اراده ای برای تغییر روند وجود ندارد
زینب مختاری- سازمان بورس شنبه شب از مصوبات جدیدی رونمایی کرد که حساسیت اهالی بازار سرمایه را برانگیخته و با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شده است. بر این اساس قرار است از ابتدای اردیبهشت ماه، دامنه نوسان معاملات به منفی سه و مثبت ۶ افزایش یابد. با این حال نکته تامل‌برانگیز این مصوبات، بازنگری دستورالعمل گره معاملاتی نمادهاست که به گفته رییس سازمان بورس با هدف افزایش نقدشوندگی بازار انجام شده است. اگرچه برخی کارشناسان نیز هدف اعلامی از سوی دهقان‌دهنوی را قابل دستیابی می‌دانند اما با این حال گفته می‌شود خطر ریزش در کمین نمادهای کوچک بازار خواهد بود. تحلیلگران بازار همواره تاکید کرده‌اند که بی‌اعتمادی سهامداران طی ماه‌های گذشته سبب شده است تا از ورود به معامله امتناع کنند و همین امر نیز کمبود نقدینگی را در بازار به دنبال داشته است. از همین رو تاکید می‌شود گام اول برای خارج کردن بازار سرمایه از وضعیت کنونی اعتمادسازی است تا ورود دوباره پول سهامداران را در پی داشته باشد. با این حال طی ماه‌های گذشته نه تنها پول‌های وعده داده شده از سوی نهادهای اقتصادی به بازار تزریق نشده، بلکه در مقابل، بیش از آنکه در جهت اعتمادسازی و جذب سرمایه‌های مردمی اقدامی شود، با تغییر مکرر قوانین، اندک اعتماد سهامداران نیز مانند سرمایه‌هایشان بر باد رفته است. در این میان قوای سیاسی نیز با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری درصدد بهره‌برداری بیشتر از فضای بازار سرمایه برآمده‌اند. در تازه‌ترین اقدام، رییس مجلس اعلام کرده که جلسه‌ای با رییس‌جمهوری و رییس قوه قضاییه در چارچوب نخستین جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا در سال جدید برگزار خواهد کرد که محور اصلی آن بر بازار سرمایه متمرکز است. باور افزایش سیاسی کاری در بازار سرمایه به ویژه با سخنان عضو هیات رییسه مجلس درباره همین نشست بیشتر تقویت می‌شود. حسینعلی حاجی‌دلیگانی به تسنیم گفته است: «واقعیت این است که ادامه روند فعلی، باعث خروج هرچه بیشتر سرمایه‌ها از بورس می‌شود و با افزایش بی‌اعتمادی، مردم به سمت خرید ارزهای دیجیتالی، ارز، سکه و مسکن خواهند رفت. بنابراین نتیجه جلسه سران سه قوه در روز دوشنبه بسیار مهم بوده و با توجه به انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراها، می‌تواند حرکت تشویق‌کننده مردم باشد.» این در حالی است که طی دو سال گذشته دخالت‌های همه‌جانبه افراد و نهادهای خارج از بازار سرمایه به جای بهبود وضعیت، سبب ایجاد گرهی کور شده است.
