البته این بازار در ایران فعالیتی ندارد.
در بورس کالا، کالاهایی معین و مواد اولیهای مانند فلزات، محصولات کشاورزی، نفت و غیره معامله میشوند. در بورس اوراق بهادار اوراق مشارکت و سهام شرکت ها و غیره را معامله بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟ می کنند. در بورس اوراق بهادار منافع سرمایه پذیران و سرمایهگذاران حفظ می شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بورس به مطلب بورس چیست؟ مراجعه کنید.
فرابورس چیست؟
همه شرکت ها اجازه ورود به بازار بورس را ندارد زیرا ساختارها و قوانین موجود در بورس این اجازه را به تمام شرکتها نمیدهد. فرابورس موظف است که شرکت هایی را که به فعالیت در بازار سرمایه علاقه دارند و هنوز موفق به کسب شرایط ورود به بورس نشدهاند را سازماندهی کند.
در بازار فرابورس ( OTC) سهام و اوراق بهادار شرکت ها طبق شرایط و قوانین سادهتر و بدون نظارت هیچ نهادی به طور مستقیم بین طرفین معامله می شوند. شرکت فرابورس با گرفتن مجوز شورای عالی بورس و زیر نظر سازمان عالی بورس اوراق بهادر فعالیت می کند. یکی از مزایای بازار فرابورس تنوع بیشتر و راحت بودن آن است. شاید برایتان این سوال پیش بیاید که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال به ادامه مطلب توجه کنید.
تفاوتهای بین بورس و فرابورس
همانطور که اشاره کردیم بورس و فرابورس تفاوتهای زیادی دارند. در این بخش از مقاله قصد توضیح فرق بورس و فرابورس را داریم.
- اولین تفاوت بورس با فرابورس این است که در بازار بورس یک مکان خاص وجود دارد که افراد برای انجام معامله در آنجا به صورت فیزیکی دور هم جمع میشوند. اما در فرابورس چنین مکانی برای جمع شدن معامله گران وجود ندارد.
- دومین تفاوت بورس و فرابورس در بخش قوانین میباشد. قوانین وضع شده در بازار بورس ویژه هستند و طبق استانداردهای خاصی اجرا میشوند. اما قوانین فرابورس طبق توافق طرفین بوده و نسبت به قوانین بورس انعطافپذیرتر و راحت تر می باشند.
- سومین فرق بین بورس و فرابورس این است که معاملات بازار بورس ریسک کمتری دارند و قیمتها شفافتر هستند. اما در بازار فرابورس به دلیل انجام معاملات با توافق طرفین، خبری از شفافیت قیمت و کاهش ریسک وجود ندارد.
- چهارمین تفاوت بورس با فرابورس میزان ساعت کاری میباشد. روش معامله در فرابورس و بورس تفاوت زیادی با هم ندارند. درست مانند خرید و فروش سهام در بورس میتوانید سهام شرکتها در فرابورس را نیز معامله کنید. ساعات کاری بازار بورس از نه صبح شروع شده و تاتا دوازده و نیم ظهر ادامه دارد. اما ساعات کاری در فرابورس انعطاف بیشتری نسبت به ساعات کاری بورس دارد. انجام معاملات در فرابورس به صورت 24 ساعته انجام میشود زیرا سطع امکانات الکترونیکی در فرابورس بیشتر است. این موضوع یکی از مزایای مهم فرابورس به شمار میرود.
- پنجمین تفاوت بورس و فرابورس در بخش بازار میباشد. بورس دارای دو بازار اول و دوم میباشد. اما بازارهای فرابورس شامل پنج بازار به نامهای بازار اول، دوم، سوم یا عرضه، بازار پایه و بازار ابزارهای نوین مالی میباشد. در بازار اول فرابورس سهام واحدهای صندوق سرمایه گذاری و شرکتها معامله میشوند. در بازار دوم فرابورس فقط سهام شرکتهای سهامی عام مانند شرکتهای تازه تاسیس وجود دارد. در بازار پایه نیز اوراق بهادار عرضه یا نقل و انتقال داده میشوند.
یکی دیگر از تفاوتهای بین بورس و فرابورس روند پذیرش شرکتها میباشد. پذیرش شرکتها در بورس سختتر از فرابورس است. شرایطی مثل حداقل سهام شناور، حداقل سرمایه، حداقل سابقه فعالیت شرکت، حقوق صاحبان سهام نسبت به سودآوری و داراییها، زیان انباشته و غیره در فرابورس معیارهای راحتتری نسبت به بورس دارند.