بر اساس مصوبه شورای عالی بورس، اختیار تعیین و اعمال تغییرات در دامنه نوسان به هیات مدیره سازمان بورس تفویض شده است. طی هفته‌های گذشته که دامنه نوسان نامتقارن منفی دو و مثبت پنج درصدی بازار سرمایه را در رکود فرو برده بود، اغلب اهالی بازار خواستار افزایش دامنه نوسان شده بودند. اکنون بر اساس مصوبه تازه هیات مدیره سازمان بورس، این خواسته تا حدی اجابت شده و بدین ترتیب دامنه نوسان به منفی سه و مثبت ۶ درصد افزایش یافته است. به گفته رییس سازمان بورس همچنین دستورالعمل گره معاملاتی با تغییراتی مواجه بوده است. بر مبنای مقررات جدید گره معاملاتی، مجموع حجم معاملات در پنج روز، از پنج درصد به ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که دامنه نوسان در گره معاملاتی همان دو برابر باقی مانده اما حجم مبنا در روز گره، معادل یک سهم در نظر گرفته می‌شود. همچنین هیات مدیره سازمان بورس تصویب کرده که برای فروش اوراق تبعی استفاده از رتبه‌بندی مجاز باشد. در این میان تغییرات دستورالعمل گره معاملاتی صدای سهامداران خرد بازار را درآورده است. آنها روند جدید برای اعتماسازی در بورس به ویژه بر این باورند که در پی اعمال قانون جدید، سقوط سهم‌های کوچک قطعی خواهد بود، به نحوی که با توجه به سنگینی صفوف فروش اغلب نمادهای کوچک و عدم انجام معامله، در نخستین روز گره با منفی شش درصد ریزش مواجه خواهند شد. منتقدان، این تصمیم را نیز در راستای حمایت از نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز می‌دانند. با این حال برخی دیگر بر این باورند که اگرچه خطر کاهش قیمت، نمادهای کوچک را تهدید می‌کند اما این اقدام در نهایت به افزایش نقدشوندگی بازار خواهد انجامید و به دلیل آنکه نقدشوندگی و چرخش پول در بازار در اولویت قرار دارد، این امر را مثبت ارزیابی می‌کنند. با این حال مدل دامنه نوسان جدید به ویژه میزان حد مثبت آن همچنان مورد انتقاد است.
انتخاب بین بد و بدتر
علیرضا باغانی کارشناس بازار سرمایه در خصوص تغییرات جدید صورت‌گرفته در قوانین معاملاتی بازار به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «در واقع برای دامنه نوسان اتفاق ویژه‌ای نیفتاده است و ما تنها شاهد یک درصد افزایش در هر دو سوی دامنه بوده‌ایم. تغییر اصلی صورت گرفته در همان بخش گره معاملاتی رخ داده است. این اتفاق در حالت عادی افتاده بود. به عنوان مثال نمادی خاص در روزهای گذشته در آستانه بازگشایی با دامنه نوسان منفی ۶۰ درصدی بود. یعنی در این محدوده این سهم خریدار داشته است اما ناظر معامله را ابطال کرد.» او می‌افزاید: «در مدتی که دامنه نوسان نامتقارن اعمال می‌شود بسیاری از افراد اظهار می‌کردند که به هر دلیلی نیازمند نقد کردن سهام خود هستند و حتی حاضر بودند ۲۰ تا ۳۰ درصد هم کمتر از قیمت بازار سهام خود را نقد کنند. این در حالی بود که از ابتدای اعمال دامنه نوسان نامتقارن، بازار خاصیت نقدشوندگی خود را از دست داده بود. حال شرایط جدیدی که هیات مدیره بورس اعلام کرده است می‌تواند در کوتاه‌مدت به تقویت نقدشوندگی بازار کمک کند. به این ترتیب در اردیبهشت ماه شاهد آن خواهیم بود که بسیاری از سهم‌ها از جمله سهام کوچک و متوسط متعادل شوند.» باغانی تصریح می‌کند: «با این حال اتفاقی که ناگزیر در بازار سهام رخ خواهد داد، افت قیمت سهام است و به طور میانگین شاهد دست‌کم ۲۰ درصد زیان در سهام نمادهای کوچک و متوسط خواهیم بود تا به نقطه نقدشوندگی برسند و به شرایط عادی بازگردند.» این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: «از مردادماه سال گذشته تاکنون افت شدیدی را در بازار سرمایه تجربه کرده‌ایم که با عدم نقدشوندگی همراه بوده است. این در حالی است که نقدشوندگی مهم‌ترین ویژگی بازار سرمایه است! در حال حاضر اگر در بازار مسکن بخواهید ملکی را بفروشید با کاهش قیمت می‌توانید برای آن خریدار پیدا کنید اما بازار سرمایه همین ویژگی مهم و برتر خود را از دست داده است. پیش از این سهم‌هایی که بعد از افشای الف بازگشایی می‌شد هر چه هم که پایین‌تر از قیمت باز می‌شد می‌توانست خریدار پیدا کند اما دیگر این روند وجود ندارد و نمادها قفل می‌شوند. از همین رو هیات مدیره سازمان بورس در واقع بین بد و بدتر انتخاب کرده است.» باغانی با تاکید بر اینکه دیگر حتی سرخطی زدن هم به فروش سهم منجر نمی‌شود توضیح می‌دهد: «یا باید با تحمل زیان نقدشوندگی بازار را انتخاب کنیم یا همین شرایط را تحمل کنیم و سهمی فروخته نشود اما در نهایت زیان هم نکرده باشیم. دراین صورت امکان دارد زیانی که بر اساس قانون جدید گره معاملاتی طی یک روز یا دو هفته برای سهام رخ می‌دهد به یک دوره یک‌ساله موکول شود اما در مقابل هیچ‌گونه دسترسی به پول سهام وجود ندارد و از سوی دیگر تورم هم فشار دیگری را وارد کرده است و از همین رو این یک بازی بازی دو سر باخت خواهد بود. به همین علت به نظر من این مصوبه اخیر تصمیم غلطی نیست اما انتخابی بوده است بین بد و بدتر!»
بی ارادگی مسوولان
این کارشناس بازار سرمایه همچنین در پاسخ به این سوال که نشست سران قوا با موضوع بورس را تا چه میزان بر اصلاح روند بازار سرمایه موثر می‌دانید بیان می‌کند: «نمی‌توان گفت که در ذهن سران قوا چه می‌گذرد و از همین رو نمی‌توان حکم قطعی داد. اما می‌توانم بگویم که قوای سه گانه اگر بخواهند، قدرت مثبت کردن بازار و ترمیم بخشی از اعتماد از دست رفته سهامداران را دارند.» باغانی توضیح می‌دهد: «سران قوا می‌توانند با هماهنگی ساز‌و‌کاری را طراحی کنند تا در مدت باقیمانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری بازار متعادل شود و نقدشوندگی آن بازگردد تا مقداری از زیان مردم نیز جبران شود. توانایی این اقدامات در واقع وجود دارد اما اراده آن موجود نیست!» او ادامه می‌دهد: «اکنون هم مشخص نیست که اینها در حد حرف است یا به عمل هم منجر می‌شود. این مواردی است که در ذهن آنها می‌گذرد اما توانایی آن موجود است؛ کما اینکه سال گذشته هم شاهد بوده‌ایم.» باغانی همچنین در پاسخ به این سوال که اگر بازار با اهداف سیاسی مثبت شود آیا این خطر وجود ندارد که با پایان نبرد انتخاباتی بازار سرمایه به حال خود رها شود، اظهار می‌کند: «بله این خطر وجود دارد. در بازاری که عمقی ندارد و اشخاص غیرحرفه‌ای بسیاری هم وارد آن شده‌اند، دستکاری در بازار خطرآفرین خواهد بود. این دستکاری هم می‌تواند علاوه بر این شکل به طرق دیگری مانند قیمت‌گذاری دستوری عینیت یابد.»
حرکت سازمان بورس به سمت تحول و اعتمادسازی
علی حدادی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور مطرح کرد: اراده مسئولان سازمان بورس بر ایجاد تحول در بازار سرمایه و حرکت نظام‌مند به سمت اعتماد بخشی است.
به گزارش نبض بورس، علی حدادی در گفتگو با خبرنگار نبض بورس با مثبت خواندن اقدامات چند ماه اخیر مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: متاسفانه در گذشته شرکت‌های بزرگ، سرمایه خود را وارد بورس کرده و سپس با کسب سود‌های کلان، دارایی خود را خارج می‌کردند و به بازار سرمایه لطمه می‌زدند این در حالی است که باید از سرمایه مردم در بورس محافظت کرد.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور افزود: در چند ماه گذشته اراده مسئولان بازار سرمایه بر ایجاد تحول و اعتمادسازی بوده و اگر با ادامه همین مسیر، اجازه تکرار روند‌های گذشته به شرکت‌های بزرگ و مختلف داده نشود، وضعیت بهتر خواهد شد.