بازار فرابورس در ایران با جایگاهی خاص و ساختاری قانونی همانند بورس ایجاد شده است تا با شرایط پذیرشی راحتتر، باعث گسترش حوزه بازار سرمایه کشور شوند. فرابورس موظف است که بخشی از بازار سرمایه را که هنوز شرایط ورود به بورس را ندارند، سامان داده و هدایت کند تا با سرعت بیشتری وارد بازار شوند.
نبود حجم مبنا در فرابورس و کارمزر کمتر آن نسبت به بورس باعث شده که معاملات در بازار فرابورس ایران به راحتی انجام شوند و نقد شوندگی بالاتری داشته باشند. صف خرید و فروش سهام در فرابورس برخلاف بورس زیاد طولانی نیست.
فرق بین بورس و فرابورس به زبان ساده این است که تنوع شرایط پذیرش شرکتها و رویههای پذیرش آنها طوریست که شرکتها در کوتاهترین زمان و با احراز کمترین شرایط میتوانند وارد بازار سرمایه گذاری شده و از تمام مزایا و امکانات شرکتهای پذیرفته شده در اوراق بهادار بهرهمند شوند.
در این مقاله تلاش کردیم فرق بورس با فرابورس را توضیح دهیم. با مقایسه تفاوتهای بین بورس و فرابورس میتوان به مزایا و معایب هر یک پی برد. امیدواریم مطالب ارائه شده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
دامنه نوسان سهام در بورس چیست؟ تاثیر آن در بازار بورس
دامنه نوسان به معنی بیشترین تغییرات مجاز قیمت در طول یک روز می باشد یا به عبارت دیگر به معنی قیمت مجاز برای معاملات سهام در طول روز است. دامنه ی نوسان در بازار های بورس ایران به دلیل کمبود آگاهی های مالی و آشفتگی های قیمت و حساسیت بازار به شایعات و هیجانات ایجاد شده تا از ضرر و زیان سهامداران خرد و افراد مبتدی و کم تجربه جلوگیری شود. دامنه ی نوسان در بازار های جهانی مانند فارکس وجود ندارد.
در حال حاضر دامنه نوسانات شرکت های پذیرفته شده در بورس و بازار الف فرابورس مثبت یا منفی ۵% نسبت به قیمت پایانی روز قبل هر سهام می باشد. یعنی اگر قیمت پایانی سهامی امروز ۱۰۰۰ تومان باشد قیمت مجاز برای معاملات فردای این سهم در بازه ۹۵۰ تا ۱۰۵۰ تومان می باشد.
از ابتدای فعالیت بازار بورس در ایران، دامنه نوسان بر سهام مورد معامله در بورس اعمال شده است. همچنین در بسیاری دیگر از بورسهای جهانی نیز جهت کنترل نوسانات، این دامنه ی نوسان وجود دارد. بدین جهت در این مقاله به تعریف و توضیح دامنه ی نوسان و موضوعات مرتبط با آن میپردازیم.
دامنه نوسان
در بازارهای بورسی قوانین و مقرراتی وجود دارند که مانع از تقابل عرضه و تقاضا میشوند. دامنه مجاز نوسان، توقف معاملاتی و دیگر روشها از این دست قوانین هستند. دامنه مجاز نوسان سهام یکی از قوانین مهم در این حوزه است که به عنوان عامل کنترل در برابر نوسان قیمت سهام و برای کاهش تلاطم بازار و زیان سهامداران در اثر تصمیمات هیجانی استفاده میشود. دامنه مجاز نوسان حدود سقف و کف قیمتی است که هر سهم در هر روز کاری میتواند داشته باشد و قیمت تنها در این محدوده میتواند حرکت کند.
طبق آییننامه معاملات در شرکت بورس تهران، دامنه نوسان قیمت، پایینترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه طی یک یا چند جلسه رسمی معاملات بورس، قیمت میتواند نوسان کند.
دامنه نوسانات حق تقدم هر سهام چقدر است؟
دامنه ی نوسانات حق تقدم هر سهام ۲ برابر دامنه نوسان سهام عادی آن می باشد. پس دامنه ی نوسانات حق تقدم شرکت های بورسی و بازار الف فرابورس مثبت و منفی ۱۰% و شرکت های بازار ب مثبت و منفی ۲۰% می باشد.