علی حدادی در پایان اقدامات مسئولان بازار سرمایه را طی ماه‌های آینده مهم دانست و گفت: امیدوارم رویه اخیر مدیریت بازار سرمایه شتاب بیشتری بگیرد تا با رضایت‌مندی و اعتماد مردم به بورس همراه شود.
پیش‌بینی بورس برای شنبه ۷ آبان چگونه خواهد بود؟
به گفته کارشناسان بازار سرمایه، با اعتمادسازی یا افزایش اعتماد در بورس نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه در نهایت بازار سرمایه رشد و زیان سهامداران جبران می‌شود.
شاخص کل بورس تهران در آخرین روز کاری هفته گذشته معادل یک میلیون و ۳۱۰ هزار واحدی بود و این هفته به سطح یک میلیون و ۲۴۱ هزار واحدی رسید و افت بیش از ۵٫۲ درصدی را ثبت کرد.
تقربیا ۲۵ ماه است که بورس روند نزولی دارد و در این مدت شاخص تنها چند ماه کوتاه مثبت بوده و بعد از آن منفی بوده؛ حال در پنجمین ماه متوالی سال ۱۴۰۱ بورس منفی نشده است. این ۲۵ ماه منفی بودن نشان از عدم ارزندگی نیست بلکه اخبار منفی و نبود نقدینگی باعث شده که شاخص کل بورس منفی بماند.
نبود نقدینگی نیز به نبود اعتماد برمی‌گردد، زمانی که اعتماد نباشد نقدینگی هم وارد بازار سرمایه نمی‌شود. بی‌اعتمادی نیز به عملکرد مسوولان در بورس پدید آمده است و عملکرد مثبت مسوولان می‌تواند بی‌اعتمادی بورس را کاهش و وضعیت روند جدید برای اعتماسازی در بورس بازار سرمایه را بهتر کند. با افزایش اعتماد سهامداران نیز می‌توانند نقدینگی وارد بازار کنند و با ورود نقدینگی شاخص رشد و جهش خود را آغاز خواهد کرد.
در یک نظر معادله ساده‌ای است که مسوولان اعتمادسازی کنند تا پول وارد بازار شود و به واسطه ورود پول شاخص روند صعودی به خود بگیرد. اما در اصل مسوولان طی ۲۵ اخیر توانسته‌اند این معادله ساده را حل کنند و هر روز شاخص بیش از گذشته افت می‌کند.
مهرماه سخت بازار
صنایع بورس تهران در مهرماه ۱۴۰۱ به واسطه افت شاخص کل با کاهش تراز قابل توجهی همراه بودند. شاخص کل بورس تهران تا روز ۶ مهرماه روند صعودی داشت و تا تراز یک میلیون و ۳۴۶ هزار واحدی پیش رفت اما با تشدید ناآرامی‌های اجتماعی و قطعی اینترنت بازار بورس تهران با رکود بیشتری مواجه شد و شاخص کل روندی نزولی را تا انتهای مهر ماه در پیش گرفت.
بورس و اوراق بهادار در دو ماهه ابتدای امسال روند صعودی داشت اما از اواسط خرداد ماه روند صعودی آن شکسته شد و شاخص کل وارد یک کانال نزولی شد که همچنان از آن خارج نشده است. در مرداد ماه به وسیله شروع دور جدید مذاکرات احیای برجام بازار بورس و مخصوصاً سهم‌های ریالی بازار، حمایت شدند و در نیمه اول شهریور ماه نیز سهم‌های سبک‌تر بازار با ورود پول حقیقی مواجه شدند اما با همه این اوصاف بازار در این ماه‌ها برایند منفی داشت و شاخص کل نزولی بود.
ادامه روند نزول بورس در حالی که نسبت قیمت به سود بازار سهام به کم‌ترین میزان از سال ۱۳۹۴ رسیده است و این وضعیت خبر از نبود اعتماد در بورس می‌دهد. تا زمانی که اعتماد در بورس نباشد رشد آن نیز دشوار است و از سوی دیگر نقدینگی نیز وارد بازار نمی‌شود.
با اعتمادسازی یا افزایش اعتماد در بورس نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه در نهایت بازار سرمایه رشد و زیان سهامداران جبران می‌شود.
پیش‌بینی بورس برای شنبه ۷ آبان چگونه خواهد بود؟
به گفته کارشناسان بازار سرمایه، با اعتمادسازی یا افزایش اعتماد در بورس نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه در نهایت بازار سرمایه رشد و زیان سهامداران جبران می‌شود.
شاخص کل بورس تهران در آخرین روز کاری هفته گذشته معادل یک میلیون و ۳۱۰ هزار واحدی بود و این هفته به سطح یک میلیون و ۲۴۱ هزار واحدی رسید و افت بیش از ۵٫۲ درصدی را ثبت کرد.
تقربیا ۲۵ ماه است که بورس روند نزولی دارد و در این مدت شاخص تنها چند ماه کوتاه مثبت بوده و بعد از آن منفی بوده؛ حال در پنجمین ماه متوالی سال ۱۴۰۱ بورس منفی نشده است. این ۲۵ ماه منفی بودن نشان از عدم ارزندگی نیست بلکه اخبار منفی و نبود نقدینگی باعث شده که شاخص کل بورس منفی بماند.
نبود نقدینگی نیز به نبود اعتماد برمی‌گردد، زمانی که اعتماد نباشد نقدینگی هم وارد بازار سرمایه نمی‌شود. بی‌اعتمادی نیز به عملکرد مسوولان در بورس پدید آمده است و عملکرد مثبت مسوولان می‌تواند بی‌اعتمادی بورس را کاهش و وضعیت بازار سرمایه را بهتر کند. با افزایش اعتماد سهامداران نیز می‌توانند نقدینگی وارد بازار کنند و با ورود نقدینگی شاخص رشد و جهش خود را آغاز خواهد کرد.
در یک نظر معادله ساده‌ای است که مسوولان اعتمادسازی کنند تا پول وارد بازار شود و به واسطه ورود پول شاخص روند صعودی به خود بگیرد. اما در اصل مسوولان طی ۲۵ اخیر توانسته‌اند این معادله ساده را حل کنند و هر روز شاخص بیش از گذشته افت می‌کند.
مهرماه سخت بازار
صنایع بورس تهران در مهرماه ۱۴۰۱ به واسطه افت شاخص کل با کاهش تراز قابل توجهی همراه بودند. شاخص کل بورس تهران تا روز ۶ مهرماه روند صعودی داشت و تا تراز یک میلیون و ۳۴۶ هزار واحدی پیش رفت اما با تشدید ناآرامی‌های اجتماعی و قطعی اینترنت بازار بورس تهران با رکود بیشتری مواجه شد و شاخص کل روندی نزولی را تا انتهای مهر ماه در پیش گرفت.
بورس و اوراق بهادار در دو ماهه ابتدای امسال روند صعودی داشت اما از اواسط خرداد ماه روند صعودی آن شکسته شد و شاخص کل وارد یک کانال نزولی شد که همچنان از آن خارج نشده است. در مرداد ماه به وسیله شروع دور جدید مذاکرات احیای برجام بازار بورس و مخصوصاً سهم‌های ریالی بازار، حمایت شدند و در نیمه اول شهریور ماه نیز سهم‌های سبک‌تر بازار با ورود پول حقیقی مواجه شدند اما با همه این اوصاف بازار در این ماه‌ها برایند منفی داشت و شاخص کل نزولی بود.