دامنه نوسان برای چه کسانی مفید است؟
دامنه نوسان باعث کاهش ریسک و نوسانات هیجانی قیمت در بازار می شود و برای افراد تازه کار در بورس بسیار مفید است و سطح اطمینانی برای افرادی که می خواهند شروع به سرمایه گذاری در بورس کنند فراهم می سازد چون این دامنه ی نوسان باعث می شود تا قیمت تنها در یک بازه معین تغییر کند و اگر شخصی با کاهش قیمت سهام مواجه شد دچار زیان های سنگینی نشود.
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
این روزها که بازارهای مالی و ساختارهای تشکیلدهنده آنها، بسیار پیچیده شده است، شناخت آنها به افرادی که دوست دارند بهعنوان سرمایهگذار وارد این بازارها شوند، بسیار مهم و ضروری است. اگر دوست دارید که نقش خوبی را در این بازار به عهده بگیرید و سهمی در بازار سرمایه داشته باشید، ابتدا بهتر است بدانید که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
همانطور که احتمالاً شما هم بارها شنیدهاید، بازارهای مالی برای عملکرد صحیح اقتصادی سرمایهداری بسیار مهم و ضروری به نظر میرسند. امروزه در بسیار از بازارهای مالی در سطح جهان، مردم میتوانند معامله کنند و در آنها معمولاً رابطهی عمیقی بین تولیدکنندگان، مصرفکنندگان، خریداران یا فروشندگان به چشم میخورد.
در ادامه سعی میکنیم با بررسی تفاوت بورس با فرابورس به زبان ساده به شما کمک کنیم تا درک بهتری از این بازارها داشته باشید!
بازار دوم فرابورس چیست؟ هرآن چه که لازم است در رابطه با بازار فرابورس بدانید؟
یکی از نامهایی که احتمالاً شما هم بارها آن را شنیدهاید، بازار فرابورس بوده است و احتمالاً برای شما هم سؤال شده که بازار دوم فرابورس بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟ چیست و یا بازار دوم فرابورس یعنی چه! اگر شما هم علاقهمند به بازارهای سرمایه هستید، احتمالاً باید بدانید که بازار دوم فرابورس درواقع یکی از بازارهای بورس ایران است که تفاوتهایی با بازار بورس اوراق بهادار دارد! امروز در این مقاله به توضیح این مسئله که بازار دوم بورس چیست، بیشتر میپردازیم!
اگر قصد سرمایهگذاری در بازارهای مالی را دارید، بهتر است که این مقاله را با دقت مطالعه کنید چراکه به شما کمک میکند که تصمیمگیریهای بهتری در رابطه با بازار بورس داشته باشید و بدانید که بازار دوم فرابورس چنددرصدی است! آیا آماده ایجاد تغییر و تحول در سرمایهگذاریهای خود هستید؟ با ما همراه باشید.
بورس و فرابورس جزو جذابترین گزینههای سرمایهگذاری برای علاقهمندان به بازارهای مالی
در چند سال اخیر که مسائل مختلف باعث شده است که مردم بیشتر به فکر ارزش سرمایههای خود باشند، روی آوردن به بازارهای مالی و کمک به اقتصاد با استفاده از آنها، رواج پیداکرده است! شما میتوانید با کمک بازار سرمایه نهتنها ارزش سهام خود را حفظ کنید، بلکه آن را نیز افزایش دهید. البته این کار نیاز به مهارتهایی هم دارد که باکمی مطالعه، تحقیق و شرکت در دورههای آموزشی، احتمالاً اصلاح میشود.
اگر کمی با شرکتهای فعال در بورس آشنا باشید، میدانید که برای حضور آنها در این بازار، سختگیریهای قابلتوجهی انجامشده است، اما همه شرکتهایی که نتوانستهاند وارد بازار بورس شوند، از چرخه رقابت حذف نمیشوند، بلکه آنها به بازار دوم بورس یعنی فرابورس منتقل میشوند! درواقع جواب این سؤال که بازار دوم فرابورس چیست، این است که همان مکان و بازاری است که شرکتهای رده دوم ازنظر سرمایهگذاری وارد آن شدهاند! در ادامه مطلب بیشتر در این رابطه صحبت میکنیم و اطلاعات واضحتری را در اختیار شما قرار میدهیم.