ادامه روند نزول بورس در حالی که نسبت قیمت به سود بازار سهام به کم‌ترین میزان از سال ۱۳۹۴ رسیده است و این وضعیت خبر از نبود اعتماد در بورس می‌دهد. تا زمانی که اعتماد در بورس نباشد رشد آن نیز دشوار است و از سوی دیگر نقدینگی نیز وارد بازار نمی‌شود.
با اعتمادسازی یا افزایش اعتماد در بورس نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه در نهایت بازار سرمایه رشد و زیان سهامداران جبران می‌شود.
بازگشت بورس در گرو اعتماد سرمایه گذاران
در حالی دولت سعی دارد با تزریق منابع از ادامه روند ریزشی بورس جلوگیری کند که به عقیده کارشناسان بدون اعتمادسازی، تزریق منابع فقط می تواند موقتا بازار را بازگردانده و مجددا شاهد ریزش آن خواهیم بود.
به گزارش خبرنگار ایمنا، در حالی در ۹ ماه گذشته شاهد روند ریزشی بازار سرمایه بودیم که با گذر زمان صف فروش‌های حقیقی‌ها بیشتر شده و اکنون بازار سرمایه حتی خاصیت نقد شوندگی خود را از دست داده است. در چنین شرایطی دولت سعی دارد با تزریق منابع از ادامه این ریزش جلوگیری کند اما این که چقدر این سیاست می‌تواند مؤثر باشد مورد بحث و اختلاف نظر بین کارشناسان بازار سرمایه است.
یکی از مهم‌ترین عوامل رشد بازار سرمایه اعتماد سازی است به طوری که اگر این بازار از محدودیت‌هایی همچون قیمت گذاری دستوری و مداخله‌های بیجا در فرآیندها رهایی یافته و ساز و کارهای درونی آن از جمله حجم مبنا و دامنه نوسان نیز اصلاح شود، نقدینگی خود به خود وارد بازار خواهد شد.
به علاوه اقداماتی که در بالا ذکر شد، دولت بعد برای اصلاح بورس می‌تواند نرخ بهره بانکی را کاهش دهد در این صورت اگر ایرادهای فعلی بازار از جمله دامنه نوسان و تصمیم‌های روزانه مسئولان در زمینه بورس و بر هم زدن تعادل در بازار برطرف شود، کاهش نرخ بهره بانکی می‌تواند سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری مجدد در بورس تشویق کند.
با توجه به این که حدود ۴۰ میلیون سهامدار در بازار بورس وجود دارد، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری شعارهایی در خصوص بهبود بورس خواهند داد و به نظر می‌رسد که اگر هر کدام از نامزدها، راه حل های علمی مبتنی بر مشورت با فعالان بازار بورس و اساتید این بازار را ارائه دهند شانس بیشتری برای پیروزی در انتخابات خواهند داشت. در این بین بسیاری از فعالان قدیمی بازار سرمایه پیشنهادهای علمی خود را به مسئولان داده‌اند. باید دید که آیا مسئولان دولت فعلی اقدامات لازم را در خصوص اصلاح بورس انجام خواهد داد یا این مهم در دولت بعدی حل خواهد شد؟
برخی از کارشناسان معتقدند بازار سرمایه ایران از بلوغ کافی برخوردار بوده و اگر اعتمادسازی در این بازار انجام شود، مردم برای ورود به بورس رغبت نشان خواهند داد و نیازی به مداخلات غیر ضرور مانند تزریق ۲۴ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار نخواهد بود.
اما در مقابل نیز برخی دیگر از کارشناس معتقدند شرایط فعلی بازار به گونه است که به شدت نیازمند تزریق نقدینگی است تا بتواند روند خود را اصلاح کرده و سپس با اعتمادسازی به دوران صعود خود بازگردد.
در همین رابطه علی جبل عاملی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تزریق منابع در طولانی مدت تأثیری نخواهد داشت و همچون سیاست‌هایی که در مدت اخیر به کار گرفته شد و نتوانست به طور مؤثر جلو ریزش بازار را بگیرد خواهد شد. تنها چیزی که منجر به صعود مجدد بازار خواهد شد اعتمادسازی برای مردم است.
وی با بیان این که با معاملات درشت نمی‌توان بازار را تغییر داد بلکه باید معاملاتی با حجم‌های فراگیر اتفاق بیفتد، اضافه می‌کند: تنها سیاستی منجر به نجات بورس می‌شود که اعتماد مردم به بازار را برگرداند اکنون مردم هیچ اعتمادی به بازار ندارند و متأسفانه شاهد این هستیم که در روزهای اخیر نیز چندین بار اعتراضات خود را نشان داده‌اند بنابراین لازم است برای جلب اعتماد مردم تصمیم‌گیری شایسته‌ای بشود.
مدیریت بازار رمز ارزها به بورس سپرده شود
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است: بانک مرکزی باید تکلیف بازار رمز ارزها را به طور مشخص روشن کند و به سازمان بورس اجازه ورود به معاملات بازار رمز ارزها را بدهد، سازمان بورس ایران زیرساخت‌های لازم برای ورود به بازار رمز ارزها را دارد بنابراین اگر مدیریت بازار رمز ارزها به سازمان بورس سپرده شود، سرمایه مردم نیز به بازار سرمایه باز می‌گردد.
جبل عاملی اضافه می‌کند: علاوه بر این، با توجه به این که مردم می‌توانند از این طریق درآمد دلاری داشته باشند و این موضوع بر نحوه نگرش مردم به بازار سرمایه و بازگشت اعتماد آنان مؤثر خواهد بود. در ابتدای سال گذشته با حمایت بیش از حد مقامات مردم اعتماد کرده و به سمت بازار سرمایه آمدند زمانی که بازار به طور طبیعی وارد اصلاح شد، اصلاح برای تمام بازارهای دنیا همانند دم و بازدم بوده و اگر وجود نداشته باشد آن بازار زنده نیست، زمانی که بازار سرمایه ایران به طور طبیعی وارد فاز اصلاحی شد، مردمی که فقط به دلیل تبلیغات و توصیه‌های مقامات به آن وارد شده بودند و علم و آگاهی از روند آن نداشتند، ترسیده و رفتار صحیحی در معامله‌گری انجام نداده، به صف‌های فروش رفتند و اصلاح را به تغییر روند و ریزش تبدیل کردند.
وی ادامه می‌دهد: البته مردم نیز تقصیری نداشتند زیرا برای ورود به بازار سرمایه آموزشی ندیده بودند. اگر مردم ببینند دولت دلسوزانه محلی را برای کسب درآمد آنان ایجاد کرده است، به آن اعتماد خواهند کرد، به خصوص در شرایط کنونی کشور ما که به عنوان نمونه روغن در چند ماه اخیر ۲۰۰ درصد گران شده است و هیچ درآمدی با این سرعت رشد نمی‌کند، فقط درآمد دلاری است که پاسخگوی تورم موجود است.
دولت شرایط کسب درآمد دلاری را فراهم کند
این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: مردم هوشمندند زمانی که ببینند دولت برای آنها تصمیمی گرفته که بتوانند درآمد دلاری داشته باشند به بورس بازمی‌گردند، تحریم‌ها منجر به چنین تورمی شد، دولت‌های پیشین معتقد بودند تحریم‌ها کاغذ پاره‌ای بیش نیست و مردم را به آرامش دعوت می‌کردند، اما اکنون همین مردم درمانده تهیه روغن یا حتی مرغ شده‌اند. همین مردم می‌دانند با وجود تحریم‌ها و تورم، اگر دولت از کسب درآمد دلاری جلوگیری نکند، می‌توان به سطح قابل قبولی از رفاه دست یافت.