بورس و فرابورس چیست؟ | آشنایی با انواع آن به زبان ساده
برای گفتن از اینکه بورس و فرابورس چیست ابتدا بهتر است با خود مفهوم بازار سرمایه با زبانی ساده آشنا شویم و سپس به تعریف بورس و فرابورس بپردازیم چراکه باوجود فرق بورس با فرابورس هر دو این بازارها نماد بازار سرمایه محسوب میشوند. ازاینرو ابتدا باید بازار سرمایه را بهدرستی شناخت تا بتوان نماد آن را تعریف کرد.
فرابورس چیست در واقعی سؤالی از درون اقتصاد است. اقتصاد علم بسیار گسترده و پیچیدهای است که در آن اعداد و ارقام و قیمتها و جداول و غیره مفاهیم مختلفی دارند و بهنوعی زبان این دنیای عجیب محسوب میشوند؛ اما نکته جذاب و جالب این است که تمام این گستردگیها و پیچیدگیها، همه و همه بر اساس یک عنوان و مفهوم ساده و پایه برنامهریزیشده است. مفهومی تحت عنوان خریدوفروش. خریدوفروش نیز اصلیترین مفهومی است که در فرابورس چیست موردبررسی قرار میگیرد.
خریدوفروش درواقع اصلیترین و اولین عنوان علم اقتصاد و سؤال فرابورس چیست محسوب میشود که از گذشتههای دور تا به امروز وجود داشته است. در کلام بهتر شما در هیچ کجای اقتصاد نمیتوانید مفهومی پیدا کنید که در راستای خریدوفروش نباشد. حال این مفهوم خریدوفروش نیز بر اساس یک پل بسیار ساده ولی مهم به نام معامله بناشده است؛ یعنی میتوان گفت تمام علم اقتصاد بر اساس عنوان و پلی به نام معامله بناشده است. پلی که یکی از پایههای آن را فروشنده و یکی دیگر را خریدار تشکیل داده است.
حال اینکه این پایهها چگونه ساخته شوند و به نسبت یکدیگر چه ارتفاعی داشته باشند باعث گسترش علم اقتصاد شده است. از طرفی نوع معامله یا همان پل ارتباطی بین خریدار و فروشنده نیز میتواند متفاوت باشد.
بهطورکلی پل معامله ذکرشده جادهای دوطرفه است که از یکسوی آن پول بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟ یا سرمایه خریدار به سمت فروشنده حرکت میکند و از سوی دیگر خدمت یا کالای موردنظر خریدار از سمت فروشنده حرکت میکند. اینگونه یک رابطه پایاپای برقرار میشود.
حال شما تصور کنید این جاده بهصورت دورهای یکطرفه باشد، یعنی در پارهای از زمان تنها سرمایه از سمت خریدار حرکت کند و در پارهای دیگر از سمت فروشنده حرکتی داشته باشیم. این جاده بهنوعی میتواند نمادی برای سرمایهگذاری باشد. حال در ادامه بیشتر سعی میکنیم بر اساس آن به سؤال فرابورس چیست پاسخ بدهیم.
بازار بورس چیست؟
اگر بخواهیم به جواب سؤال اصلی یعنی بازار دوم فرابورس چیست و یا بازار دوم فرابورس یعنی چه و … برسیم، بهتر است که ابتدا بدانیم که اصلاً بازار بورس چیست؟ اگر بخواهیم طبق نظر اقتصاددانان و افراد آگاه در این زمینه یک تعریف برای این موضوع ارائه کنیم به این میرسیم که بازار بورس، درواقع مکان و محلی برای قیمتگذاری، خریدوفروش کالا، اوراق بهادار و … است!
شما میتوانید در بورس انواع داراییهای مالی ازجمله اسناد کاغذی (اوراق بهادار و سهام شرکت)، کالا، سکه، طلا، محصولات کشاورزی و … را خریدوفروش کنید! البته جدا از این دو نوع خریدوفروش (سهام و کالا)، نوع سومی تحت عنوان ارز هم وجود دارد که در کشور ما فعال نیست و وجود ندارد! شما میتوانید در دیگر مقالات سایت ما، اطلاعات بیشتری در رابطه بااینکه بورس چیست و پیدایش آن به چه صورت بوده است، پیدا کنید.