وی تصریح می‌کند: یکی از بدترین تصمیماتی که در چند ماه اخیر انجام شد و ضررهای آن اکنون گریبان بازار سرمایه را گرفته است، برکناری آقای شاپور محمدی از ریاست سازمان بورس بود علاوه بر این وضع مالیات ارزش افزوده برای مناطق آزاد منجر شده سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در بورس خودداری کنند. در تمام بازارهای مالی مقدار پول مهم نیست، سماجت در طول سفارشات منجر به تغییرات قیمتی و بازار سازی می‌شود، بنابراین هر چقدر منابع مالی در روش‌های ناصحیح تزریق شود، هیچ تأثیری نخواهد داشت.
تزریق منابع می‌تواند جلوی ریزش بازار سرمایه را بگیرد
اما ایمان کرمی، دیگر کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است: تزریق منابع می‌تواند جلوی ریزش بازار سرمایه را بگیرد. قوانین بازار آزاد را نمی‌توان در بورس ایران پیاده سازی کرد، عمق بازار سرمایه ایران به آن اندازه گسترده نیست که حجم و ارزش معاملات زیادی را داشته باشد همچنین این بازار دولتی است و بخش زیادی از سهام آن در اختیار مالکیت دولتی بوده و سهامدار حقیقی قدرت، مالکیت و توان بسیار کمتری از حقوقی‌های بازار دارد.
وی اضافه می‌کند: زمانی که دولت به این بازار نیاز دارد، همچون اتفاقی که سال گذشته افتاد، بازار روند صعودی گرفته و در این روند صعودی اقدام به فروش سهام می‌کند، دولت این کار را به دو روش که یکی افزایش حجم عرضه حقوقی‌ها و فروش صندوق‌های دولتی (ETF) انجام داد.
بخشی از ریزش‌های سنگین بازار ناشی از خروج پول توسط دولت بوده است
به گفته کرمی، بخشی از ریزش‌های سنگین بازار ناشی از خروج پول توسط دولت بوده و اکنون بخش زیادی از مردم مالباختگان بورس هستند، بنابراین در این زمان لازم است، همان دولت نقدینگی به بازار تزریق کند. مشخص نیست ۱۰ هزار میلیارد تومان منبعی که قرار بود به بازار سرمایه تزریق شود، صرف چه کاری شد، بر اساس برخی آمار منتشر شده، دولت امسال حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان مالیات نقل و انتقالات از بورس گرفته است و این در حالی است که ارزش معاملات روزانه گاهی یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است.
این کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: بازار سرمایه اکنون با ورود ۲۰ تا ۳۰ هزار میلیارد تومان وجه نقد اصلاح خواهد شد و دولت نیز پس از آن که بازار مجدداً صعودی شد می‌تواند سهم‌های خود را عرضه کرده و مجدداً سرمایه‌های خود را از آن خارج کند. صف فروش‌ها مدت‌ها است جمع نمی‌شود، برخی سهم‌ها همچنان در صف فروش هستند، حتی مشخص نیست بازار گردان‌ها چه تأثیر و نقشی در بازار دارند افزایش شفافیت عملکرد بازار گردان‌ها می‌تواند به واکنش مثبت فعالیت بورس منجر شود.
کرمی با بیان این که بازار به منابع مالی نیاز دارد البته با تأمین‌های مالی هزار میلیارد تومانی نیز اتفاق خاصی در بازار نمی‌افتد، اضافه می‌کند: همچنین لازم است دامنه نوسان مجدداً متقارن شود، منابع لازم روند جدید برای اعتماسازی در بورس می‌تواند از مدل‌های مختلفی از جمله انتشار اوراق اجاره توسط شرکت‌ها انجام شود، نرخ بهره بانکی کاهش یابد و یا میزان اعتبارات پرداختی به افراد افزایش یابد تا بازار به روند صعودی خود بازگردد.
وی با بیان این که بسیاری از افراد منتظر فرصت خرید هستند، تصریح می‌کند: تزریق منابع می‌تواند جلو ریزش بازار را بگیرد، مردم تجربه تلخ بورس را فراموش نمی‌کنند، اما لازم است بازار حداقل یک ماه تعادلی و مثبت شود تا دوباره شاهد صف خریدهای سنگین باشیم.
دیدگاه شما