بازار بورس که یکی از مهمترین بازارهای سرمایه است که در آن داراییهای مالی و واقعی مورد معامله قرار میگیرند. در این بازار، داراییهایی مالی که اصطلاحاً یکسری اسناد کاغذی هستند، موردبحث قرار میگیرند. در بورس اوراق بهادار، داراییهای واقعی، بورس کالا( شرکتهای بورس کالا )، اجناس فیزیکی و در بورس ارز، پول رایج کشورها مورد خریدوفروش قرار میگیرند.
در بورس اوراق بهادار، مردم به خریدوفروش اوراق قرضه دولتی، سهام شرکتها، مؤسسات معتبر خصوصی و … میپردازند. این بازار سرمایه در ایران در شهر تهران فعال است و مرکز رسمی برای آن وجود دارد. شاید میپرسید که چگونه اقدام به تعیین قیمت هر سهم در این بازار سرمایه میکنند؟ باید مدنظر بگیرید که تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضا است.
جادهای یکطرفه به نام سرمایهگذاری و سؤال مهم فرابورس چیست
ما تا اینجای مسیر و پاسخ به سؤال فرابورس چیست با پلی به نام معامله آشنا شدیم و دانستیم که این پل در دنیای سرمایهگذاری به شکل یکطرفه هست و اینیک طرفه بودن وابسته به زمان هست.
نکته جالب اینجاست که در بازار سرمایه جهت جاده معامله عوض نمیشود و همیشه یکطرفه است بلکه بر اساس زمان جای فروشنده و خریدار است که عوض میشود؛ یعنی شما بهعنوان سرمایهگذار در جهتی قرار دارید که سرمایه از سمت شما حرکت میکند و بر اساس گذر زمان شما فروشنده خواهید شد و میتوانید سرمایه خود را به همراه سود حاصله از آن دریافت کنید.(مقاله آیا بیت کوین قانونی است را هم مطالعه کنید)
درواقع روند کلی اقتصاد و سرمایهگذاری را میتوان بر اساس همین مثال ساده بهخوبی درک کرد. اقتصاد کلان و سرمایهگذاری در مدتزمان بالا همیشه سودآور خواهد بود. چراکه جهت پل همواره یکطرفه خواهد ماند و این باعث میشود که خودبهخود سرمایهگذاری بیشتر و این باعث افزایش سود سهام میشود.
چالش اصلی بازار سرمایه و سؤال فرابورس چیست این است که چه مدتزمان برای سودآوری لازم است و آیا راه بهتری برای رسیدن به سود موردنظر در مدتزمان کمتر وجود دارد. اینگونه میشود که دنیای اقتصاد گسترش پیدا میکند؛ اما در بازار سرمایه و آن پل یکطرفه که مثال زدیم نمادی بارز و مهم به نام بازار بورس و فرابورس وجود دارد.
سرمایهگذاری درواقع یک بازی دوطرفه بین شرکت سرمایه پذیر و فرد سرمایهگذار است. به این صورت که یک شرکت برای افزایش درآمدهای خود و داشتن فروش بیشتر نیاز به جذب سرمایه است.
در این حالت با جذب سرمایههای خرد بسیار میتواند سرمایه موردنظر خود را به دست بیاورد و درازای آن متعهد میشود که سهامداران خود را از در سود خود شریک کند. این بهنوعی یک بازی دوسر برد هست. بازار بورس و فرابورس بهنوعی محلی است که میتوان بهواسطه آن در شرکتهای مختلف بر اساس نوع کارایی آنها سرمایهگذاری کرد. این محل درواقع ازنظر اقتصاد کلان نیز بسیار اهمیت دارد چراکه باعث ایجاد شفافیتهای مالی در اقتصاد میشود؛ اما بااینحال هنوز پاسخ سؤال فرابورس چیست را نیافتیم.
یکی از بازارهای سرمایه فعال در ایران که در سال ۱۳۸۷، فعالیت خود را آغاز کرده است، بازار فرابورس است! فرابورس در ابتدا کار خود را در زیرمجموعه و ساختار سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد و ساختار قانونی مشابهی نسبت به آن پیدا کرد. شرایط پذیرش در این سازمان نسبت به بورس آسانتر است که در قسمت فرق بین بورس و فرابورس چیست، بیشتر راجع به آن صحبت خواهیم کرد.
بازار سهام فرابورس ایران، شامل بازار اول، دوم و پایه است! معمولاً سهام و اوراق بهادار شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم معامله میشوند! یکی از مزایای حضور در فرابورس این است که اکثر شرکتهای سهامی میتوانند در آن حضور فعال داشته باشند و اقدام به معامله کنند. در ادامه به بررسی تفاوت فرابورس و بورس و بازار پایه خواهیم پرداخت. (پیشنهاد میکنم محصول آموزش فیلترنویسی را هم مطالعه نمایید)
تعریف فرابورس چیست؟
بنابراین تا به اینجا بهطورکلی با مفهوم بازار سرمایه و نماد مهم آن یعنی بازار بورس آشنا شدیم. این اولین قدم برای پاسخ به فرابورس چیست بود. اما بازار سرمایه ایران به دو بخش کلی بازار بورس و بازار فرابورس تقسیمشده است. البته بازارهای دیگری مانند بورس کالا و انرژی و شرکتهای کوچک و … وجود دارد که در اینجا موردبحث ما نیست ما میخواهیم بیشتر بدانیم فرابورس چیست و تفاوت بورس و فرا بورس و بازار پایه را بشناسیم.
همانطور که در پاسخ به سؤال فرابورس چیست گفتیم بازار بورس و فرابورس محلی است که در آن شرکتهای مختلفی میتوانند اقدام به جذب سرمایه داشته باشند؛ بنابراین عملاً تفاوت بورس و فرابورس مفهومی بنیادین نخواهد بود در هر دو این بازارها سرمایهگذار به دنبال سرمایهگذاری روی شرکت یا شرکتهای مختلف هست که بعد از مدتی بتواند از طریق آن سودآوری داشته باشد.
اما پس فرابورس چیست و چه لزومی به حضور آن در بازار سرمایه ایران است؟ در کلام بهتر بازار بورس جایی است که شرکتهای مختلف تحت شرایط خاص سازمان بورس وارد بازار سرمایه میشوند. این شرایط بهنوعی تعبیهشده است که شرکتهای معتبر و سود ده که میتوان بقای چندین ساله آنها را تضمین کرد در این بازار حضور دارند. این اتفاق و این شرایط باعث میشود که خودبهخود بسیاری از شرکتهای کوچک و تازه تأسیس که نیاز به جذب سرمایهدارند از حضور در بازار محروم شوند. اینجاست که سؤال فرابورس چیست معنی پیدا میکند.
فرابورس درواقع بازاری موازی بازار بورس هست که در آن شرکتهای کوچکتر از بازار بورس حضور دارند و شرایط حضور این شرکتها کمی سادهتر از بازار بورس هست. همین اتفاق باعث میشود که سرمایهگذاری در بازار فرابورس کمی ریسک بالاتری داشته باشد؛ اما نکته مهم این است که ازنظر سرمایهگذاری و قوانین مربوط به آن و روشهای آن فرقی بین بازار فرابورس و بورس وجود ندارد. در کلام بهتر سؤال فرابورس چیست بیشتر برای شرکتهای سرمایه پذیر اهمیت دارد تا افراد سرمایهگذار؛ اما بیایید در تعریف بازار فرابورس شرایط شرکتهای ثبتشده را موردبررسی قرار دهیم.
اگر برای شما هم این سؤال بزرگ مطرح است که بازار دوم بورس چیست، باید بدانید که دومین بازار سرمایه ایران یا بازار فرابورس از سال ۱۳۸۷ مجوز فعالیت خود را از شورای عالی بورس گرفته و وارد دنیای بازارهای مالی شده است! این بازار درواقع همانند بازار بورس، مکانی است که در آن سهام و اوراق بهادار خریدوفروش میشود و بر اساس میزان عرضه و تقاضایی که برای هر سهم وجود دارد، قیمتگذاری انجام میشود.
از مزایای حضور در فرابورس برای شرکتها این است که به دلیل سختگیریهای کمتر نسبت به بازار بورس اوراق بهادار، شاهد این هستیم که شرکتهای کوچکتر هم قابلیت حضور در بازار سرمایه را دارند! این موضوع درواقع توانسته کمک زیادی به رشد اقتصادی و شرکتهای کوچک کند! آیا تاب حال در این بازار سرمایهگذاری کردهاید؟ چه تجربهای در این زمینهدارید؟
نماد فرابورس چیست؟
بعد از پاسخ به سؤال فرابورس چیست نوبت به این است که به سؤال نماد فرابورس چیست پاسخ دهیم. نماد فرابورس در حقیقت همان شرکتی است که در بازار فرابورس پذیرفتهشده است. برای درک بهتر این موضوع مسابقات فوتبال کشور را در نظر بگیرید.
مسلماً همه گروههای فوتبال در ایران نمیتوانند در لیگ برتر بازی کنند و فقط تعداد معدودی با توجه به شرایط خاص میتوانند در آنجا بازی کنند. ما بقیه گروههای قدر که کمی شرایطی پایینتر از گروههای لیگ برتری دارند در لیگ دسته اول بازی میکنند. فرق بین بازار بورس اوراق بهادار و فرابورس دقیقاً همینجاست که بازار بورس مانند لیگ برتر و بازار فرابورس چیزی شبیه به لیگ برتر است.
بخش مهمی از پاسخ فرابورس چیست این است که بدانیم شرایط کلی پذیرش در این بازار چیست. اگر بخواهیم برای مثال یکی از شرایط مهم پذیرش در بازار بورس را بیان کنیم که در بازار فرابورس این شرط تعدیلشده است میزان سودآوری شرکت هست. در بازار بورس هر شرکت برای پذیرش باید در سه سال متوالی سودآوری داشته باشد درحالیکه در بازار فرابورس این سودآوری میتواند یک سال باشد.
مورد مهم دیگر این است که حداقل سرمایه ثبتشده لازم برای شرکتهای فرابورسی حداقل ۱۰۰ میلیون تومان است که برای شرکتهای کوچک مقداری معقول و دستیافتنی هست. اگر شما لیست شرکتهای فرابورس را موردبررسی قرار دهید و آن را با شرکتهای بورسی مقایسه کنید مسلماً میتوانید تفاوتهای بیشتری پیدا کنید.
اما نکته مهم دیگر در فرابورس چیست این است که این بازار از چند بازار اول، دوم و پایه و سوم تشکیلشده است. هر چه از بازار اول به سمت بازار سوم حرکت میکنیم شرکتها کوچکتر و احتمال ریسک بالاتر میشود. البته در بازار پایه و سوم درصد نوسان و برخی دیگر از شرایط معامله فرق میکند که در اینجا مجال بحث از آن نیست.
فرق بورس و فرابورس به زبان ساده
حالا میخواهیم تفاوت بورس و فرابورس به زبان ساده به شما بگوییم،پس بیاید تا با تفاوت بورس با فرابورس بیشتر آشنا شویم. در جواب این سؤال که تفاوت بورس با فرابورس چیست، معمولاً جوابهای زیر مطرح میشوند:
تقسیمبندی بازار متفاوت
بازار بورس بهصورت کلی به دو بخش اول و دوم تقسیمبندی میشود! این دو بازار در بورس با یکدیگر ارتباطاتی دارند و به این واسطه شرکتهای نهچندان جالبی که در بازار اول، عملکرد قابل قبولی ندارند به بازار دوم منتقل خواهند شد. در نقطه مقابل، شرکتهایی با روند روبهپیشرفت در بازار دوم به بازار اول منتقل میشوند.(در ادامه مقاله ارزش بازار سهام را مطالعه کنید)
بازار فرابورس که کمی بالاتر آن را به شما معرفی کردیم، یک بازار است که شامل چند بخش اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است. همین موضوع یکی از تفاوتهای اصلی میان این دو بازار سرمایه است که به آن پرداخته خواهد شد. آیا شما در این رابطه چیزی شنیده بودید؟
فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
پاسخ دیگری که میتوان به سؤال تفاوت بورس و فرابورس چیست، داد شرایط پذیرش سهام در این دو بازار سرمایه است! حقیقت این است که بازار فرابورس با شرایط سادهتری تشکیلشده است و به این منظور نسبت به بازار بورس، شرکتهای بیشتری برای عرضه سهام دارد. این فرآیند به این دلیل تشکیلشده است که حتی شرکتهای کوچک قادر باشند که سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند و پیشرفت داشته باشند.
دیدگاه شما